با وجود کمبود چندهزارنفری نیرو در آموزش و پرورش برای سربازمعلم‌ها تعهد استخدام وجود ندارد.
تکتم جاوید| شهرآرانیوز - تکلیف سرباز‌ها روشن است. هنوز همه آن سربازی رفته‌ها و نرفته‌ها معتقدند خدمت، یکی از سخت‌ترین مراحل زندگی است که یا موفق می‌شویم به طریقی معافی بگیریم یا تن به این اجبار می‌دهیم و رخت نظام می‌پوشیم. گذشته از دو سالی که باید زیر پرچم خدمت کرد، برای آن‌ها که به دنبال گرفتن امریه از سازمان‌های مختلف هستند، خدمت آسان‌تر به نظر می‌رسد، اما از اعتراض‌ها و پیامک‌های تعدادی از سرباز معلم‌ها پیداست که آنجا هم خبر‌ها همه خوش نیست.
آنان که امریه آموزش و پرورش گرفته و سربازمعلم شده اند، همچون یک معلم رسمی شرح وظیفه دارند و در مناطق دورافتاده و صعب العبور با کمترین امکانات تدریس می‌کنند، اما هیچ یک از مزایای نیرو‌های سازمانی را ندارند. در پاسخ به سؤالات این گروه ابتدا به سراغ نیروی انتظامی رفتیم و در نهایت پاسخ‌های مسئول مورد نظر در آموزش و پرورش استان را شنیدیم.
حقوق اندک بدون عیدی و حق اینترنت
در پیامکش نوشته بود: «سربازمعلم‌ها با تمام وجود در مناطق محروم درس می‌دهند، اما نه عیدی می‌گیرند که نزدیک عید لباسی بخرند، نه امکاناتی در اختیارشان می‌گذارند. حقوقی که واریز می‌شود ۳۰۰ هزارتومان برای افراد بومی، ۸۰۰ هزارتومان برای غیربومی هاست که کرایه خانه، هزینه رفت وآمد و خورد و خوراک، همه به عهده خود سرباز است.»
همه گیری کرونا شیوه‌های عادی تدریس را دگرگون کرد و این مسئله برای معلمانی که به اینترنت دسترسی ندارند، تحمیل بار اضافه و دردسر مضاعف است. همان سرباز معلم در بخش دیگری از پیام خود اضافه کرده است: «به همه این ها، هزینه سرسام آور اینترنت را هم اضافه کنید. هزینه اش را به معلم‌های دیگر می‌دهند، اما شامل ما نمی‌شود. واقعا طوری با ما سرباز‌ها رفتار می‌شود انگار وجود نداریم و در این کشور به خرج گران زندگی نمی‌کنیم.» از جمله دلایل امریه شدن در یک سازمان، گذشته از دیگر مزایا، امید به استخدام در آن سازمان است.
یکی دیگر از خدمت کنندگان زیر پرچم برایمان نوشته است: «من هم از همان سربا زمعلم‌هایی هستم که چهار ماه دیگر خدمتم تمام می‌شود. یکی از نگرانی‌های سربازان، بیکاری بعد از پایان خدمت است؛ به همین دلیل امیدواریم در سازمانی که خدمت می‌کنیم، استخدام شویم. اما هنگام آزمون استخدامی آموزش وپرورش و جذب نیرو که می‌رسد با ما مثل بقیه رفتار می‌شود. چرا آموزش وپرورش برای ما امتیازی قائل نمی‌شود، درحالی که در منطقه محروم و شبیه یک نیروی استخدامی خدمت می‌کنیم؟»
نظام وظیفه مسئولیتی ندارد
نام سرباز که به میان می‌آید، ابتدا حوزه نظام وظیفه به ذهنمان می‌رسد، اما بعد از کمی پرس وجو متوجه می‌شویم که بحث حقوق و مزایای سرباز‌ها زیرمجموعه وظایف آنان نیست و عین اظهارات خودشان این است که «برابر قانون هر مرجعی که امریه صادر می‌کند، مسئول پرداخت حقوق، مزایا و تعهدات دیگر است و هیچ ارتباطی بین سرباز و معاونت نظام وظیفه وجود ندارد.»
صرفا برای تدریس، با اولویت مدارس روستایی
مسلم است که در این بخش، تنها مرجع پاسخ گویی به سؤالات سرباز معلم ها، آموزش و پرورش استان می‌ماند و بس. به گفته مسئول مربوط، هر سال فراخوان جذب سرباز معلم از طریق سامانه‌ها و سایت اداره کل آموزش و پرورش استان اطلاع رسانی می‌شود که افراد دارای شرایط موردنظر می‌توانند براساس سهمیه مناطق و شهرستان‌ها با مراجعه به ادارات آموزش و پرورش استان درخواست خود را اعلام کنند.
