طنین همتی| شهرآرانیوز، پیش‌بینی نرخ تورم برای سال جدید تحت‌تأثیر عوامل مختلفی است که به‌گفته کارشناسان، مذاکرات وین و نتیجه‌گیری برجام بیشتر از دیگر مؤلفه‌ها در کشور بر آن تأثیرگذار است.
در سه سال گذشته تحت‌تأثیر تحریم‌ها حداقل تورم نقطه‌به‌نقطه در ایران ۴۰درصد و تورم سالانه برای کالا‌های مصرفی و اساسی مردم بیش از ۵۰درصد بوده است. به‌نظر می‌رسد با حذف تحریم‌ها و آزادسازی منابع بلوکه‌شده، تورم سال آینده ایران در بهترین حالت تا ۲۰درصد کاسته شود، زیرا در شرایط کنونی دولت سیاست حذف ارز ترجیحی را هم در پیش گرفته است که خودش به تورم کالا‌ها منجر می‌شود.
به‌گفته کارشناسان، باتوجه‌به حجم نقدینگی و تورم زیاد، بهای ارز در میان‌مدت و بلندمدت افزایشی است، اما احیای برجام سبب می‌شود دلار از کانال ۲۰هزار تومان خارج نشود و در محدوده قیمتی ۲۴ تا ۲۸هزار تومان باقی بماند.
دکتر علی عقیلی، کارشناس اقتصادی، در گفتگو با شهرآرانیوز درباره پیش‌بینی نرخ تورم ۱۴۰۱ می‌گوید: همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد، پول پرقدرتی که در سال‌های گذشته دولت از بانک مرکزی قرض کرد و هزینه‌هایش را با آن پرداخت، موجب افزایش قیمت‌ها شده است. اکنون هم که چند روز از شروع سال جدید نگذشته است، شاهد افزایش قیمت بیشتر اقلام مصرفی مردم هستیم، اما این هنوز آن افزایش شدیدی که پیش‌بینی می‌شد، نیست. نرخ ارز هم باتوجه‌به بلاتکلیفی عمیق مذاکرات برجام، اکنون ثابت نیست.
به‌گفته عقیلی، تحریم‌هایی که روسیه به‌دلیل جنگ با اوکراین با آن روبه‌رو شده که افزایش قیمت نفت را به همراه داشته است، در مجموع به نفع ایران شده است و ایران قدرت چانه‌زنی بیشتری پیدا کرده است. ایران فقط با دریافت امتیازات بهتر حاضر است توافق کند. در شرایطی که قیمت حامل‌های انرژی روزبه‌روز افزایش پیدا می‌کند، جهان تحمل تحریم ایران و روسیه را به‌طور هم‌زمان ندارد و این قدرت چانه‌زنی ما را افزایش می‌دهد.
وی گفت: در خبر‌ها آمده است دولت ۵۴ هزار میلیارد تومان بدهی‌اش به بانک مرکزی را تسویه کرده است که خبر مسرت‌بخشی است، چون تا حدودی جلو افزایش نرخ تورم را می‌گیرد. اما مسئله این است که در ابهام‌بودن مذاکرات برجام و تغییرات جهانی تحت‌تأثیر جنگ اوکراین و روسیه که بزرگ‌ترین صادرکننده روغن خوراکی و نهاده‌های دانی است، باعث افزایش چشمگیر قیمت‌ها شد و بر بازار داخلی ما هم تأثیر می‌گذارد. در کنار این موضوع، ما حذف ارز ترجیحی را هم داریم که مسلما این دو عامل تأثیر زیادی بر اقلام غذایی خانوار می‌گذارند.
این کارشناس اقتصادی یادآور شد: در مجموع اگر برجام به توافق نرسد که بزرگ‌ترین عامل کاهش قیمت‌هاست، مسلما افزایش قیمت خواهیم داشت. ما در شرایط موجود باید بتوانیم نفت بفروشیم و تراکنش‌هایی با کشور‌های دیگر داشته باشیم، اما باتوجه‌به تحریم نقل‌وانتقال‌های مالی، مشکل داریم.
وی گفت: مسلما نرخ ارز و سکه تابعی از قیمت جهانی است. انس طلا بیش از ۲ هزار دلار شده است و باتوجه‌به این وضع، سرمایه‌گذاران در سرتاسر دنیا تمایل بیشتری به سرمایه‌گذاری روی طلا دارند.
