مرجان جاودانی | شهرآرانیوز - سفر زائران پیاده و خادمان عاشق، جلوه‌ای از فرهنگ عاشورایی است که در اربعین و دهه آخر صفر هر سال، دل مردم ایران را پر از هیاهو می‌کند. گرچه امسال مرز‌های کربلا برای پذیرش زائران اربعین آمادگی ندارد، مرز دل‌ها بیش از همیشه آماده سفر کربلایی است. ما در این شماره از طریق دیدن یک مستند، شما را در ۲ دوره تاریخی به کربلا می‌بریم: یکی همراه با سفر امام حسین (ع) از مکه به کربلا و دیگری همراه با سفر عاشقان حضرت از اقصانقاط جهان به کربلا در سال‌های گذشته. چه خوب است اگر راه‌ها پذیرای پای عاشقان حسینی نیست، دل‌ها و تفکراتمان را حسینی کنیم و با افزودن به دانش کربلایی خود و نزدیکانمان، بار دیگر همسفر زائران اربعین باشیم.
این فیلم را می‌توان به ۲ بخش تقسیم کرد که بخش اول مروری مستندگونه بر حرکت حماسی امام حسین (ع) از ابتدا تا پس از شهادت است و بخش دوم چگونگی عزاداری در فرهنگ‌های مختلف جهان در ماه محرم را نشان می‌دهد. در حقیقت، گلچینی از تعزیه، نقالی و پویانمایی پیش روی شما قرار می‌گیرد و کارگردان کوشیده است از تکنیک‌های مختلف بصری برای روایت حادثه عاشورا استفاده کند.
تصویربرداری این مستند در شهر‌های تهران، کربلا، کرمان و یزد صورت گرفته است و مهم‌ترین تصاویر مربوط به دروازه ورود زائران پیاده اربعین یعنی کرمانشاه است.
تعزیه که به زیباترین شکل ممکن فرهنگ عاشورایی را به تصویر می‌کشد و ثبت ملی یونسکو هم شده است، یکی از جاذبه‌های ملی‌مذهبی کرمانشاه به شمار می‌آید. کرمانشاه با توجه به قرار گرفتن در مسیر زائران کربلا، در تعزیه و شبیه‌خوانی و آیین‌های نمایشی عاشورایی، صاحب‌سخن است و وجود تکایایی همچون تکیه معاون‌الملک، حاج عباس اربابی، سیدرحیم، حاج عبدا... خان و بیگلربیگی گواه تاریخ بر این مدعاست.
شاید بد نباشد بعد از رفع خطر کرونا به دیدار تکیه معاون‌الملک کرمانشاه بروید. این تکیه به عنوان یکی از قدیمی‌ترین تکایای کشور و بزرگ‌ترین تکیه مینیاتوری جهان، در دوران قاجار، در محله آبشوران کرمانشاه ساخته شده و می‌تواند به‌تنهایی میزبان حس عاشورایی باشد.
مستند «کربلا، جغرافیای تاریخ» هم ترجیح داده است فرضیه آخر را بازسازی کند. یزید که به قصد صید آهو با غلامانش به بیابان رفته است، بر اثر مستی، گم می‌شود و در بیابان از مردی عرب آب طلب می‌کند. در حین نوشیدن آب به او می‌گوید: اگر می‌دانستی من امیر مؤمنان، یزید، هستم بهتر از این رفتار می‌کردی. مرد عرب با شنیدن این جمله می‌گوید به خدا که تو قاتل حسین‌بن‌علی هستی. تصویر کشیده شدن یزید بر خاک بیابان در حالی که به پشت اسب بسته شده است سکانس آخر این مستند است.