سرپرست اداره کل امور مالیات خراسان رضوی گفت: برای شناسایی و اجرای طرح مالیات بر خانه‌های خالی منتظر دریافت رسمی سامانه املاک و اسکان در خراسان رضوی هستیم.
طنین همتی | شهرآرانیوز، جعفر احسانی‌مهر امروز چهارشنبه در نشست خبری با اصحاب رسانه درباره زیرساخت‌های شناسایی
خانه‌های خالی و مالیات بر این خانه‌ها افزود: لازمه اجرای این طرح داشتن اطلاعات متمرکز است که در همین راستا سامانه املاک باید راه‌اندازی شود تا مالیات هر واحد مسکونی خالی را شناسایی کنیم.
وی افزود: تا امروز به‌صورت رسمی این سامانه در اختیار ما قرار نگرفته است، به‌یقین در سال ۹۹ این اتفاق خواهد افتاد و طبق قولی که داده شده است این سامانه به‌صورت رسمی در اختیار سازمان امور مایاتی قرار می‌گیرد.
احسانی مهر ادامه داد: موضوع مالیات بر خانه‌های خالی مساله جدیدی نیست و شاید شرایط موجود کشور، اهمیت آن را افزایش داده است. در دوره‌های قبل، قانون‌گذاران به دنبال این بودند که ابزاری برای کنترل سیاست‌های مالی و پولی کشور داشته باشند. مالیات یک ابزار کنترلی برای دولت‌هاست تا بتوانند سیاست‌های پولی و مالی خویش را تنظیم کنند. بنابراین تنها هدف دریافت مالیات درآمدزایی نیست.
وی درباره اصلاح تعیین نرخ مالیات برای سال اول خانه‌های خالی گفت: باتوجه‌به اصلاحیه‌های جدید، خانه‌های خالی از سال اول مشمول مالیات هستند. این اصلاحیه نشان می‌دهد قانون‌گذار به‌دنبال این است که ضمانت‌نامه اجرای این طرح را بالا ببرد و در واقع مالکان فرصت نداشته باشند که خانه را خالی نگه دارند و به سال بعد موکول کنند.
سرپرست اداره کل امور مالیاتی خراسان رضوی گفت: اکنون در نبردی اقتصادی قرار داریم. این عرصه می‌طلبد مانند دوران جنگ تحمیلی به‌صورت جهادی همه پای کار باشیم. همان‌طور که می‌دانید مالیات یک هزینه اجتماعی است که هر فرد برای اداره کشور باید بپردازد. در بحث درآمدهای مالیاتی نیز اگر بخواهیم فرار مالیاتی را تبیین کنیم، در ۳ حوزه این فرار مالیاتی اتفاق می‌افتد.
وی گفت: از دید ما یک گروه کسانی هستند که در سامانه‌های سازمان امور مالیاتی ثبت‌نام نکردند و حتی شناسایی هم نشدند. گروه دوم کسانی هستند که ثبت‌نام کردند و شناسایی هم شدند، اما زمانی که اظهارنامه را تسلیم می‌کنند، اظهارنامه‌های غیرواقعی و خلاف واقع ارائه می‌دهند که این هم خود نوعی فرار مالیاتی محسوب می‌شود.
وی افزود: گروه سوم افرادی هستند که مالیات این‌ها تبیین شده است و با وجود تمکن مالی به پرداخت بدهی مالیاتی رغبت ندارند که خوشبختانه این گزینه از سال ۹۵ به‌عنوان جرم اقتصادی شناخته شده است و بعضی محاکم قضایی به‌طور جدی در حال شناسایی این افراد هستند.
فرار مالیاتی، سود یک نفر نیست زیان همه است
جعفر احسانی‌مهر با تأکید بر اینکه ترغیب افراد به پرداخت‌نکردن مالیات دقیقا مثل این است که دشمن سکو‌های نفتی ما را هدف می‌گیرد، افزود: ما اعتقادمان بر این است افرادی که فرار مالیاتی دارند، خوش‌حال نباشند، چون این سود یک نفر نیست، بلکه زیان همه مردم است. امیدواریم با تمهیداتی که قانون‌گذار پیش‌بینی کرده است به‌سمت‌وسوی خوبی پیش برویم.
