لیلی رحمانی - تاریخ هرگز فراموش نمی کند شور و رونق یکی از نزدیک ترین خیابان ها به حرم مطهر را که در گذشته مسیر مهمی برای عبور مسافران و زائران بوده است. «سرخس» خیابانی در امتداد جاده سرخس است که مسافران روستاهای شرقی خراسان بزرگ از آن برای رفتن به حرم مطهر می گذشتند و در کاروان سرای این خیابان اتراق می کردند، خیابانی پوشیده از مغازه های بزرگ که محصولات روستاییان را عرضه می کرد، مغازه هایی که امروز به همان شکل مانده اند، با همان اجناس اما دیگر خبری از شور و حال پایین خیابان قدیم و حتی پایین خیابان امروز در آن وجود ندارد. امروز «سرخس» خیابانی عقب مانده از توسعه در میان خیابان های رو به پیشرفت اطرافش است که انگار گرد کهنگی بر در و‌دیوارش پاشیده اند. گویی از گذشته، تنها فرسودگی بر تن این خیابان باقی مانده است، نه ارزش و اعتبار قدیم.
لامپ هایی که هم زمان با تعطیل شدن مغازه باز می شوند
زیر نور کم جان تیرهای برق، چراغ سر در مغازه را خاموش و لامپ را از توی سرپیچ خارج می کند و می گوید: همین چند تیربرق در خیابان وجود دارد اما آن ها هم زیر شاخه های بلند درختان پنهان شده اند. برای همین هر کس یک لامپ جداگانه سردر مغازه اش نصب کرده است تا روشنایی اندکی برای خودش تأمین کرده باشد.
کاسبان خیابان سرخس هر روز هنگام تعطیل کردن مغازه، لامپ های جلوی مغازه شان را از سرپیچ خارج می کنند و صبح فردا، بعد از باز کردن در مغازه دوباره لامپ را سرجایش می گذارند وگرنه امیدی به باقی ماندن لامپ سرجایش نیست، چراکه می دانند کارتن خواب ها در کمین نشسته اند.
مرشدی یکی از کسبه محل است که می گوید: اینجا منطقه ممنوعه است. نه خدمات شهری درستی به آن می رسد و نه امنیت دارد، درحالی که این خیابان روزگاری ورودی تمام روستاهای شرقی مشهد بود و دروازه پایین خیابان نام داشت اما این روزها تقاطع های اصلی در 2 طرف خیابان یک طرفه و ورود به خیابان به نوعی بسته شده است. یکی از قدیمی ترهای محل نیز حرفش را ادامه می دهد و اضافه می کند: مدت هاست این خیابان دیگر شبیه آن روزهای پر رونق خود نیست. سر و ته خیابان، با اینکه هر کدام به خیابان های یک طرفه وصل می شود، بسته شده است و همین سرخس را بیشتر شبیه یک انباری بزرگ و فرسوده کرده است. برای همین مسیر برای گذر عابران مستقیم نیست و اگر کسی کار مشخصی در این خیابان نداشته باشد به اینجا نمی آید.به گفته او این مسئله غیر از فراهم کردن فرصتی برای ورود افراد غیرعادی، سبب کم شدن گشت های پلیس هم شده است. می‌گوید: خیلی وقت ها کارتن خواب ها و افراد معتاد جلوی مغازه ها خوابیده یا نشسته اند. کارتن خواب ها به چیزی رحم نمی کنند و حتی پیچ های موتور، سپر و پلاک ها را هم باز می کنند و با خود می برند.
یکی دیگر از اهالی که حالا به جمعمان پیوسته است نیز از ناامنی و حضور سارقان موتورسوار می گوید که شب ها سر و کله شان در این حوالی پیدا می شود. می گوید: باور کنید شب ها نمی شود از این چهارراه به پایین (حدفاصل چمن تا پنجراه) حرکت کرد، آن قدر ناامن است که چندی پیش زمانی که با موتورسیکلت در حال عبور بودم چند دمپایی به سمتم پرتاب شد تا توقف کنم. اما از آنجا که پیش از این هم شنیده بودم که موتورهایی به همین شیوه سرقت شده اند توقف نکردم تا نقشه سارقان عملی نشود.
