روایت شهرآرا از مشکلات محلهای در مشهد که قدمت برخی خیابان‌هایش به ۷۰ سال می‌رسد.
تکتم جاوید | شهرآرانیوز؛ اسمش محله است، اما وسعتش بیشتر از یک محله استاندارد به نظر می‌رسد. ۱۷۰ هکتار روی کاغذ هم زیاد است، چه برسد به اینکه به قولی با افزایش آمار ۲۲ هزارنفری سرشماری سال ۹۵ حالا حدود ۲۸ هزارنفر در آن ساکن شده باشند. قدمت خیابان هایش به ۷۰ سال می‌رسد، اما در حاشیه شهر است و درگیر با مشکلات و نقص ها. بزرگ‌ترین دردسر محله مهرآباد این است که محصور شده. مهرآبادِ در شهرداری منطقه ۵ محصور میان بولوار مفتح شرقی، بولوار کارگرراضی، بولوار حر و بزرگراه شهید بابانظر است. آدم‌های این محله مانده اند محصور میان راه‌های جغرافیایی و کمبود‌های ریز و درشتی که باوجود کمک‌های گاه و بیگاه به گرد پای جمعیت مهاجر و افزایش تصاعدی کاستی‌ها نمی‌رسد. مدیر دفتر توسعه (تسهیلگری) محله مهرآباد در یک ساعتی که همراه ما شده از مشکلات و کمبود‌های مهرآباد می‌گوید.
امنیت، امنیت و امنیت
اینجا هم درد‌های مشترک دارد با بقیه مناطق حاشیه شهر. اولین دردش، نبود امنیت است. مگر معتادان متجاهر، کارتن خواب‌ها و فروشندگان مواد مخدر مهلتی برای امنیت پایدار می‌گذارند! حضور مهاجران، همسایگی قومیت‌های مختلف و فقر مهرآباد نشین ها، بدترین آسیب‌ها را به امنیت آنجا می‌زند. بخش زیادی از محله را زمین‌های بایر رهاشده تشکیل داده که زمین‌های دیوارکشی شده، محل امنی برای معتادان و هزارجور خلاف دیگر است. از طرف دیگر، زمین‌های بایر که محل تخلیه نخاله بوده به مکان بازی کودکان و نوجوانان تبدیل شده است. مراکز تهیه و توزیع مواد هم زیاد است، اما نه از گشت پلیس خبری است، نه از بسیج. محمد احمدی طایفه، مدیر دفتر توسعه (تسهیلگری)، محله تأکید می‌کند: اگر هم اهالی برای حادثه‌ای با پلیس ۱۱۰ تماس بگیرند، مأموران کلانتری گلشهر زودتر از کلانتری شهید رجایی (که این منطقه در حوزه استحفاظی آنان است) می‌رسند. درخواست مردم منطقه بار‌ها این بوده است که زیرمجموعه حوزه استحفاظی کلانتری گلشهر باشند، شاید به تدریج گشت و حضور واقعی پلیس در منطقه امنیت را افزایش دهد.
بن بست‌ها را بازگشایی کنید
می‌گویند مهرآباد بن بست است. بولوار کرامت باید به الزهرا (س) متصل شود و ۸۰ پلاک بر سر راه این بازگشایی قرار دارد. شهرداری باید پلاک‌ها را تملک کند تا بازگشایی صورت بگیرد و از مردم توقع دارد که برای این کار پیش قدم شوند، اما مردم به قیمت گذاری کارشناس رسمی دادگستری روی خانه‌ها گلایه دارند؛ زیرا به گفته آنان با چنین مبلغی در همان منطقه هم نمی‌توان خانه دیگری خرید، چه برسد به دیگر مناطق شهر. احمدی از صاحبان ۳۰ پلاک می‌گوید که آماده تهاتر با شهرداری هستند، اما به نظر می‌رسد از آن سو پیگیری و دغدغه کافی وجود ندارد، به طوری که سال گذشته بخشی از بودجه بازگشایی برگشت داده شد.
