قرمز شدن وضعیت شهر‌ها یکی پس از دیگری در روز‌های پس از نوروز امسال، بار دیگر نگرانی مردم را از به تعویق افتادن واکسیناسیون عمومی شدت بخشید.
به گزارش شهرآرانیوز؛ قرمز شدن وضعیت شهر‌ها یکی پس از دیگری در روز‌های پس از نوروز امسال، بار دیگر نگرانی مردم را از به تعویق افتادن واکسیناسیون عمومی شدت بخشید. صبح روز سه شنبه ۲۱ بهمن ۱۳۹۹، هم زمان با شروع برنامه واکسیناسیون کرونا در ایران با استفاده از واکسن اسپوتنیک روسیه، اعلام شد که همه مردم کشور در چهار فاز واکسینه خواهند شد.
اولویت با «کارکنان بهداشت و درمانی در خط اول مبارزه با بیماری» بود و برهمین اساس در اولین روز واکسیناسیون کرونا در ایران، در مشهد نیز واکسن به ۱۵ نفر از کادر درمان تزریق شد. از آن زمان تاکنون پنج محموله واکسن به مشهد رسیده است، اما هنوز طبق شواهد در فاز نخست واکسیناسیون هستیم و بعید است به زودی نوبت مردم برسد. در صفحه «جامعه» امروز نگاهی انداخته ایم به واکسن‌هایی که در مشهد تزریق شده است و اینکه چه گروه‌هایی از آن بهره‌مند شده اند.
محموله‌های واکسن برای مشهد
محموله ۱
همه کارکنان بخش‌های مراقبت ویژه مرتبط با بیماران کرونایی دانشگاه علوم پزشکی مشهد و نیز شاغلان در بخش‌های آی سی یو بیمارستان‌ها که تاکنون به ویروس کرونا مبتلا نشده اند، دریافت کنندگان نخستین مرحله تزریق این واکسن در حوزه زیرپوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد بودند. در این مرحله ۴۷۰ دوز واکسن تزریق شد.
محموله ۲
دومین محموله واکسن کرونای اختصاص‌یافته به دانشگاه علوم پزشکی مشهد به کارکنان اورژانس۱۱۵ و دیگر اعضای کادر درمانی این دانشگاه تزریق شد. اگرچه رئیس دانشگاه علوم پزشکی مشهد اعلام کرده بود که سهم این دانشگاه، ۷۰۰۰ دوز خواهد بود، در این مرحله که ۶اسفند به مشهد رسید، فقط ۵۳۰۰ دوز نصیب مشهد شد.
محموله ۳
سومین محموله ۲۴اسفند وارد مشهد شد. سهم دانشگاه علوم پزشکی مشهد با ۶دانشکده و دانشگاه علوم پزشکی مستقر در استان خراسان رضوی ۵۰۵۵دوز بود که ۴۰۰۰ دوز از این میزان به کادر درمان و بقیه به حوزه بهداشت تعلق گرفت و سهم جانبازان نیز به‌طور جداگانه پیش‌بینی شد. در این مرحله به بیماران خاص و سرطانی و مددجویان زیر پوشش بهزیستی نیز واکسن تزریق شد.
محموله ۵ و ۴
این دو محموله در سال جدید به مشهد رسیده، اما هنوز آماری از چند و، چون دوز‌های واردشده موجود نیست و مشخص نیست چه تعداد از مشهدی‌ها از واکسن‌های این دو محموله بهره‌مند شده‌اند. اگرچه جزئیاتی از این دو محموله در دست نیست، می‌توان واکسیناسیون پاکبانان را به این محموله مربوط دانست.
واکسن‌هایی که به مشهدی‌ها تزریق شده است
واکسن اسپوتنیک-وی
روش تزریق: ۲ مرحله با فاصله ۲۱ روز
اثربخشی: در حدود ۹۱.۴ درصد
نخستین محموله این واکسن ۱۶بهمن پارسال در ۲۰ هزار دوز وارد ایران شد و تاریخ ورود محموله دوم ۲۵ بهمن بود با ۱۰۰هزار دوز.
روسیه نخستین کشور در جهان بود که واکسن کووید۱۹ را با نام «اسپوتنیک-وی» ثبت کرد. خط تولید این واکسن تاکنون در ۱۴کشور به‌ثبت رسیده و همچنین بیش‌از ۳ میلیون دوز از آن به مقامات بلندپایه و شهروندان روسی تزریق شده است.