درحال گذر به سمت مالیات هوشمند
وی ادامه داد: در سازمان امور مالیاتی با تلاش همکاران درحال گذر از مالیات الکترونیکی به‌سمت مالیات هوشمند هستیم که بتوانیم در بحث تعیین درآمدهای مشمول عوامل انسانی تا حد امکان این افراد را محدودتر کنیم.
وی افزود: این هوشمندسازی باعث می‌شود در فضایی مناسب و با شفافیت اقتصادی، این امور به‌سمت خودش پیش برود و مؤدی اطلاع داشته باشد که وقتی اظهارنامه‌ای را می‌دهد، سازمان امور مالیاتی به تمام اطلاعات فعالان اقتصادی دسترسی دارد.
به گفته وی، روش‌های تعیین درآمد مشمول مالیات ما موجب ماده ۹۷ قانون مالیات‌های مستقیم تغییرات خوبی داشته است و امسال عملکرد سال ۹۸ به روش علی‌الرأس تعیین نمی‌شود و اظهارنامه‌ای که مؤدی ارائه می‌دهد با سامانه‌های مالیاتی تطبیق داده می‌شود و درنهایت ما اظهارنامه‌ای برآوردی برای مؤدی می‌فرستیم.
احسانی‌مهر اظهار کرد: باتوجه‌به شرایط موجود، تمهیداتی در نظر گرفتیم که مهلت تسلیم اظهارنامه مالیاتی مشاغل که به‌موجب قانون تا پایان خردادماه بوده است، باتوجه‌به اتفاقات ناشی از شیوع کرونا ۲ ماه به این مهلت اضافه شود که اقدامی بی‌سابقه بود و مهلت تسلیم اظهارنامه برای مشاغل تا ۳۱ مردادماه و برای اشخاص حقوقی تا پایان شهریورماه است.
وی ابزار کرد: این فرصت خوبی برای افرادی است که می‌خواهند از مالیات مقطوع استفاده کنند. ما توصیه‌مان این است که حتما کسانی که حائز استفاده از مالیات مقطوع هستند، از این فرصت استفاده کنند و اجازه ندهند در ادارات در روز‌های پایانی ازدحام شود که مغایر پروتکل‌های یهداشتی در این روزهاست.
وی در ادامه از دیگر اقدامات در شرایط کرونایی گفت و تصریح کرد: تسهیلاتی در نظر گرفتیم که از این به بعد مؤدیان مالیاتی برای دریافت برگه خود هم حتی به اداره مراجعه نکنند و برگه مالیاتی را از طریق پروفایل‌هایی که پیامکی اطلاع‌رسانی می‌شود، دریافت کنند.
تفاوت بین مالیات الکترونیک و هوشمند
وی درپاسخ به این سؤال درباره تفاوت مالیات هوشمند و مالیات الکترونیک اضافه کرد: در گذشته روش مالیات‌ستانی در کشور به‌گونه‌ای بود که بیشتر بحث فیزیکی بود. با اصلاح قانون مالیات باتوجه‌به ثبت متفاوت داده‌های اقتصادی از سوی اشخاص و فعالان اقتصادی، روش سنتی پاسخ‌گو نبود. درنتیجه اقداماتی انجام شد که سیستم‌هایمان را الکترونیکی و برای مؤدیان شناسه تعریف کنیم.
وی افزود: سامانه‌ها به این سمت می‌رود که ماده ۱۶۹ قانون‌گذار را مکلف کرده است که اطلاعات را در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار دهد و به‌تبع در اختیار نرم‌افزار‌های رابط وارد قرار گیرد و عامل تصمیم‌گیری شود.
وی ادامه داد: هوشمندسازی‌ای که صحبت شد، در اینجا اتفاق خواهد افتاد. به‌عنوان مثال در سال ۹۸ از طریق هوشمندسازی سعی خواهیم کرد اظهارنامه مؤدیان را بررسی کنیم و امیدواریم در سال ۹۹ بهره‌برداری از سامانه‌های هوشمند اتفاق بیفتد.