بیمارستان خیریه امام زمان (عج) به میانه خیابان سرخس راه دارد و مانند هر بیمارستان دیگری خیابان های اطراف خود را تحت تأثیر قرار داده و در این میان خیابان سرخس را آشفته تر کرده است.
حسنی که مغازه اش فاصله چندانی با بیمارستان ندارد می گوید: شب ها این بخش خیابان آن قدر شلوغ می شود که جای سوزن انداختن نیست. بیماران و همراهان بیمار نیز خودروهای خود را در 2 طرف خیابان پارک می کنند.
او همچنین از بیماران سال خورده ای می گوید که به دلیل نبود خط اتوبوس یا حتی مینی بوس و حتی خط تاکسی ناچارند سرتاسر خیابان را با پای پیاده طی کنند. « بارها از شهرداری خواسته ایم دست کم چند نیمکت و صندلی در پیاده روها تعبیه کنند تا عابران سال خورده که بیشتر بیمار هم هستند بتوانند چند دقیقه ای بر روی آن بنشینند اما متأسفانه همین هم عملی نمی شود.»
آب در خیابان و موش در مغازه
یکی از اهالی درحالی که اصرار دارد از جوی های آب عکاسی کنیم می گوید: بارها با 137 تماس گرفته و خواسته ایم تا این جوی های آب را لای روبی کنند، گفته ایم این ها فرسوده هستند و فاضلاب و آب های راکد بوی زننده ای ایجاد کرده است اما توجه نمی کنند. او ادامه می دهد: زمان بارندگی جوی ها سرریز می شوند و آب همه خیابان را برمی دارد. امسال هم چنین وضعی خواهیم داشت.داودی که مغازه آجیل و خشکبار دارد صحبت های همسایه اش را به آلودگی های ناشی از این وضعیت پیوند می زند و درحالی که چشمانش را گرد می کند می گوید: جوی روبه روی مغازه من پر از آلودگی و موجودات موذی است. موش هایی در آن دیده ام که اندازه بچه گربه ها هستند. از ترس آن ها یکی از درهای ورودی مغازه ام را بسته ام تا وارد مواد خوراکی نشوند. حتی یک بار شک کردم که ممکن است چند کیسه آلوده شده باشد و به همین دلیل همه آن ها را بیرون ریختم که خسارت زیادی برای من به بار آورد.
خیابانی روی مرز 2 منطقه
نیمی از خیابان در محدوده خدمات شهرداری منطقه 5 شهرداری قرار دارد و نیم دیگر آن در منطقه 6. جالب است که بسیاری از ساکنان اطراف و کسبه بدون آنکه حتی بدانند جزئی از کدام محدوده هستند خدمات رسانی 2 سمت خیابان را با یکدیگر مقایسه و قضاوت می کنند و گاه این سؤال برایشان پیش می آید که چرا برخی خدمات به یک سمت خیابان می رسد اما به سمت دیگر نه! گرچه بر اساس اطلاعاتی که شهرداری منطقه6 ارائه می‌دهد ارائه خدمات شهری خیابان سرخس مربوط به منطقه5 است.
باغچه های شکسته و درختان تشنه
«من ندیده ام این درختان آبیاری شوند. خودم هرروز صبح به درختان جلوی مغازه ام آب می دهم و در باغچه ها گل می کارم.»
آبیاری نکردن درختان قدیمی از دیگر مسائلی است که چند نفر از ساکنان به آن اشاره می کنند.
یکی از کسبه در این باره می گوید: باغچه ها را ببینید، همه تکه تکه شده اند. وضع پیاده رو هم همین است. بعد نیشخندی می زند و می گوید: اما بهتر است این ها را ننویسید، چون اگر شهرداری بخواهد این پیاده رو وباغچه ها را آسفالت کند، برای چندین ماه از کسب وکار می افتیم. عطایش را به لقایش بخشیده ایم. خودمان یک باغچه می سازیم.
پیرزنی که درحال عبور از این خیابان است می گوید: پیاده روها وضعیت مناسبی ندارد، بارها هنگام عبور زمین خورده ام. حالا بعضی مغازه دارها خودشان چاله های جلوی مغازه شان را سیمان کرده اند تا کمی یکدست شود و کسی زمین نخورد اما پیاده روهای کل این خیابان مشکل دارد و باید رسیدگی شود.موضوع دیگری که سرخس را آشفته کرده است تعداد گاراژهای تعمیر خودرو و مغازه های کوچک و بزرگ مربوط به خدمات خودرو است که همین مسئله هم به شلوغی و آلودگی ها دامن زده است و احتمالا این مسئله نیز در کشاکش عملکرد متفاوت 2 منطقه بی نتیجه مانده است.