واکسیناسیون انجام‌شده با این واکسن در برخی کشور‌ها به‌ویژه در روسیه، اثربخشی مناسب همراه با بی‌خطری را نشان داده‌است. این واکسن یکی از ارزان‌قیمت‌ترین واکسن‌هاست و با قیمت ۱۰دلار فروخته می‌شود.
اسپوتنیک-وی که مانند سایر واکسن‌های معروف کرونا در جهان در فاز سوم کارآزمایی بالینی قرار دارد، زیرنظر وزارت بهداشت روسیه ازسوی شرکت «گامالیا» تولید می‌شود.
واکسن آسترازِنکا-آکسفورد
روش تزریق: ۲ نوبت به فاصله ۴ تا ۱۲ هفته
اثربخشی: ۷۰.۴۲ درصد
روش تولید آن مشابه ساخت واکسن آنفلوآنزا و از ویروس غیرفعال بود ه است و در تاریخ ۲۷ بهمن سال ۱۳۹۹ توسط سازمان جهانی بهداشت برای مصرف اضطراری تأییدیه گرفت. براساس تقسیم بندی سازمان بهداشت جهانی، ایران جزو کشور‌های SFP (کشور‌هایی که پول خرید واکسن را پرداخت کرده اند) است و در دور نخست ۳ میلیون و ۶۰۲ هزار و ۴۰۰ دوز واکسن به استرازنکا-آکسفورد را تا دهم خرداد سال جاری دریافت خواهد کرد.
ملیت این واکسن انگلیسی-سوئدی است و طبق قرارداد، از سوی شرکت‌های کره‌ای و روسی تولید می‌شود.
یکی از مزیت‌های مورد توجه واکسن آسترازنکا شرایط آسان‌تر نگهداری آن است که نیازی به محیط خاص ندارد و دمای ۲ تا ۸ درجه سانتی گراد هم برای آن کافی است. همچنین هر دوز از این واکسن حدود ۳ تا ۴ دلار آمریکا نرخ گذاری شده که قیمت اندک دلیل تهیه آن از سوی بسیاری از کشور‌های کم درآمد یا متوسط برای تهیه آن است.
واکسن سینوفارم
روش تزریق: ۲ مرحله با فاصله ۲۱ روز
اثربخشی: در کشور چین ۷۹.۳۴ درصد
شروع واکسیناسیون عمومی کرونا در چین با تولیدات داخلی، زمینه را برای استفاده از واکسن‌های ساخت این کشور در سراسر جهان فراهم کرده است و سینوفارم و سینو واک مجوز تزریق انسانی گرفته اند. رئیس شرکت داروسازی سینوفارم ادعا کرده «هیچ یک از افرادی که تاکنون واکسن کووید ۱۹ ساخت این شرکت را دریافت و به خارج سفر کرده اند، به ویروس کرونا مبتلا نشده اند.» این واکسن با ۷۹ درصد کارایی، به لحاظ رتبه، بعد از واکسن‌های بی وان تک با ۹۵ درصد و مُدرنا با ۹۴ درصد تأثیر، قرار گرفته است. پس از آن، واکسن سینوفارم در ۳۳ کشور مجوز استفاده اضطراری گرفته و مصرف آن در کشور‌های زیادی آغاز شده است. ۲۵۰ هزار دوز واکسن سینوفارم خریداری شده ایران نیز بامداد دهم اسفند سال گذشته وارد کشور شد. کشور‌های زیادی به واکسن‌های چینی کرونا روی آورده اند؛ زیرا شرایط سخت نگهداری از واکسن‌های آمریکایی و حواشی پس از تزریق، تعدادی از دولت‌ها را دچار تردید کرده است.
واکسن کوواکسین
روش تزریق: ۲ تزریق در فاصله ۲۸ روز
اثربخشی: نزدیک به ۸۰ درصد
محققان شرکت تولیدی این واکسن یعنی «بهارات» گزارش داده اند که آنتی بادی‌های واکسن بومی هند می‌تواند روی جهش ویروس کرونا که اولین بار در انگلیس شناخته شد نیز تأثیر بگذارد و در مراحل بعدی اعلام کردند این واکسن روی تمام انواع جهش یافته کرونا مؤثر است.
واکسن کوواکسین که توسط شرکت بهارات هند ساخته شده در مطالعات پیش بالینی، ایمنی زایی قوی و اثر محافظتی در مطالعات حیوانی در همستر‌ها و پستانداران غیرانسانی را نشان داده است.
