تکتم جاوید | شهرآرانیوز؛ «تو این بازار جنس ارزان نمانده، چه برسد به پوشاک. کاسبی ما بعد از دو سال خواب بازار، تازه دو ماه است که اندکی رونق گرفته، اما با این قیمت‌ها مردم قدرت خرید ندارند و بیشتر آن ها، تماشاچی هستند.» این جملات را یکی از فروشنده‌ها می‌گوید. گرانی، بالای شهر و مرکز شهر نمی‌شناسد. قیمت‌هایی که روی اجناسشان گذاشته اند، خیلی بیشتر از سال پیش است و صدای مشتری را درآورده است. به نظر نمی‌رسد بازار پوشاک گرم امسال با این افزایش سرسام آور قیمت که برخی کاسب‌ها آن را ۷۰ تا ۱۰۰ درصد اعلام می‌کنند، بتواند بسیاری از شهروندان را گرم کند.
مشتری‌ها از پاساژ‌ها و فروشگاه‌ها دیدن می‌کنند، اما فقط تعداد کمی از آنان خرید می‌کنند و شاید پس از دیدن قیمت‌ها ترجیح می‌دهند همان لباس‌های سال قبل خود را بپوشند. آن‌هایی هم که مجبور به خرید هستند، فروشگاه‌های ارزان قیمت‌تر در مناطق مرکزی و کمتربرخوردار شهر را انتخاب می‌کنند.
انبوه مراکز بزرگ خرید میدان ۱۷ شهریور با متوسط قیمت تمام شده کمتر، انتخاب بخش زیادی از مجاوران و زائران است؛ اگرچه گرانی بازار روی اجناس اینجا هم اثر گذاشته است. فروشنده جوان مغازه می‌گوید: پارسال بلوز و شلوار راحتی بچگانه را می‌خریدیم ۳۸ هزارتومان و می‌فروختیم ۶۰ هزارتومان، اما امسال همان جنس را گذاشته ام داخل قفسه، ۹۰ هزارتومان خریده ام و ۱۳۰ هزارتومان می‌فروشم.
او معتقد است که افزایش قیمت‌ها چیزی بین ۷۰ تا ۱۰۰ درصد بوده است: «هر جنسی را که داخل مغازه ام است، دست کم ۱۰۰ هزارتومان بیشتر از سال قبل می‌فروشم. سال گذشته به علت کرونا اصلا مشتری نداشتیم. امسال هم به علت گرانی، فروش زیادی نداریم و داریم ضرر می‌دهیم.»
بهنام درحال چیدن کاپشن‌های زنانه است. او نیز درباره اوضاع بازار توضیح می‌دهد: ما عمده فروش هستیم و بازار خودمان را داریم، اما سود مجاز ۲۰ تا ۳۰ درصد اتحادیه هم قیمت تمام شده پوشاک گرم را افزایش می‌دهد. پارسال یک کاپشن را می‌فروختیم ۳۰۰ هزارتومان، اما امسال قیمت همان جنس و مدل ۵۰۰ هزارتومان است.
او از اجبار برای تولید اجناسی سخن می‌گوید که بازار فروش دارند: «همان مدل‌هایی را در کارگاه تولید می‌کنیم که می‌دانیم بازار فروش دارد. یعنی تنوع مدل‌ها دربرابر بازار فرقی نکرده است، اما مشتری باید پول بیشتری بپردازد.»
قیمت هودی‌ها از ۱۸۵ هزارتومان شروع و تا ۳۰۰ هزارتومان هم می‌رسد. مدل‌ها و رنگ بندی زنانه و مردانه هم هست. فروشنده که خود را یزدان پرست معرفی می‌کند، درباره اختلاف قیمت هرکدام از مدل‌ها نسبت به سال قبل توضیح می‌دهد، اما خارجی بودن اجناس را رد می‌کند: «بسیاری از فروشنده‌ها گرانی را به وارداتی بودن اجناس مرتبط می‌دانند، درحالی که این حرف دروغ است و در بهترین حالت، جنس‌ها چینی است که گاهی کیفیتشان از اجناس داخلی هم بدتر است.»
وی معتقد است بازار ۱۷ شهریور بیشتر از این کشش افزایش قیمت را ندارد، اما در پاساژ‌های بالای شهر، همین اجناس با نرخی بین ۴۰۰ هزارتومان تا بیش از یک میلیون تومان به فروش می‌رسد.
گذری در فروشگاه‌های منطقه برخوردار شهر و مشاهده قیمت‌های افسانه ای، نشان می‌دهد که گرانی نه انتها دارد و نه متولی. اینجا کاپشن‌های بچگانه از ۵۰۰ هزارتومان شروع می‌شود وتا ۲ میلیون تومان هم می‌رسد. هودی‌ها هم قیمت فزاینده‌ای دارند، بدون تفاوتی آشکار در کیفیت و جنس با خیابان ۱۷ شهریور.
