براساس گزارش شاپرک، میانگین مبالغ تراکنش دهک دهم (ثروتمندترین دهک) در تیر امسال نسبت به خرداد ۳۰/۲۰ درصد افزایش داشته و همین میزان در دهک اول (کم‌برخوردارترین دهک) فقط ۱/۹۸ درصد افزایش داشته است.
ملیحه فلاح | شهرآرانیوز؛ براساس آخرین آمار شاپرک بالغ بر ۲ میلیارد و ۸۷۰میلیون تراکنش با ارزش ۵۱۹هزار میلیارد تومان در تیرماه۹۹ در شبکه الکترونیک پرداخت کارت پردازش شده که نسبت‌به خرداد، رشد ۵.۰۹درصدی در تعداد و ۳۳.۷۸ درصدی در ارزش ریالی داشته است. این درحالی است که در تیر۹۸ بالغ بر ۲ میلیارد و ۳۴۱میلیون تراکنش به ارزش بالغ بر ۲۶۴هزار میلیارد تومان در شبکه پرداخت الکترونیک انجام شده؛ بر‌این‌اساس تراکنش‌های تیر۹۹ نسبت‌به ماه مشابه سال۹۸ از نظر تعدادی ۲۲.۶۱درصد و از نظر ریالی ۹۶.۴۹درصد رشد داشته است.
رشد ۶۵ درصدی تراکنش ثروتمندان
همچنین براساس گزارش شاپرک، میانگین مبالغ تراکنش دهک دهم (ثروتمندترین دهک) در تیر امسال نسبت به خرداد ۳۰.۲۰ درصد افزایش داشته و همین میزان در دهک اول (کم‌برخوردارترین دهک) فقط ۱.۹۸ درصد افزایش داشته است. همچنین میانگین مبالغ تراکنش دهک دهم در تیر امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل ۶۵.۳۹ درصد افزایش و برای دهک اول هم فقط ۲۰.۶۴ درصد افزایش داشته است.
همه این‌ها یعنی داراها، داراتر و فقرا فقیرتر شده‌اند. برای درک مطلب بالا که از گزارش اقتصادی شاپرک یا همان شبکه الکترونیکی پرداخت کارتی به دست آمده، باید خلاصه‌ای از اصطلاحات گفته‌شده را مطرح کنیم تا دقیق‌تر بفهمیم چه شکاف طبقاتی‌ای بین دهک‌های درآمدی جامعه اتفاق افتاده است.
همان‌طورکه می‌دانید دهک اول پایین‌ترین طبقه اقتصادی و کم‌درآمدترین گروه و دهک دهم ثروتمندترین و پردرآمدترین افراد در کشور هستند. حالا شما در نظر بگیرید براساس گزارش اقتصادی شاپرک افرادی که در دهک دهم درآمدی قرار دارند در تیر امسال نسبت‌به ماه قبل ازطریق شبکه الکترونیکی پرداخت کارتی یعنی دستگاه‌های کارت‌خوان یا اینترنت ۳۰ درصد و نسبت به زمان مشابه سال قبل ۶۵ درصد بیشتر پول خرج کرده‌اند، اما افزایش این مدل خرید‌ها در دهک اول نسبت به ماه قبل به ۲ درصد هم نمی‌رسد و نسبت به تیرماه ۹۸ هم فقط ۲۰ درصد افزایش داشته است. بدیهی است که این افزایش تراکنش‌ها در خرید‌های الکترونیکی دهک اول ناشی از تورم است.
شکاف درآمدی به روایت تورم
نکته جالب اینجاست که نرخ تورم نقطه‌ای در تیر امسال ۲۶.۹ درصد بوده است و این یعنی خانوار‌های کشور به‌طور میانگین ٢٦.٩ درصد بیشتر از تیر ١٣٩٨ برای خرید یک مجموعه کالا‌ها و خدمات یکسان هزینه کرده اند؛ این درحالی است که دهک دهمی‌ها سه‌برابر نرخ تورم نقطه‌ای، فقط ازطریق شبکه الکترونیکی پرداخت کارتی پول خرج کرده‌اند، اما افزایش تراکنش دهک اولی‌ها در این بخش حتی به نرخ تورم هم نرسیده است و این یعنی از کالا و خدمات کمتری نسبت به سال قبل استفاده کرده‌اند.
همچنین نرخ تورم ماهانه در تیر امسال، یعنی درصد تغییر عدد شاخص قیمت، نسبت به ماه قبل از آن ۶.۴ درصد بوده و در این قسمت هم ثروتمندان با افزایش ۳۰ درصدی میانگین مبالغ تراکنش‌های خود نزدیک به پنج‌برابر نرخ تورم ماهیانه تراکنش داشته، ولی پایین‌ترین طبقه اقتصادی کشور حتی نتوانسته‌اند افزایش تراکنش‌های خود را به یک‌سوم نرخ تورم ماهیانه برسانند.
این گزارش اقتصادی شامل جداول زیادی است که در همه آن‌ها شکاف چشمگیری بین دهک‌ها دیده می‌شود، مثلا یکی از این جداول متوسط تراکنش مالی هر دهک از طریق ابزار کارت‌خوان فروشگاهی است که در آن تفاوت عجیبی بین دهک‌ها وجود دارد و نشان می‌دهد مجموع متوسط تراکنش مالی ۹ دهک ازطریق کارت‌خوان فروشگاهی فقط حدود ۱۵ درصد متوسط مبلغ دهک دهم است.
این اعداد نشان می‌دهد علاوه‌براینکه نرخ تورم تاثیری بر ثروتمندان نداشته، احتمالا درآمد‌های آن‌ها در این مدت افزایش هم داشته است، اما درمقابل چنان بر اقشار و دهک‌های دیگر به‌خصوص ۷ دهک درآمدی اول تاثیر منفی گذاشته که قدرت خرید آن‌ها را به شدت کاهش داده است.