مادری دربرابر پیشرفت؛ یک دوگانه نادرست

به گزارش شهرآرانیوز، یکی از چالش‌های مهمی که زنان امروز با آن روبه‌رو هستند، ایجاد تعادل میان نقش‌های فردی، شغلی و اجتماعی با ازدواج و فرزندآوری است. برخی معتقدند مادری مانعی بر سر راه رشد و پیشرفت زنان است، به‌ویژه زمانی که تعداد فرزندان افزایش می‌یابد؛ در حالی که گروهی دیگر این دو مسیر را مکمل یکدیگر می‌دانند. در همین‌باره با دکتر حمید صادقیان، دکترای روان‌شناسی خانواده، گفت‌و‌گو کرده‌ایم.

فرزندآوری؛ سرمایه‌گذاری برای آینده

دکتر صادقیان با طرح یک پرسش کلیدی بحث را آغاز می‌کند: «وقتی زنی میان مادر شدن و ادامه مسیر شغلی مردد است، باید از خود بپرسد کدام انتخاب در بلندمدت سود بیشتری برای زندگی‌ام دارد؟»

او با اشاره به ماهیت انسان که همواره در پی رشد و سودآوری است، فرزندآوری را نوعی سرمایه‌گذاری بلندمدت می‌داند و می‌گوید: «ثمره فرزندآوری، به‌ویژه در سال‌های سالمندی، از بسیاری از منافع شغلی پررنگ‌تر است. فرزند به زندگی انسان شور، نشاط و احساس مفید بودن می‌دهد؛ احساسی که مستقیماً با سلامت روان و حتی سلامت جسم در ارتباط است.»

به گفته این روان‌شناس، افرادی که احساس مفید بودن دارند، از امید و انگیزه بیشتری برخوردارند و همین موضوع ضریب ایمنی روانی آنها را افزایش می‌دهد. «فرزندان فقط منبع محبت نیستند؛ آنها در آینده پشتیبان عاطفی و اجتماعی والدین خواهند بود. این رابطه، یک تبادل دوسویه فکری، عاطفی و حمایتی است که در دوران بازنشستگی و کهولت سن معنای واقعی خود را نشان می‌دهد.»

موقعیت‌های شغلی، ماندگار یا گذرا؟

صادقیان با تأکید بر گذرا بودن بسیاری از موقعیت‌های اجتماعی تصریح می‌کند: «مدرک تحصیلی، شغل و جایگاه اجتماعی، همگی مقطعی هستند. درآمد و موقعیت شغلی در نهایت با بازنشستگی به پایان می‌رسد و در آن زمان، اگر پیوند‌های عاطفی و خانوادگی شکل نگرفته باشد، انسان با تنهایی مواجه می‌شود؛ واقعیتی تلخ که امروز در زندگی برخی سالمندان شاهد آن هستیم.»

او معتقد است جامعه‌ای که پیوند‌های خانوادگی ضعیفی دارد، ناگزیر هزینه‌های روانی و اجتماعی سنگینی در آینده خواهد پرداخت.

حمایت اجتماعی از مادری؛ یک ضرورت

این روان‌شناس خانواده با اشاره به نقش ساختار‌های حمایتی می‌گوید: «در مشاغلی مانند آموزش، درمان و سایر حوزه‌هایی که حضور زنان ضروری است، باید حق مادری آنها نیز به رسمیت شناخته شود. این مسئله نیازمند قانون‌گذاری و سیاست‌گذاری جدی است.»

صادقیان ادامه می‌دهد: «دانشجو یا زن شاغل نباید صرفاً به دلیل ادامه تحصیل یا حفظ شغل، فرزندآوری را به تعویق بیندازد. در دوران بارداری، مرخصی به‌موقع و پس از زایمان، حداقل تا دوسالگی کودک، فرصت همراهی مادر با فرزند ضروری است. همچنین ایجاد مهدکودک در محل کار می‌تواند نقش مؤثری در کاهش تعارض نقش‌ها داشته باشد.»

مادری؛ هویت افتخارآمیز

او در پایان تأکید می‌کند: «باید هم‌زمان در دو مسیر حرکت کنیم؛ هم حفظ حضور مؤثر زنان در اجتماع و هم تقویت هویت مادری. زنان نباید مادربودن را مانعی برای پیشرفت بدانند، بلکه لازم است به آن افتخار کنند و فرزندان را سرمایه‌ای ماندگار برای زندگی فردی و آینده جامعه ببینند.»