امیری |شهرآرانیوز - فیلم‌نامه «قاتل و وحشی» حمید
نعمت‌اللّه با همکاری معصومه بیات فیلم‌نامه‌اش نوشته شده و
لیلا حاتمی نقش اصلی آن را بازی می‌کند. این فیلم که رگه‌هایی جنایی‌معمایی و وحشت دارد سال ۹۸ ساخته شد اما به‌دلیل مشکلاتی به جشنواره فجر سال گذشته نرسید. فیلم جدید نعمت‌الله با پایان همه مراحل ساختش امسال درحالی آماده نمایش شد که موفق به گرفتن پروانه نمایش نشده است.
براساس گزارشی که مشرق‌نیوز تهیه کرده است، فیلم‌نامه اولیه حمید نعمت‌اللّه با عنوان «قاتل و وحشی» درباره زنی چهل‌وپنجساله به‌نام زیباست که از همسرش طلاق گرفته است و با مادر هفتادساله‌اش زندگی می‌کند. مادر زیبا معتاد است و زنی به‌نام افروز نیازهای او را تأمین می‌کند.
چند روزی از افروز خبری نیست تا اینکه زیبا مجبور می‌شود برای تأمین نیازهای مادرش به‌سراغ افروز برود. در ساختمان محل کار افروز، او همراه با پدرش به‌وسیله گروهی متشکل از «پاشا»، عینکی، شهرام و سهیلا به قتل رسیده است. زیبا با اصرار وارد ساختمان افروز می‌شود و به راز قتل این ۲ نفر پی می‌برد و در چنگال این گروه گرفتار می‌شود. شهرام جادوی یک افعی بزرگ را در اختیار دارد که آن را از قبیله ترکمن سرقت کرده است. ادامه این روایت دارای ویژگی‌هایی است که فراتر از سینمای ایران است و آن‌قدر جذاب است که اگر نسخه اولیه «قاتل و وحشی» ساخته می‌شد، به فیلمی درخشان تبدیل می‌شد. اما این فیلم ساخته نشده و فیلم‌نامه به اثری اسلشر و خشن تبدیل شده است که با نسخه اولیه فیلم‌نامه بسیار متفاوت است. خشونت فیلم‌نامه اولیه بسیار فانتزی و مخاطب‌پسند است، اما نسخه نهایی «قاتل و وحشی» از خشن‌ترین آثار سینمای ایران است.
حمید نعمت‌اللّه مضمون اصلی فیلم خود را مقابله خیر و شر بیان کرده و گفته است که درواقع این فیلم، حماسی است.
جذابیت «قاتل و وحشی» با موضوع بردگی جنسی
در خبرها و مطالب مختلفی که درباره فیلم «قاتل و وحشی» در فضای مجازی منتشر شده است، از مضمون جذاب و متفاو ت فیلم هم سخن گفته شده است. «بردگی جنسی» واقعیتی است که لایه‌های پنهانش در جامعه امروز ما وجود دارد، اما تاکنون به شکل مستقیم به آن پرداخته نشده است. گویا «قاتل و وحشی» این معضل اجتماعی را به‌شکل مستقیم‌تر و واضح‌تری نشانه گرفته است، موضوعی که نمایان‌شدنش برای مخاطبان جذابیت دارد.
بیشتر بخوانید:
توقیف فیلم به‌دلیل گوش و سر تراشیده لیلا حاتمی
«توقیف فیلم قاتل و وحشی به‌دلیل دیده‌شدن گوش‌ها و موی تراشیده لیلا حاتمی» تیتر بسیاری از خبرها در چند روز گذشته است.
الان همه می‌دانند علت مجوزنگرفتن فیلم گریم متفاوت بازیگر اصلی این فیلم است. خبرگزاری ایسنا در مطلبی که به همین موضوع پرداخته، آورده است: «ایرادهایی که به فیلم تازه نعمت‌اللّه وارد شده، موهای تراشیده‌شده نقش اول زن با بازی لیلا حاتمی است. گرچه معلوم نیست آیا مسئله اصلی همین است یا موضوع دیگر، چون برخی مدیران می‌گویند مسئله مو نیست، گوش است و این درحالی است که گویا دراین‌باره نظر فقهی واحدی هم مطرح نمی‌شود.
