یک جدایی شیرین
فیلم سینمایی «مقلد شیطان» و سریالهای «یک مشت پر عقاب»، «بیگناهان» و «بانو» اولین کارهای بیات هستند که شاید کمترکسی حتی به یاد بیاورد او در آنها به ایفای نقش پرداخته است. در این بین یک تست بازیگری برای فیلم «جدایی نادر از سیمین» اصغر فرهادی کافی بود تا فصل جدید دوران بازیگری بیات رقم بخورد. اعتماد فرهادی به بیات و قرار دادن او در یکی از نقشهای کلیدیِ مهمترین فیلمش باعث شد این بازیگر به سینمای ایران معرفی شود.
بازی او در فیلم «جدایی نادر از سیمین» در قامت بانویی مذهبی و از طبقه پایین جامعه که میخواهد با پیدا کردن شغل به همسر بیکارش کمک کند، همچنان بعد از گذشت 9سال، یکی از بازیهای خوب تاریخ سینمای ایران بهشمار میرود؛ نقشی که برای بیات، دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش مکمل زن از بیستونهمین جشنواره فیلم فجر را بههمراه داشت. بیات با انتخابی هوشمندانه ضمن حضور درکنار بازیگران مطرحی چون لیلا حاتمی، پیمان معادی و شهاب حسینی، دومین حضورش در سینما را به اسکار گره زد تا نامش درمیان بازیگران فیلمهای برنده اسکار دیده شود.
علاوهبر این بازی بیات در نقش «راضیه» در دیگر حضورهای بینالمللی فیلم «جدایی نادر از سیمین» بهخوبی دیده شد و او توانست جایزه بهترین بازیگر نقش مکمل زن انجمن منتقدان فیلم لندن و همچنین خرس نقرهای بهترین بازیگر زن جشنواره فیلم برلین بههمراه گروه بازیگران زن این فیلم را از آن خود کند. به این ترتیب «جدایی» برای ساره بیات، کاملا شیرین بود و برای او تجربهای را رقم زد که برای بازیگران اندکی -آنهم در اولین سالهای فعالیت حرفهایشان بهدست میآید.
مسیر یکنواخت بازی
بعد از همکاری با اصغر فرهادی، فصل تازهای از بازیگری بیات آغاز شد؛ فصلی که باب آشنایی او با کارگردانانی چون فریدون جیرانی، فرزاد مؤتمن، مجید مجیدی و آیدا پناهنده بود. این فصل جدید هرچند بیات را بیش از پیش بهعنوان یکی از بازیگرهای بااستعداد زن به سینمای ایران معرفی کرد، باعث شد بیات تاحدودی به چرخه تکرار بیفتد. او بعد از آنکه بهخوبی نقش زنی دردمند را در «جدایی نادر از سیمین» ایفا کرد، معمولا در نقشهایی در همین سبک حاضر شده است. از میان این فیلمها میتوانیم به «لامپ100» سعید آقاخانی اشاره کنیم؛ دومین تجربه سینمایی بیات بعد از فیلم «جدایی». در این فیلم، بیات نقش زنی را بازی میکند که همسرش معتاد است. بعد از آن نیز این بازیگر مشهدی در فیلم موفق «فصل فراموشی فریبا» بازهم درقالب همان زن دردکشیده به ایفای نقش پرداخت. «خداحافظی طولانی»، «ناهید»، «آاااادت نمیکنیم»، «بیستویک روز بعد»، «زرد» و «اتاق تاریک» دیگر فیلمهایی است که ساره بیات در آنها وجوه مختلف از چهره زنی غمگین را به تصویر کشیده است؛ البته بیات در برخی از این فیلمها بازیهایی بهیادماندنی از خود به نمایش گذاشته است؛ مثلا آن جایی که در فیلم «ناهید» با همسر سابقش درگیری دارد و درعینحال عاشق فرد دیگری شده است یا، در فیلم «بیستویک روز بعد» نقش مادری مبتلا به سرطان را به تصویر میکشد اما تکرار این روند، کمکم برای او دردسرساز خواهد شد. بیات که بازیهای متفاوتش در فیلمهایی چون «محمد رسولا...» و فیلم کمدی «خوابزدهها» نشان داده است که میتواند سبکهای دیگری از بازیگری را نیز به نمایش بگذارد، باید در انتخابهای آیندهاش هوشمندانه عمل کند و خود را از گیر افتادن در دام کلیشه برهاند. ساره بیات این روزها فیلمهای «سمفونی نهم»، «لابی» و «هزار تو» را در صف اکران دارد. همچنین قرار است در فیلم «عنکبوت» ابراهیم ایرجزاد بازی کند. باید دید فعالیتهای اخیر او میتواند فصل جدید کاریاش را رقم بزند؟
گذر از فیلمهای مخاطب خاص
