سعیده فتحی/شهرآرانیوز، «ویزا» این کلمه چهار حرفی به معضل این روز‌های ورزش ایران تبدیل شده است. سهم دختران ورزشکار در این میان بیشتر از آقایان است، به خصوص آن‌هایی که به صورت انفرادی در مسابقات حضور پیدا می‌کنند بدون حمایت فدراسیون‌ها و وزارت ورزش باید به دنبال گرفتن ویزا برای حضور در مسابقات مهم باشند. از طرف دیگر این اواخر، ویزای ورزشکاران ایرانی برای رقابت‌هایی که به‌طور خاص قرار است در آمریکا برگزار شود، صادر نمی‌شود یا با سخت‌گیری‌های بیشتری صادر می‌شود.
آمریکا به تیم ملی تیراندازی با کمان ویزا نداد
همین امروز ۱۵ تیرماه خبر رسید که آمریکا به تیم ملی تیروکمان هم ویزا نداده است و بدین ترتیب در حالی که رقابت‌های تیراندازی با کمان «ورلد گیمز» از روز جمعه در آمریکا آغاز خواهد شد، به دلیل عدم صدور روادید از سوی آمریکایی‌ها ملی‌پوشان ایران از حضور در این مسابقات بازماندند.
با دعوت فدراسیون جهانی قرار بود گیسا بایبوردی و رمضان بیابانی در این بازی‌ها شرکت کنند که تمامی اقدامات برای گرفتن ویزا از سوی فدراسیون انجام شده بود و کمانداران ایرانی ضمن حضور در سفارت آمریکا در ارمنستان، منتظر صدور ویزا بودند که به دلیل کارشکنی آمریکایی‌ها ویزا صادر نشد و عملا دیگر فرصتی برای حضور نمایندگان ایران در این بازی‌ها وجود ندارد.
سال گذشته نیز آمریکایی‌ها از دادن ویزا به رئیس فدراسیون برای حضور در کنگره فدراسیون جهانی خودداری کرده بودند و این برای دومین بار است که با بدعهدی آمریکایی‌ها، کمانداران کشورمان به مشکل بر می‌خوردند.
سنگاپور به دختران بسکتبالیست ویزا نداد
دو روز قبل از تیروکمان در تاریخ ۱۳ تیرماه دختران جوان بسکتبال بلیت به دست در فرودگاه امام خمینی تا آخرین لحظه منتظر پرواز بودند. اما ویزای سنگاپور برای آن‌ها به موقع صادر نشد تا از حضور در رقابت‌های سه نفره کاپ آسیا باز بمانند.
با این وجود، تیم ملی آقایان راهی رقابت‌ها شد. آنهم به این دلیل که رقابت آن‌ها دیرتر از زنان برگزار می‌شد و توانستند خود را به سنگاپور برسانند.
افسانه حسن نایبی، سرمربی تیم ملی ۳×۳ زنان می‌گوید: «متاسفانه ویزای ما دیر صادر شد. ما حتی بلیت هم گرفته بودیم که بخاطر دیر آماده شدن ویزا پرواز را از دست دادیم. بعد از آن تمام پرواز‌ها را چک کردیم و از آنجا که خط مستقیم پرواز به سنگاپور نداریم باید به دوحه یا دبی می‌رفتیم و از آنجا عازم سنگاپور می‌شدیم که فرصت را از دست می‌دادیم. چون طبق قوانین باید در جلسه ساعت ۲۱ روز سه شنبه حاضر می‌شدیم، اما هیچ پروازی نمی‌توانست تا آن زمان ما را به مقصد برساند.»
آمریکا به تیم ملی کاراته ویزا نداد
یک روز قبل از بسکتبالیست‌ها همین اتفاق برای تیم ملی کاراته افتاد. ۱۲ تیرماه اعلام شد سفر تیم ملی کاراته به آمریکا به دلیل عدم صدور ویزا لغو شد. رقابت‌های جهانی ۲۰۲۲ «ورلد گیمز» از ۱۷ تیر ماه در بیرمینگام برگزار می‌شود واعضای تیم ملی در خردادماه برای دریافت روادید به ایروان ارمنستان رفتند و در همان ابتدا درخواست صدور روادید سرمربی و رئیس فدراسیون کاراته رد شد. اما در ادامه برای ملی پوشان (بهمن عسگری، ذبیح‌اله پورشیب، سجاد گنج‌زاده، سارا بهمنیار و حمیده عباسعلی) هم ویزا صادر نشد.
مسئولان فدراسیون کاراته ایران معتقدند آمریکا کارشکنی کرده است. حسن طباطبایی رئیس فدراسیون کاراته در مصاحبه ای گفته است: «اعضای تیم ملی در زمان مشخص شده با تمام مدارک در کشور ارمنستان و در سفارت آمریکا حضور پیدا کردند. در واقع هیچ بهانه‌ای برای عدم روادید وجود نداشته است. آمریکا به عنوان میزبان این مسابقات به طور رسمی سیاست را در ورزش دخالت داده است.» او معتقد است برگزاری بازی‌های جهانی کاراته بدون حضور قهرمانان ایران به اعتبار این مسابقات لطمه می‌زند.
