حسام الدین نجفی | شهرآرانیوز؛ چالش‌های عجیب و سخت وزارت آموزشوپرورش در دوران کرونا، دست‌کمی از وزارت بهداشت نداشت؛ ناگهان همه برنامه‌ریزی‌ها تغییر کرد. همه مدارس کشور تعطیل شدند. سیاست‌گذاران آموزشوپرورش حالا باید بستر مناسبی برای آموزش آنلاین و از راه‌دور برای همه دانش‌آموزان ایران فراهم کنند. ساخت چنین بستری آن‌هم در مدت محدود، صدای خیلی‌ها را درآورد. عدالت آموزشی قرار بود محقق شود، ولی مشکلات یکی بعد از دیگری ظاهر می‌شدند. یکی از مشکلات اصلی این بود که خیلی‌ها به اینترنت پرسرعت دسترسی نداشتند و بدتر اینکه خانواده‌ها توان خرید تلفن‌همراه را نداشتند.
بستر مجازی مانند «شاد» هم نشان داد که زیرساخت‌های آموزشی در فضای مجازی چقدر نحیف و فقیر است و تا رسیدن به شرایط مطلوب و ایده‌آل چه فاصله زیادی وجود دارد. همه این‌ها باعث شد که سال تحصیلی کرونایی به دوران تلخ و پردردسری در تاریخ تبدیل شود. آخرین نمونه‌اش، اعتراض دانش‌آموزان به برگزاری حضوری امتحانات نهایی در مدارس بود. آن‌ها هنوز هم به رعایت شدن شیوه‌نامه‌ها و دستور‌های بهداشتی در مدارس شک دارند و نگران خود و والدینشان هستند.
اعتراض به برگزاری حضوری امتحانات، در فضای مجازی آغاز شد. شماره نمایندگان مجلس در فضای مجازی بین والدین و دانش‌آموزان دست‌به‌دست می‌شد تا با آن‌ها تماس بگیرند و حتی دانش‌آموزان، تصاویر رعایت نشدن شیوه‌نامه‌ها را برای آن‌ها می‌فرستادند که به‌نظر می‌رسد این فشار‌ها نتیجه مطلوبی نداشته است. در این بین، بعضی نمایندگان مجلس واکنش نشان دادند و برخی مثل حسینعلی شهریاری، رئیس کمیسیون بهداشت‌ودرمان مجلس، به وزیر آموزشوپرورش نامه نوشت و هشدار‌های لازم را داد.
دانش‌آموزان وقتی دیدند اعتراض‌ها و هشتگ‌ها آن‌قدر‌ها که باید مؤثر واقع نشده است، دست به تجمع زدند. از طرف دیگر، یکی از مدیران ارشد آموزشوپرورش به خانواده‌ها هشدار داد که از فرزندانشان بخواهند «در تجمعاتی که به سلامتشان لطمه می‌زند، شرکت نکنند.» و بعد هم با آن‌ها اتمام‌حجت کرد: «برگزاری امتحانات حضوری در پایه نهم و دوازدهم تصمیم استانی نیست و با این تجمعات، نمی‌توانیم آن را تغییر دهیم. این تصمیم ملی است و اگر قرار است تغییر کند، باید در سطح ملی تصمیم‌گیری شود.».
اما دانش‌آموزان همچنان امیدوارند و همچنان در فضای مجازی از شلوغی امتحانات نهایی و رعایت نشدن دستورات بهداشتی گلایه می‌کنند. تصاویر و روایت دانش‌آموزان نشان می‌دهد که حق با آن‌هاست. در این بین، یکی از اعضای هیئت‌رئیسه مجلس در گفتگو با یکی از خبرگزاری‌ها، به این موضوع واکنش نشان داد و گفت ظاهرا شیوه‌نامه‌ها رعایت نمی‌شود و آموزشوپرورش باید پاسخ‌گو باشد. اما تصمیم‌ها از قبل ابلاغ شده است و هیچ‌کس حاضر نیست مسئولیت عواقب آن را برعهده بگیرد.
بدتر اینکه تصاویر تازه نشان می‌دهد در برخی مدارس، دانش‌آموزان حتی ماسک هم ندارند. این یعنی مدیر این مدارس زحمت خرید و توزیع ماسک بین دانش‌آموزان را هم به خودش نداده است. ازطرفی، با اینکه قرار بود در شهر‌های قرمزرنگ امتحانات حضوری برگزار نشود، ظاهرا این اتفاق در برخی شهر‌های استان سیستان‌وبلوچستان افتاده است. اما این اصرار برای برگزاری امتحانات از کجا نشئت می‌گیرد؟
حاجی‌میرزایی، وزیر آموزشوپرورش، درنهایت آب پاکی را روی دست همه ریخت و دلیل اصرارش برای برگزاری حضوری امتحانات در مدارس را این‌گونه توجیه کرد: «آموزشوپرورش این کار را به‌خاطر خود دانش‌آموزان انجام می‌دهد، زیرا امتحانات این دو پایه، امتحانات تأثیرگذاری است و بر آینده شغلی و تحصیلی‌شان اثرگذار است و اگر غیرحضوری باشد، احتمال تضییع حقوق وجود دارد و نگرانی‌هایی درباره همسانی نمره‌دهی و سنجش تحصیلی دانش‌آموزان ایجاد می‌شود.
باید امتحانات یکسانی برگزار کنیم و مطمئن باشیم که حق هیچ دانش‌آموزی ضایع نمی‌شود.»، اما نکته اصلی اینجاست که مسئله بر سر رعایت نشدن شیوه‌نامه‌هاست، نه بر سر برگزاری یا برگزار نشدن امتحانات. مدیران و معلمان مدارس می‌توانستند با دانش‌آموزان صحبت کنند و به آن‌ها اطمینان بدهند که امتحانات در فضای بازتر و در یک محیط امن، برگزار می‌شود و از استرس آن‌ها بکاهند. اما تصاویری که از مدارس منتشر شده است، نشان می‌دهد اصول بهداشتی اهمیت چندانی برای برگزارکنندگان امتحانات نداشته است.
نکته دیگر اینکه معلمان و مدیران مدارس از این موضوع استقبال کرده‌اند و در کانال‌های تلگرامی خود نوشته‌اند: «برخی از دانش‌آموزان و خانواده‌های آنان در هرگونه مراسم، مسافرت و... کم نمی‌گذارند، اما چگونه است که دیوار مدارس را همیشه کوتاه می‌بینند و مدرسه را به تن‌هایی مسئول مستقیم سلامتی خودشان فرض می‌کنند؟ آیا اگر وزارت آموزشوپرورش در یک سال گذشته و با تخصیص بودجه مناسب و اعتبارات کافی، بهداشت مدارس را به سطح قابل‌قبولی برای اعتماد عمومی رسانده است، بازهم بهانه‌ای برای تعطیلی مدارس باقی می‌ماند؟ چگونه باعث می‌شود عده‌ای از موضع «طلبکار» با مدرسه برخورد کنند؟»