ساره بیات در سه سال گذشته بیشتر در فیلمهایی بازی کرده است که عامهپسند نیستند و به قولی مخاطب خاص خودشان را دارند اما در این دو سال، همکاری او با منوچهر هادی، باعث شده است بیات به عامه مخاطبان نیز معرفی شود. همکاری بیات با هادی به سریال «عاشقانه» برمیگردد؛ سریالی که سال1395 در شبکه نمایش خانگی توزیع شد و توانست مخاطبان بسیاری را با خود همراه کند. هرچند که به این سریال نیز نقدهای بسیاری ازجمله نداشتن فیلمنامه درست و منسجم وارد بود، شناخت هادی از ذائقه مخاطب و حضور هومن سیدی در قامت کاراکتری طنز باعث شد کل سریال و عواملش بهخوبی دیده شوند، حتی بیات که بار دیگر در نقش زنی دردکشیده که فرزندش را از دست داده است در این سریال حاضر شده بود، بهخوبی توانست جای خود را میان مخاطبان عام باز کند. استقبال از این سریال در زمان پخش بهگونهای بود که اکنون هادی قصد دارد قسمت دوم آن را با عوامل قبلی جلوی دوربین ببرد. بعد از سریال «عاشقانه»، بیات در فیلم کمدی «رحمان1400» با منوچهر هادی همکاری کرد؛ فیلمی با حضور بازیگران مطرحی چون رضا گلزار، مهران مدیری و سعید آقاخانی که کاملا برای گیشه ساخته شده بود. این فیلم نوروز امسال در سینماهای کشور به نمایش درآمد و بعد از مدتی کوتاه نیز بهدلیلی که اکران نسخه بدون مجوز در برخی سینماها خوانده شد، توقیف شد، با این حال فروش آن در همان مدت کوتاه به بیش از 22میلیارد تومان رسید و ساره بیات بهخوبی در نقشش دیده شد. این روزها نیز بیات و هادی در سریال «دل» برای پخش در شبکه نمایش خانگی با یکدیگر همکاری میکنند. بیات در این سریال با حامد بهداد، دیگر بازیگر مشهدی، همبازی شده است. این دو 12سال پیش در سریال «یک مشت پر عقاب» درکنار یکدیگر قرار گرفته بودند و حالا بار دیگر با یکدیگر همبازی شدهاند؛ سریالی که احتمالا همچون کارهای دیگر هادی، مخاطب عام را راضی کند. همکاری بیات با این کارگردان سینما و تلویزیون هرچند که بار حرفهای برای او ندارد و نقطه درخشانی در بازیگری وی نیست، باعث شده است بیات با مخاطب گیشه نیز ارتباط برقرار کند.
حاشیههای کم اما پرسروصدا
ساره بیات نه اهل گفتوگو با رسانههاست نه آنچنان در فضای مجازی فعالیت میکند، از همینرو کمتر با حواشی عجیبوغریب روبهروست، با این حال همان حواشی کمتعداد در این سالها برای او دردسرساز شده و واکنشهای مختلفی را بههمراه داشته است. یکی از این حواشی مهم به آذر97 برمیگردد؛ آن زمان عکسی از ساره بیات با پالتویی از پوست روباه در فضای مجازی دستبهدست میشد؛ عکسی که موجی از انتقادها بهویژه ازسوی انجمنهای حامی حیوانات را بههمراه داشت. این انتقادها وقتی شدت گرفت که درکنار عکس، بحث سفیر صنایع دستی بودن ساره بیات نیز مطرح شد. این بازیگر مرداد96 از سوی سازمان میراثفرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با هدف ترویج استفاده از صنایع دستی در زندگی روزمره مردم، بهعنوان سفیر صنایع دستی انتخاب شد، از همینرو بعد از انتشار عکس آنچه با انتقاد روبهرو شد، بیتوجهی سفیر صنایعدستی ایران به حقوق حیوانات و محیطزیست بود. همان زمان یکی از حامیان محیطزیست در صفحه خود نوشت: «سفیر صنایعدستی ما نهتنها لباس سنتی با سوزندوزیهای زنان بلوچ را در مجامع جهانی نمیپوشد که پالتوی پوست روباه تبلیغ میکند. شاید باید بگوییم شانس آوردیم سفیر محیطزیست نشد!» اما نکته جالب توجه، سکوت بیات در این ماجرا بود. این بازیگر ترجیح داد جنجالها را با سکوتش پایان دهد؛ البته بعدها در خبرها آمد که عکس مربوطبه دو سال پیش و قبل از سفیر شدن بیات بوده است. همچنین گفته شد پالتو متعلق به یکی از مجموعهداران پوست طبیعی بوده که گاهی اوقات اجناسش را برای عکاسی و یا تبلیغ در اختیار بازیگران قرار میدهد. در این بین، سفیر بودن بیات در حوزه صنایع دستی نیز زیاد طولانی نشد. 20خرداد98 در نشستی که بهمناسبت روز جهانی صنایع دستی برگزار شده بود، پویا محمودیان، معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی سازمان میراثفرهنگی، بهدنبال انتقادهای واردشده به عملکرد ساره بیات بهعنوان سفیر صنایع دستی تأکید کرد که این هنرمند دیگر سفیر صنایع دستی نیست. به این ترتیب، حواشی ساره بیات درباره این موضوع پایان یافت؛ هرچند که عواقبش احتمالا تا مدتها گریبانگیرش خواهد بود.