سریال «گیسو» که ادامه‌ای بر مجموعه موفق «عاشقانه» است و در محافل خودمانی آن را «عاشقانه ۲» لقب می‌دهند، دو هفته پیش وارد شبکه نمایش خانگی شد. فعلا برای اظهارنظر کردن در مورد کیفیت فنی و ساختاری «گیسو» زود است، اما نکته عجیب این دو قسمت اخیر، تلاش متن برای توجیه تفاوت‌های تیم بازیگری است. اتفاقی که کاملا از حد خارج شده و به شکلی مصنوعی بیننده را برای متقاعد شدن تحت فشار قرار می‌دهد.
محمد عنبرسوز | شهرآرانیوز - سریال «گیسو» که ادامه‌ای بر مجموعه موفق «عاشقانه» است و در محافل خودمانی آن را «عاشقانه ۲» لقب می‌دهند، دو هفته پیش وارد شبکه نمایش خانگی شد. منوچهر هادی، کارگردان سریال پرستاره «عاشقانه» توانست در سال ۹۶ با این مجموعه به موفقیت چشمگیری دست یابد؛ او سپس دو فیلم پرفروش «آینه بغل» و «رحمان ۱۴۰۰» را در سینما اکران کرد و سریال نسبتا دشوار «دلدادگان» را نیز روی آنتن تلویزیون برد. اوضاع اما، در زمان بازگشت این کارگردان به شبکه نمایش خانگی، چندان بر وفق مراد پیش نرفت و هادی، با وجود بهره بردن از بازیگران سرشناسی همچون حامد بهداد، ساره بیات و بهرام افشاری، نتوانست انتظار‌ها را برآورده کند.
«دل» مجموعه‌ای کشدار و ناامید کننده از آب درآمد که با موزیک ویدئو‌های طولانی و ترسیم روابط عاطفی تودرتو، آینده کاری کارگردانش را در هاله‌ای از ابهام قرار داد. با این حال، طولی نکشید که هادی دوباره برای بازپس گیری محبوبیت خود به شبکه خانگی برگشت و حالا با «گیسو» مخاطبان را تا حدی امیدوار کرده. فعلا برای اظهارنظر کردن در مورد کیفیت فنی و ساختاری «گیسو» زود است، اما نکته عجیب این دو قسمت اخیر، تلاش متن برای توجیه تفاوت‌های تیم بازیگری است. اتفاقی که کاملا از حد خارج شده و به شکلی مصنوعی بیننده را برای متقاعد شدن تحت فشار قرار می‌دهد.
یک مشکل رایج
ماجرای تولید فصل‌های متعدد برای سریال‌های محبوب اتفاق تازه‌ای نیست. ادامه حیات سریال‌ها مستقیما به استقبال مردم بستگی دارد و طبیعی است که واکنش مثبت مخاطبان، عوامل مجموعه‌های تلویزیونی را به تولید فصل‌های تازه از یک سریال موفق ترغیب کند؛ حتی اگر از ابتدا فیلم نامه و برنامه مدونی برای تولید فصل‌های بعدی در کار نباشد.
در چنین شرایطی، دور هم جمع شدن گروه بازیگران حرف اول را می‌زند؛ زیرا فصل تازه یک سریال می‌تواند با فیلم بردار، تدوینگر، آهنگ ساز، چهره پرداز، تهیه کننده و حتی کارگردان جدید تولید شود؛ اما بدون تیم بازیگران، رقم خوردن چنین اتفاقی تقریبا ناممکن خواهد بود. تاریخ نشان می‌دهد که در همین شبکه خانگی، کارگردانی فصل‌های مختلف مجموعه «قلب یخی» بین محمدحسین لطیفی و سامان مقدم دست به دست شده و چند سال بعد هم لطیفی حاضر شد کارگردانی برند پرمخاطب «ساخت ایران» را به برزو نیک نژاد بسپارد.
مورد عجیب شهرزاد
تغییر بازیگران در فصول مختلف مجموعه‌های ایرانی هم اتفاق بی سابقه‌ای نیست. در سال‌های دور، شخصیت محبوب فولاد مستوفی که با بازی یوسف تیموری در «زیر آسمان شهر» حسابی جاافتاده بود، با ترفند عجیب طراحی یک سانحه و جراحی پلاستیک، بر عهده مجید صالحی گذاشته شد. در شبکه نمایش خانگی اما، سریالی که بیشتر از همه دستخوش این تغییرات واقع شد، «شهرزاد» بود.
شگفتی جذاب فصل نخست این مجموعه موفق، احیا شدن ابوالفضل پورعرب، ستاره بی بدیل دهه هفتاد سینمای ایران، در نقش حشمت بود. پورعرب در این نقش بسیار مرموز و پیچیده ظاهر شد و به دل مخاطبان نشست؛ با این حال، برای فصل دوم با عوامل سریال به توافق نرسید و نویسندگان مجبور شدند در اقدامی تصنعی، مرگ او را در متن بگنجانند تا پرویز فلاحی پور در نقش برادر حشمت به سریال اضافه شود و همان وظایف شخصیت قبلی را با نامی تازه پیش ببرد.
علاوه بر این، شخصیت سیمین (خواهر کوچک‌تر شهرزاد) هم در این سریال، بدون هیچ توضیحی تغییر کرد و در تصمیمی عجیب، معصومه بیگی جانشین مونا احمدی شد تا عوامل «شهرزاد» یک گاف بزرگ را به نام خود ثبت کنند. حالا و در روز‌هایی که شبکه خانگی به پختگی و تجربه مورد انتظار رسیده، سریال جدید «گیسو» با مشکلات مشابهی روبه رو شده و با وجود تغییرات تیم بازیگرانش شدیدا در تلاش است تا به هر ترتیبی که شده، لحن «عاشقانه» را دوباره به دست بیاورد.
