طبق توافق‌نامه همکاری بین شهرداری و برخی دیگر از دستگاه‌های استان، عملیات اجرایی احیای کشف رود هفته جاری از محدوده چرمشهر آغاز می‌شود
ملیحه فلاح - سرانجام پس از کش‌وقوس‌های فراوان درباره نجات رودخانه تاریخی کشف‌رود که چندین دهه از سوی سودجویان به آن تعرض شده و به معضلی بزرگ برای شهروندان مشهدی تبدیل شده بود، آخرین جلسه کارگروه احیای کشف‌رود برای تصمیم‌گیری، سه‌شنبه گذشته با امضای توافق‌نامه همکاری بین دستگاه‌های ذی‌ربط و به فرماندهی شهرداری مشهد برگزار و قرار شد عملیات اجرایی این طرح در هفته جاری از ناحیه چرمشهر آغاز شود و از این پس جلسات این کارگروه به پیگیری مصوبات و اقدامات اختصاص یابد. بر این اساس شهرداری مشهد به‌صورت رسمی به‌عنوان مدیریت واحد کشف‌رود تعیین شد. این توافق‌نامه با هدف نجات این رودخانه بزرگ با دستیابی به اکوسیستم پایدار، پیشگیری، کنترل و مهار آلودگی‌ها، رفع مشکلات بهداشتی و زیست‌محیطی منطقه و توسعه کمربند سبز در شمال شهر بین استانداری، شهرداری مشهد، دادگستری، شرکت آب منطقه‌ای، شرکت آب‌وفاضلاب مشهد، اداره‌کل حفاظت محیط‌زیست، سازمان جهاد کشاورزی و شرکت شهرک‌های صنعتی خراسان‌رضوی منعقد شده تا شاید راه چاره‌ای باشد برای ساماندهی این رودخانه که به جای آب، سال‌ها محل گذر فاضلاب‌های شهری و صنعتی است.
برخورد با اهمال‌گران کشف‌رود
استــــــانـــدار خراسان‌رضوی این نشست را نتیجه بیش از ۱۰ جلسه برگزارشده در یک ماه گذشته درباره کشف‌رود دانست و با اشاره به شرایط موجود در این رودخانه به طرفین توافق‌نامه تأکید کرد: لطفا اگر نمی‌توانید کار انجام دهید، از ابتدا اعلام کنید؛ زیرا اگر کسی یک سال دیگر به هر دلیلی بگوید که نتوانستم تعهدات خود را انجام دهم، دستگاه‌های نظارتی اجازه دارند که با او برخورد کنند. علیرضا رزم‌حسینی به لزوم برگزاری جلسات ماهانه برای پیگیری نحوه اجرای توافق‌نامه ساماندهی کشف‌رود از سوی دستگاه‌های متولی تأکید کرد و افزود: هر طرحی را که در جلسه امروز در زمینه کشف‌رود به امضا برسد، در ستاد تدبیر نیز تصویب خواهیم کرد و با پشتوانه همه ارکان حکومت آن را جلو خواهیم برد. به گفته رزم‌حسینی، طبق این توافق‌نامه قرار شد در یک‌سال آینده برخی تصفیه‌خانه‌ها تکمیل و تعدادی تصفیه‌خانه نیز ایجاد شود.
۲۰۰ میلیارد تومان اعتبار برای آغاز ساماندهی کشف‌رود
«مجموعه‌ای از ۱۱دستگاه در این پروژه همکاری دارند و هماهنگی آن بر عهده شهرداری مشهد است که امیدواریم با حمایت دستگاه قضایی و همکاری دستگاه اجرایی این کار را به سرانجام برسانیم.» این بخشی از سخنان فرمانده واحد کشف‌رود در جمع خبرنگاران است. محمدرضا کلائی، شهردار مشهد، در ادامه افزود: یک طرح بالادستی برای این کار تهیه شده که بر اساس آن ساماندهی بستر و اراضی پیرامونی، ایجاد کمربند شمالی و حمایت اجتماعی از افراد ذی‌نفع در محدوده پیرامونی در این طرح دیده شده است.
او با بیان اینکه عملیات اجرایی طرح احیای ساماندهی کشف‌رود به‌زودی آغاز خواهد شد، میزان اعتبار لازم برای آغاز این طرح را حدود ۲۰۰ میلیارد تومان دانست و افزود: بقیه اعتبار نیز به‌تدریج و با پیشرفت کار مشخص
خواهد شد.
به گفته کلائی، ساماندهی کشف‌رود از ۲ نقطه شرق، ۵ کیلومتر بعد از تصفیه‌خانه چرمشهر و از نقطه غرب، حدفاصل بین کلاته‌نوری و خین‌عرب آغاز خواهدشد.
۱۱ بند تعهد فرمانده کشف‌رود
این توافق‌نامه در ۱۴ ماده تنظیم شده که تعهدات شهرداری مشهد در ماده پنجم و در ۱۱ بند تشریح شده است.
