استقبال مردم از وام‌های کارگشایی بانگ ملی که روزانه ۱۰۰ تا ۱۵۰ فقره تسهیلات قرض‌الحسنه پرداخت می‌شود.
ملیحه فلاح | شهرآرانیوز؛ از جلو بانک ملی و دلارفروش‌های خیابان امام خمینی (ره) که گذشتید اگر از اولین کوچه بپیچید و سری به خیابان پشتی و تنها شعبه بانک کارگشایی بزنید با تعداد زیاد خودرو‌های پارک‌شده متقاضیان دریافت وام در اطراف این بانک مواجه می‌شوید. صندلی‌های چیده‌شده در سایه درخت توت داخل حیاط و جمعیتی از افراد در صف، که اگر به تفکیک جنسیتی آن نگاه کنید تعداد زنانش سه‌برابر مردان آن است. همه منتظرند اسمشان برای رفتن به قسمت ارزیابی طلا یا صندوق‌های بانک از بلندگو اعلام شود.
بانک کارگشایی یا همان «موسسه رهنی دولتی» قدمتی نزدیک به یک قرن دارد و از قدیم مردم می‌دانستند هر زمان که دستشان از همه جا کوتاه شد و پولی در بساط نداشتند، می‌توانند با مراجعه به آن و به امانت‌گذاشتن طلا، مطابق قوانین خاصی، وام دریافت کنند.
ماجرای وام‌های بانک کارگشایی از این قرار است که شما درقبال سپرده‌گذاری طلا‌های خود می‌توانید ۲ وام قرض‌الحسنه و جعاله دریافت کنید. برای اطلاع مراجعه‌کنندگان از شرایط این وام‌ها بنر بزرگی در ورودی بانک نصب شده است تا هم شما بدون معطلی متوجه شوید که آیا این وام به کارتان می‌آید یا نه و هم متصدیان بانک از سوال و جواب‌های تکراری راحت شوند. همان‌طورکه می‌دانید بانک کارگشایی زیرنظر بانک ملی فعالیت دارد؛ پس طبیعی است اولین شرط آن این باشد که یک حساب قرض‌الحسنه در بانک ملی داشته باشید. برای گرفتن این وام باید صبح‌ها قبل از ساعت ۱۱:۳۰ مدارک خود را تحویل دهید و منتظر باشید تا اسمتان را از بلندگو بشنوید و بعد هم ادامه ماجرا.
کرونا صندلی‌ها و صف انتظار را به حیاط بانک کشانده است. ۲ خانم جوان که پوشش‌شان به کارمند‌ها می‌خورد درمقابل بنر ایستاده‌اند و درحال ضرب و تقسیم کردن عدد‌ها با ماشین حساب گوشی خود هستند. می‌پرسم: شرایطش خوب است؟ و یکی از آن‌ها پاسخ می‌دهد: سقف وام کم است؛ تازه برای وام جعاله ۲۰ درصد هم سود می‌گیرند، اما همین که ضامن نمی‌خواهد و بلافاصله و بدون نوبت پول را می‌دهند، کار ما را راه می‌اندازد.
اگر بخواهم برایتان خلاصه‌ای از نوشته‌های روی بنر را بگویم، این می‌شود که اگر شما ۵۰ گرم طلا داشته باشید می‌توانید تا سقف ۲ میلیون تومان وام قرض‌الحسنه با کارمزد ۱۱ درصد با بازپرداخت یک‌ساله و با قابلیت تمدید دریافت کنید.
پرداخت وام جعاله درقبال طلا هم نوع دیگر خدمات این بانک است. طبق توضیحات بنر، سود سالیانه این وام ۲۰ درصد، تعداد دفعات دریافت آن یک بار در سال، مدت قرارداد یک‌ساله و غیرقابل تمدید است. مقدار این وام از ۳ میلیون تومان به‌ازای ۳۰ گرم طلا شروع می‌شود و با اضافه‌شدن ۱۰ گرم سقف وام هم یک‌میلیون تومان بیشتر می‌شود. سقف این وام ۱۰ میلیون تومان به‌ازای ۱۰۰ گرم طلاست.
شاید بگویید که هم کارمزد وام قرض‌الحسنه و هم سود تسهیلات جعاله زیاد است و درقبال میزان طلای به‌امانت‌گذاشته‌شده سقف هر دو نوع وام پایین است. این حرف منطقی بوده، اما این فقط یک طرف ماجراست؛ در شرایط اقتصادی کنونی، این وام‌ها مزایایی دارد که باعث استقبال فراوان مردم از این وام‌ها شده است.