سؤال مهم، اما اینجاست که با وجود نویسنده خوش سابقه و کاربلدی به نام علیرضا کاظمی پور و چهره‌های محبوب و سرشناسی همچون محمدرضاگلزار و هومن سیدی، آیا لازم بود که این سریال تازه حتما ادامه داستان گیسو برازنده در «عاشقانه» باشد؟ آیا این تصمیم بیشتر از آنکه مخاطبان را با اثر همراه کند، دست سازندگان و هنرپیشه‌ها را در بروز خلاقیت هایشان نمی‌بندد؟
تیم کامل آقایان
تردیدی وجود ندارد که مهم‌ترین برگ برنده سریال «عاشقانه» هومن سیدی در مقام بازیگر نقش پیمان بود؛ شخصیتی که هم خوب نوشته شده بود، هم خصلت‌های جوان پسند فراوانی در فضای فرهنگی جامعه امروز ایران داشت و هم با کیفیتی مناسب از سوی هومن سیدی اجرا می‌شد. اتفاق بزرگ «گیسو»، بازگرداندن سیدی به نقشی است که صراحتا اعلام کرده بود دیگر تمایلی به ایفای آن ندارد. در کنار او، محمدرضا گلزار نیز وزنه درخور سریال است که در دهه نود دو فیلم سینمایی و دو مجموعه خانگی را با هادی کار کرده و حضورش می‌تواند مخاطبان زیادی را جذب «گیسو» کند. حسین یاری و مسعود رایگان نیز در همان نقش‌های قبلی خود حاضر شده اند تا تیم مردان سریال تقریبا دست نخورده باقی بماند.
خانم‌های پراکنده
برخلاف هنرپیشه‌های مرد، بازیگران زن سریال «عاشقانه» شرایط کاملا متفاوتی دارند و ترکیبشان دستخوش تغییرات گسترده‌ای شده است. از این میان، فقط ساره بیات، به عنوان نقش اول محبوب سریال‌های منوچهر هادی، برای سومین بار در شبکه خانگی با این کارگردان همکاری می‌کند؛ اما مهناز افشار که در مرکز قصه «عاشقانه» قرار داشت و نقش گیسو را ایفا می‌کرد، مدتی است که در خارج از ایران سکونت دارد و آینده کاری او در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته.
البته هنوز رسما خبری مبنی بر ممنوع بودن فعالیت مهناز افشار اعلام نشده و حتی این بازیگر چندی قبل در ارتباط تصویری با یک برنامه اینترنتی حاضر شد تا شایعه ممنوع التصویر بودنش هم تکذیب شود. با این حال، شخصیت اصلی سریال در همین ابتدای کار و به شکلی کاملا فرمایشی کشته شد تا جا برای تغییر بازیگر باز شود. به نظر می‌رسد نویسندگان «گیسو» همان نقشی که برای مهناز افشار در نظر گرفته بودند را بر عهده شخصیت تازه‌ای به نام کتایون خواهند گذاشت که نقشش را هانیه توسلی بازی می‌کند و ماجرا از این نظر بسیار شبیه به ماجرای حشمت و نصرت در «شهرزاد» است.
پانته آ بهرام دیگر هنرمند جدا شده از مجموعه «عاشقانه» است که در نقش ریحانه یکی از بازیگران مکمل سریال بود. ریحانه هم در همین ابتدای کار، بر اثر بیماری فوت کرد تا هم غیبتش در سریال توجیه شود و هم اینکه زمینه اجرای چند سکانس ملودرام، از جنس همان موقعیت‌های مورد علاقه کارگردان «دل»، فراهم آید. جالب اینکه بهرام نه سوپراستار سینمایی است، نه دستمزد نامتعارفی دارد و نه مشغول پروژه پرزحمت و دشواری شده که بگوییم امکان حضورش در «گیسو» وجود نداشته است؛ بنابراین به نظر می‌رسد که عوامل سریال می‌توانستند به جای بسنده کردن به یک پلان ساده از پانته آ بهرام، تلاش بیشتری به خرج بدهند تا او به سریال برگردد؛ چرا که شخصیت ریحانه به نوعی محل تلاقی پیمان (برادرش)، رضا (همسرش) و پگاه (دوستش) بود و حضورش می‌توانست پرداخت قصه را روان‌تر کند.
علاوه بر این، بهاره کیان افشار هم دیگر بازیگر جدا شده از «عاشقانه» است که در قسمت دوم یک داستان نامعقول و جعلی برای توجیه غیبتش ترتیب داده شد. کیان افشار که در «عاشقانه» نقش درسا (همسر پیمان) را بازی می‌کرد، در حالی از جمع بازیگران «گیسو» جدا شده که، بر اساس اطلاعات ارائه شده در قسمت دوم، در خارج از کشور از پیمان طلاق گرفته و با مرد دیگری ازدواج کرده است. این در حالی است که همه شخصیت‌های سریال و اقوام درجه یک این زوج نیز، درست مثل بینندگان، از شنیدن این خبر شوکه می‌شوند. در عوض، یک بازیگر زن خارجی جایگزین کیان افشار شده تا فضا را برای شوخی‌های پیمان فراهم و سریال را به عرصه بکر تاخت وتاز هومن سیدی در نقش پیمان تبدیل کند.