امامان معصوم (ع) جملگی نور واحد، برای روشنگری راه حق و انعکاس نور حضرت حق سبحانه و تعالی هستند؛ چنانچه در زیارت جامعه کبیره خطاب به اهل‌بیت عصمت و طهارت (ع) می‌خوانیم: «وَأَنَّ أَرْواحَکمْ وَنُورَکمْ وَطِینَتَکمْ واحِدَةٌ»: «و همانا ارواح شما و نور شما و سرشت شما یکی است».
این چشمه‌های جاری‌و‌ساری نور در اعصار مختلف که سرچشمه همیشه‌جوشان ایشان وجود نازنین پیامبر گرامی اسلام (ص) است، در حیات خود تلاش‌های گسترده‌ای برای هدایت بشریت به سوی سعادت و رستگاری داشته اند و غالبا جانشین و چشمه نور پس از خود را برای ادامه مسیر هدایت، معرفی و ظاهر می‌کرده‌اند.
اما شرایط حاکم در زمان امام‌حسن‌عسکری (ع) به‌گونه‌ای بود که حضرت برای حفظ نور هدایت پس از خودشان، ناگزیر از پنهان‌داشتن آن همچون حفظ گوهری گران‌بها از شر اشرار بودند. ایشان که در طول عمر کوتاه، اما پربرکت بیست‌وهشت‌ساله‌شان، با سه خلیفه ستمگر عباسی هم‌عصر بودند، همواره زیرنظر و در حصر ظالمانه آن‌ها بودند. از‌آنجا‌که خلفای عباسی از برجسته‌شدن امامان شیعه (ع) در میان مردم بسیار هراسناک بودند، از هرگونه ایجاد خفقان و رفتار ظالمانه برای جلوگیری از شهرت و محبوبیت گسترده ایشان در جامعه دریغ نمی‌ورزیدند.
از‌این‌رو امام‌حسن‌عسکری (ع) برای نشر معارف دینی و رسیدگی به امور مختلف شیعیان چاره‌ای جز انجام این امور به‌صورت پنهانی نداشتند. همچنین با توجه به اینکه اخبار و احادیث قطعی از پیامبر اکرم (ص) درباره امام زمان (عج) توسط خلفای عباسی دریافت شده بود و آن اخبار مبتنی بر این بود که ایشان دوازدهمین و آخرین وصی رسول‌ا... (ص) و فرزند امام‌حسن‌عسکری (ع) است که بعد از پدرش امامت و رهبری شیعیان را به عهده می‌گیرد و پس از غیبتی طولانی، جهان را پر از عدل و داد می‌کند، بنابراین عباسیان بسیار تلاش می‌کردند تا فرزند امام یازدهم را شناسایی کرده و او را به شهادت برسانند.
با‌وجود چنین‌شرایطی، شیوه و سیره سیاسی امام حسن عسکری (ع) نیز به جهت ایفای نقش امامتشان در میان شیعیان و هم برای آماده‌سازی و تمهید ایشان برای امام و وصی پس از خود و عصر غیبت، بسیار هوشمندانه و اثرگذار و به شکل سرّی و تقیه‌محور بود. ایشان همچنین تولد فرزندشان حضرت مهدی (عج) را به دلیل حفظ جان مبارکشان از عموم پنهان داشتند و فقط در شرایطی خاص و به افرادی خاص آن را خبر می‌دادند تا ابهام و تردیدی درباره وجود مبارک آخرین منجی عالم بشریت، حتی در دل شیعیان باقی نماند.
سرانجام با نصرت الهی، تمهیدات خاص امام یازدهم ثمر بخشید و دوازدهمین خورشید تابناک آسمان ولایت، مهدی موعود (عج)، پس از شهادت پدر بزرگوارشان به امامت رسیدند و امید نجات نهایی جهانیان را در دل‌ها جاودانه ساختند. باشد که بتوانیم به‌عنوان شیعه ایشان و منتظری آگاه به وظایف خود در زمان غیبت ایشان بهترین نقش را ایفا کنیم.
اللهم‌عجل‌لولیک‌الفرج