علیرضا ظهیری - رئیس سازمان محیط‌زیست کشور روز پنجشنبه و در هوای تقریبا آلوده مشهد وارد این شهر شد و با گفتن این جمله که «برای موضوع ریزگردهای مشهد نمی‌توانیم کاری کنیم» به تهران بازگشت تا ریزگردهای ترکمنستان همچنان در شهر جولان دهند و مسئولان هم فقط به برگزاری جلسه کارگروه اضطراری آلودگی هوا بسنده کنند.
این در حالی است که روز گذشته نیز هوای مشهد با نشان دادن شاخص 135، دهمین روز آلوده خود را در تقویم امسال ثبت کرد. موضوعی که باعث شد تمامی مقاطع تحصیلی و مراکز پیش دبستانی در نواحی هفتگانه مشهد، (رضویه و احمدآباد) امروز به تصمیم اعضای کارگروه اضطراری آلودگی هوا تعطیل شود.
معاون محیط‌زیست انسانی اداره‌کل حفاظت از محیط‌زیست خراسان‌رضوی نیز در گفت‌وگو با شهرآرا با اشاره به برگزاری سومین جلسه کارگروه اضطراری آلودگی هوای مشهد در شامگاه گذشته گفت: هدف ما از برگزاری این جلسات فقط تعطیلی مدارس نیست، بلکه اعمال و تشدید اقدامات و وظایف محول‌شده به دستگاه‌ها برای مقابله با موضوع آلودگی هواست.
محمد عرفانی افزود: امروز شهر مشهد علاوه بر درگیر بودن با موضوع ریزگردها، مشکلات دیگری نظیر سوخت نیروگاه‌ها، تردد خودروهای فرسوده، پایش نامناسب صنایع، استفاده از سوخت مایع در صنایع و دیگر مسائل را هم دارد که باید این موضوعات نیز در جلسات کارگروه بررسی شود و اقدامات ارگان‌ها و سازمان‌ها برای حل این گونه مشکلات مشخص و تشدید شود.
وی درباره موضوع ریزگردهای مشهد نیز گفت: در استان 15کانون داخلی ریزگرد وجود دارد و منشأ برخی ریزگردهای ورودی به مشهد هم از کانون خارجی در دشت هرات، دریاچه آرال و صحرای قره‌قوم ترکمنستان است که بیشتر بار آلایندگی گردوغبار مشهد به بیابان قره‌قوم ارتباط دارد.
پیگیری وزارت خارجه درباره ریزگردها
عرفانی تصریح کرد: هر سال اعتبارات مهار ریزگردها در 15کانون داخلی به اداره‌کل منابع طبیعی اختصاص می‌یابد، اما با اعتبارات کمی که برای آن در نظر گرفته می‌شود، کار خاصی را نمی‌توان انجام داد. در حوزه کانون‌های خارجی هم باید موضوع از طریق وزارت خارجه پیگیری شود.
آلودگی هوا با چاشنی بدشانسی
وی اتفاقات و آلودگی‌های چند روز اخیر را بدشناسی دانست و افزود: هم‌زمانی ورود ریزگردها با بازگشایی مدارس و پایداری هوا سبب شده تا این روزها در مشهد شاهد هوایی آلوده باشیم. معاون اداره‌کل محیط‌زیست استان با بیان اینکه شهر مشهد به دلیل اینکه بین کوه‌ها است، 200روز از سال را مستعد پایداری هوا و افزایش بار آلایندگی است، ادامه داد: در 6ماه ابتدایی امسال در مشهد هیچ روز ناسالمی نداشتیم تا اینکه این جریان گردوغبار وارد شهر شد و این در حالی است که در مدت مشابه سال گذشته 25روز هوای ناسالم را در مشهد داشتیم. وی با تأکید بر اینکه دستگاه‌ها و ارگان‌ها باید اقدامات خود را برای کاهش آلودگی هوا انجام دهند، اظهار کرد: متأسفانه امروز همچنان شاهد استفاده نیروگاه‌ها از سوخت مازوت هستیم و همچنان خودروهای فرسوده در حال تردد در شهر هستند. وظیفه سازمان محیط‌زیست، نظارت و پایش است و ما با 200 تا 300 نیرو چه می‌توانیم بکنیم؟ در مدت یک‌سال‌ونیم گذشته اداره محیط‌زیست استان 1100پایش انجام داده و 200اخطاریه هم صادر کرده است و در همین مدت 5صنعت پلمب شده‌اند و 19شرکت صنعتی هم عملیات بهسازی را انجام داده‌اند. وی با بیان اینکه آلودگی هوای مشهد دلایل مختلفی دارد که اگر همه با هم رفع شود می‌توان شاهد پاک شدن هوای شهر بود، افزود: در رابطه با آلودگی روزهای اخیر ارگانی را نمی‌توان مقصر دانست؛ چرا که ورود ریزگرد و پایداری هوا و بازگشایی مدرسه‌ها به‌صورت هم‌زمان سبب بروز این اتفاق شد.
ریزگردها همچنان می‌مانند
مدیر محیط‌زیست و توسعه پایدار شهری شهرداری مشهد نیز بیان کرد: با توجه به پایداری هوا و کاهش دما که سبب پایدار شدن هوا می‌شود، شاهد ادامه‌دار شدن حضور ریزگردها در آسمان مشهد هستیم.
محمد پذیرا با تأکید بر اینکه منشأ آلودگی‌های اخیر هوای مشهد خارجی است و با دست روی دست گذاشتن نمی‌توان این مشکل را حل کرد، ادامه داد: باید در این‌باره تدبیری اندیشید. این مشکل به گونه‌ای است که باید همه ارگان‌ها پای کار بیایند و موضوع از طریق وزارت خارجه و دیپلماسی فعال با کشور ترکمنستان به سرانجام مطلوب برسد.
وی با بیان اینکه با توجه به وضعیت موجود و انجام ندادن اقدامات مؤثر از سوی دستگاه‌های متولی و پیش‌بینی پاییز گرم برای مشهد، به طور قطع این روزهای پرگردوغبار در شهر بیش از پیش خواهد بود، تصریح کرد: در مسائل مربوط به آلودگی هوا چیزی به عنوان «نمی‌شود» نداریم. شهر مکزیکوسیتی زمانی آلوده‌ترین شهر جهان بود، اما با اقداماتی که صورت گرفت، این شهر امروز جزو 100شهر آلوده جهان هم نیست. با توجه به تجربه این شهرها که چیزی بیشتر از ما ندارند، می‌توان با تدبیر جلو آلودگی هوا را گرفت.
پذیرا افزود: وقتی مقام مسئولی می‌گوید که برای ریزگردهای مشهد کاری نمی‌توان انجام داد، نشان‌دهنده این است که آن‌ها برنامه‌ای برای این موضوع ندارند وگرنه با برنامه، تدبیر و صبر، آلودگی هوای مشهد معضلی حل‌شدنی است. وی درباره آخرین وضعیت شاخص‌های آلایندگی در شهر مشهد هم گفت: در روز شنبه شاخص لحظه‌ای آلایندگی هوا روی عدد 135 ای کیو آی بوده که نشان‌دهنده افزایش آلودگی هوا در
مشهد است.
مدیر محیط‌زیست و توسعه پایدار شهری شهرداری مشهد افزود: در بین ایستگاه‌های شهر نیز ایستگاه سنجش هوای سجاد با عدد 154 ای کیو آی وضعیت ناسالم برای همه گروه‌ها را در روز گذشته نشان می‌داد.