در چندسال گذشته، یکی از پرتکرارترین مطالب در جراید و رسانههای تصویری و حتی شبکههای اجتماعی، انتقاد از مطالب بیپایهواساسی است که در دنیای مجازی دستبهدست میشود و مخاطبان سادهدل و آموزشندیده هم آن را باور میکنند.
محمدناصر حقخواه | شهرآرانیوز؛ در چندسال گذشته، یکی از پرتکرارترین مطالب در جراید و رسانههای تصویری و حتی شبکههای اجتماعی، انتقاد از مطالب بیپایهواساسی است که در دنیای مجازی دستبهدست میشود و مخاطبان سادهدل و آموزشندیده هم آن را باور میکنند. در کشور ما این مسئله، بیشتر تا متوجه سلبریتیهایی است که بدون آموزش رسانهای و عوامانه، بعضی توصیههای علمی و بهداشتی یا تحلیلهای سیاسی و اجتماعی یا برنامههای خیریهای را در شبکههای اجتماعیشان راه میاندازند و درنهایت ماجرا یا بههیچجا نمیرسد یا قضیه بهجاهای باریک میکشد.
علاوه بر خبرها و پیامهای بیربط بعضی سلبریتیها، پیامهایی با منبع نامعلوم هم وجود دارد که ناگهان در گروههای واتساپی خانوادگی با سرعت و حجم زیاد دستبهدست میشوند و خبر از زلزلهای نزدیک یا جهشی جدید و عجیب در ویروس کرونا یا به مصرفنکردن روغن فلان یا مثلا نان سنگک توصیه میکنند یا میگویند تا یکهفته آب لولهکشی نخورید و...! شکل سومی از مطالب بیپایهواساس هم وجود دارد که در جامعه ما کمتر است، اما در سطح جهانی بسیار تأثیرگذار است؛ این نوع از فضاسازیها را میتوان فیکنیوز (اخبار جعلی) یا پیامهای گمراهکننده افراد مهم سیاسی و اقتصادی دانست! کسانی که مردم و کاربران مجازی از آنان انتظار خبر بیخود و بیجهت گذاشتن ندارند.
در کشور ما این موضوع کمتر وجود دارد، شاید از این بابت که مسئولان حضور کمرنگی در فضایمجازی دارند و تاجران تأثیرگذار و بزرگ هم نامونشان مشخصی ندارند، اما با وجود این مسئولان ما هم گاهی هنگام استفاده از توئیتر و اینستاگرام سوتیهایی میدهند. ولی در کشوری مثل آمریکا که بهرهبرداری شخصی از توئیتر و اینستاگرام بین مدیران رایج است، بسیاری از سیاستمداران و بزرگان اقتصادی و اجتماعی با گوشیهایشان حرفشان را میزنند. خیلیها با کمک مشاورانشان توئیت میزنند یا پست میگذارند، اما نباید یادمان برود که ۴ سال در آمریکا مردی قدرت اول بود که پیش از اعلان اخبار از رسانهها، در توئیتر مسائل را مطرح میکرد، پیش از اعلام رسمی عزل و نصب وزیران و مدیرانش، در توئیتر خبررسانی میکرد و گاهی با مشاوران و معاونانش درگیر میشد، زیرا زودتر از توئیت او تویئت زده بودند! دونالد ترامپ ادبیات و رسمالخطی هم با خود به توئیتر آورد و آنهم نوشتن با حروف بزرگ هنگام نوشتن توئیتهای تهدیدآمیز بود!
حالا، اما سهچهار ماهی است که دنیا و آمریکا از شر ترامپ خلاص شده، اما ترامپی جدید درحال ظهور و بروز است. شاید این ادعا که ایلان ماسک ترامپ جدید است، خیلی غلوآمیز باشد، اما آقای ماسک تاجری بزرگ است که سرمایه بسیار زیادی دارد، شرکت بزرگ تسلا را راهبری میکند و با سرعت زیاد در سالهای گذشته جزو چند مرد ثروتمند و قدرتمند جهان شده است. هدف بزرگ او ساکنکردن مردم در فضاست و حاشیههای اخلاقی و زندگی شخصیاش هم کم نیست. آقای ماسک حالا چند ماهی است که در توئیتربازی هم شبیه ترامپ شده است. رسمالخط او استفاده از ایموجی و گیفهای گاهی غیراخلاقی است.
برخی معتقدند ماسک با انتشار اخبار عجیبوغریب در توئیتر نبض بازار آمریکا و جهان را بههم میریزد. فکر کنید تاجری بزرگ مانند ماسک، ناگهان از بیتکوین دفاع میکند و قیمت این ارز دیجیتال سر به فلک میکشد، ۲ ماه بعد ناگهان در بخش ریپلای به یکی از توئیتهایش، در جواب فردی مینویسد که دیگر دوره ارز دیجیتال تمام شده است و جمعی را سردرگم و دلنگران میکند.
آقای ماسک با همان ایموجیها و گیفهایش، درباره مسائل اقتصادی پساترامپ نوشته و کافه را دوباره بههم ریخته است. بهتازگی هم شکایت یکی از سهام داران ارشد تسلا از ایلان ماسک حسابی خبرساز شده است. به گزارش فاکس بیزینس، یکی از سهامداران ارشد شرکت تسلا به دنبال شکایت از ایلان ماسک- بنیان گذار و مدیرعامل این گروه خودروسازی- به اتهام نقض توافق سال ۲۰۱۸ با کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا است. طبق این شکایت که به دست دادگاهی در ایالت دلاویر رسیده، توییتهای ایلان ماسک در توییتر سبب شده است تا مدیران تسلا نتوانند به خوبی تعهدات خود را در برابر کمیسیون بورس و اوراق بهادار انجام دهند و سهامداران نیز متحمل دهها میلیارد دلار زیان شده اند.
شاید این روزها نگرانی بعضی از ما باور حرف بعضی سلبریتیهای نامطلع از سوی قشری از مردم باشد، اما در آمریکا مردم در کار یک آدم سیاسیاقتصادی بزرگ واماندهاند، کسی که حرفش باد هوا نیست و - به واقع- گاهی انجام میشود! شاید دستکم در این یک مورد بشود از خودمان راضی باشیم، اینکه ابتذال به بالای جامعه رسوخ نکرده است یا دستکم جلو چشم نیست؟!