به گزارش شهرآرانیوز، غلام‌عباس ارباب خالص درباره یکی از کانون‌های مهم خارجی در تولید ریزگردها یعنی «بیابان‌های قره قوم» ضمن تأکید بر آمادگی این وزارت‌خانه از طرح این موضوع با مسؤولان ترکمنستان، تصریح کرد: در صورتی که این مسأله همراه با مستندات از سوی سازمان محیط زیست کشور برای وزارت امور خارجه طرح موضوع شود، ما هم این مسأله را از مجاری بین‌المللی پیگیری می‌کنیم.
رئیس نمایندگی وزارت امور خارجه در شمال و شرق کشور اما در بین سخنانش به نکته قابل تأملی در مورد اینکه چرا ریزگردها به عشق آباد در مجاورت بیابان قره قوم، نمی‌روند اما با طی مسافتی طولانی و با گذر از دیواره کوه‌های هزار مسجد به مشهد می‌آیند، اشاره کرد.
همین موضوع باعث شد، خبرنگار ما به طرح این مساله با مدیر کل محیط زیست خراسان رضوی بپردازد.
تورج همتی در گفت‌و‌گو با خبرنگار فارس در مشهد، در خصوص علت علمی حرکت ریزگردها به سمت ایران و پیگیری‌های انجام شده، گفت: قبلا ما این پیشنهاد نمایندگی وزارت امور خارجه را انجام دادیم و با دفاتر موضوعی خودمان در سازمان محیط زیست مکاتبه‌ها را انجام دادیم و درخواست کردیم که این گزارش را از طریق وزارت امور خارجه و همین‌طور از طریق مرکز گردوغبار سازمان محیط‌زیست کشور، پیگیری کنند.
مدیرکل محیط زیست خراسان رضوی با اشاره به پیشنهاد نماینده وزارت امور خارجه مبنی بر روش پیگیری این موضوع از طریق سازمان محیط‌زیست کشور و ارجاع از آنجا به وزارت امور خارجه تاکید کرد: ما از روشی که وزارت امور خارجه توصیه کرده قبلا طرح موضوع کردیم و قطعا دوباره این موضوع را از امروز پیگیری و مطرح می‌کنیم و تمام مکاتبات لازم را با سازمان انجام می‌دهیم.
همتی با بیان اینکه وزارت امور خارجه این موضوع را می‌داند و به مسائل تغییرات اقلیم اشراف کامل دارد، اضافه کرد: این وزارت‌خانه حتی برای مدتی نیز کارگروه مرجع بوده، بنابراین انتظار می‌رود نقش فعال‌تری را در این خصوص ایفا کند، به لحاظ اینکه در مسأله گردوغبار حاصل از قره‌قوم، مردم مشهد قربانیان اصلی آن هستند.
وی تاکید کرد: کسانی در کشور ترکمنستان با طبیعت رفتار غیر متعارفی انجام دادند، منابع آبی آنجا تحلیل رفته و کاربری‌های سبز را به کشاورزی تبدیل کرده‌اند، همه این مسایل دست به دست هم داده تا به پدیده ریزگردها دامن زده شود، حالا چرا مردم ما باید جبران دستکاری‌ها و تغییرات کاربری در خارج از مرزها را پس بدهند؟
همتی در خصوص اینکه چرا ریزگردهای قره‌قوم، عشق‌آباد ترکمنستان را تحت‌تاثیر قرار نمی‌دهد و به مشهد می‌آید، تصریح کرد: مسیر این گردوغبار اصلا به عشق‌آباد نمی‌رسد ، مردم ما قربانی گردوغبار هستند نه ساکنان عشق‌آباد در ترکمنستان، چراکه آنچه در قره‌قوم تولید می‌شود خروجی‌اش به سمت ایران و شهر مشهد می‌آید و کوه‌های هزار مسجد و بینالود به عنوان سپرهایی طبیعی این کریدور هوایی را به سمت مشهد هدایت می‌کنند.