نکته مهم اینکه بازیگری زن‌ها در سینما با سر تراشیده ماجرای تازه‌ای نیست و پیش‌تر بازیگرهای زیادی این را تجربه کرده‌اند، مثل فریماه فرجامی در فیلم «سرب»، رؤیا نونهالی در «زندان زنان»، زهرا داوودنژاد در «بچه‌های بد»، شایسته ایرانی در «آینه‌های روبه‌رو»، پانته‌آ بهرام در «شنای پروانه» و رؤیا تیموریان در «شیفتگی» که برخی هم به‌نحوی با مشکل مجوز روبه‌رو شدند.»
مخاطبان در فضای مجازی چه می‌گویند؟
شاید همین که مخاطب، چهره ظریف و حتی معصوم لیلا حاتمی را با عکس تازه‌منتشرشده از گریم بسیار متفاوت او در فیلم «قاتل و وحشی» در ذهن تصور کند، کافی باشد برای هیجان دیدن این فیلم. اما آنچه این هیجان را تغییر می‌دهد و آن را در مسیر شکایت، عصبانیت و حتی خشونت‌های لفظی در فضای مجازی قرار می‌دهد، شنیدن خبر توقیف این فیلم به‌دلیل نوع گریم لیلا حاتمی یا واضح‌تر بگوییم، دیده‌شدن گوش و موی تراشیده اوست.
مخاطبان بسیار مشتاق‌اند این فیلم متفاوت را با موضوع بردگی جنسی، به‌عنوان یکی از معضلات اجتماعی مهم و لایه‌های پنهان آن تماشا کنند و ببینند داستان چیست، اما ناگهان متوجه می‌شوند فیلم هیجان‌آورشان به‌دلیل پیدابودن گوش بازیگر اصلی توقیف شده است.
بیشتر بخوانید:
اگر شوخی است، خیلی خنده‌دار است و اگر جدی است، گریه دارد
محور تعداد زیادی از واکنش‌های مخاطبان درباره توقیف فیلم «قاتل و وحشی» انتقاد از علت این توقیف است. کاربران معتقدند اینکه یک فیلم به‌دلیل دیده‌شدن گوش بازیگر زن توقیف شود، بسیار عجیب است و انگار محتوای فیلم اصلا مدنظر نبوده است.
تعدادی از کاربران توئیتر با نشانه‌گرفتن این موضوع نوشته‌اند:«وزارت ارشاد فیلم قاتل و وحشی را به‌علت نمایان‌بودن گوش‌های لیلا حاتمی توقیف کرده است؟ آخه به دلیل گوش؟»، «حذف قاتل و وحشی حمید نعمت‌اللّه و آن هم به بهانه‌های واهی، قطعا بدترین اتفاق برای جشنواره فیلم فجر امسال بود.»، «گوش لیلاحاتمی بهانه‌ای واهی برای توقیف فیلم است. اگر شوخی است، خیلی خنده‌دار است و اگر جدی است، گریه دارد.»، «به‌قول بنده‌خدایی، اینجا نمی‌تونی گوش ببینی، اما می‌تونی توی گوش بزنی.»
یکی‌دیگر از کاربران با اشاره به موضوع جذاب فیلم «قاتل و وحشی» نوشته است: «بعد از مدت‌ها قرار بود فیلمی خوب از سینمای ایران اکران شود که به آن مجوز ندادند.»
همچنین کاربر دیگری نوشته است: «پس از انقلاب خانم‌ها بارها در فیلم‌های پرشماری با موی تراشیده و گوش‌های نمایان دیده شدند و اتفاقی نیفتاد. باید می‌افتاد؟»
تعدادی از کاربران هم از وضعیت ملتهب جشنواره فجر امسال سخن گفته‌اند: «این ما و این هم سال نکوی جشنواره فیلم فجر که از بهارش پیداست.»
یکی‌دیگر از کاربران هم با انتقاد از مدیران فرهنگی نوشته است: «با توقیف این فیلم هم ابهت خودتان را فروریختید، هم اعتماد فیلم‌سازان را به خودتان از بین بردید. وقتی نمی‌توانید مسئله‌ای را حل کنید، چه نیازی به وجود مسئول است؟! مسئولی که خودش مشکل ایجاد می‌کند، چگونه می‌تواند باری از سینما بکاهد؟ پس دیگر مدیریت فرهنگی معنایی ندراد.»
