شروع پخش سریال‌های مناسبتی ماه رمضان به سال ۱۳۷۰ و پخش مجموعه تلویزیونی «مهمان» به کارگردانی خسرو ملکان برمی گردد و در مدت ۳۰ سال بیش از ۸۰ مجموعه تلویزیونی در ماه مهمانی خدا روی آنتن رفته اند. ما در این نوشتار نگاهی داشته ایم به پرکارترین کارگردانان ماه مبارک رمضان.
شهرآرانیوز - شروع پخش سریال‌های مناسبتی ماه رمضان به سال ۱۳۷۰ و پخش مجموعه تلویزیونی «مهمان» به کارگردانی خسرو ملکان برمی گردد. البته در سال‌های ابتدایی دهه هفتاد این مجموعه‌ها به صورت جسته گریخته روانه آنتن می‌شدند، اما در ادامه، پخش سریال‌های مناسبتی به روال ثابت شبکه‌های صداوسیما در ماه رمضان تبدیل شد. به طوری که در مدت ۳۰ سال بیش از ۸۰ مجموعه تلویزیونی در ماه مهمانی خدا روی آنتن رفته اند. سریال‌هایی که گاه بسیار موفق بودند و در حافظه مردم باقی ماندند و گاه نیز نتوانستند انتظارات مخاطبان را برآورده کنند. کارگردانان زیادی هم این مدیوم را تجربه کردند و برخی حتی تجربه ساخت بیش از یک سریال مناسبتی برای این ایام را در کارنامه خود دارند. ما در این نوشتار نگاهی داشته ایم به پرکارترین کارگردانان ماه مبارک رمضان.
۳ کارگردان پیشتاز
سیروس مقدم، علیرضا افخمی و محمدحسین لطیفی سه کارگردانی هستند که هرکدام ۵ سریال تلویزیونی برای ماه رمضان ساخته اند. سیروس مقدم جلوتر از دو کارگردان دیگر اولین سریال مناسبتی اش را سال ۸۱ ساخت. این مجموعه
«عروج» نام داشت و داستان فردی را روایت می‌کرد که بعد از اختلاس، همسر خود را رها می‌کند و به خارج از کشور می‌رود. مقدم، ۵ سال بعد و در سال ۱۳۸۶ با مجموعه
«اغما» دومین حضورش در ماه رمضان را تجربه کرد. سریالی متفاوت و ماورایی که جزو مجموعه‌های پرمخاطب تلویزیون محسوب شد. این کارگردان سومین سریال مناسبتی‌اش را بدون وقفه در سال ۱۳۸۷ آماده پخش کرد. این مجموعه که
«روز حسرت» نام داشت از حضور بازیگرانی، چون مهراوه شریفی نیا، پوریا پورسرخ، افسانه بایگان و فرامرز قریبیان بهره گرفته بود.
مجموعه «اغما»
بعد از این مجموعه، مقدم درگیر ساخت سه فصل ابتدایی «پایتخت» شد و حدود ۶ سال از تولید سریال برای ماه مبارک رمضان بازماند، تا در نهایت در سال ۱۳۹۳ با مجموعه «مدینه» به قاب ماه رمضان تلویزیون برگشت. این سریال که در زمان پخش با استقبال خوب مخاطبان روبه رو شد از حضور بازیگرانی، چون پریوش نظریه، مهدی سلطانی، مهرداد صدیقیان، بهزاد فراهانی، مجید صالحی، شبنم مقدمی و رضا رویگری بهره گرفته بود. پنجمین و آخرین اثری که مقدم برای ماه رمضان ساخته بی شک محبوب‌ترین آن هاست. او یک سال بعد از ساخت سریال «مدینه» در سال ۱۳۹۴ فصل چهارم «پایتخت» را در ماه مبارک رمضان روانه آنتن کرد تا علاوه بر تجربه ساخت سریال‌های ملودرام و ماورایی، تجربه ساخت سریال کمدی هم برای پخش در این ماه را در کارنامه داشته باشد.
دیگر کارگردانی که ۵ سریال ویژه ماه رمضان ساخته، علیرضا افخمی است. افخمی در سال ۱۳۸۴ «او یک فرشته بود» را برای شبکه ۲ ساخت که آن زمان بسیار مورد توجه گرفت. سریالی که برای اولین بار قصه‌ای درباره فرشته و شیطان را با حضور مرحوم حسن جوهرچی، بهاره افشاری و ثریا قاسمی روایت می‌کرد. افخمی یک سال بعد و در سال ۱۳۸۵ مجموعه کمدی اجتماعی «زیرزمین» را برای پخش در این ماه ساخت. سریالی که از حضور ابوالفضل پورعرب بهره گرفته بود.
«پنجمین خورشید» و «پنج کیلومتر تا بهشت»، دو سریال دیگر افخمی برای ماه رمضان هستند که به ترتیب در سال‌های ۸۸ و ۹۰ روانه آنتن شدند. این کارگردان بعد از وقفه‌ای ده ساله امسال نیز پنجمین کار مناسبتی اش را برای تلویزیون ساخته که هم اکنون در حال پخش است. سریالی به نام «احضار» که حال و هوایی ماورایی دارد. این مجموعه تا اینجای کار و براساس بازخورد‌های مردم به نظر نمی‌رسد توانسته باشد به محبوبیت آثار پیشین افخمی دست پیدا کرده باشد.
