شکیبا افخمی راد | شهرآرانیوز؛ جشنواره فیلم عمار رویدادی مردمی است که آثار راه یافته به آن با پایان جشنواره بایگانی نمی‌شوند و در شهر‌ها و روستا‌های مختلف به نمایش در می‌آیند. به این ترتیب قشر‌های مختلف مردم می‌توانند از آثار دغدغه‌مند آن که با محوریت انقلاب اسلامی در بخش‌های مختلف تولید شده اند، بهره ببرند. هنرمندان مشهدی در دوره‌های مختلف جشنواره مردمی فیلم عمار همواره حضوری فعال داشته اند و جوایزی را نیز از آن خود کرده اند.
در سیزدهمین دوره این رویداد هم چند اثر از سینماگران مشهدی با جلب نظر هیئت انتخاب توانسته اند به بخش مسابقه راه پیدا کنند. براین اساس «کهکشان»، ساخته حامد پویان، در بخش مستند تاریخی، فرهنگی و اجتماعی، «چهارچرخ»، اثر محسن اسلام زاده و محمود عزیزی، در بخش مستند نقد درون گفتمانی، «ردیه‌های تکفیر»، ساخته علیرضا باغشنی، و «پاییز پنجاه سالگی» به کارگردانی محسن اسلام زاده در بخش مستند نهضت جهانی مستضعفین و «مداربسته» به کارگردانی سعید، ولی زاده و «یاوری»، اثر محمدصادق رمضانی مقدم، در بخش داستانی کوتاه به عنوان نمایندگان مشهد با دیگر آثار راه یافته به سیزدهمین دوره جشنواره عمار به رقابت پرداخته اند. آنچه در ادامه می‌خوانید صحبت‌های علیرضا باغشنی و حامد پویان درباره حضورشان در این رویداد و ویژگی‌های جشنواره ملی مردمی فیلم عمار است.
«ردیه‌های تکفیر» به کارگردانی علیرضا باغشنی، فیلم ساز مشهدی، یکی از آثاری است که در بخش مستند نهضت جهانی مستضعفین سیزدهمین جشنواره مردمی فیلم عمار به نمایش درآمد. این فیلم که در مهرماه امسال در سینما هویزه مشهد رونمایی شده بود، روایتی از سفر جمعی از علمای اهل سنت ایران به سوریه برای شرکت در همایش‌های مرکز اسلامی شام است که به ایجاد وحدت و رد تفکرات تکفیری در جهان اسلام می‌پردازد.
باغشنی درباره فیلمش توضیح می‌دهد: بهمن سال گذشته بود که خبردار شدیم تعدادی از علمای اهل سنت ایران قصد دارند به دعوت دولت سوریه، با علمای اهل سنت این کشور دیداری داشته باشند و به چشم خود ببینند که تکفیر باعث شکل گیری چه اتفاقاتی در سوریه شده است. او ادامه می‌دهد: از ما خواسته شده بود که پوشش رسانه‌ای این اتفاق را انجام دهیم، اما از آنجاکه این دیدار اتفاق مهمی بود، تصمیم گرفتیم مستند جامع تری درباره آن بسازیم.
باغشنی با اشاره به پخش چندین باره مستند «ردیه‌های تکفیر» از شبکه‌های تلویزیونی بیان می‌کند: این مستند با وجود آنکه از فیلم‌های آرشیوی خوبی بهره گرفته، اما اثری تحلیلی است که در آن اتفاقاتی مشابه با جریان ناآرامی‌های اخیر کشور هم وجود دارد. او درباره اثر دیگری که برای حضور در جشنواره عمار فرستاده بوده است توضیح می‌دهد: مستند دیگر من به نام «توانا» در بخش مهمان پذیرفته شد، اما من انتظار داشتم به بخش مسابقه راه پیدا کند، چون امسال جشنواره عمار بر موضوع زن ایرانی تمرکز دارد و کار ما هم درباره یک خانم فعال اجتماعی در حاشیه شهر مشهد است که اتفاقات بسیار خوبی را در منطقه پورسینا رقم زده است.
این فیلم ساز درباره ویژگی‌های جشنواره عمار بیان می‌کند: جشنواره عمار رویدادی مردمی است و اجرای آن توسط خود مردم انجام می‌شود. همچنین این جشنواره مانند سینما حقیقت و دیگر جشنواره‌های در یک شهر متمرکز نیست و در بسیاری از شهر‌ها برنامه‌های مختلفی را برگزار می‌کند. باغشنی ادامه می‌دهد: در واقع جشنواره عمار یک سازمان تماشا برای فیلم‌های جبهه انقلاب ایجاد کرده است تا این آثار دیده و پخش شوند. به گفته او اکثر جشنواره‌ها فقط یک محفل جایزه هستند، اما جشنواره عمار علاوه بر اهدای جوایز به آثار برگزیده بر روی پخش آثار در شهر‌ها و روستا‌های مختلف کشور هم تمرکز دارد. همچنین استعداد‌های جدید بسیاری به واسطه این جشنواره کشف شده اند.