بخش دیگری از این بازگشایی مربوط به عقب نشینی بولوار عبادت است که چند خانه در تقاطع سه راه آسیاب مانع از این بازگشایی است. به گفته او حدود ۲۰ سال است این درخواست‌ها ادامه دارد. تعداد زیادی از اهالی که از تعیین تکلیف خود ناامید شده اند، قصد بازسازی خانه‌های قدیمی خود را دارند، اما، چون در مسیر هستند، اجازه هیچ کاری به آن‌ها داده نمی‌شود. سال گذشته تنها دو پلاک از محور کرامت و یک پلاک از محور عبادت تملک و بازگشایی شد.
کمبود سرانه، از هر نوع
مشکلات اهالی، مصداقی از یک بیت شعری است که می‌گفت: «آنچه البته به جایی نرسد، فریاد است.» نمونه هایش را در محله زیاد می‌بینیم. مدیر دفتر توسعه (تسهیلگری) محله کمبود‌ها را لیست می‌کند که کم نیستند: مشکلات حاد این منطقه از نظر شهرسازی، کمبود سرانه هاست، به خصوص سرانه‌های درمانی و ورزشی. همان‌ها که محلات محروم بیشتر درگیرش هستند، شیوع بیماری‌ها و پرکردن اوقات فراغت. پروژه‌هایی ازسوی دفتر توسعه تسهیلگری پیشنهاد شده، اما هنوز به نتیجه‌ای نرسیده است، برنامه‌هایی برای ساخت زمین ورزشی و درمانگاه تخصصی.
احمدی درباره زمین‌های ورزشی محله می‌گوید: چند سالن ورزشی داریم که در مالکیت سپاه و بسیج است و مردم توان پرداخت شهریه آن را ندارند، زمین فنس‌کشی شهرداری هم پولی است. با این مساحت و جمعیت، فقط یک مرکز جامع خدمات سلامت دارند با یک درمانگاه خیریه که پزشک متخصص ندارد و پاسخ گوی نیاز‌ها نیست. علاوه بر این مردم اینجا هم مانند تمام مناطق حاشیه، برای دفع فاضلاب مشکل دارند. کمبود مرکز آموزشی نداریم، اما کهنه شده اند و نیاز به نوسازی دارند.
روشنایی بی کیفیت
مردم منطقه امنیت را اول به کمبود گشت نیروی انتظامی نسبت می‌دهند و بعد به نبود روشنایی کافی خیابان‌ها و کوچه‌ها در شب. اینجا از نظر استانداردها، کمبود ستون و تیر چراغ برق ندارد، اما کیفیت روشنایی پایین است و نیاز به بهسازی و نوسازی دارد.
این هم بخشی از سخنان احمدی است که در ادامه اش از طرحی سخن می‌گوید که از سوی سازمان عمران و بازآفرینی فضا‌های شهری شهرداری مشهد به شرکت برق ارائه شده است و قرار شده به زودی رسیدگی
شود. بخشی از محله شهرک صنعتی، به نام تلاش، صنف خدمات خودرویی است که در ۱۰ تا ۱۲ سال اخیر شکل گرفته است و روز‌ها بیش از ۱۰۰۰ نفر مراجعه کننده دارد، اما شب‌ها خالی از رفت و آمد و پارک کنار آن، تاریک و مکان مناسبی برای تجمع معتادان است.
بوستان بی استفاده
اینکه ۸۰۰۰ متر فضای سبز داشته باشید و در زمین‌های خاکی بازی کنید یا جایی برای نشستن اعضای خانواده نداشته باشید، خیلی غم انگیز است. محله مهرآباد است و یک پارک مهر که فضای سبز مناسبی برای یک منطقه است، اما مردم منطقه و همسایه‌های پارک، شب‌ها در بولوار کرامت تور می‌بندند و بازی می‌کنند؛ زیرا این پارک بزرگ روی خط لوله گاز احداث شده است و هیچ فعالیتی داخل آن تعریف نشده که به درد مردم بخورد.
