مهدی قرآنی | شهرآرانیوز؛ پا‌هایی کشیده، اندامی ظریف، طوقی زردرنگ که دور گردنش تاب خورده و در بین پر‌های سیاهش خودنمایی می‌کند، ظاهری ساده به او داده است که در نگاه اول نظر کسی را به خود جلب نمی‌کند. اما همین مجموعه ساده زمانی که در کنار بیان چند کلمه آن هم با لحنی خش دارِ تَهِ حلقی قرار می‌گیرد ورقِ این یک نواختی را بر می‌گرداند و بیننده و شنوده را تسلیم می‌کند. «مینا» یا «مرغ مینا» گونه‌ای پرونده حفاظت شده و از خانواده کلاغ هاست. اگرچه هم خانواده‌های او تنها قارقار می‌کنند و گوش مردم را آزار می‌دهند، اما هوش این پرنده در یادگیری بیان کلمات جایگاه او را در بین هم نسلانش بالا برده و محبوبیت زیادی بین انسان‌ها پیدا کرده است.
هر ساله هزاران قطعه از جوجه‌های این پرنده باهوش از به وسیله صیادانی خارجی در کشور‌های افغانستان و پاکستان زنده گیری می‌شوند و بعد هم به دلیل داغ بودن بازار خرید و فروششان در مشهد به این کلان شهر قاچاق می‌شوند. حال بماند که چه تعداد از این جوجه‌های بی نوا در بین راه تلف می‌شوند.
اگرچه صید، شکار، خرید و فروش این گونه جانوری از منظر قانون جرم است، اما سود معامله این پرنده سخنگو هر ساله عده بسیاری را جذب این بازار غیر مجاز می‌کند. برخی‌ها جوجه مرغ‌های مینا را صید و عده‌ای در شهر‌های جنوب شرقی آن‌ها را خریداری و شماری هم این پرندگان را به مشهد و دیگر شهر‌های کشور قاچاق می‌کنند.
بر اساس آماری که از سوی مدیر کل محیط زیست خراسان رضوی از ابتدای امسال تاکنون حدود ۹۵۰ قطعه جوجه مینا در جاده‌های این استان و شهر مشهد کشف و تعدادی متخلف و قاچاقچی نیز دستگیر و تحویل مراجع قضایی شده اند.
به گفته دکتر تورج همتی جوجه این پرندگان سخنگو اغلب از شهر‌های جنوب شرقی و به وسیله اتوبوس‌های مسافربری و خودرو‌های سواری به مشهد منتقل می‌شوند. چند روز پیش عملیات ضربتی مأموران یگان حفاظت محیط زیست استان در ۷ روز گذشته با همکاری عوامل انتظامی شهرستان‌های مه ولات و کاشمر توانستند جلوی قاچاق ۲ محموله جوجه مینا را بگیرند. در این ۲ عملیات از یک دستگاه اتوبوس مسافربری ۲۰۰ قطعه و از ۲ دستگاه خودرو سواری ۴۵۰ قطعه جوجه مینا کشف و ضبط شد.
اگرچه قیمت پایه این جوجه‌های بی زبان در بازار ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار تومان است، اما همین که جوجه‌ها به اصطلاح دستی شوند و شروع به یادگیری کلمات کنند به چند میلیون هم خواهند رسید. البته کسی هم بدش نمی‌آید که یکی از این پرندگان سخنگوی عادتی را خریداری و در خانه اش نگهداری کند.
دکتر همتی تأکید می‌کند که سازمان‌محیط‌زیست هیچ گونه مجوزی برای صید مرغ‌های مینا و یا خرید و فروش آن‌ها صادر نمی‌کند و معامله آن در بازار هم اقدامی خلاف قانون است.
البته مدیر کل سازمان محیط زیست استان قائل به «بایو دموکراسی*» برای حیوانات است و تأکید می‌کند که این سازمان مراکز فروش پرندگان را به رسمیت نمی‌شناسد. این مسئول معتقد است که همه گونه‌های جانوری آزاد آفریده شده اند و نباید در حصار قفس‌های انسانی قرار گیرند که همین امر خود ترویج بی قانونی و ترویج خشونت علیه حیوانات است.
اگرچه عوامل محیط زیست، نیرو‌های انتظامی و دستگاه قضایی در راستای جلوگیری از صید و قاچاق گونه‌های جانوری تحت حفاظت در تلاش هستند، اما شهروندان نیز در کوتاه کردن دست قاچاقچیان از صید این حیوانات نقش پررنگی دارند. زیرا با نخریدن پرندگان در قفس و یا گونه‌های حفاظت شده، در عمل، بازاری برای جولان صیادان و شکارچیان باقی نخواهند ماند.
* حیوانات حق دارند در طبیعت آزادانه زندگی کنند