بر اساس این توافق، شهرداری مشهد متعهد شده است که اراضی محدوده طرح شامل بستر کشف‌رود حدفاصل مرز غربی حریم شهر تا ۵کیلومتر بعد از چرمشهر و سرشاخه‌های درگیر با بدنه شهری را از شرکت آب منطقه‌ای تحویل بگیرد، پس از آن در گام نخست در قالب انجام فعالیت‌های اجرایی و حفاظتی به ساماندهی رودخانه و درخت‌کاری اقدام کند و در ادامه نیز تهیه طرح و تصویب مطالعات نهایی را در دستورکار خود قرار دهد. طبق برنامه زمان‌بندی مطرح‌شده در این توافق‌نامه مدت انجام برای مطالعات فاز ۱ یک هفته، برای مطالعات فاز ۲ یک‌ماه‌ونیم و آغاز عملیات اجرایی از هفته آینده از ناحیه چرمشهر انجام خواهد شد.
حفظ و حراست از اراضی تحویلی، تأمین نیرو و تجهیزات لازم در این‌باره، اجرای طرح‌های مهندسی رودخانه با رویکرد زیست‌محیطی، احیای بستر کشف‌رود و سرشاخه‌ها و توسعه کمربند سبز و رودپارک، ایجاد زیرساخت‌های توسعه گردشگری محدوده، پیگیری و یکپارچه‌سازی طرح‌های جامع، تفصیلی، اجرایی و سند پهنه‌بندی حریم و اجرا و ارتقای تصفیه‌خانه‌ها، مطابق اولویت‌ها و احجام پیش‌بینی‌شده و اعلامی از سوی آب‌وفاضلاب مشهد و آب منطقه‌ای استان از دیگر بند‌های تعهدات شهرداری در این توافق‌نامه است.
در بند‌های دیگر تعهدات شهرداری، اجرا و بهره‌برداری طرح سپتاژ است که بر این اساس منابع مالی تخصیص داده‌شده از طریق دولت به این موضوع باید به شهرداری مشهد داده شود. در این بند آمده است که شرکت آبفای مشهد باید درباره تحویل زمین، راه دسترسی مورد نیاز، طرح‌های مصوب تکمیلی و صدور مجوز‌های لازم برای شهرداری مشهد در هفته جاری اقدام کند. همچنین زمان تعیین‌شده برای اجرای سپتاژ از سوی شهرداری در این بند یک‌سال در نظر گرفته شده است. در این توافق‌نامه پیگیری تأمین اعتبارات ملی، استانی، داخلی و بخش خصوصی و تسهیلات اعطایی و مدیریت تخصیص آن‌ها برای اجرای طرح نیز یکی دیگر از تعهدات مدیریت واحد کشف‌رود است. بهره‌گیری از ظرفیت بالقوه و بالفعل جوامع محلی و سازمان‌های مردم‌نهاد و همکاری در زمینه آموزش مبانی حفاظت از محیط‌زیست و اطلاع‌رسانی به شهروندان با استفاده از فضا‌ها و امکانات فرهنگی و تبلیغاتی تحت‌مدیریت شهرداری از دیگر بند‌های تعهدات فرمانده کشف‌رود بود.
بار سنگین شهرداری برای ساماندهی کشف‌رود
رئیس‌کل دادگستری خراسان‌رضوی نیز در حاشیه این نشست و در جمع خبرنگاران با اشاره به اقدامات انجام‌شده در راستای رهاسازی بستر و حریم کشف‌رود در سال‌های گذشته گفت: قدم نهایی، ساماندهی فاضلاب کشف‌رود است که در این راستا نقش دستگاه قضا حمایت و نظارت است. به گفته غلامعلی صادقی، با توجه به تفاهم‌نامه امضاشده قرار است طرح ساماندهی کشف‌رود با همدلی اجرا شود و هرجا به دستور و حمایت قضایی نیاز بود، ما اقدامات لازم را انجام دهیم.
وی با بیان اینکه در این جلسه به یک نتیجه مطلوب رسیدیم و شهرداری مشهد در ساماندهی کشف‌رود، بار سنگینی را بر دوش گرفت، افزود: اگر جایی با کوتاهی دستگاهی مواجه شویم، در چارچوب مقررات با آن برخورد خواهیم کرد.
اقدام جهادی برای کشف رود
رئیس کمیسیون خدمات‌شهری و محیط‌زیست شورای شهر مشهد نیز در حاشیه این نشست ساماندهی و رفع معضلات کشف‌رود را یکی از دغدغه‌های بزرگ مردم و سمن‌های محیط‌زیستی دانست و گفت: با امضای توافق‌نامه‌ای مقرر شد با اقدامی جهادی کشف‌رود ساماندهی و دغدغه شهروندان برطرف شود که در این راستا شهرداری مشهد بار بسیارسنگینی را بر عهده گرفته و امیدواریم در این مسیر موفق باشد. به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی شهرداری مشهد، محمد حاجیان‌شهری ادامه داد: کمیسیون خدمات‌شهری و شورای شهر آماده هرگونه همکاری و حمایت از شهرداری مشهد در راستای ساماندهی کشف‌رود و رفع نگرانی شهروندان در این زمینه است.
وی با بیان اینکه مدیریت شهری مشهد متولی و هماهنگ کننده این امر است، اظهارکرد: شهرداری مشهد در این راستا بار بسیارسنگینی را بر عهده گرفته و امیدواریم در این مسیر موفق باشد. رییس کمیسیون خدمات شهری شورای شهرمشهد گفت: اجرای ساماندهی کشف رود بدون درنظر گرفتن منابع مالی امکان پذیر نیست و به همین منظور شهرداری در مرحله اول حدود ۲۰۰ میلیارد تومان سرمایه گذاری انجام خواهد داد که شورای شهر نیز از این موضوع حمایت خواهد کرد.