نعیمه زمانی | شهرآرانیوز - نمایش «آش آشتی کنان» به کارگردانی و تهیه کنندگی محمد جهان پا، ششمین اثر او در زمینه تئاتر کودک و نوجوان است که به همت کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان خراسان رضوی و گروه فرهنگی و هنری جلوه هشتم از ۲۷ دی در تماشاخانه استاد حسین نوری در حوزه هنری شروع به کار کرده است و تا ۲۲ بهمن امسال ادامه دارد. نمایشنامه این اثر را مهدی سیم ریز و برگرفته از داستانی به قلم کلر ژوبرت نویسنده مسلمان فرانسوی نوشته است.
قصه این نمایش به آش آباد برمی گردد که سال هاست درگیر نزاع دو طایفه آش بالایی و آش پایینی است. هر چیز کوچکی در این آبادی می‌تواند منشأ اختلافی بزرگ و جنگی بزرگ‌تر باشد. سینا و سارا که خواهر و برادر و از بد روزگار نوه هر دو طرف مناقشه اند، در این میان، بین طرفین تقسیم شده و از هم دور افتاده اند. آن دو تلاش می‌کنند تا در کشاکش این درگیری‌ها این دو طایفه را با یکدیگر آشتی دهند. در ادامه با برخی از عوامل این نمایش به گپ و گفت پرداخته ایم که می‌خوانید.
محمد جهان پا، تهیه کننده و کارگردان تئاتر «آش آشتی کنان» به اهمیت و ضرورت تئاتر کودک و نوجوان اشاره و بیان می‌کند: هنر نمایش در ارتباط با کودکان می‌تواند نقش مفیدی ایفا و ما را با جهان کودکان و نوجوانان همراه کند.
او ادامه می‌دهد: به کمک تئاتر می‌توانیم نسلی را تربیت کنیم که در آینده‌ای نزدیک دیدن تئاتر و حضور در جوامع هنری در سبد خانواده اش قرار گیرد و در این مسیر یک زندگی سالم را بیاموزد.
این کارگردان درباره استفاده از زبان کمدی برای نمایش «آش آشتی کنان» توضیح می‌دهد: نزدیک دو سال است که به دلیل اپیدمی کرونا کودکان مجبور به خانه ماندن و قرنطینه هستند؛ بنابراین فرصتی که به وجود آمد را غنیمت شمرده و تصمیم گرفتیم یک اثر کمدی و موزیکال ارائه دهیم.
به گفته او، در این اجرا تلاش شده تا از بهترین طراحان گریم، لباس و صحنه استفاده شود. جهان پا یادآور می‌شود: همان طور که درباره تئاتر حرفه‌ای بزرگ سال نگاه جامعی وجود دارد باید درباره تئاتر کودک و نوجوان هم دغدغه بیشتری داشت. یکی از بخش‌هایی که مسئولان می‌توانند در آن سرمایه گذاری کنند، نمایش است که با استفاده از آن می‌توان فرهنگ شهروندی را به نسل امروز آموزش داد.
مهدی شریفی، طراح صحنه نمایش «آش آشتی کنان» می‌گوید: در این نمایش ۱۶ لوکیشن متفاوت وجود دارد. به همین دلیل جعبه‌هایی طراحی شده است که از سطح زمین ارتفاع دارد و گاهی طراحی از کف صحنه ایجاد شده است. در واقع چیدمان به گونه‌ای ارائه شده که فضا‌هایی که اهالی روستا از آن خاطره دارند مانند میدان روستا و کوچه‌ها نشان داده شوند و مخاطب بتواند فضاسازی لازم را در ذهن خود تجسم کند.
او توضیح می‌دهد: همه تلاش ما بر این بوده تا دکوری طراحی شود که بتواند در صحنه در خدمت بازیگر باشد، زیرا راحتی در صحنه برای بازیگر بسیار اهمیت دارد. ضمن اینکه همسان بودن صحنه با نور و لباس می‌تواند برای تماشاگر جذاب‌تر باشد.
محمد تقی نژاد، از بازیگران پیشکسوت تئاتر است که از سال ۴۹ بازیگری را آغاز کرده و اکنون در نمایش «آش آشتی کنان» به ایفای نقش می‌پردازد. او بر این باور است که استعداد‌های هنری مشهد اگر راهنمای خوبی داشته باشند آینده درخشانی خواهند داشت.