واکنش یک رسانه: برخی کارشان جوسازی است
در این میان تعدادی از کاربران هم نظر متفاوتی دارند و معتقدند این مطالب بیشتر برای مانوردادن فیلم در فضای مجازی راه افتاده است. آن‌ها معتقدند گروه‌های خاصی کارشان جوسازی کاذب است: «من هم خیلی دوست دارم قاتل و وحشی نعمت‌اللّه را ببینم، اما فکر نمی‌کنید این‌همه مانور قبل از نمایش فیلم کمی عجیب است؟»، «عده‌ای کارشان همین است که به این شیوه برای فیلم‌ها تبلیغ و بازار فیلم را داغ کنند.»
در کنار کاربران فضای مجازی، برخی رسانه‌ها با تحلیل این موضوع، واکنش جدی واکنش‌ها به توقیف «قاتل و وحشی» نشان داده‌اند. برای مثال مشرق‌نیوز در مطلبی که به همین دلیل تهیه کرده، آورده است: «قاتل و وحشی که این روزها از سوی جریانی مجازی و آلوده تبلیغ می‌شود و حلقه‌ای خاص قصد دارد بر روند انتخاب این فیلم تأثیر بگذارد، فیلمی است که بدون اجرای سیاست‌های نظارتی وزارت ارشاد ساخته شده و نکته جالب علاوه‌بر ترویج خشونت فراوان در آن، دنبال‌کردن خط القای اشاعه بردگی جنسی روی پرده سینماست. گروهی از اهالی سینما و رسانه‌های غیررسمی با علم به اینکه می‌دانند وزارت ارشاد نمی‌تواند سهل‌انگارانه مثل اصلاح سریال «قورباغه» از آن عبور کند، پروپاگاندایی غیررسمی را گسترش می‌دهند. هدیه تهرانی و پرویز پرستویی و محسن تنابنده تا نوید محمدزاده و حبیب رضایی و هومن بهمنش در فضای مجازی از این اثر حمایت کرده‌اند. جالب اینجاست که نویسندگان بولتن‌های چندصدمیلیونی جشنواره، فتوایی صادر کرده‌اند و با انتشار مطالبی در فضای مجازی، مشغول تطهیر فیلمی خشن با محتوای بردگی جنسی در سینمای ایران هستند.»
واکنش منتقدان و سینماگران
رویا تیموریان که حضورش در فیلم «شیفتگی» با سر تراشیده با مشکلاتی برای اکران مواجه شد با انتشار عکسی از خودش، درباره تکرار این مشکلات برای «قاتل و وحشی» و لیلا حاتمی نوشته است:
«برای یک زن مو عنصرمهم زیبا بودن است. روزی که فیلمنامه‌ی حاجی‌شاه را می‌خواندم می‌دانستم قرار است موهایم تراشیده شود اما من عاشق حرفه‌ام هستم، عاشق نقشم بودم و برایش حاضر شدم از تمام زیبایی‌های زنانه خودم بگذرم. همه می‌دانیم عاشقی این حرف‌ها نمی‌شناسد. شب قبل از تست گریم در دلم آشوب بود حس غریبی بود، اضطراب از دست‌دادن و همزمان رسیدن به حاجی‌شاه!
ما از هرکجا که فکر می‌کردیم پرسیدیم که چه باید کرد. اندازه مو برای نمایش روی پرده چندسانت باید باشد؟ از مراجع مختلف از هرکجا که فکرش را کنید؛ سر آخر هم تمام این زحمات، از دست‌دادن‌ها، عاشقی‌کردن‌ها، سختی‌‌کشیدن‌ها بی‌فایده بود. چرا که قوانین نانوشته و متغیر است و نمی‌شود با تمام معیارهای متغیر فیلم با قصه‌ای حساس ساخت! من برای آن فیلم نامزد دریافت سیمرغ بلورین شدم. اما برای فیلمی که قرار شد برای همیشه در کمد کارگردان بماند و فقط حسرتی در دل ما بگذارد.