البته یکی از فروشندگان که فروشگاهی در میدان جانباز دارد، این افزایش قیمت‌ها را منطقی می‌داند: «مشتری‌های ما به این قیمت‌ها راضی اند و گاهی فقط برای قیمت مناسب، لباسی را می‌خرند. البته ما هم در کسادی بازار ضرر کردیم و این طور نیست که همه این مبالغ برای ما سودآور باشد؛ چون افزایش اجاره مغازه و هزینه‌هایی مانند دستمزد و برق را هیچ کس حساب نمی‌کند.»
قیمت بافت‌های مردانه اش از ۳۱۵ هزارتومان شروع می‌شود تا ۹۰۰ هزارتومان و کاپشن‌های زنانه تا ۴ میلیون تومان هم برچسب قیمت دارد.
فروشنده‌ای که در یکی از فروشگاه‌های خیابان احمدآباد کار می‌کند، به ترفند مغازه‌ها برای فروش بیشتر اشاره می‌کند و می‌گوید: بسیاری از فروشگاه‌ها امسال خرید جدید نکرده اند و همان اجناس پارسال را می‌فروشند و با این اختلاف قیمت، ضرر فروش سال گذشته را هم جبران می‌کنند. از طرف دیگر برای خرید اجناس جدید و حتی خرید لباس شب عید، پول نقد به دست می‌آورند.
تحلیل بازار پوشاک گرم را برعهده جواد‌حسین پورحجار، عضو هیئت مدیره اتحادیه فروشندگان پوشاک مشهد، می‌گذاریم. او خیلی زود می‌رود سراغ دلایل گران شدن پوشاک گرم که پیش بینی پذیر بوده است، اما واقعی نیست.
حسین پور می‌گوید: قیمت مواد اولیه به خصوص در حوزه پوشاک مردانه نسبت به سال گذشته، دست کم ۵۰ درصد افزایش یافته است و همچنین دستمزد کارگر نسبت به سال گذشته نزدیک به ۴۰ درصد گران شده است. یعنی دست کم ۵۰ درصد و بیشتر از آن، افزایش قیمت نسبت به سال گذشته وجود دارد. همه این عوامل پیش بینی پذیر بود، اما اگر رکود حاکم بر بازار وجود نداشت، تورم واقعی خیلی بیشتر از این‌ها بود.
وی در توضیح رونق نسبی بازار می‌گوید: بازار بسیار متغیر است. در دوره‌هایی که شیوع کرونا فروکش پیدا می‌کند و مردم برای خرید از خانه خارج می‌شوند یا در برخی مناطق همچون بازار‌های مرکزی شهر که رفتارش برپایه حضور مسافران و زائران است، یک رونق نسبی مشاهده می‌شود، اما درمجموع بازار پوشاک چندان گرم نیست.
او می‌افزاید: نمی‌توان رفتار مصرف کننده را تحلیل کرد. ازطرفی مردم دو سال است خرید نکرده اند و هر لحظه ممکن است به بازار‌ها هجوم بیاورند و از طرف دیگر، گران شدن کالا‌ها توان خرید آن‌ها را کاهش داده است.
حسین پور اضافه می‌کند: به دلیل گران شدن ارز، کالای خارجی در بازار وجود ندارد و مردم به کالای ایرانی اقبال نشان می‌دهند؛ به همین علت، حال تولیدکننده ایرانی که براساس ساختار و مهندسی شده کار می‌کند، خوب است.
وی همچنین وضعیت بازار را به دو حالت سود سرشار تا رکود کامل، طبقه بندی می‌کند و می‌گوید: تنوع در حوزه پوشاک بسیار زیاد است. عده‌ای با کالای خیلی ارزان، بازار را در دست گرفته اند و عده‌ای با کالا‌های بسیار گران. در این میان تولیدکننده متوسط، فروشنده متوسط و خریدار متوسط درحال له شدن هستند؛ چون توان افزایش سرمایه و خرید کالای گران را ندارند. عضو هیئت مدیره اتحادیه فروشندگان پوشاک مشهد درباره سود مجاز پوشاک می‌گوید: سود اتحادیه به طور قانونی ۲۰ درصد است، اما هیچ فروشنده‌ای نمی‌تواند در مسیر به دست آوردن این سود عمل کند. برای همین شاید برخی‌ها با ۵۰ درصد سود هم پوشاکی را بفروشند، اما هزینه‌های جاری آن قدر سنگین است که بعید است بیش از ۱۰ درصد سود واقعی داشته باشند.
حسین پور علت تفاوت قیمت‌ها در فروشگاه‌های مختلف را کشش بازار می‌داند. او می‌گوید: بسیاری از فروشندگان حاضرند حتی با ۱۰ درصد سود، کالایشان را بفروشند، فقط برای اینکه مجموعه شان گردش مالی داشته باشد. اگر هم تولیدکننده باشند، برای اینکه پوشاک را انبار نکنند، جنسشان را ارزان می‌فروشند.