در مرحله اول محموله ۱۲۵ هزار دوز واکسن کوواکسین، ۲۰ بهمن ماه وارد ایران شد. بنابر اعلام وزارت بهداشت، این واکسن در کشور‌های مغولستان، میانمار، سریلانکا، فیلیپین، بحرین، عمان، مالدیو و جزیره موریس به صورت اضطراری در حال استفاده است. هند در تولید واکسن کارنامه‌ای قوی داشته است و ۶۰ درصد از واکسن‌های جهان در این کشور تولید می‌شود.
واکسیناسیون کرونا در چه مرحله ای قرار دارد؟
روند تزریق همچنان ادامه دارد، اما به دلیل تغییر رنگ و قرمزشدن مشهد، واکسیناسیون کارکنان بهداشت و درمان را به زودی تکمیل خواهیم کرد. تاکنون پنج محموله واکسن وارد مشهد شده که همه از سوی اداره غذا و دارو و اداره ایمن سازی وزارت بهداشت به تأیید رسیده و براساس لیست اولویت وزارت بهداشت، دوز اول آن به گروه‌های هدف تزریق شده است. تقسیم بندی‌ها برعهده وزارت بهداشت است که به تدریج اعلام می‌شود؛ بنابراین از گروه‌های بعدی تزریق و زمان ارسال واکسن بی اطلاعم.
دکتر زهرا نهبندانی
رئیس گروه بیماری‌های واگیر معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد
مشهدی‌هایی که واکسینه شده‌اند
کادر بهداشت و درمان به‌ویژه کارکنان بخش‌های آی‌سی‌یو بیمارستان‌های کرونایی
همه سالمندان مقیم در مراکز نگهداری بهزیستی
اولویت اول جانبازان
اولویت اول پاکبانانی که با زباله‌های عفونی در ارتباط هستند
اولویت اول پرسنل تغسیل و شست‌وشوی آرامستان‌ها
بیماران خاص
۴ مرحله واکسیناسیون کرونا
فاز اول
زمستان ۱۳۹۹؛ فاز اول واکسیناسیون کرونا، از ۲۱ بهمن شروع شد و قرار بوده در این مرحله به کارکنان بهداشت و درمانی که در خط اول مبارزه با بیماری قرار دارند و «افراد بسیار پرخطر»، واکسن تزریق شود. این گروه شامل سالمندان مستقر در آسایشگاه‌ها و جانبازان شیمیایی بیش از ۵۰ درصد و سالمندان بالای ۶۵سال در خانه سالمندان و مبتلا به بیماری زمینه‌ای است.
فاز دوم
بهار و تیر ۱۴۰۰؛ در فاز دوم که از ابتدای ۱۴۰۰ آغاز می‌شود، به چهار گروه واکسن تزریق می‌شود: افراد بالای ۶۵ سال به ترتیب در گروه‌های پنج ساله از بالا به پایین، افراد بالای ۶۵ سال با حداقل یک بیماری زمینه ای، افراد در رده سنی ۱۶ تا ۶۴ سال با حداقل یک بیماری زمینه‌ای مثل دیالیزی‌ها و سرطانی‌ها و افرادی که به خاطر شغلشان با مردم در تماس اند. به این ترتیب حداقل ۶.۴ درصد از جمعیت کشور یعنی ۵میلیون و ۱۲۰هزار نفر در این مرحله واکسینه می‌شوند.
فاز سوم
مرداد تا آذر ۱۴۰۰؛ در این بخش سه گروه افراد ساکن در مراکز تجمعی، افراد ۵۵ تا ۶۵سال بدون بیماری زمینه‌ای و افراد در مشاغل ضروری و کارکنان بهداشت که در خط اول مواجهه نیستند، واکسینه می‌شوند.
فاز سوم برای افراد حاضر در مراکز پر تجمع است؛ یعنی افرادی که ریسک ابتلا به بیماری در آن‌ها نسبت به فاز قبل کمتر است.
فاز چهارم
زمستان ۱۴۰۰؛ در فاز نهایی و چهارم واکسیناسیون کرونا که احتمالا پایان امسال شروع می‌شود، به عموم مردم واکسن کرونا تزریق می‌شود.
با توجه به شواهد به نظر می‌رسد مشهد همچنان فاز اول واکسیناسیون را به پایان نرسانده است و مردم عادی حالا حالا‌ها باید منتظر واکسن بمانند. بهترین کار در شرایط قرمز مشهد، این است که مردم همچون گذشته، پروتکل‌های بهداشتی را رعایت کنند.