حالا امروز می‌بینیم که این دور تسلسل هنوز دارد در حق بازیگران زن ما ظلم می‌کند. تا کی و تا کجا ما جان و عشق و انرژی و خلاقیتمان پای سلایق و قوانین متغیر و نانوشته پایمال شود؟
ما سینماگران حقمان این نیست ما لایق رفتار شایسته‌تری هستیم.»
نیما حسنی‌نسب: این اسمش هر چه باشد، فستیوال سینمایی نیست. جشنواره فجر همیشه پرمناقشه‌ترین موضوع این سینما بوده و حالا سال به سال دارد با نقش‌آفرینی جدی‌تری در مسیر ریل‌گذاری و فشار و سانسور و ایجاد محدودیت‌های مضاعف برای سینما جلو می‌رود. ایده امسال برای تلفیق سانسور با گزینش و داوری، گامی بلند در مسیر نظارتِ امنیتی و تعیین‌تکلیفِ حیاط‌خلوتی برای فیلم‌هاست.
مهدی خرمدل: سال‌هاست جشنواره‌های تئاتر و موسیقی فجر را پوشش جدی نمی‌دهیم؛ رویدادهایی که بزرگان تئاتر و موسیقی معمولا در شأن خودشان نمی‌دانند به‌عنوان شرکت‌کننده حضور پیدا کنند و «اولین» اجرای آثارشان را برای آن نگه دارند. جشنواره فیلم فجر هم اگر به این وضع دچار شود، ارزش پوشش نخواهد داشت.
علی مصلح: دستگاه نظارت بر سینما با هدایت مدیران خودی لغزان بین دولت‌ها و با مشارکت برخی صنف‌های سینمایی به تدریج کار را به جایی رسانده که درباره الف تا ی فیلم‌ها نظر می‌دهد و خروجی را بر مبنای سلیقه خنثی تنظیم می‌کند. طعنه‌آمیز اینکه این میوه نامیمون در دولت به اصطلاح «تدبیر و امید» حسن روحانی (که با حمایت هنرمندان و بخصوص سینماگران سر کار آمد) رسیده و آبدار شد و از درخت پایین افتاد و حالا حتی خوشبین‌ترین ناظران هم بوی خطر را حس کرده‌اند. سینمای محافظه‌کار ایران در قرن جدید قرار است خنثی‌تر و دست به عصاتر هم باشد؛ زیر سایه سانسور هوشمند، پول‌های مشکوک و آلوده، هزینه‌های سرسام‌آور و تغییر مناسبات عرضه فیلم پس از شیوع کرونا.
خسرو نقیبی: همه از توقیف‌ها و کنارگذاشتن‌ها حرف می‌زنند و من می‌خواهم بگویم همین شانزده فیلم راه‌یافته به بخش مسابقه هم نسخه‌هایی سربه‌راه شده‌اند که سینماگر بخت‌برگشته با علم به اتفاقات گذشته و مرگ تدریجی اثرش در صورت غیبت در رویداد مهم سالیانه سینما، حاضر شده مخلوق خودش را به قربان‌گاه ببرد و بابت نمایش اثرش، تحت بازخواست، امضای کتبی بدهد که هر آنچه نظارت سلیقه‌ای خواسته – و به دلیل کمبود زمان، دیگر وقتی هم برای چانه‌زنی وجود ندارد – بر سر فیلمش بیاورد. کجا تا همین چندسال قبل چنین بود؟ مگر فجر مکانی برای تماشای هر فیلمی که ممکن بود تا ابد در قوطی برود نبود؟ مگر بنا نبود فجر آینه تمام‌نمای سینما برای مخاطبانی جدی‌تر باشد؟ اینکه یک‌باره عده‌ای هوس کردند در همان فجر برای خانواده‌های بیست ارگان و نهاد هم فیلم‌ها را نمایش دهند، چرا باید دودش به چشم سینما و سینماگر برود؟ (سینمادیلی)
«قاتل و وحشی» با بازی لیلا حاتمی، امین حیایی، شهرام حقیقت‌دوست، ستاره اسکندری، عزت‌اللّه رمضانی‌فر، شهرام قائدی، علی علائی، سام نوری و... و با تهیه‌کنندگی حمید نعمت‌اللّه و محمدصادق رنج‌کشان، اکنون در تلاش برای دریافت پروانه نمایش است.