جایگاه و شأن ماه رجب در آموزه‌های دینی | ریه‌های زندگی را از هوای «رجب» لبریز کنیم

به گزارش شهرآرانیوز؛ از جلوه‌های حکمت و رحمت توأمان الهی، تقدس بخشیدن به برخی مکان‌ها و زمان‌هاست؛ چنان‌که از میان مکان‌ها به مکه معظمه، مدینه منوره و بیت‌المقدس، جایگاه خاص بخشیده و درمیان زمان‌ها نیز اوقاتی همچون شب‌های جمعه، لیله القدر و شب نیمه‌شعبان را جلالت داده است.

مهم آنکه به انسان نیز فرصت می‌دهد تا با استفاده از جغرافیای منحصر‌به‌فرد زمان و مکان به اعمال خود ضریب بدهد و بهره‌های وافر و بی‌نظیر ببرد. از مهم‌ترین این فرصت‌ها، ماه رجب است که با قدری اهتمام و کیاست، می‌توان در شمار اهل آن یعنی «رجبیون» قرار گرفت.

رجبیون از عرش خوانده می‌شوند

«رجب» در لغت به معنای بزرگ داشتن و تعظیم است و به ماهی گفته می‌شود که مورد احترام و بزرگداشت قرار دارد. ماه رجب از ماه‌های بسیار باعظمتی است که رحمت بی‌پایان الهی همچون ابر بهاری در آن سرازیر می‌شود و اعمال آن از پاداش و ثواب ویژه و مضاعف برخوردارند.

روزه، انجام عمره، نماز، شب‌زنده‌داری، زیارت و دعا در این ماه، انسان را تا بالاترین جایگاه بهشت اوج می‌دهد. آنان که حرمت این ماه را نگاه دارند و حقش را ادا کنند، در روز قیامت با ندای «این‌الرجبیون» از عرش الهی مورد خطاب قرار می‌گیرند و با همراهی هزاران مَلک و نورانیتی خاص، وارد بهشت می‌شوند و در آنجا جایگاهی خاص خواهند داشت.

رجب، ریسمان بین خدا و بندگان است

روایات درباره ماه رجب و عظمت آن، تعابیر مهمی دارند؛ چنان‌که پیامبر اکرم (ص) درباره عظمت این ماه و سیل برکاتش می‌فرمایند: «خداوند متعال در آسمان هفتم، فرشته‌اى گماشته است که به آن «داعى» مى‌گویند و، چون ماه رجب فرارسد، آن فرشته، هرشبِ آن ماه را تا صبح، ندا مى‌دهد: خوشا بر ذاکران! خوشا بر طاعت‌کنندگان!

خداوند نیز مى‌فرماید: من، هم‌نشین کسى هستم که با من هم‌نشین باشد و مطیع کسى هستم که اطاعتم کند و آمرزنده کسى هستم که از من آمرزش بخواهد. ماه، ماه من است و بنده، بنده من و رحمت، رحمت من؛ هرکه مرا در این ماه بخواند، پاسخش مى‌گویم و هرکه از من [چیزى]بخواهد، عطایش مى‌کنم و هرکه از من هدایت جوید، راهنمایش باشم. این ماه را رشته‌اى بین خود و بندگان قرار دادم؛ هرکه به آن چنگ زند، به من مى‌رسد.» (الإقبال: ج ۳، ص۱۷۴).

جنگ و خون‌ریزی در رجب حرام است

از جلوه‌های دیگر تقدس ماه رجب، حرام بودن این ماه و حرمت جنگ و خونریزی در آن است. پیامبر اسلام (ص) در این‌باره می‌فرمایند: «رجب را "ماه ریزانِ خدا" نامیده‌اند؛ چون در این ماه، رحمت بر امت من به‌شدت فرومى‌بارد و به آن "ماه اَصَم" نیز می‌گویند؛ زیرا در این ماه که از ماه‌هاى حرام است، از جنگ با مشرکان، نهى شده است.» (بحارالأنوار: ج۹۷، ص۳۹، ح۲۴).