عباس پویان مهر، مدیر منابع انسانی و امور اداری آموزش و پرورش خراسان رضوی، پاسخ گوی دیگر سؤالات شهرآراست و درباره تعداد افراد مشغول به خدمت در لباس معلمی می‌گوید: سال ۹۸ تعداد ۲۷۹ نفر و سال ۹۹ تعداد ۲۵۰ سرباز معلم در خراسان رضوی برای خدمت در مدارس پذیرفته شدند.
وی همچنین با ذکر اینکه وزارت آموزش و پرورش هر سال با همکاری سازمان نیرو‌های مسلح و به منظور جبران بخشی از کمبود نیروی انسانی خود، اقدام به جذب سرباز معلم می‌کند، می‌افزاید: سرباز معلم‌ها در مناطق کمتر توسعه یافته و صرفا برای تدریس در مدارس با اولویت روستایی به کارگیری می‌شوند.
به کارگیری دوساله بدون حق استخدام
پویان مهر این جمله را هم خطاب به سرباز معلم‌هایی می‌گوید که هنوز امیدی به استخدام در آن سازمان دارند: هرچند پرداخت حقوق، حق بیمه و هزینه آموزش سرباز معلم‌ها برعهده آموزش و پرورش است، به کارگیری دو ساله سرباز معلم‌ها هیچ گونه حقی به منظور استخدام برای ایشان ایجاد نخواهد کرد.
این مسئول در آموزش و پرورش شرایط پذیرفته شدن سربازان را نیز یادآوری می‌کند: افراد دارای مدرک تحصیلی مرتبط، سربازان متأهل و افراد بومی هر منطقه و شهرستان در فرم‌های امتیازبندی اولویت دارند. بخش دیگری از گفت و گوی ما به نحوه تعیین حقوق و مزایا اختصاص دارد؛ پویان مهر دراین باره می‌گوید: افراد پس از پذیرش به مدت دو سال مشغول به کار می‌شوند. حقوق سربازمعلم‌ها ۲۰ درصد حداقل حقوق نیرو‌های مسلح است و افراد غیربومی علاوه بر آن مبلغ ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان به عنوان حق خوراک و مسکن دریافت می‌کنند.
فروردین ماه، اعلام سهمیه سال آینده
تفاوت دیگر میان سرباز معلم‌ها قرارداشتن خانواده آن‌ها تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) است. رویه آموزش و پرورش در این موارد این است که افراد در صورت متأهل بودن صددرصد و در صورت مجردبودن ۸۰ درصد حداقل حقوق نیرو‌های مسلح را دریافت می‌کنند؛ و نکته نهایی در میان سخنان مدیر منابع انسانی و امور اداری آموزش و پرورش خراسان‌رضوی این است که سربازان علاقه‌مند به تدریس به یاد داشته باشند که سهمیه جذب سرباز معلم برای سال تحصیلی آینده، اواخر فروردین سال ۱۴۰۰ اعلام خواهد شد.
کمبود چند هزار معلم و بلاتکلیفی سرباز معلم‌ها
سرباز معلم‌ها نیرو‌های تازه نفس و داوطلبی هستند که می‌توانند به عنوان تأمین نیرو و جایگزین به کار گرفته شوند، آن هم در زمانی که به گفته قاسمعلی خدابنده، مدیرکل آموزش و پرورش خراسان رضوی، فقط در سال تحصیلی ۹۹-۱۴۰۰ با کمبود ۱۹ هزار معلم در مقاطع مختلف تحصیلی مواجه بوده ایم که ۶۹۰۰ نفر از طریق نیرو‌های حق التدریسی و نهضت سوادآموزی و دانشگاه فرهنگیان جذب شده اند، اما تکلیف دیگر دانش آموزان بدون معلم همچنان نامعلوم است.
اگرچه سرباز معلم‌ها می‌دانند که آموزش و پرورش زیر بار استخدام آنان نمی‌رود، همچون یک معلم استخدام رسمی موظف به فعالیت هستند. در چند سال گذشته همواره اعتراضاتی دراین زمینه ازشهر‌های مختلف به گوش رسیده است که نوعی تلاش برای تغییر در قانون خودگفته نظام آموزش و پرورش باشد و برخی از این اعتراض‌ها به گوش نمایندگان مجلس هم رسیده که نتیجه‌ای دربرنداشته است. همه این‌ها درحالی است که هر سال تعداد زیادی از نیرو‌های این سازمان بازنشسته می‌شوند و یکی از نگرانی‌های آموزش و پرورش آمار زیاد کمبود معلم به ویژه در مناطق محروم و روستایی است.