به گفته احمدی، وجود این پارک، مشکلی از اهالی حل نمی‌کند که هیچ، بلکه شمشاد‌های بلند داخل آن، محل امن توزیع مواد مخدر و زندگی کارتن خواب هاست. از سوی دیگر، خط لوله گاز ۱۰۰ متر حریم دارد و اکنون ۲۰۰ خانه مجاور این پارک داخل حریم این لوله هستند که خط لوله اصلی شهر است و اگر اتفاقی بیفتد، فاجعه بار است.
بازگشایی ۳ محور؛ نیازمند همکاری مردم
ما در محله مهرآباد سه محور داریم که نیاز به عقب نشینی دارد؛ محور کرامت، مهرآباد و عبادت. قرار است این بازگشایی هادسترسی را در چند محله منطقه ۴ و ۵ شهرداری روان کند و یک پروژه مهم در منطقه به شمار می‌رود، اما همه آن در منطقه ۵ نیست که بتوانیم درباره زمان بازگشایی کامل آن اظهارنظر کنیم.» این سخنان ابتدایی میلاد مرادنیا، شهردار منطقه ۵، درباره سؤالات اهالی مهرآباد و توضیح روند رسیدگی به مشکلات است. وی می‌گوید: براساس آخرین آمار پلاک‌های تملک شده، اکنون تعداد ۶۸ تا ۷۰ پلاک در مسیر بولوار کرامت قرار دارد که برای آن‌ها باتوجه به نرخ تورم امروز، اعتباری بالغ بر ۷۰ میلیارد تومان نیاز داریم.
وقتی درباره سرنوشت اعتبار برگشت خورده می‌پرسیم، تأکید می‌کند که آن مبالغ برگشت نخورد و در حساب شهرداری منطقه است، اما چون اعتبار سال ۹۹ بوده است، نمی‌توان برای سال ۱۴۰۰ هزینه کرد و اضافه می‌کند: سال گذشته ۷ میلیاردتومان اعتبار داشتیم که باتوجه به افزایش قیمت‌های بازار و اینکه مردم احساس کردند خانه هایشان گران‌تر شده است، رغبتی به فروش نشان ندادند و سرعت تملک خانه‌ها کاهش یافت. تنها توانستیم سه پلاک را با ۳.۵ میلیارد تومان هزینه تعیین تکلیف کنیم. هنوز هم تکلیف مالکان مشخص نیست. شورای اجتماعی محله از تمایل مردم می‌گوید، اما مراجعه که می‌کنیم، رغبتی نشان نمی‌دهند.
شهردار منطقه ۵ درباره انتقاد مردم از قیمت‌ها با اشاره به مرجع قیمت گذاری در شهرداری می‌گوید: مرجع ما کارشناسان رسمی دادگستری هستند. اما اگر شهروندان به قیمت‌های تعیین شده اعتراضی دارند، یک هیئت سه نفره تشکیل می‌شود که با حضور نماینده مردم به اعتراض رسیدگی می‌کند.
تمام صحبتش دغدغه بازگشایی است، اما مشکل اصلی را باز هم همکاری و رضایت مردم می‌داند.
مرادنیا بخش دیگری از اعتراض‌ها به پارک مهر را این گونه توضیح می‌دهد: این پارک، یکی از زیباترین پارک‌های مشهد است، اما چون در حریم خط لوله گاز قرار گرفته است، امکان تغییر در فضای آن را نداریم. وسایل بازی کودکان را هم دارد، اما برای اضافه شدن به آن باید با شرکت گاز هماهنگ کنیم.