طبق یک حساب‌وکتاب سرانگشتی برای گرفتن ۱۰ میلیون تومان وام جعاله با توجه به قیمت طلا تا لحظه تهیه این گزارش ارزش طلای سپرده شما بیش از ۱۰۰ میلیون تومان خواهد بود. همچنین برای دریافت ۲ میلیون وام قرض‌الحسنه باید میزان طلایی با ارزش بیش از ۵۰ میلیون تومان نزد بانک امانت بگذارید. اما طرفداران این وام‌ها که اگر بخواهیم براساس ظاهر و سخنان افراد منتظر در حیاط بانک کارگشایی قضاوت کنیم اغلب از قشر متوسط جامعه هستند، به مزایای مهمی ازجمله دریافت سریع و بدون معطلی مبلغ وام، نیاز نداشتن به ضامن، حفاظت از طلاهایشان در بانک و حفظ سرمایه خود اشاره می‌کنند.
فقط اسمش وام جعاله است
با چند نفری در حیاط بانک هم‌کلام می‌شوم. خانم مسنی که پایش را روی صندلی کنارش دراز کرده و کنار دخترش در سایه درخت توت نشسته است، در پاسخ به خبرنگار شهرآرا می‌گوید: ما طلاهایمان را به ۳ قسمت تقسیم و هرکدام از اعضای خانواده یک حساب در بانک افتتاح و برای دریافت هر دو وام اقدام کردیم. هفته پیش که برای وام قرض‌الحسنه اقدام کردیم، همان موقع خروج از بانک، پیام واریز پول به حسابمان رسید. امروز هم برای دریافت وام جعاله آمده‌ایم که گفتند ۳ شهریور نوبتمان می‌شود. شاید سقف وام‌ها کم باشد، اما در این شرایط اقتصادی، بد نیست.
خانم و آقای مسنی که هر دو کلاه آفتابی بر سر دارند، چند صندلی آن‌طرف‌تر نشسته‌اند و خود را فرهنگی بازنشسته معرفی می‌کنند. مرد با گلایه از شرایط اقتصادی و تاکید براینکه قشر متوسط هم نیازمند شده‌اند، می‌گوید: کار به جایی رسیده است که برای دریافت ۱۰ میلیون تومان وام آن هم با ۲۰ درصد سود باید در این گرما منتظر بمانیم. اما در این شرایط ۱۰ میلیون‌تومان هم غنیمت است. از او می‌پرسم آیا برای نحوه خرج‌کردن وام جعاله مسکن مشکلی ندارد؟ که پاسخ می‌دهد: نه، بانک فقط قرارداد را به نام جعاله می‌نویسد و برای این مبالغ اندک سخت‌گیری نمی‌کند.»
متقاضیان دیگر هم حرف‌هایی مشابه می‌زنند، اما در این بین پسر جوان و خوش‌پوشی که خود را از اقوام یکی از کارمندان بانک معرفی می‌کند، به ما می‌گوید استقبال به اندازه‌ای بوده است که درخواست احداث یک شعبه جدید راداده‌اند.
روزی ۱۵۰ تسهیلات جدید
«در شعبه کارگشایی بانک ملی روزانه بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ فقره تسهیلات قرض‌الحسنه جدید پرداخت می‌شود.» رئیس اداره امور شعب بانک ملی خراسان رضوی با اشاره به این مطلب به شهرآرا می‌گوید: با توجه‌به اینکه بخش عمده‌ای از تسهیلات این شعبه به‌صورت قرض‌الحسنه است و نیاز به ضامن ندارد، از آن استقبال بی‌نظیری می‌شود.
حمید صفایی‌نیکو ادامه می‌دهد: تعداد تسهیلات قرض‌الحسنه پرداختی از ابتدای سال تا ۱۵ مرداد جاری ۷۷۸۰ فقره به مبلغ ۱۰ میلیارد و ۵۹۲ میلیون و ۶۲۲ هزار تومان بوده که از این تعداد ۳۸۴۶ فقره جدید و ۳۹۳۴ فقره تجدید تسهیلات قبلی بوده است.
او با تاکید بر اینکه تسهیلات قرض‌الحسنه در همان روز مراجعه و جعاله پس از ۳ تا ۷ روز کاری به متقاضیان پرداخت می‌شود، اضافه می‌کند: همچنین تعداد ۲۱۶۹ فقره به مبلغ ۱۹ میلیارد و ۲۴۸ میلیون تومان به متقاضیان وام جعاله پرداخت شده است.