حادثه حمله گاندو یا همان تمساح پوزه کوتاه به یک پسربچه ۷ساله در استان سیستان و بلوچستان در هفته گذشته، حادثه جدیدی نیست. سال پیش و پیش‌تر هم شاهد وقوع این نوع حوادث تلخ بودیم.
به گزارش شهرآرانیوز، کامران کمالی، پژوهشگر خزندگان و دوزیستان با اشاره به اینکه گاندو که یکی از گونه‌های کروکودیل است، اظهار کرد: دو یا سه گونه از کروکودیل‌ها مهاجم هستند که هیچ یک از این گونه‌ها در ایران پراکنش ندارند و گاندو گونه‌ایست که تنها تحت شرایطی به انسان حمله می‌کند که در معرض عوامل تهدیدکننده‌ای مانند نزدیکی بیش از حد انسان به زیستگاه آن قرار بگیرد. این حوادث به اعتقاد وی باید تلنگری برای دولت جهت محرومیت زدایی از این مناطق باشد.
این پژوهشگر خزندگان و دوزیستان در ادامه ضمن تاکید بر اینکه گاندو گونه مهاجمی نیست، خاطرنشان کرد: گاندو به‌هر حال یک حیوان است و براساس غریزه خود عمل می‌کند بنابراین یک سری رفتار‌های نسنجیده انسان و شکستگی حد و مرز‌ها و نزدیکی بیش از اندازه به این گونه می‌تواند در مواردی باعث حمله آن به انسان شود.
کمالی تاکید کرد: این گونه وارد روستا‌ها و شهر‌ها نمی‌شود تا به انسان‌ها حمله کند و تنها در شرایطی که احساس خطر کند احتمال دارد حمله ور شود.
وی با اشاره به اینکه فصل تخمگذاری زمان حساسی برای گاندو‌ها است، اظهار کرد: در برخی موارد ممکن است افراد با گونه‌ای مواجه شوند که از تخم‌های خود محافظت می‌کند یا در فصل زادآوری است و از بچه‌های خود مراقبت می‌کند، در چنین شرایطی بسیاری از گونه‌ها از جمله گاندو ممکن است خشن‌تر عمل کنند و در صورتی که فردی به زیستگاه آن نزدیک شود به او حمله کند.
این دکتری تنوع زیستی با اشاره به اینکه آمار حمله گاندو به انسان بسیار پایین است، تصریح کرد: در نمودار‌ها و گزارش‌ها دیده شده که گاندو در کشور‌هایی مانند هند و ایران سومین گونه‌ای بود که حمله آن به انسان می‌تواند منجربه مرگ می‌شود. در واقع آمار حمله گاندو به انسان بسیار پایین است، اما می‌تواند بسیار خطرناک باشد.
وی ضمن تاکید بر اینکه نزدیکی بیش از اندازه و نسنجیده بودن رفتار انسان در برابر گاندو می‌تواند منجربه حمله این گونه شود، گفت: یکی از عواملی که باعث نزدیک شدن بیش از حد انسان به زیستگاه گونه‌های مختلفی از جمله گاندو شده است پخش عکس و فیلم از غذا دادن به حیات وحش در فضای مجازی است که به‌منظور جذب گردشگر و توسعه گردشگری رخ می‌دهد. برخی افراد ممکن است از این فیلم‌ها الگوبرداری کنند و شخص با گونه‌های حیات وحش احساس نزدیکی و تصور کند گاندو بی‌خطر است و می‌تواند به آن غذا دهد.
کمالی در ادامه با اشاره به اینکه نباید گونه‌های حیات وحش را دستی تغذیه کرد، اظهار کرد: برخی افراد شاید تصور کنند که با غذا دادن به گونه‌های حیات وحش به آن‌ها کمک و از آن‌ها حفاظت می‌کنند درصورتی که این گونه اقدامات می‌تواند بدترین رفتار هم در حق خود افراد بومی و هم بزرگترین خطر برای حیات وحش بویژه گاندو محسوب شود چراکه تغذیه دستی حیات وحش - که طی دو سال اخیر نیز بسیار رواج پیدا کرده است - باعث می‌شود حیات وحش بیشتر و بیشتر به محل زندگی انسان‌ها نزدیک شود و این وضعیت می‌تواند هم برای گونه‌های حیات و حش و هم انسان خطرناک باشد.
این پژوهشگر خزندگان و دوزیستان درباره انتقادات وارد شده به عدم تامین آب شرب در برخی استان‌ها، شهرستان و روستا‌های کشور از جمله سیستان و بلوچستان که مردم محلی را مجبور به نزدیک شدن به رودخانه‌ها برای تامین نیاز‌های آبی خود و در نتیجه نزدیک شدن به زیستگاه گونه‌هایی از جمله گاندو کند، تصریح کرد: در استان‌هایی مانند سیستان و بلوچستان که وضعیت آب‌رسانی مناسبی ندارد و مردم برای رفع نیاز‌های اولیه خود مانند آب مجبور هستند به بستر رودخانه‌ها نزدیک شوند تا آب شرب و مورد نیاز خود را تهیه کنند، رودخانه منبع مشترک بین حیوان و انسان محسوب می‌شود و نزدیک شدن انسان‌ها به این منابع مشترک می‌تواند خطرات زیادی به‌همراه داشته باشد بنابراین لازم است نهاد‌های دولتی به بهداشت، آب‌رسانی و سایر موارد دیگر این مناطق توجه بیشتری داشته باشند.
کمالی با بیان اینکه حمله گاندو به پسر بچه ۷ ساله در استان سیستان و بلوچستان باید برای دولت تلنگری باشد برای تأمین امکانات و محرومیت زدایی از این مناطق، اظهار کرد: اگر بخواهیم از بروز اتفاقات مشابهی در آینده جلوگیری کنیم باید دولت حداقل نیاز‌های مردم را فراهم کند که مهم‌ترین آن مساله آب است. اگر مردم محلی به آب بهداشتی دسترسی داشته باشند کمتر به زیستگاه گاندو‌ها نزدیک می‌شوند بنابراین تامین آب به طور قطع می‌تواند نقش موثری در کاهش موارد حمله گاندو و نزدیک شدن افراد به آب داشته باشد.
این دکتری تنوع زیستی با اشاره به اینکه شنا کردن در رودخانه‌ها یکی دیگر از عواملی است که باعث نزدیک شدن مردم محلی به زیستگاه گاندو می‌شود، توصیه کرد: سازمان حفاظت محیط زیست باید با انجام یکسری مطالعات مناطقی که جمعیت این گونه بیشتر است و مناطقی که در آن نیاز‌های اکولوژیک این گونه بیشتر برطرف می‌شود را شناسایی کند تا بیشتر از این مناطق حفاظت و ورود و خروج مردم به آن را محدود کند.
۲۱ مرداد ماه امیر حمزه ۷ ساله اهل روستای «هوت‌گت بالا» در شهرستان چابهار برای برداشت آب به‌همراه مادر خود به رودخانه رفته بود که مورد حمله گاندو یا همان تمساح پوزه کوتاه قرار گرفت و منجر به قطع شدن دست او شد.
منبع: ایسنا