«همه ما از قانون تمکین می‌کنیم اما آب منطقه‌ای خراسان رضوی با توجه به حکم صادر شده درباره بستر رودخانه چهل‌بازه از آخرین فرصت خود استفاده می‌کند و تقاضای اعمال ماده 477 را دارد که از این طریق رئیس قوه قضائیه با توجه به اختیارات قانونی خود می‌تواند درخواست اعاده دادرسی بدهد.» این را علیرضا طاهری، قائممقام آب منطقه‌ای خراسان رضوی، در نشستی خبری که روز گذشته به مناسبت هفته صرفه‌جویی در مصرف حیاتی‌ترین مایع حیات، برگزار شده بود بیان کرد.
بر اساس ماده ۴۷۷ قانون آئین دادرسی کیفری، در صورتی که رئیس قوه قضائیه رأی قطعی صادره از هریک از مراجع قضایی را خلاف شرع بیّن تشخیص دهد با تجویز اعاده دادرسی، پرونده را به دیوان عالی کشور ارسال می‌کند تا در شعبی خاص که توسط رئیس قوه قضائیه برای این امر تخصیص می‌یابد به آن رسیدگی و رأی قطعی صادر شود و شعب خاص مذکور مبنیّا بر خلاف شرع بیّن اعلام شده، رأی قطعی قبلی را نقض و رسیدگی مجدد اعم از شکلی و ماهوی به‌عمل می‌آورند و رأی مقتضی صادر می‌کنند.
داستان بستر و حریم رودخانه چهل‌بازه، ادعای برخی نهادها درباره مالکیت بستر آن و صدور حکم قضایی به ضرر بستر رودخانه موضوع گزارشی بود که چندی پیش در روزنامه شهرآرا با عنوان «فاجعه دروازه‌قرآن در انتظار چهل‌بازه!» به چاپ رسید.
طاهری در پاسخ به سؤال خبرنگار شهرآرا با اشاره به اینکه ما تلاش کردیم این بستر برای همه مردم مشهد حفظ شود گفت: اصلیترین منبع تغذیه آب‌های زیرزمینی که 85 درصد حیات ما درخراسان رضوی به آن وابسته است از محل بستر رودخانه‌ها صورت می‌گیرد و حفاظت از آن وظیفه آب منطقه‌ای است.
به گفته وی تغذیه طبیعی دشت‌ها از طریق 28 هزار کیلومتر رودخانه در استان صورت می‌گیرد و طبق قانون مالکیت، بستر رودخانه‌ها متعلق به حکومت جمهوری اسلامی و وظیفه تعیین حد بستر آن‌ها نیز برعهده وزارت نیرو و سازمان آب منطقه‌ای است. قائممقام آب منطقه‌ای خراسان رضوی ادامه داد: مراجع قضایی و اداره ثبت، تشخیص آب منطقه‌ای خراسان رضوی راجع به حد بستر رودخانه را تأیید کردند و برای آن 273 هکتار سند تهیه شد.
طاهری تأکید کرد: قانون بد نیز لازم‌الاجرا است اما به عنوان یک کارشناس نمی‌توانم این موضوع را کتمان کنم که آنجا بستر رودخانه و راه تغذیه منابع آب زیرزمینی دشت مشهد است.
وی با اشاره به اجاره دادن این زمین‌ها به شهرداری برای اجرای اولین رودپارک مشهد اظهار کرد: هدف آب منطقه‌ای از این اقدام استفاده از این زمین‌ها به عنوان ریه طبیعی مشهد و افتتاح رودپارک برای استفاده عموم شهروندان مشهدی بود.
قائممقام آب منطقه‌ای استان با قدردانی از عملکرد شهرداری در این زمینه گفت: اکنون یکی از زیباترین رودپارک‌های کشور در این ناحیه قرار دارد.
طاهری همچنین با اشاره به طرح انتقال آب از دریای عمان و تأثیر این طرح بر جمعیت 13 میلیونی 3 استان شرقی کشور گفت: سرانه مصرف کشورهای حاشیه خلیج فارس از آب شیرین شده دریا 50 لیتر در شبانه‌روز ارزیابی شده بود، این‌درحالی است که این رقم در ایران 5 لیتر است.
وی گفت: هزینه این طرح 4 میلیارد دلار است که با انجام آن 3000 روستا، 30 شهر و 3 مرکز استان تحت‌تأثیر این پروژه قرار خواهند گرفت.