مهم ترین دغدغه ها
ناامنی و کمبود گشت و پایگاه های پلیس
نبود خطوط اتوبوس رانی و ایستگاه های تاکسی
پیاده روها و باغچه های نامناسب
تاریکی و کمبود چراغ های روشنایی
آبیاری نکردن درختان
شلوغی و نبود نیمکت گذری
وعده ها
بهسازی معابر خیابان سرخس
لای روبی جوی های آب
روشنایی خیابان سرخس مطلوب است!
نبود روشنایی کافی در مسیر خیابان از جمله دغدغه های اهالی است که برای پیگیری آن با سخن گوی سازمان توزیع نیروی برق مشهد تماس می گیریم. علیرضا کاشی دراین باره با مطلوب دانستن وضعیت روشنایی خیابان سرخس طبق استاندارهای وزارت نیرو بیان می کند: اگر هرکدام از تیرهای چراغ برق دچار سوختگی شوند، شهروندان می توانند برای رفع آن با ما تماس بگیرند.
او در پاسخ به مسئله نبود روشنایی در پیاده روها می گوید: نحوه جاگذاری تیرهای چراغ برق در تمام خیابان های شهر به گونه ای است که بخش اصلی خیابان را روشن کند اما تأمین روشنایی در فضاهای سبز و پیاده رو ها به عهده شهرداری است.
کاشی همچنین بر لزوم هرس درختان به وسیله شهرداری برای روشنایی بهتر تأکید می‌کند.
امکان اختصاص اتوبوس به خیابان سرخس وجود ندارد
درباره مسئله نبود خطوط اتوبوس که رفت و آمد را از این خیابان به دیگر نقاط شهر با دشواری روبه رو کرده است، با سخن گوی سازمان اتوبوس رانی گفت وگو می کنیم. عباس اتحادی در این باره می گوید: حدفاصل میدان عدالت تا چهارراه چمن که با نام خیابان سرخس شناخته می شود به نوعی بن بست شده است. به گفته او در صورت اختصاص خط اتوبوس به این محل، اتوبوس باید مسیری طولانی را برای دور زدن طی کند. این مسئله به علاوه کم عرض بودن خیابان، مانع از اختصاص دستگاه اتوبوسی به این محدوده شده است، با این حال خطوط 1-28 و 58 که از مسیرهای میدان ولایت و ایستگاه قهوه خانه عرب می گذرند تا حدی دسترسی به دیگر خیابان ها را امکان پذیر می کنند. او در پایان تأکید می کند: امکان اختصاص خطوط اتوبوس به خیابان های مسدود وجود ندارد. ما حاضریم به صورت حضوری و با دلایل و مستندات فنی این مسئله را برای شهروندان توضیح دهیم.
بهسازی خیابان در آینده نزدیک
قسمتی از خیابان سرخس تحت نظارت شهرداری منطقه 5 قرار دارد و خدمات شهری مختلف این خیابان به این منطقه مربوط می شود که وقتی با شهردار این منطقه تماس می گیریم حسین عبدا...زاده به قدمت بالای خیابان سرخس اشاره می کند و می گوید: بهسازی این خیابان در دستور کار شهرداری منطقه 5 قرار دارد که عملیات اجرایی آن به زودی و پس از گرفتن مجوزهای ترافیکی آغاز خواهد شد.به گفته عبدا...زاده این بهسازی شامل مرمت باغچه ها و کاشت گل و گیاه و موارد این چنینی هم می شود.او همچنین آبیاری نکردن درختان این خیابان را تکذیب می کند و می گوید: در صورت آبیاری نکردن درختان، با توجه به گرمای هوا باید شاهد خشک شدن درختان می بودیم اما چنین اتفاقی نیفتاده است.شهردار منطقه 5 لای روبی جوی ها را نیز جزو برنامه های در دست انجام شهرداری می داند و یادآور می شود شهروندان موارد خاص را در تماس با 137 به اطلاع شهرداری برسانند.