به‌گفته این فعال اقتصادی، امیدواریم با نگاه به داخل وضعیت بهتر شود. دولت هم به‌دنبال این است که کشور را به‌سمت خودکفایی ببرد. ما بازاری ۸۰ میلیونی داریم و اگر مصارفمان را کنترل کنیم، وضعیت بهتر خواهد شد، ولی چشم‌انداز روشنی در عرصه کنترل نرخ تورم نمی‌بینم، چون افزایش نقدینگی هر روزه شده است.
وی تصریح کرد: ما در شش ماه نخست ۱۴۰۱ روند افزایشی نرخ تورم را خواهیم داشت و این افزایش قیمت را بیشتر در اقلام خوراکی خواهیم دید. متأسفانه این موضوع بیشترین تأثیر را بر اقشار متوسط جامعه خواهد گذاشت و قدرت خریدشان را می‌کاهد و تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. در شرایط کنونی دولت باید حذف ارز ترجیحی را به‌صورت تدریجی اجرا و سیاست‌های حمایتی‌اش از دهک‌های پایین را به‌صورت جدی دنبال کند تا تورم در اقتصاد ایران مهارشدنی شود
به‌گزارش شهرآرانیوز، بررسی نرخ تورم در هشت سال گذشته نشان می‌دهد که سال ۱۳۹۷ از لحاظ تورمی دوره‌ای خاص بود. در این سال با خروج آمریکا از برجام شاهد افزایش قیمت ارز بودیم و مدیریت اشتباه باعث تولد ارز ترجیحی یا همان دلار ۴۲۰۰ تومانی شد که بنا به اذعان بسیاری، سرمنشأ رانت‌ها و فساد‌های زیادی بود.
بر اساس اعلام مرکز آمار ایران، شاخص قیمت در گروه عمده «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» و در گروه عمده «کالا‌های غیرخوراکی و خدمات» در اسفند۱۳۹۷ نسبت به مدت مشابه سال قبل آن به‌ترتیب ۷۴٫۴ و ۳۶٫۹ درصد رشد داشت.
سال ۱۴۰۰ که آخرین سال سکان‌داری دولت گذشته بود، تورم نقطه‌به‌نقطه تا مرز ۵۰درصد پیش رفت و به ۴۹٫۵درصد رسید و در مردادماه ۴۳٫۲درصد شد. همچنین تورم سالانه با ۷ درصد رشد از ابتدای سال به ۴۵٫۲درصد در مردادماه رسید که بیشترین حد تورم در دولت گذشته بود.
تورم خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات در مرداد۱۴۰۰ به ۵۷٫۱درصد و کالا‌های غیرخوراکی و خدمات به ۳۹٫۶درصد رسید. افزایش قیمت‌ها در گروه خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات ملموس‌تر بود.
همچنین رئیس اتحادیه طلا و جواهر مشهد در گفت‌وگوی با شهرآرانیوز درباره پیش‌بینی نرخ طلا و سکه تصریح کرد: تعیین نرخ طلا و سکه رابطه مستقیمی با توافقات برجام دارد که مسلما در شرایط کنونی تحت‌تأثیر جنگ اوکراین و روسیه به کندی پیش می‌رود.
به گفته معبودی‌نژاد، از دیروز که بازار طلا و سکه راه افتاده است، شاهد افزایش نرخ در این بازار بوده‌ایم که یک گرم طلا از یک میلیون و ۲۵۰ هزار تومان به یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومان رسیده است.
مسلما اگر توافقی صورت بگیرد، هم نرخ دلار و هم قیمت سکه کاهش خواهد یافت، اما اگر این توافق انجام نشود و این بلاتکلیفی در توافقات وجود داشته باشد، سیر صعودی نرخ را در پی خواهد داشت.
وی گفت: تورمی که هر سال ارزش پول ما را کم می‌کند، بر این بازار تأثیر می‌گذارد. اگر بانک مرکزی بتواند ارز را مدیریت و به بازار تزریق کند، مسلما شوکی در این بازار نخواهیم داشت، اما اگر این اتفاق نیفتد، باید شاهد افزایش قیمت باشیم.
بر اساس اعلام اتحادیه طلا و جواهر مشهد هر انس جهانی در بازار امروز ۱۹۲۷ دلار است و هر گرم طلای ۱۸ عیار همراه افزایش قیمت نسبت به روز قبل به یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومان رسیده است.
همچنین سکه تمام در بازار امروز ۱۲ میلیون و ۷۵۰ هزار تومان است، نیم‌سکه ۷ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان و ربع سکه ۴۱۰۰ هزار تومان است.