آنفلوانزا یک بیماری ویروسی شایع و بسیار مسری است که بهسرعت در میان افراد گسترش مییابد. ویروسهای آنفلوانزا هر سال تغییر میکنند، بههمین علت تزریق واکسن آن بهصورت سالیانه ضروری است.
به گزارش شهرآرانیوز؛ آنفلوانزا یک بیماری ویروسی شایع و بسیار مسری است که بهسرعت در میان افراد گسترش مییابد. ویروسهای آنفلوانزا هر سال تغییر میکنند، بههمین علت تزریق واکسن آن بهصورت سالیانه ضروری است تا بدن در برابر انواع جدید این ویروس ایمن شود. بهترین زمان برای تزریق آن هم از نیمه شهریور تا نیمه مهر است که پاییز تازه خودنمایی میکند و بدن تا رسیدن فصل شیوع این ویروس فرصت کافی برای ایمنسازی خودش دارد.
درست است زمان طلایی برای واکسیناسیون تمام شده، ولی جاماندگان تا پایان بهمنماه فرصت دارند برای تزریق آن اقدام کنند، بهویژه اگر جزو گروههای پرخطر هم محسوب میشوند و به هردلیلی هنوز به جمعبندی لازم برای این موضوع نرسیدهاند. برای همین امروز میخواهیم در این مطلب قدری به این افراد کمک کنیم تا تصمیم نهاییشان را راحتتر بگیرند.
چهکسانی میتوانند واکسن بزنند؟
براساس تأکید سازمان جهانی بهداشت همه افراد بالای ششماه، چه کودک و چه بزرگسال باید هرسال واکسن آنفلوانزا را دریافت کنند.
آیا واکسن آنفلوانزا بیخطر است؟
واکسن آنفلوانزا یک واکسن ایمن و مؤثر است که از بخشهای غیرفعال یا ضعیفشده ویروس ساخته شدهاست. این واکسن سبب ایجاد بیماری نمیشود، بلکه سیستم ایمنی بدن را برای مقابله با ویروسهای آنفلوانزا آماده میکند.
چرا باید هر سال واکسن زد؟
محافظت از دیگران
- فرد واکسینهشده از انتقال ویروس به افراد آسیبپذیر مانند کودکان، سالمندان و افرادی با بیماریهای مزمن جلوگیری میکند.
- این واکسن سبب کاهش ۳۱درصدی خطر مرگ در بزرگسال میشود.
کاهش فشار بر نظام سلامت
- کاهش تعداد بیماران آنفلوانزا، فشار را بر مراکز درمانی در فصل اوج بیماری کمتر میکند.
- این واکسن خطر بستری شدن در مراکز درمانی را تا ۶۰ درصد و بخش مراقبتهای ویژه را تا ۸۲درصد کم میکند.
محافظت از خود
- واکسن آنفلوانزا احتمال ابتلا به بیماری و شدت نشانههای آن را کم و از بستری شدن در بیمارستان و عوارض جدی بیماری جلوگیری میکند.
- اثربخشی این واکسنها بین ۴۰ تا ۶۰درصد است.
چه کسانی باید واکسن بزنند؟
- افراد بالای ۵۰سال
- زنان باردار یا در آستانه بارداری
- کودکان کمتر از پنجسال و بهویژه زیر دوسال
- افراد بالای ۶۵سال
- بیماران مبتلا به دیابت، بیماران قلبی، کلیوی و تنفسی آسم و بیماران مزمن انسدادی ریه
- بیماران مبتلایان به انواع سرطان و بیماریهای خودایمنی MS، لوپوس و پسوریازیس
- بیماران نورولوژیک مانند صرع، سکته، فلج مغزی و دیستروفی عضلانی
- افراد دارای چاقی مفرط با شاخص توده بدنی بالای۴۰
- مصرفکنندگان طولانیمدت آسپرین با سن کمتر از هجدهسال
- کارکنان بخش درمان و افرادی که در محیطهای شلوغ فعالیت میکنند.
چهکسانی نباید واکسن بزنند؟
- افرادی که حساسیت شدید یا سابقه شوک آنافیلاکتیک به اجزای واکسن دارند.
- افرادی که به تخممرغ، پروتئین پرندگان یا آنتیبیوتیکهایی مانند جنتامایسین و نئومایسین حساسیت دارند.
- افرادی که بیماری حادی همراه با تب دارند.