وی در عین حال تأکید می‌کند که سرانه ورزشی موجود در منطقه ۵ بیشترین وسعت را بین سایر مناطق دارد و به لحاظ سرانه ورزشی مشکلی وجود ندارد. اما در موضوع هزینه زمین‌های بازی براساس برنامه معاونت فرهنگی، استفاده از زمین فنس کشی ورزشی هزینه دارد؛ زیرا نیاز به نگهداری و مراقبت از آن هاست. این هزینه برای محله مهرآباد هر ساعت ۶۰ هزارتومان است، درحالی که در سایر مناطق شهروندان ۱۲۰ هزارتومان می‌پردازند.
شهردار منطقه ۵ همچنین درباره زمین‌های بایر در منطقه توضیح می‌دهد: بزرگ‌ترین زمینی که در آن محله قرار دارد، حدود ۱۱ هکتار زمین متعلق به بنیاد مستضعفان و جانبازان است که کاربری صنعتی دارد و در جلسات متعدد با آن‌ها توافق اولیه برای واگذاری صورت می‌گیرد که به زودی انجام صورت می‌گیرد و کمک زیادی به رونق صنایع کوچک منطقه خواهد کرد.
مرادنیا با اشاره به عملکرد خوب شهرداری منطقه در جمع آوری معتادان متجاهر اضافه می‌کند: با حکم و هماهنگی دستگاه قضایی در ۶ ماه گذشته و در ۱۱ مرحله نزدیک به ۲۰۰ معتاد متجاهر را به کمپ فرستادیم.
نکته پایانی او اشاره‌ای به انبار‌های ضایعات متعدد در محله است که با صدور مجوز به بخش خصوصی، نوید رفع این مشکل را می‌دهد: یکی از وظایف شهرداری ها، محیط زیست، شبکه بهداشت و قوه قضاییه، مقابله با انبار ضایعات و کاربری‌هایی است که با سلامت شهروندان در محیط مسکونی شهری ناسازگارند. با پیگیری‌های انجام شده درحال انجام مراحل نهایی صدور یک انبار ضایعات با ۲۷ هکتار و یک انبار پلاستیک در محدوده حریم هستیم که تا یک ماه آینده نهایی خواهد شد. درعین حال چنان که شهروندان مزاحمتی از انبار‌های موجود را گزارش کنند، پیگیری و جمع آوری خواهیم کرد. همچنین هرماه به طور متوسط یک یا دو انبار را جمع می‌کنیم.
جانشین فرمانده انتظامی مشهد خبر داد
افزایش نیرو‌های پلیس در نیمه اول امسال
بخش مهمی از نگرانی‌های اهالی، به مشکلات امنیتی، وجود معتادان متجاهر و مراکز خرید و فروش مواد مخدر یا متهمان مربوط است. دراین باره سرهنگ محمد طبسی، جانشین فرمانده انتظامی مشهد، می‌گوید: امسال، فعالیت‌های مناسبی در راستای ارتقای جایگاه کلانتری‌ها در حاشیه شهر انجام گرفته است که افزایش تعداد نیرو و کیفیت مأموریت‌ها را درپی خواهدداشت و شهروندان در نیمه اول امسال شاهد این اقدامات خواهندبود.
وی ادامه می‌دهد: در موضوع تقویت نیروها، از یگان امداد در مأموریت‌ها و اقدامات انتظامی کمک گرفته می‌شود. همچنین گشت‌های پنهان و آشکار افزایش یافته اند که کمکی است برای مهار جرایم محله.
سرهنگ طبسی بااشاره به مأموریت برخورد با معتادان متجاهر تأکیدمی کند: در پایان سال ۹۹ و ابتدای امسال، حدود ۴۰۰۰ معتاد متجاهر را از محدوده حاشیه شهر دستگیر کرده و به کمپ‌ها انتقال داده ایم که تأثیر زیادی بر کاهش جرائم و مزاحمت شهروندان داشته است.
وی همچنین از شناسایی پاتوق فروشندگان مواد مخدر و مهر و موم مراکز آنان، جمع آوری سلاح و مهمات غیرمجاز و برگزاری جلسات متعدد با محوریت مسجد محله در راستای امنیت پایدار در حاشیه شهر خبر داد.