همکاری بیش از ۵۴ درصد از حوزه درمان در ثبت شناسه مالیاتی دستگاه‌های کارت‌خوان
وی در پاسخ سؤال خبرنگار شهرآرا درباره اینکه برای مالیات بر مشاغل پزشکی و... چه سازوکار‌های انجام شده است، اظهار کرد: براساس قانون در سال ۹۸ دستگاه‌های کارت‌خوان مربوط به مشاغل پزشکی باید شناسه مالیاتی دریافت کنند. خوشبختانه خیلی از جامعه پزشکی همکاری کردند و در همین راستا بیش از ۵۴ درصد حوزه درمان در ثبت شناسه مالیاتی دستگاه‌های کارت‌خوان اقدامات خوبی کردند.
وی با اشاره به مشارکت مشارکت ۵۴ درصدی پرداخت مالیات از سوی گروه‌های پزشکی، مهندسی، وکلا، اصناف و ادامه داد بیشتر این آمار متعلق به پزشکان است و ۴۶ درصد هم فرار مالیاتی دارند که حساب بانکی آنان مسدود می‌شود.
احسانی مهر تاکید کرد: کسانی که تا پایان بهمن ماه ۹۸ اظهارنامه مالیاتی را پر نکردند نه تنها شامل تخفیف‌ها و بخشش‌های بخش‌نامه ماده ۱۰۰ نمی‌شوند، حتی شامل تنبیه و جریمه هم می‌شوند، زیرا نسبت به خوداظهاری اقدام نکردند.
وی بیان کرد:مشکل دیگر در بحث کلاه‌برداری مالیاتی بوده که با همکاری نیروی انتظامی در حال برخورد با متخلفان بوده و تاکنون ۲ نفر در این خصوص به دستگاه قضایی معرفی شدند.
وی با تأکید بر اینکه شیوع کرونا اختلالی در این طرح ایجادکرد، اما ما به آینده این طرح خوش‌بین هسستیم و مطمئنیم شاهد اتفاقات خوبی هستیم، افزود: ما قوانین سخت‌گیرانه‌ای برای افرادی که سال ۹۸ خوداظهاری نکردند، داریم، زیرا برداشت ما بر این است آن‌هایی که استنکاف کردند همان قشری هستند که نمی‌خواهند درآمدشان شفاف شود و آن‌ها در هر صورت از تسهیلات هم بی‌بهره خواهند شد و در آینده با آن‌ها برخورد قانونی می‌شود.
وی در ادامه در پاسخ به نظارت بر همین ۵۴ درصد به‌صورتی که اخذ مالیاتشان به‌درستی انجام شود که گاهی دیده شده است در بعضی مراکز درمان وجه به‌صورت نقدی دریافت می‌شود، اضافه کرد: این بخش کار تنها با نظارات سازمان امکان‌پذیر نیست. رسانه‌ها می‌توانند در جلوگیری از فرار مالیاتی و شفاف‌نبودن این قشر نقش داشته باشند.
سرپرست کل اداره امور مالیاتی خراسان رضوی اضافه کرد: باید به این سمت برویم که هر دستگاه کارت‌خوانی که شناسه مالیاتی ندارد، از چرخه خدمات بانکی خارج شود.
آماری از فرار‌های مالیاتی در استان گزارش نشد
چرا با وجود سؤال خبرنگار درباره میزان فرار‌های مالیاتی استان، آمار دقیقی گزارش داده نشد. این مقام مسئول در پاسخ به این سؤال افزود: ما در ۳ حوزه فرار مالیاتی داریم. در دنیا سهم صنعت حدود ۳۰ درصد تولید ناخالص داخلی است. این میزان در کشور ما ۲۷ درصد و در استان ما ۵/۱۰ درصد است. اما در بحث خدمات تولید ناخالص داخلی، این آمار بیش از ۶۳ درصد است که در ایران حدود ۵۱ درصد و در استان ۵/۷۷ درصد و بیشتر از آمار جهانی است.
