امیرمنصور رحیمیان | شهرآرانیوز - به نظر بشر در تناقضی از خواستن‌ها و نخواستن‌ها گرفتار آمده است. انسان در چرخه معیوب و دست‌ساز خودش، چیز‌هایی را می‌خواهد که در عین خواستنی بودن، می‌توانند او را به ورطه هلاکت بکشانند. این تناقض در رفتار و امیال، این روز‌ها آن‌قدر زیاد است که آدم زیاد برای پیدا کردنش، لازم نیست جست‌وجو کند.
ساده‌اش همین عادت غذا خوردن است. انسان چیز‌هایی را برای خوردن انتخاب می‌کند که بیشتر از آنکه خوشمزه باشند، مضرند. اتومبیل‌های سریعی سوار می‌شود که پیش‌تر از آنکه لذت سواری به او بدهند، باعث هلاکش می‌شوند و خانه‌ها و شهر‌هایی را برای ساختن و زیستن انتخاب می‌کند که بیشتر از اینکه آرامش را به او ارزانی کنند، باعث نابودی محیط‌زیستش می‌شوند.
زیست آدم به‌دلیل عقل و قدرت انتخابی که آفریدگار دراختیار او گذاشته، از ابتدای خلقتش به همین منوال بوده است. انسان از همان اولین ساعت‌هایی که روی این سیاره قدم گذاشت، با همین خصوصیات همراه بود و اکنون با گسترش جوامع و آگاهی این تناقض‌ها، بیشتر هم شده است. این جمع اضداد آن‌قدر پررنگ‌تر و ملموس‌تر شده که قدم به کوچک‌ترین زاویه‌های زیست آدمیزاد نیز گذاشته است، به‌نحوی‌که انگار انسان‌ها در جهان کارتونی و درون دالان‌های مغز یک کارتونیست زندگی می‌کنند. این نوع زندگی کردن آدم‌ها دقیقا مشابه یکی از شکل‌های متداول پیدا کردن ایده نزد کارتونیست‌هاست.
جمع تناقض‌ها و اغراق در این‌طور موقعیت‌ها، یکی از اصول اولیه شکل گرفتن ایده‌های کارتونی و کاریکاتوری و ترسیم آن‌هاست. کاری که این‌بار، کارتونیست کاربلد اوکراینی، «سرگی ریابوکون»، با استفاده از همین تناقض‌ها و اغراق در آن‌ها کرده است. او ترک دیوار را در شبیه‌ترین حالت به درخت کشیده و فردی را با لباس زندان تصویر کرده است که درحال آب دادن به آن است. این شباهت بین شاخ و برگ و ترک‌های یک شکست، کار تازه‌ای نیست. ولی ریابوکون از تولید این موقعیت فراواقعی، به‌دنبال بیان مطلب دیگری نیز بوده است.
او با شوخ‌طبعی ترک را مانند درختی تصویر کرده است که با آب دادن و نگهداری رشد می‌کند و بالا می‌رود، درحالی‌که نتیجه آب دادن و تیمار درخت، سایه و میوه است و نتیجه آب دادن و نگهداری از این ترک و بالا رفتن آن در دیوار، آزادی احتمالی، ولی کار هنرمند به همین‌جا ختم نمی‌شود.
او از بیان این مطلب هدف‌های دیگری نیز داشته است. در اثر ریابوکون، فرد زندانی نشان‌دهنده آدم‌های بدکاره نیز هست. آدم‌های ناطوری که حتما کاری کرده‌اند که مستحق زندانی شدن بوده‌اند. حالا همین‌ها برای خراب کردن شالوده‌های اجتماعی و حدومرز‌های جمعی تلاش می‌کنند.
شالوده‌هایی که در این اثر با دیوار محکم محبس، نشان داده شده‌اند. او با استفاده از همین تفاوت‌ها، ذهن مخاطب را هم به چالش می‌کشد. ریابوکون کسانی را در این تصویر نشان می‌دهد که از ویرانی بنیان‌های ساخته‌شده به دست انسان سود می‌برند و هرکاری از دستشان برآید، برای بلندتر شدن و رشد هر ترک انجام می‌دهند. ترکی که شاید رفتار جامعه دربرابر اتفاقات جاری باعثش باشد.
بی‌تدبیری، سهل‌انگاری، ظلم، نپذیرفتن مسئولیت، فساد و دیگر نقص‌های رفتاری و اجتماعی یک جامعه، می‌تواند موجب آن شود. همه این‌ها دلیل این ترک‌ها و شکست‌هاست. شکست‌هایی که باعث خشنودی و سودجویی برخی افراد می‌شود؛ افرادی که هرچند از جامعه رانده شده‌اند و جایی در آن ندارند، دستشان همچنان به منافع آن جامعه می‌رسد. آن‌ها از هرنوع خرابی و اضمحلال در بنیان‌ها، استفاده و از بودن آن ترک‌ها استقبال می‌کنند. مثل زندانی ریابوکون که از ترک روی دیوار خشنود است و به آن آب می‌دهد تا رشد کند.