***
اثربخشی کمتر
افرادی که درحال درمان با داروهای سرکوبکننده ایمنی هستند، مانند شیمیدرمانی، ریتوکسیمب، فینگولیمود اثربخشی واکسن روی آنها کمتر است.
۲ تا ۳ هفته
معمولا دوتا سه هفته پس از تزریق واکسن ایمنی ایجاد میشود.
۶ تا ۱۲ ماه
اثربخشی و ایمنی واکسن ششماه تا یک سال پس از تزریق است.
***
عوارض واکسن آنفلوانزا چیست؟
عوارض شایع
- درد و قرمزی در محل تزریق
- تب، لرز، سردرد و درد عضلانی
- احساس خستگی یا کسالت
عوارض غیرشایع
- تورم غدد لنفاوی
- سرگیجه، تهوع و اسهال
- واکنش شدید در محل تزریق
عوارض نادر
- واکنشهای آلرژیک شدید شوک آنافیلاکتیک
- سندرم گیلنباره (التهاب دستگاه عصبیمحیطی)، نوریت (التهاب عصب بینایی)، انسفالومیلیت (خستگی مفرط)
تفاوت واکسن کودکان و بزرگسالان
تفاوت اصلی در دُز تزریقی است. با این همه، کودکان ششماهه تا هشتساله که برای نخستین بار واکسن میزنند، بهتر است دو دُز به فاصله یک ماه تزریق کنند.
تداخلات دارویی واکسن آنفلوانزا
- تزریق همزمان با واکسن کرونا
- تزریق همزمان با واکسن پنوموکوک
- مصرف استامینوفن پیش از تزریق
اسپری جایگزین تزریق
اسپری بینی آنفلوانزا ویروسهای ضعیفشده و جایگزین واکسن تزریقی است. این اسپری برای کودکان زیر دو سال و افراد دارای ضعف سیستم ایمنی توصیه نمیشود.
چند نکته درباره واکسن آنفلوانزا
- واکسن آنفلوانزا از سرماخوردگی معمولی جلوگیری نمیکند.
- ایمنی کامل در برابر همه انواع ویروسها ایجاد نمیکند.
- عوارض معمولا دوتا سهروز پس از تزریق خودبهخود برطرف میشود.
- اگر به واکسنها حساسیت دارید، حتما با پزشک خود صحبت کنید.
- واکسن را در اوج فصل تزریق کنید.
- از سلامت واکسن و تاریخ انقضای آن مطمئن شوید.
- واکسن باید در دمای دو تا هشتدرجه سانتیگراد، به دور از نور مستقیم و یخزدگی نگهداری شود.
- پس از تزریق استراحت کنید و به بدن خود فرصت دهید تا به واکسن واکنش نشان دهد.
مقایسه واکسنهای آنفلوانزا باهم
ویروسهای آنفلوانزا هرسال جهش مییابند، برای همین سازمان بهداشت جهانی هرسال واکسن را بهروز میکند. این بهمعنای آن است که واکسن سال گذشته نمیتواند ایمنیزایی چندانی در بدن ایجاد کند.
تفاوت اصلی واکسنها در تعداد سویههای ویروسی است که هر واکسن شامل میشود، ازاینرو واکسنها را باید به دوگروه اصلی سه و چهار ظرفیتی تقسیم کرد.
واکسن چهارظرفیتی نسبت به واکسن سهظرفیتی محافظت بیشتری ایجاد و بدن را در برابر ویروسهای بیشتری ایمن میکند.
اگر فردی در انتخاب نوع واکسن حق انتخاب دارد، واکسن چهار ظرفیتی گزینه بهتری است. با این حال، تزریق هر نوع واکسن آنفلوآنزا بهتر از نزدن آن است و همچنان به کاهش خطر ابتلا و شدت بیماری کمک میکند.
در بازار دارویی کشور سهنوع واکسن شناخته و تأییدشده آنفلوانزا وجود دارد، با نامهای اینفوواک هلندی، فلوگارد ایرانی و تترا گریپ فرانسوی که همه چهار ظرفیتی هستند.
بیشتر واکسنهای موجود در بازار اکنون ایرانی هستند و متوسط قیمت آن هم حدود یک میلیون تومان است.
انتخاب نوع واکسن تزریقی بهتر است با مشورت پزشک باشد و از داروخانههای هلالاحمر تهیه شود.