وی در ادامه با اشاره به اینکه در بخش کشاورزی هم در دنیا این نرخ ۶ درصد و در ایران ۱۳ درصد و در استان خراسان رضوی ۱۲ درصد است، افزود: در کشور‌های توسعه‌یافته سهم مالیات به‌نسبت تولید ناخالص داخلی ۱۵ درصد است، اما در کشور ما یک‌سوم این میزان است. ما با همین مقایسه آماری می‌توانیم فرار مالیاتی را مشخص کنیم.
احسانی‌مهر یادآور شد: در استان خراسان رضوی ۵/۷۷ درصد سهم تولید ناخالص داخلی مربوط به خدمات است و با این مشکلات و معضلاتی که به‌تازگی به وجود آمده، این بستر را با مشکل روبه‌رو کرده است.
وی در ادامه گفت: تاکنون ۴۳ بنگاه اقتصادی در این زمینه شناسایی شده و ممکن است این رقم افزایش یابد. ۹ پرونده از این تعداد به استان منتقل شده و با انتقال ۵ مورد دیگر نیز موافقت لازم صورت گرفته است. همچنین با انتقال ۱۲ پرونده دیگر مخالفت شده است.
محمد آرانیان، معاون حسابرسی درآمدهای مالیاتی جنوب مشهد اداره کل امور مالیاتی خراسان رضوی، در خصوص مالیات بر خانه‌های خالی اظهار کرد: اخیرا اصلاحاتی در قانون مزبور توسط مجلس انجام شده و این قانون هم‌اکنون در مرحله بررسی توسط شورای نگهبان است که تایید قانون توسط این شورا مقداری به طول می‌انجامد.
وی تصریح کرد: در اصلاحیه اخیر این قانون ضرب‌العجل دریافت مالیات از منازل خالی به صورت ماهانه شده و در صورتی که خانه‌ای بیش از چهار ماه خالی بماند، به ازای هر ماه مشمول مالیات قرار می‌گیرد. براساس این قانون از سال اول معادل ۶ برابر، از سال دوم معادل ۱۲ برابر و از سال سوم به بعد معادل ۱۸ برابر ارزش اجاری هر ملک مالیات دریافت می‌شود. علت اصلاح این قانون این است که قانون‌گذار ضمانت اجرایی این قانون را بالا ببرد تا نگه‌داشتن خانه‌های خالی، برای افراد صرفه اقتصادی نداشته باشد.
آرانیان با تاکید بر استفاده از پایانه فروشگاهی در قانون بودجه عنوان کرد: قانون بودجه ۹۸ مشاغل پزشکی، پیراپزشکی و... را مکلف به استفاده از پایانه فروشگاهی کرده است. قانون‌گذار مجددا در قانون بودجه ۹۹ بر این امر صحه گذاشت و دو شغل وکالت و مشاوره حقوقی و خانواده را در بند ۳ تبصره ۶ به این مشاغل اضافه کرد.
وی با بیان اینکه میزان فرار مالیاتی به اقتصاد زیرزمینی بستگی دارد تصریح کرد: پژوهش‌هایی در این خصوص در سطح کشوری انجام شده اما این پژوهش‌ها برش استانی نداشته است؛ بنابراین برآورد میزان فرار مالیاتی در استان‌های مختلف متفاوت است. طبق پژوهش‌های صورت گرفته پیش‌بینی می‌شود ۲۰ درصد اقتصاد کشور زیرزمینی باشد و چیزی بین ۲۵ تا ۴۰ هزار میلیارد تومان فرار مالیاتی در کشور وجود دارد.
رفیعی، مسئول حراست اداره کل امور مالیاتی استان خراسان رضوی، در ادامه گفت: استان خراسان رضوی سه درصد از وصول مالیاتی کل کشور را بر عهده دارد؛ در حالی که طبق آمار حدود ۶ درصد کل جمعیت و ۸ درصد تولید ناخالص داخلی در این استان صورت می‌گیرد.
وی اضافه کرد: سال ۹۸ حدود ۷ درصد از درآمدهای مالیاتی اداره کل از محل فرار مالیاتی بوده است. امیدواریم امسال بتوانیم این رقم را به ۲۰ درصد از درآمدهای مالیاتی استان با همکاری کارگروه‌های ویژه‌ای که تحت نظارت اداره کل کار خود را انجام می‌دهند، برسانیم.