باغشنی با تأکید بر اینکه همه اقشار مختلف می‌توانند در جشنواره عمار حضور داشته باشند، بیان می‌کند: بسیاری از جشنواره‌هایی که در جهان برگزار می‌شوند، جشنواره‌های موضوعی هستند. عمار هم یکی از این رویدادهاست؛ بنابراین هرکس اثری متناسب با موضوعات این جشنواره و انقلاب اسلامی تولید کرده باشد، می‌تواند برای حضور در آن اقدام کند.
این فیلم ساز یادآور می‌شود: قطعا فیلمی که انقلاب را تضعیف می‌کند، در این رویداد جایی ندارد، اما اگر فردی نقد درستی داشته باشد که در حوزه انقلاب قرار بگیرد، می‌تواند در جشنواره شرکت کند؛ از این رو اگر بگوییم جشنواره عمار فقط مخصوص گروه خاصی است، حرف غلط و جهت داری است.
باغشنی در پایان صحبت هایش تأکید می‌کند: مجموعه‌های مردمی باید به جشنواره عمار کمک کنند تا این رویداد با حضور مخاطبان بیشتر باشکوه‌تر برگزار شود.
مستند «کهکشان»، ساخته حامد پویان، در بخش مستند تاریخی، فرهنگی و اجتماعی سیزدهمین دوره جشنواره عمار به نمایش درآمد؛ مستندی که مراسم تشییع پیکر شهید سردار سلیمانی در مشهد را از زاویه دیگری به تصویر کشیده است. به گفته پویان در این مستند با کسانی که در کف خیابان درگیر مراسم تشییع بوده اند صحبت شده و در آن برای اولین بار برخی اتفاقات رخ داده در مراسم بیان شده است. برای مثال ماشین حمل پیکر یک مسیر ۴۵ دقیقه‌ای فرودگاه تا حرم را در چهار ساعت طی کرده است. در آن شرایط اکسیژن ماشین درحال اتمام بوده است و افرادی که در ماشین بوده اند به سختی توانسته اند با بیرون تماس بگیرند و این موضوع را اطلاع دهند.
این فیلم ساز درباره تفاوت «کهکشان» با مستند‌های دیگر نیز می‌گوید: در بخش‌هایی از این مستند، از فیلم‌های موبایلی مردم استفاده شده است. در واقع ما فراخوانی منتشر کردیم و از مردم خواستیم اگر فیلمی از مراسم دارند برای ما ارسال کنند که بسیار همکاری خوبی داشتند و تصاویر زیادی به دستمان رسید. به گفته او مستند «کهکشان» تا به امروز از چندین شبکه تلویزیون پخش شده است.
پویان درباره ویژگی‌های جشنواره عمار نیز توضیح می‌دهد: جشنواره عمار یکی از منظم‌ترین جشنواره‌هایی است که من در آن شرکت کرده ام و نسبت به جشنواره‌های دیگر بسیار پشتیبانی قوی تری دارد. به گفته او از لحظه اولی که فیلم سازان برای حضور در این رویداد ثبت نام می‌کنند، عوامل اجرایی جشنواره با آن‌ها در تماس هستند و در برخی مواقع حتی نسبت به خود فیلم سازان بسیار پیگیرتر و مشتاق‌تر عمل می‌کنند.
این فیلم ساز یادآور می‌شود: اولین باری که در جشنواره عمار شرکت کردم، خود عوامل با من تماس گرفتند و درخواست کردند اثرم را به این رویداد بفرستم؛ اتفاقی که نشان می‌دهد عوامل اجرایی جشنواره خیلی خوب آثار ساخته شده مرتبط به موضوعات جشنواره را رصد می‌کنند. پویان اکران‌های مردمی جشنواره عمار را اتفاق بسیار خوبی می‌داند و می‌گوید: مهم‌ترین خواسته مستندساز پخش و دیده شدن اثرش است و جشنواره عمار قطعا این بستر را فراهم می‌کند، درحالی که در جشنواره حقیقت آثار بایگانی می‌شود و بسیاری نمی‌توانند به تماشای آثار راه یافته به این رویداد بنشینند.