وی ادامه داد: در واقع مشهد می‌شود پایان جریان گردوغبار قره‌قوم، اگر داده‌های هواشناسی عشق‌آباد ترکمنستان و مشهد را بررسی کنید متوجه می‌شوید که سال گذشته عشق‌آباد مانند مشهد ۱۳ روز هوای ناسالم نداشته است.
مدیر کل اداره محیط زیست خراسان رضوی با بیان اینکه مقصد ریزگردهای قره‌قوم شهر مشهد است، توضیح‌داد: این یک جریان طبیعی است، جهت جریان هوا و ایزوباری که در شرق دریای خزر شکل می‌گیرد و مسیر جریانات هوایی به سمتی است که بیشتر شهر مشهد را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد و شما نمی‌توانید در کار طبیعت دخالت کنید.
همتی ادامه داد: در واقع دروازه‌های گردوغبار مشهد یکی از سمت شمال شرقی و قره‌قوم و دیگری از سمت شرق و هرات می‌آید و مشهد تحت‌تاثیر این دو کانون قرار دارد و البته بیشترین منبع گردوغبار قره قوم است.
وی با تاکید بر اینکه باید تلاش کنیم ساختار پایش آلودگی هوای فرامرزی را داشته باشیم، تصریح کرد: در این صورت می‌توانیم بر اساس مدارک و مستندات قابل درک برای همه، ادعا کنیم که ما چه میزان آلودگی را از کشورهای همسایه تاثیر پذیر هستیم.
همتی با اشاره بر این نکته که تغییرات اقلیمی تهدیدی برای محیط‌زیست جهان است، یادآور شد: بعضی از کشورها همچون چین همین تغییرات اقلیمی را برای خودشان به فرصت‌های اقتصادی تحت عنوان اقتصاد تغییرات اقلیمی تبدیل کرده‌اند و در این زمینه خیلی خوب کار کرده‌اند.
وی افزود: هر کشوری باید بداند نقش کشورهای دیگر در بروز آلاینده‌ها در کشورش به چه میزان است، متاسفانه ما ساختارهای پایشی را در مرزهایمان نداریم تا میزان تاثیر پذیری را مشخص کنیم اما چین از کشورهای همسایه بخاطر آلودگی که از جانب آنها وارد مرزهایش می‌شود غرامت دریافت می‌کند ما هم می‌توانیم این کار را در کشورمان انجام دهیم و از این طریق ایجاد کار و اشتغال کنیم.
مدیر کل محیط زیست خراسان رضوی تصریح کرد: تمام داده‌های هواشناسی ما نشان می‌دهد، منشاء بخشی از کانون گردوغبار مشهد در قره‌قوم ترکمنستان است و این کشور باید در این خصوص احساس مسؤولیت کند و حل این موضوع را جزو اولویتهایش قرار دهد.
همتی بیان کرد: همان طور که برای دو کشور عراق و سوریه توفیقاتی داشتیم و پای میز مذاکره نشستیم در مورد قره‌قوم نیز نقش دستگاه دیپلماسی بسیار مهم است و بهانه نباید آورد و باید در این خصوص موضع فراتری بگیرد.
وی در مورد کانون‌های داخلی تولید گردوغبار تصریح کرد: به دستور مقام معظم رهبری از صندوق ذخیره ارضی ۱۵ میلیارد تومان اعتبار دریافت کردیم که بخش عمده‌ای از این مبلغ به منابع طبیعی اختصاص یافت.
مدیر کل اداره محیط زیست استان اظهار کرد: از ۶۷۵ هزار کانون بحرانی در استان تلاشمان بر آن است در ۱۵ نقطه که در ۱۷ شهرستان وجود دارد برنامه احیایی همچون احیای ۴۸۰ هکتار عرصه بحرانی به فضای سبز را اجرا کنیم.
منبع: فارس