اما این اولین بار نیست که آمریکا برای ورزشکاران ایرانی روادید صادر نمی‌کند و همین چندی پیش با کشتی گیران و علیرضا دبیر رئیس فدراسیون هم چنین برخوردی شد البته داستان آن‌ها کمی متفاوت بود. ماجرای سفر کشتی‌گیران ایرانی برای برگزاری بازی‌های دوستانه به آمریکا، با شعار «مرگ بر آمریکا» توسط دبیر در یک گفت‌وگوی تلویزیونی، وارد حاشیه شد. او سپس در نشست خبری، تاکید کرد که از آمریکا خوشش نمی‌آید. پس از آن آمریکا روادید علیرضا دبیر، حجت نظری سرپرست تیم ملی ایران، محمد مصلایی‌پور عضو کمیسیون داوران اتحادیه جهانی کشتی، کامران قاسم‌پور قهرمان ۹۲ کیلوگرم جهان و مجید داستان در ۶۱ کیلوگرم را صادر نکرد و در نهایت تیم ملی هم به این سفر اعزام نشد.
انگلیس به تنیس باز زن ویزا نداد
۳ روز قبل از کاراته در تاریخ ۹ تیرماه همین اتفاق برای مشکات الزهرا صفی دختر ملی پوش تنیس ایران نیز افتاد. مشکات هم به دلیل صادر نشدن ویزای انگلیس حضور در مسابقات ویمبلدون جوانان را از دست داد.
داستان او، اما کمی متفاوت با بقیه است. صفی پس از حضور در مسابقات رولن‌گاروس مستقیم از فرانسه به دبی می‌رود تا برای ویزای مسابقات ویمبلدون اقدام کند. او گفته است: «دعوت‌نامه و مدارک کامل را به سفارت ارائه کردیم، ولی متاسفانه در طی یک ماه ویزا برایم صادر نشد.»
در حالیکه مشکات می‌گوید همه کار‌ها را مدیربرنامه هایش انجام داده وفدراسیون و وزارت ورزش به او کمک نکرده اند و حتی وقت سفارت هم برایش نگرفته اند، اما شاهرخ کشاورز دبیر فدراسیون می‌گوید نه تنها فدراسیون ایران بلکه فدراسیون جهانی هم قصد حمایت از این تنیسور جوان را داشت، اما خود خانم صفی قبول نکرده است.
او می‌گوید: «فدراسیون جهانی تنیس برنامه حمایتی ویژه‌ای برای صفی داشت. به این صورت که از چند هفته قبل از برگزاری مسابقات تنیس فرانسه تا پایان رقابت‌های تنیس آزاد آمریکا به عنوان آخرین گرند اسلم سال، او را تحت پوشش کامل قرار می‌داد. او ابتدا در کمپی در ایتالیا به عنوان پیش‌زمینه رقابت‌های تنیس خاکی حاضر می‌شد و پس از آن در رقابت‌های تنیس آزاد فرانسه به میدان می‌رفت. سپس به فاصله کوتاهی به انگلستان اعزام می‌شد تا قبل از رقابت‌های ویمبلدون در کمپی زیر نظر فدراسیون جهانی با مربیان برجسته جهان و جوانان فوق حرفه‌ای کار کند و سپس با آمادگی خوب در ویمبلدون به میدان برود. اما او پس از مشورت با مدیربرنامه هایش اعلام کرد نمی‌تواند در این برنامه حمایتی شرکت کند. اگر او تحت برنامه و قالب تیم فدراسیون جهانی قرار می‌گرفت اصلا این مشکلات مثل صدور ویزا اتفاق نمی‌افتاد.».
اما امیر همایون صدری مدیر برنامه مشکات الزهرا صفی در گفت و گویی که با ما داشت صحبت‌های شاهرح کشاورز را نادرست خواند و گفت: «اول از همه اینکه ما خودمان از فدراسیون جهانی درخواست کردیم که مشکات را در تیم ITF قرار دهند و اینکه گفته می‌شود او حمایت فدراسیون جهانی را نپذیرفته درست نیست. کمپ ایتالیا را هم به دلیل امتحانات خردادماه از دست دادیم، اما پس از آن به فرانسه رفتیم. اینکه گفته شد فدراسیون جهانی در گرفتن ویزا کمک می‌کرده هم درست نیست. در دعوتنامه‌ای که برای ما فرستاده شده تاکید کردند که فدراسیون جهانی هیچ تعهدی برای گرفتن ویزا ندارد و بازیکن یا فدراسیون باید این کار را انجام دهند. به ما گفته شده بود ویزای انگلیس را باید تا ۲۷ می‌برای آن‌ها بفرستیم، اما متاسفانه به ما تازه برای ۳۰ می‌وقت سفارت در ابوظبی را داده بودند و برای همین هم فدراسیون جهانی نام مشکات را حذف کرد. متاسفانه نبود سفارت در ایران برای ما مشکل ایجاد کرد و نتوانستیم به موقع ویزا بگیریم. در واقع ویزای مشکات با تاخیر صادر شد و دیگر به درد او نمی‌خورد.»