محمدحسین لطیفی دیگر کارگردانی است که در کارنامه اش ۵ سریال رمضانی دیده می‌شود. او سال ۸۵ اولین مجموعه اش برای این ماه که یکی از مجموعه‌های موفق ماه رمضان تا به امروز محسوب می‌شود را ساخت.
سریال «صاحبدلان»، ماجرای زندگی دو برادر به نام‌های خلیل و جلیل را روایت می‌کرد که در زندگی شان دو مسیر کاملا متفاوت را در پیش گرفته بودند. لطیفی سه سال بعد و در سال ۱۳۸۸ مجموعه «نردبان آسمان» را ساخت که فضایی تاریخی داشت. او سال‌های ۱۳۹۲ و ۱۳۹۵ سومین و چهارمین مجموعه‌های تلویزیونی اش را برای رمضان ساخت که «دودکش» و «پادری» نام داشتند. این دو که داستانشان در امتداد هم بود، حال و هوای کمدی داشتند. آخرین مجموعه لطیفی برای ماه رمضان «سردلبران» بود که سال ۱۳۹۷ روی آنتن رفت.
رتبه دوم
سعید سلطانی با ساخت چهار سریال برای ماه رمضان به تنهایی در رتبه دوم پرکارترین‌های این ماه قرار گرفته است. او که بیشتر با مجموعه‌های «پس از باران» و «ستایش» شناخته می‌شود، اولین سریال مناسبتی اش به نام «رسم عاشقی» را سال ۱۳۸۳ ساخت. سلطانی سه سال بعد سریال «شکرانه» را برای شبکه پنج ساخت که از حضور یک بازیگر زن تاجیک بهره گرفته بود. این کارگردان بدون وقفه و در سال ۱۳۸۷ سومین اثر مناسبتی اش به نام «مامور بدرقه» را روانه آنتن کرد که بر خلاف دو سریال قبلی اش فضایی کمدی داشت. تازه‌ترین سریال سلطانی برای ماه رمضان این روز‌ها درحال پخش از تلویزیون است. این سریال که «یاور» نام دارد از فضایی مشابه با مجموعه «ستایش» برخوردار است. همین موضوع نیز باعث انتقاد برخی مخاطبان شده است.
ترافیک در رتبه سوم
حسن فتحی، رضا عطاران، جواد افشار و خسرو ملکان هر کدام تا به امروز سه سریال برای ماه رمضان ساخته اند. رضا عطاران که از حضورش در تلویزیون بیش از ۱۰ سال می‌گذرد، سه مجموعه برای ماه رمضان ساخته که همگی از سریال‌های خاطره انگیز این ماه محسوب می‌شوند. مجموعه‌هایی که همچنان بازپخششان از برخی سریال‌های تازه ساخت مخاطب بیشتری جذب می‌کند. «خانه به دوش» نام اولین سریال رمضانی عطاران بود که در سال ۱۳۸۳ پخش شد.
«خانه به دوش»
مجموعه کمدی که با حضور حمید لولایی، مریم امیرجلالی، علی صادقی و آناهیتا همتی تصویربرداری شده بود، با گذشت ۱۷ سال از پخش «خانه به دوش» هنوز برخی دیالوگ‌ها و سکانس‌های این مجموعه در فضای مجازی دست به دست می‌شود. عطاران یک سال بعد از این سریال «متهم گریخت» را برای پخش در ماه رمضان ساخت که فضایی مشابه با «خانه به دوش» داشت و با استقبال خوبی هم روبه رو شد. «بزنگاه» هم سومین مجموعه عطاران برای ماه رمضان و در کل تلویزیون بود که سال ۱۳۸۷ روی آنتن رفت. این سریال اگرچه به اندازه دو مجموعه قبلی عطاران موفق نبود، اما بازهم توانست مخاطبان زیادی را پیدا کند.
حسن فتحی که همچون عطاران ۳ مجموعه برای ماه رمضان ساخته است جزو پیشگامان این عرصه محسوب می‌شود. او سال ۷۲ مجموعه «همسایه ها» را برای ماه رمضان ساخت، اما بعد از آن تا سال ۱۳۸۶ مجموعه دیگری را برای پخش در این ماه جلوی دوربین نبرد. تا اینکه «میوه ممنوعه» را روانه آنتن کرد. سریالی که هم خودش و هم تیتراژش بعد از گذشت ۱۴ سال در یاد بسیاری از مخاطبان مانده است. «در مسیر زاینده رود» سومین سریال فتحی برای ماه رمضان است که سال ۸۹ پخش شد، داستان این سریال در اصفهان می‌گذشت و قصه زندگی یک فوتبالیست را روایت می‌کرد.
خسرو ملکان نیز که در سال ۱۳۷۰ با «مهمان» شروع کننده ساخت مجموعه‌های مناسبتی برای ماه رمضان بود، دو سریال دیگر را هم تا به امروز در این ماه روانه آنتن کرده است. او سال ۷۱ «تعطیلات دوست داشتنی» را کارگردانی کرد و بعد از ۲۰ سال در سال ۹۱ سریالی با عنوان «چمدان» را برای ماه رمضان ساخت. جواد افشار نیز با سه سریال «سی امین روز»، «مادرانه» و «برادر» نامش در میان کارگردان‌های پرکار ماه رمضان قرار می‌گیرد. این سریال‌ها به ترتیب در سال ۹۰، ۹۲ و ۹۵ روانه آنتن شدند.