قائم مقام آب منطقه‌ای خراسان رضوی، میزان آب‌های تجدیدپذیر در استان را نیز معادل 3466میلیون مترمکعب دانست و افزود: میزان استفاده از این آب‌ها برابر با 5488میلیون متر مکعب است. به زبان دیگر دخل ما با خرجمان برابر نیست.
به گفته طاهری کسری مخزن سدها در دراز مدت معادل 1075 میلیون متر مکعب و کسری آب در دشت مشهد 100 میلیون متر مکعب است.
وی میزان پر بودن مخازن استان در سال گذشته را 21 درصد بیان کرد و گفت: بااین‌حال خوشبختانه پس از بارش‌های اخیر این میزان به 972 میلیون متر مکعب و معادل 62 درصد حجم مخازن رسیده است.
قائممقام آب منطقه‌ای خراسان رضوی از کشف بیش از 7700 حلقه چاه غیرمجاز از سال 92 تا 96 ،2050 حلقه چاه در سال گذشته و ۳۴۱ حلقه چاه غیر مجاز در سال جاری خبر داد.
500 میلیون تومان هزینه آب‌رسانی به ارداک
پس از پیگیری‌های روزنامه شهرآرا در خصوص وضعیت آب ارداک، روستایی در کنار چشمه اما تشنه، سرپرست شرکت آب و فاضلاب روستایی نیز در این جلسه در پاسخ به سؤال خبرنگار شهرآرا از بررسی کارشناسی وضعیت این روستا خبر داد و گفت: نیاز آبی ارداک 2 لیتر برثانیه و هزینه اتصال این روستا به شبکه آب روستایی 500 میلیون تومان برآورد شده است.
به گفته محمد سهرابی این مبلغ به فرمانداری اعلام و حیدر خوش‌نیت، سرپرست فرمانداری، قول مساعدت برای تخصیص این اعتبار به صورت خارج از نوبت را داده است.
وی در ادامه از تحت پوشش قرار داشتن 92 درصد جمعیت روستایی استان خبر داد و گفت: این میزان شامل یک میلیون و 593 هزار نفر در قالب 602 هزار مشترک است.
سرپرست شرکت آبفار خراسان رضوی از آب‌رسانی به 481 روستا به وسیله تانکر در سال گذشته خبر داد و اظهار کرد: با وجود بارندگی‌ها امسال تعداد این روستاها به 421 مورد کاهش یافته است.
به گفته سهرابی سال گذشته 4782 مورد انشعاب غیرمجاز کشف شد که از این تعداد 3152 مورد شرایط دریافت انشعاب مجاز را داشتند.
تنش آبی در 5 شهر خراسان رضوی
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خراسان رضوی نیز که میزبانی این نشست را برعهده داشت، با اشاره به وضعیت کم‌آبی 30 شهر استان خراسان رضوی گفت: در شرایط اوج مصرف با کمبود یک‌هزارم لیتر در ثانیه آب مواجه خواهیم بود.
به گفته سید ابراهیم علوی 5 شهر گلبهار، شاندیز، رضویه، قوچان و نیشابور در شرایط تنش کسری آب قرار دارند و 25 شهر دیگردر نقطه سر‌به‌سر هستند.
وی از پوشش صددرصدی آب در شهرهای استان خبر داد و اظهار کرد: 30 درصد از شهرهای استان نیز به شبکه فاضلاب متصل شده‌اند و ۵۴۳هزار نفر زیرپوشش این شبکه قرار دارند.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خراسان رضوی متوسط مصرف ماهیانه هر مشترک را در استان ۱۵ متر مکعب دانست و افزود: ۴۹درصد مشترکان این الگو را رعایت و ۵۱ درصد بیشتر از این الگو مصرف می‌کنند.
علوی ادامه داد: سالانه ۵۹۰ میلیون متر مکعب آب در حوزه شرب و بهداشتی در خراسان رضوی مصرف می‌شود که سهم شرکت آب و فاضلاب خراسان رضوی از این مقدار ۱۶۵میلیون متر مکعب است.
«اعتبار عمرانی شرکت آبفای خراسان رضوی 111 میلیارد تومان بود که 74میلیارد تومان آن تخصیص یافت»؛ این را مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خراسان رضوی بیان کرد و افزود: اکنون با کمبود اعتبار مواجه هستیم و 100 میلیارد تومان بدهی داریم.
وی میزان آب بدون درآمد در 73شهر استان را 32 درصد دانست که از این میزان 16 درصد مربوط به هدررفت آب در لوله‌های انتقال است.