به گزارش شهرآرانیوز - پیرمحمد ملازهی، کارشناس مسائل افغانستان با اشاره به پنجمین دور مذاکرات تهران و کابل درباره سند همکاری بین ایران و افغانستان، گفت: افغانستان پیش از این با کشور‌های مختلف سند همکاری استراتژیک امضا کرده است؛ مهم‌ترین آن سندی بود که با آمریکایی‌ها امضا کردند که البته به دلیل اینکه یک طرفه بود، عملا به جایی نرسید و افغانستانی‌ها چیزی در قِبَل آن به دست نیاورند.
وی افزود: افغانستان با کشور‌های دیگر مانند هندوستان هم سند همکاری امضا کرده است، اما آن چیزی که در ارتباط با ایران اهمیت دارد، این است که باید بر روی چند موضوع همکاری‌هایشان را گسترش دهند، یکی از آن‌ها بحث امنیت است، چراکه افغانستان اکنون موقعیت خاصی دارد و یک نوع جنگ نیابتی در آن جریان دارد که در این جنگ به نوعی بخشی از آن به نیرو‌های داخلی افغانستان و بخشی دیگر به کشور‌های منطقه و صاحب نفوذ در افغانستان برمی‌گردد.
ملازهی ادامه داد: با توجه به مرز طولانی که ایران و افغانستان دارند، یک بحث مهم در سند همکاری تهران و کابل، باید توافقاتی روی کنترل مرز‌ها باشد که بتوان از آن امنیتی را برای دو کشور تامین کرد، بحث دیگر مسائل اقتصادی است که باید راهبردی دیگر برایش تعریف کرد.
وی با اشاره به اینکه افغانستان در خشکی محصور است، گفت: بهتر است در سند جامع همکاری تهران و کابل، آن توافقی که بین ایران، هند و افغانستان شده است که صادرات و واردات کابل از طریق چابهار تسهیل شود، چرا که توسعه همکاری‌های تجاری، اقتصادی و ترانزیتی از طریق ایران با شرایط بهتری انجام می‌شود، همچنین بسیاری از کالا‌هایی که در ایران تولید می‌شوند در بازار افغانستان مشتری دارند و افغانستان در زمینه کشاورزی هم امکانات خوبی دارند که می‌توانند در متقابل با ما همکاری کنند.
کارشناس مسائل افغانستان با اشاره به روابط سیاسی بین دو کشور ایران و افغانستان، گفت: تهران و کابل دو همسایه هستند که تحولات درونی هر دو کشور از اهمیت زیادی برخوردار است، بنابراین توسعه همکاری‌های سیاسی در سطح منطقه و در مناسبات دوجانبه از اهمیت بسیار بالایی برخودار است که اکنون در پنجمین دور از مذاکرات درباره سند جامع همکاری، وارد چارچوب‌های خود شد و آن سند راهبردی که قرار است امضا شود جزئیات و راهکاری‌های روابط سیاسی را هم تعیین می‌کند.
ملازهی ادامه داد: ایران و افغانستان دو کشور مسلمان هستند و به لحاظ فرهنگی زبان فارسی، در آن مشترک است، در حقیقت زبان مسئله بسیار مهمی در زمینه‌هایی مانند آموزش است و پیش از این طرح‌هایی هم در این زمینه وجود داشت، به عنوان مثال قرار بود تلویزیون مشترکی بین ایران، افغانستان و تاجیکستان به عنوان کشور‌های فارسی زبان تعریف و تاسیس شود که البته به جایی نرسید.
ملازهی ادامه داد: ایران و افغانستان نزدیک‌ترین کشور‌ها به لحاظ فرهنگی با هم هستند، چراکه زبان و تاریخ مشترک دارند و اگر در این سند راهبردی همه جزئیات را در نظر بگیرند زمینه برای فعالیت‌های فرهنگی برای دو کشور و همکاری‌هایشان آماده‌تر خواهد شد.
کارشناس مسائل افغانستان با اشاره به پیشینه سند همکاری تهران و کابل، تصریح کرد: در واقع افغانستان اکنون یک نوعی تحت نفوذ آمریکاست و واشنگتن هم مایل نیست که تهران و کابل سند راهبردی امضا کنند، چراکه ایالات متحده این موضوع را به ضرر خود ارزیابی می‌کند.
وی افزود: به غیر از آمریکا کشور‌های منطقه هم یک نوع رقابت‌هایی با ایران دارند، به عنوان مثال ایران با عربستان سعودی، ایران با پاکستان پشت پرده و ایران و ترکیه هم نوعی رقابت دارند، با این اوصاف بخشی از علت و ریشه طولانی شدن مذاکرات تهران و کابل به اعمال فشار آمریکا در پشت پرده و بخشی دیگر هم به رقابت منطقه‌ای که بین ایران و عربستان و دیگر کشور‌ها وجود دارد، برمی‌گردد.
منبع: باشگاه خبرنگاران