مهم آنکه نه‌فقط پس از اسلام و با تأکید پیامبر (ص) و ائمه (ع) بلکه پیش از اسلام نیز رجب از ماه‌های محترم نزد اعراب جاهلی بوده است و، چون فرامی‌رسید، دست از جنگ و خون‌ریزی یکدیگر می‌کشیدند.

با روزه رجب، بهشتی شویم

برای ماه رجب، اعمال متعددی بیان شده است که با هریک از آنها به قول معروف می‌توان ره صدساله را یک‌شبه طی کرد؛ از مهم‌ترین آنها روزه‌داری است. در روایات، برای روزه ماه رجب، فضیلت‌های بی‌شمار ذکر شده است؛ ازجمله دوری از آتش جهنم، آمرزش گناهان، برآورده‌شدن حاجات و امان از عذاب قبر. همچنین، انجام عمره در این ماه، بر دیگر زمان‌ها برتری دارد.

از امام‌کاظم (ع) نقل است که: «حسنات در رجب، دوبرابر و گناهان محو می‌شود و روزه‌داری یک روز از این ماه، موجب دوری به اندازه مسیر صد سال از آتش جهنم می‌شود و روزه‌داری سه روز از آن، واجب شدن بهشت برای روزه‌دار را به‌همراه دارد.» (بحارالانوار، ج‌۹۴، ص‌۳۷، ح ۲۰). دعا نیز در کل ماه رجب، پاداش عظیمی دارد و زیارت امامان شیعه، به‌ویژه زیارت امام‌رضا (ع)، نیز در این ماه توصیه شده است. (وسائل‌الشیعه، ج‌۱۴، ص۵۶۶).

دعایی که نفع دنیا و آخرت را دارد

از مهم‌ترین اعمال ماه رجب که به آن توصیه شده است، دعای معروف «یَا مَنْ أَرْجُوهُ لِکُلِّ خَیْرٍ ...» است. شیخ‌عباس قمی از سیدبن‌طاووس نقل می‌کند که راوی به محضر امام‌صادق (ع) عرض کرد: «فدای تو شوم! این ماه رجب است؛ تعلیم کن مرا دعایی که حق‌تعالی مرا به آن نفع بخشد.»

حضرت فرمودند: «بنویس! در هر روز از رجب، صبح و شام، در عقب نماز‌های روز و شب، این دعا (دعای بالا) را بخوان.» در روایت دیگری همین دعا از امام‌صادق (ع) برای اجابت حوائج دنیوی و اخروی انسان در تمام زمان‌ها نقل شده است. (الکافی: ج ۲، ص ۵۸۴). در این دعا، همه خیرات دنیا و همه خیرات آخرت و نیز مصونیت از بدی‌ها و شرارت‌های دنیا و آخرت را از خدا می‌خواهیم که بالاترین دعا و درخواست است.

توصیه آقامجتبی تهرانی برای ماه رجب

نه‌تنها روایات بلکه بزرگان اخلاق هم به استفاده صحیح و فراوان از ماه رجب توصیه‌های مؤکد کرده‌اند؛ چنان‌که مرحوم آیت‌ا... آقامجتبی تهرانی می‌گفت: «نگاه کنید به اینکه این اعمال ماه رجب، اهم اعمالش این استغفار‌هایی است که وارد شده است و طبق آن روایت دارد که پیامبر اکرم (ص) فرمودند: "ماه رجب، ماه استغفار امت من است. " در ماه رجب، امت من زیاد استغفار می‌کنند. ماه، ماه استغفار است، ماه پوزش است؛ چون اهل آسمان، ندای الهی را در این ماه می‌شنوند. دوستان! سفارش می‌کنم بخوانید این دعا‌ها را واقعا زیباست. چقدر زیباست دعا‌های ماه رجب!»