آمریکا به سنوکر باز ایران هم ویزا نداد
۳ روز قبل از داستانی که برای مشکات الزهرا صفی پیش بیاید، امیر سرخوش نیز از بازی‌های جهانی بازماند و بخاطر عدم صدور ویزا نتوانست راهی آمریکا شود و در رقابت‌های اسنوکر غایب بود.
در همین راستا گفته می‌شود فدراسیون بولینگ و بیلیارد طی ماه‌های گذشته اقدام لازم برای صدور ویزای این ملی پوش را انجام داده، اما درنهایت ویزا صادر نشده است.
اتریش ویزای دختر سنگنورد را صادر نکرد
یک هفته قبل از مشکلی که برای تنیس باز ایران افتاد در تاریخ یک تیرماه ملی‌پوش سنگ‌نوردی ایران ملقب به دختر عنکبوتی هم به خاطر عدم صدور ویزا، از شرکت در مسابقات جهانی اتریش باز ماند تا به جای حضور در دیواره‌های سنگی از خانه این رقابت‌ها را تماشا کند. الناز رکابی با وجود برخورداری از سهمیۀ مسابقات جهانی اینسبروک در گرایش بلدرینگ، به دلیل عدم صدور ویزا توسط کشور اتریش، در این مسابقات شرکت نکرد.
رکابی، اما دلیل صادر نشدن ویزایش را نقص در مدارک عنوان می‌کند و می‌گوید: «مثل اینکه نقص کوچکی در مدارکم وجود داشت و برای همین صادر نشد. فدراسیون هم هیچ اقدامی در زمینه صدور ویزا نکرد و همه کار‌ها برعهده خودم بود. من ورزشکارم و به‌شدت درگیر تمریناتم هستم و جدا از این‌ها کار مربیگری هم انجام می‌دهم، دغدغه من باید فقط ورزش باشد نه پیگیری ویزا. اما به هر حال از آنجا که می‌دانستم سفارت اتریش سختگیر است، از طریق سفارت فرانسه اقدام کردم تا از آنجا به اتریش بروم. از چندماه قبل کار‌های لازم را انجام دادم، اما با توجه به پروسه طولانی، صدور ویزا به روز‌های آخر موکول شد و متأسفانه ۳ روز قبل از مسابقات در حالی که فکر می‌کردم ویزا صادر شده، متوجه رد درخواست ویزا شدم.»
لغو ۴ اعزام طی دو هفته
در این میان برخی تحریم‌ها و مشکلات سیاسی را دلیل اصلی می‌دانند و برخی دیگر هم از ضعف فدراسیون‌ها و حمایت نشدن‌ها صحبت می‌کنند.
حمیدرضا آصفی، سخنگوی سابق وزارت امور خارجه معتقد است مطرح کردن مشکلات سیاسی از سوی فدراسیون‌ها شاید ساده‌ترین راه برای فرار از مسئولیت آنهاست.
او در این باره گفته است: «متاسفانه در ورزش ما فدراسیون‌ها، بخش بین‌الملل ندارند یا کارآمد نیستند. زمان درخواست ویزا و کامل بودن مدارک ۲ عامل مهم است. مثلا اخذ ویزای شینگن ۲۰ روز برای هر شخصی زمان می‌برد و باید به آن‌ها توجه کرد. می‌توانیم با مدیریت و برنامه‌ریزی مناسب از این قبیل پیشامد‌ها پیشگیری کنیم و فقط موارد محدودی است که واقعا نمی‌شود از این اتفاق جلوگیری کرد و در صورت کارشکنی هم باید از طریق وزارت امور خارجه و فدراسیون جهانی آن رشته پیگیری کنند.».
اما در طی سال‌های اخیر ورزش ایران به خود ندیده بود که در ۲ هفته با لغو ۴ اعزام به مسابقات مهم بین المللی روبرو شود و دست ورزشکارانی که ماه‌ها برای حضور در این رقابت‌ها تلاش و تمرین کرده بودند، کوتاه بماند. در طی یکسال گذشته هم بار‌ها شاهد چنین اتفاقاتی بودم، از لغو سفر دوچرخه سواران به مسابقات جهانی بلژیک گرفته تا لغو اعزام تیم ملی پاورلیفتینگ به مسابقات قهرمانی جهان و حال این سوال مطرح است که مقصر کیست؟ روابط بین الملل تا چه اندازه می‌تواند روی این اتفاقات تاثیر داشته باشد؟ نوبت بعدی به کدام رشته و کدام ورزشکار خواهد رسید؟ آیا «ویزا» هم باید به دغدغه اصلی ورزشکاران ایران تبدیل شود؟