تقی نژاد خاطر نشان می‌کند: اکنون جوانان بسیاری در عرصه تئاتر فعالیت می‌کنند، اما متن‌های نمایش، دیگر مانند گذشته نیست و کمتر کسی است که درباره نمایش کودک و نوجوان بنویسد؛ بنابراین باید استادان قدیمی را دعوت به کار و از تجربیاتشان استفاده کرد.
علی جوانمرد، نیز از بازیگران قدیمی است که فعالیت هنری خود را از سال ۵۶ شروع کرده است. او براین باور است که در نمایش کودکان، باید داستان‌های کهن و فرهنگ ایرانی بیان شود. کار کودک در عین ساده بودن با جدیت بسیاری روبه روست. کوچک‌ترین حرف و حرکت بازیگر در ذهن کودک ماندگار می‌شود. جوانمرد ادامه می‌دهد: ما بچه‌هایی را آموزش می‌دهیم که نسل‌های بعدی ما هستند؛ بنابراین ضرورت دارد بهترین و بیشترین تبلیغات را انجام دهیم.
امیراحسان امیرپور، دیگر بازیگر این نمایش که از سال ۷۷ کار تئاتر و تصویر انجام می‌دهد، بر این باور است: بازیگر در کار کودک به لحاظ حسی و ذهنی باید خود را به اندیشه کودک نزدیک کند. تماشاگر (کودک) با هر عملی، عکس العملی بی ریا و صادقانه نشان می‌دهد و همین امر سبب می‌شود بازیگر در صحنه انرژی بگیرد. به گفته او، گروه‌های مختلفی در مشهد وجود دارند که به خوبی و باکیفیت در تئاتر کودک و نوجوان فعالیت می‌کنند. با این حال تعدادشان برای شهر مشهد کافی نیست.
امیرپور، درباره نمایش «آش آشتی کنان» بیان می‌کند: سال ۹۸ دو تا سه ماه برای این نمایش تمرین کردیم و با شیوع کرونا از سرعت کار ما نیز کاسته و هر بار به دلیل جهش این بیماری تمرین ما نیز تعطیل شد. امسال پس از آنکه شرایط کمی بهبود یافت دوباره تمرین را آغاز و پس از یک ماه و نیم نمایش را برای اجرا آماده کردیم.
علیرضا رواندل که «آش آشتی کنان» چهارمین نمایش کودک و نوجوانی است، که او بازی می‌کند، می‌گوید: تئاتر کودک و نوجوان را به واسطه اینکه مخاطب را شاد می‌کند دوست دارم. او توضیح می‌دهد: مشهد ظرفیت این را دارد که تعداد بیشتری از هنرمندان به سمت تئاتر کودک و نوجوان بروند و در این زمینه آثاری تولید کنند. براین اساس مسئولان اگر پای کار بیایند و کمک کنند تا مکان و سالن ثابتی برای تئاتر کودک و نوجوان در مشهد مشخص شود گام رو به جلویی در تئاتر مشهد برداشته شده است.
جلال کریم زاده، یکی دیگر از بازیگران این نمایش که در بیش از ۱۵ نمایش کودک نقش آفرینی کرده است، می‌گوید: اجرای نمایش برای کودک و نوجوان نسبت به بزرگ سال متفاوت و سخت‌تر است و نیاز به انرژی و تلاش بیشتری دارد تا ارتباط درست با مخاطب برقرار شود. او به تعطیلی کار گروه‌های نمایشی به دلیل کرونا اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: اکنون تئاتر شهر تعطیل است و سالن‌های خصوصی هم کوچک است و نیمی از درآمد حاصل از فروش بلیت‌های نمایش برای اجاره روزانه سالن هزینه می‌شود؛ بنابراین برای آنکه اقتصاد تئاتر ضعیف نشود نیاز به همراهی دولت است.
دیگر بازیگران این نمایش، حسن قادری، پرستش سلطانی، مجید بخششیان، مهشید شریفی، علی ضمیری، فرشاد قاسمی، شاهین نورایی، سحر داودی، مهناز آسوده، مونا ستوده فر، غزل نورآبادی، سهیل سهیلی، مهرانا عبداللهیان، امیرحسین مالکی، سجاد نوراللهی، حسام سلطانی و حسین صدیقی هستند.