محمد عنبرسوز | شهرآرانیوز - یکی از سریال‌های شبکه نمایش خانگی که، در میان ترافیک مجموعه‌های پرستاره و محبوب، پخش خودش را به صورت چراغ خاموش ادامه می‌دهد، «آن ها» نام دارد؛ سریالی در ژانر وحشت که تا کنون چهار قسمتش پخش شده و نشانه‌های مثبتی از تولید یک اثر آبرومند و متفاوت را در خود دارد.
«آن ها» نه یک سریال بی نقص و شاهکاری در شبکه نمایش خانگی محسوب می‌شود و نه اثری است که مخاطبان چند میلیونی را هر هفته در تب و تاب دیدن قسمت جدیدش قرار دهد؛ اما این مجموعه، با توجه به امکانات محدودی که در اختیار داشته، می‌تواند نمره بالایی از منتقدان بگیرد، زیرا دربردارنده خدمات ارزنده‌ای به شبکه نمایش خانگی و به طور کلی سریال سازی در ایران است.
درباره ژانر وحشت به بهانه انتشار سریال «آن‌ها» و اکران قسمت سوم فیلم «احضار»
«آن ها» سریالی در ژانر وحشت است که بر مبنای ایجاد هیجان با ترساندن مخاطب تولید شده و در این زمینه موفق عمل می‌کند. میلاد جرموز، کارگردان این مجموعه، تجربه نویسندگی فیلم نامه «آن شب»، به کارگردانی کوروش آهاری و با بازی شهاب حسینی را در کارنامه دارد که این فیلم هم در ژانر وحشت تولید شده بود و با وجود اکران آنلاین در دوران تعطیلی سینما‌ها به دلیل شیوع ویروس کرونا، مورد توجه بخش گسترده‌ای از مخاطبان حرفه‌ای سینما قرار گرفت.
جرموز حالا، با قرار گرفتن در رأس تیم تولید کننده سریال «آن ها»، نشان می‌دهد که می‌تواند یک کارگردان صاحب سبک باشد. شکل تولید این سریال به وضوح حاکی از پیشینه جرموز، در مقام یک فیلم بین حرفه‌ای و درجه یک است. پلان‌های جذاب و استفاده کارگردان از برخی جزئیات طراحی صحنه ما را مطمئن می‌کند که کارگردان «آن ها» فیلم‌های ژانر وحشت از سراسر جهان را با دقت تماشا کرده و بر تفاوت شاخصه‌های نوعی ژانر وحشت در مناطق مختلف جهان نیز تسلط دارد.
نگارش فکر شده و هدفمند فیلم نامه، هدایت مناسب دوربینی که از پس ایجاد تعلیق برمی آید، پرهیز از زیاده روی در افزایش درجه وحشت و ریزه کاری‌هایی همچون نمایش سایه پروانه در قسمت دوم که اثر انگشت کارگردان به شمار می‌رود، عناصری هستند که نشان می‌دهند کارگردان «آن ها» به خوبی ژانر وحشت را می‌شناسد و صرفا با رویکردی تقلیدی، تصمیم به ساختن این اثر نگرفته است.
جدای از اینکه ژانر وحشت در ایران یک گونه نوپاست و تعداد سریال‌هایی با این ساختار در تاریخ نمایش کشورمان به انگشتان یک دست هم نمی‌رسد، «آن ها» از جهات دیگری هم یک اثر نوآورانه به شمار می‌رود و ماهیتی ضدانحصاری و بدیع دارد که می‌تواند در طولانی مدت به رشد سریال سازی در ایران کمک کند. از منظر دستمایه محتوایی، «آن ها» نه شبیه به سریال‌های ماورایی تلویزیون در دهه هشتاد است و نه محتوای خود را به تمامی از فیلم‌های هالیوودی ژانر وحشت وام گرفته است.
این سریال بیشتر بر موضوعات ماورایی بومی در مشرق زمین تمرکز کرده و اگر قسمت چهارمش با محوریت عروسک را به دیده اغماض بنگریم، یک اثر شرقی و ایرانی به شمار می‌رود؛ زیرا قسمت اولش با مایه‌هایی از فرهنگ شرق آسیا طراحی شده و قسمت‌های دوم و سوم آن با مضمون باور‌های ماورایی مختلفی که در خرده فرهنگ‌های داخل ایران مورد اعتقاد برخی گروه‌ها هستند، جلوی دوربین رفته است. علاوه بر این، «آن ها» محصول سرویس ویدئوی فیلمنت است که اگر مورد توجه واقع شود، می‌تواند از انحصارگرایی دو غول مشهور تولید محتوا در حوزه سریال‌های شبکه خانگی، یعنی فیلیمو و نماوا بکاهد و فضایی رقابتی در این عرصه ایجاد کند.
از منظر ساختاری، «آن ها» گونه‌ای از سریال است که در جهان به آنتولوژی شهرت دارد. منظور از این گونه سریال سازی، عوض شدن قصه و بازیگران در هر قسمت است، در حالی که مضمون و رویکرد کلی مجموعه ثابت باقی می‌ماند. عملکرد سازندگان «آن ها» در مسیر تولید یک سریال آنتولوژی بسیار خوب ارزیابی می‌شود؛ زیرا انتخاب این سبک از طراحی قصه برای ساختن اثری در گونه وحشت بسیار مناسب است و تولید یک اثر ترسناک سریالی بلند در ایران بسیار دشوار به نظر می‌رسد. این همان چیزی است که باعث شکست سریال «احضار» در شبکه نمایش خانگی شد؛ ولی «آن ها» با انتخاب قصه جدید در هر قسمت، می‌تواند مخاطب را مشتاق نگه دارد و خودش را از شر فرسایشی شدن نجات دهد.
علاوه بر این، «آن ها» توانسته لحن و ساختار واحدی را در قسمت‌های مختلفش حفظ کند و درگیر تشتت و چندپارگی نشود. پیرنگ اصلی قصه‌ها با یک موقعیت ساده آغاز می‌شود که شخصیت‌ها به امور ماورایی بی اعتنا هستند. به مرور اما، کارگردان شعله ترس را زیاد می‌کند و شخصیت‌ها در نیمه دوم سریال با آن ها، یعنی همان موجودات ماورایی، وارد چالش می‌شوند. پایان بندی هولناک در هر قسمت، دیگر شاخصه وحدت بخش به اپیزود‌های مختلف «آن ها» است.
با تمام نکات مثبت و تحسین برانگیزی که در «آن ها»، به عنوان یک مجموعه کم هزینه و بی ادعا، وجود دارد، این سریال از منظر شاخصه‌های فنی، واجد ضعف‌هایی نابخشودنی نیز هست. در مواردی همچون پایین بودن کیفیت فیلم برداری و ضعف در برخی از بازی‌ها می‌توان به عوامل این مجموعه حق داد که با هزینه اندک تولید، راهی جز کنار آمدن با محدودیت‌های مالی نداشته اند. با این حال، کیفیت پایین نورپردازی و صداگذاری «آن ها» با هیچ منطقی توجیه پذیر نیست. بدترین خصلت اجرایی این سریال اما، طراحی و ساخت دم دستی و گاه مضحک موجودات ماورایی است که در قسمت‌های اول و دوم عروسک‌هایی بدمنظر و سطح پایین (از نظر تکنیک ساخت) هستند.