لیلا کوچک‌زاده | شهرآرانیوز، اما همچنان زندگی در آن جریان دارد. حضور پرندگان بومی و مهاجر یکی از ویژگی‌های مهم کشف‌رود است که احتمالا به اندازه تاریخ این رود، قدمت دارد و بسیار کم به آن توجه شده است. درحالی که می‌تواند درکنار آثار تاریخی کشف شده در این‌رود (از بقایای انسان‌های نخستین تا ابزار‌های سنگی)، چراغ راهی برای فعال‌شدن حوزه گردشگری وحتی ایجاد یک موزه با موضوع کشف‌رود در این منطقه باشد.
آن‌طور‌که محمد خانی، کارشناس محیط زیست، می‌گوید، نزدیک به ۱۵۰ گونه پرنده در کشف‌رود شناسایی شده است. تعدادی بومی این پهنه هستند و خانه همیشگی‌شان اینجاست و تعدادی هم مهاجرند و بخشی از سال را برای زادآوری و زندگی به تالاب‌ها و دریاچه‌هایش می‌آیند. او می‌گوید: هر سال سرشماری پرنده‌های مهاجر آبزی، کنار‌آبزی و خشک‌زی در خراسان رضوی از ۱۲دی تا ۵بهمن ادامه پیدا می‌کند که طبق آمارگیری در سال گذشته، کشف‌رود با ۳۸ گونه، رکورددار تنوع گونه پرندگان در خراسان رضوی بوده است.
او همچنین می‌گوید: از نیمه دوم شهریور در استان شاهد حضور پرندگان مهاجری هستیم که از کشور‌های آسیای میانه و روسیه به سمت مناطق جنوبی‌تر و گرم کوچ می‌کنند. آن‌ها یک بار اوایل بهار می‌آیند. می‌آیند به امید غذا و آب و گرما. هم‌زمان با شروع پاییز هم می‌روند و بعد نوبت به مهاجران زمستانی است که اوج آمدنشان اوایل شهریور است.
اما بیشترین جمعیت پرندگان مهاجر، اردک‌های کله‌سبز هستند. آن‌ها دسته‌جمعی زندگی می‌کنند و تقریبا در تمام سال در تالاب‌های حوزه کشف‌رود و هریرود دیده می‌شوند.
آبچلیک آوازخوان، پاشلک معمولی، آبچلیک پاسرخ و آبچلیک تک‌زی، مهاجران عبوری هستند، چون مدت کوتاهی توقف می‌کنند. پرندگان مهاجری مانند عقاب دریایی دم‌سفید، عقاب صحرایی، سنقر خاکستری هم زمستان‌گذر هستند. وضعیت بقای عقاب صحرایی در لیست‌های سرخ جهانی در‌معرض خطر قرار گرفته است. کرکس سیاه هم از گونه‌های مهاجر است که در لیست سرخ جهانی قرار گرفته است، یعنی با خطر انقراض روبه‌روست، ولی هنوز به اینجا می‌آید.
اما جالب است بدانید که حضور مزارع درکنار تالاب‌های حوزه کشف‌رود، زیست بوم خاصی را در این پهنه پدید آورده است؛ به‌طوری‌که درکنار پرندگان مهاجر و بومی، جانورانی مانند روباه، شغال، گرگ، گربه وحشی، خرگوش، خارپشت و حتی گراز هم در این منطقه حضور دارند که در چرخه‌ای طبیعی خوراک یکدیگر می‌شوند. چکاوک کاکلی، پرنده بومی کشف‌رود است؛ پرنده‌ای بسیار بازیگوش که دائم دمش را تکان می‌دهد و سر می‌چرخاند. او یکی از تماشاگران همیشگی کشف‌رود تاریخی است. خوشا به احوالش!