محمد کاملان | شهرآرانیوز؛ بر اساس آمار و ارقام‌های جهانی، حدود ۴۰ درصد از سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی دنیا در خراسان بزرگ قرار دارد و این خطه از ۶ هزار سال پیش تابه امروز در حوزه طراحی و ساخت جواهرآلات فعال بوده است؛ ضمن اینکه بیش از ۲ هزار کارگاه گروهی و جمعی و فردی در ماجرای تراش و پرداخت و فراوری سنگ‌های قیمتی در مشهد وجود دارد و همین ظرفیت‌ها، شورای جهانی صنایع دستی را قانع کرد تا سال ۱۳۹۵ مشهد را به عنوان شهر جهانی گوهرسنگ‌ها انتخاب کند و هم زمان سازمان میراث فرهنگی وقت هم مسئولیت دبیری شهر جهانی را به شهرداری مشهد بسپارد.
مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر مشهد در ادامه سلسله نشست‌های مشهد پژوهی، نشست گفتمانی مشهد، شهر جهانی گوهرسنگ‌ها را برگزار کرد؛ نشستی که در آن اقدامات شش سال گذشته در حوزه گوهرسنگ‌ها و کار‌هایی که برای تثبیت این ماجرا و استانداردسازی آن باید انجام شود، بررسی شد. رئیس کمیسیون ویژه توسعه و بهسازی توس در این نشست با تأکید بر ویژگی‌های خاص شهر مشهد که می‌تواند به اشتغال کمک کند، گفت: اقتصاد مشهد خواسته یا ناخواسته به اقتصاد زائر گره خورده است؛ علاوه بر آن فرصت‌هایی که در کشور‌های مجاور شهر از آسیای میانه گرفته تا شرق ایران و گردش ارتباطی که به عنوان یک جهان شهر در دنیای اسلام دارد، نشان می‌دهد که ظرفیت‌های اقتصادی زیادی برای اشتغال مهیاست که متأسفانه بسیاری از دستگاه‌ها به آن توجهی نداشته اند.
مجید طهوریان عسکری با اشاره به لزوم همکاری بخش دولتی و خصوصی برای شکوفایی اقتصاد شهر تصریح کرد: همراهی این بخش‌ها با هم می‌تواند هم زمان اقتصاد و اشتغال شهر را تحت تأثیر قرار دهد. آمار‌ها می‌گوید که گوهرسنگ اقتصادمحور و پول ساز است؛ ولی کشورمان با داشتن بیش از دویست معدن ارزشمند نتوانسته است از این ظرفیت به اندازه‌ای که باید، استفاده کند.
وی افزود: در شورای ششم به اقتصاد درون شهری توجه داشتیم و داریم و قصد این بود که مشهد با بیست کلان شهر دیگر کشور از نظر اقتصادی گره بخورد و اقتصاد شهر فقط متکی به شهرسازی نشود و بتوانیم درآمد پایدار ایجاد کنیم. طهوریان در ادامه از حمایت‌ها و اقدامات عملی مدیریت شهری در دوره ششم برای حاشیه شهر صحبت کرد و در تشریح این اقدامات گفت: یکی از مسائلی که به آن تأکید داریم، بُعد اقتصادی حاشیه شهر است که برای تقویت آن از نظر عملیاتی به سمتش حرکت کردیم تا نشان دهیم توجه به حاشیه شهر عملی است و در حد حرف نیست.
در گام اول ۴۵ درصد از اعتبارات عمرانی به حاشیه شهر رفت و اکنون هر محله ۲۵ میلیارد اعتبار عمرانی ویژه خودش دارد که سعی می‌کنیم تا پایان دوره این عدد به ۶۰ میلیارد برسد. رئیس کمیسیون ویژه توسعه و بهسازی توس تأکید کرد: نگاه برنامه ریزی شورای شهر به سمت حل مسائل حاشیه شهر است که یکی از آن‌ها اشتغال است و تجربیات شهر جهانی گوهرسنگ‌ها نشان داده است که این تمرکز می‌تواند زمینه برون داد از یک معضل را فراهم کند.
وی با بیان اینکه باید در برنامه کوتاه مدت یک گفتمان عملیاتی در حوزه اقدامات گوهرسنگ‌ها با دو مؤلفه اشتغال و اقتصاد داشته باشیم، ادامه داد: تحرک شورای شهر مشهد ایجاد ۲ هزار اشتغال است و اگر ظرفیت گوهرسنگ‌ها بیش از پیش فعال شود، بسیاری از معضلات اقتصاد و اشتغال در حاشیه شهر مشهد حل و فصل خواهد شد.
رئیس مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر مشهد نیز با بیان اینکه از جاذبه‌های صنعتی مشهد وجود زیورآلات سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی است که جایگاه مشهد را ارتقا داده است، گفت: مشهد از سال ۲۰۱۷ به عنوان شهر جهانی گوهرسنگ‌ها برگزیده شد که نشان از پتانسیل بالای مشهد در این زمینه دارد. این ظرفیت خوب، مدیران شهری و استانی را بر آن داشت تا در تعامل میان دستگاهی برای بهره مندی از این نعمت و ایجاد برندی جهانی و رونق اقتصادی برای شهر و مردم به راهکار‌های مختلفی فکر و برای رسیدن به آن تلاش کنند.
الهه سادات ذوقی حسینی با اشاره به انتخاب شهرداری مشهد به عنوان دبیری شهر جهانی گوهرسنگ‌ها ادامه داد: مشهد ظرفیت تولید و اشتغال زیادی در این حوزه دارد؛ ولی آن طور که باید، به آن پرداخته نشده است. حضور میلیونی زائران در مشهد ظرفیت بزرگی است که می‌تواند در حوزه سنگ‌های قیمتی نقش ایفا کند و سوغات زائران را به ا ین سمت هدایت کند. وی افزود: باید در این حوزه تلاش شود تا از خام فروشی جلوگیری و با رونق دادن به کارگاه‌های پرداخت سنگ‌های قیمتی، زمینه بهره وری و اشتغال و زمینه صادرات فراهم شود. مدیریت شهری در این راستا تلاش‌هایی انجام داده است که باید با قوت و همت بیشتری در تعامل میان دستگاهی هدف نهایی محقق شود.
در بخش دیگری از این نشست، مسئول دبیرخانه شهر جهانی گوهرسنگ‌ها هم با تأکید بر اینکه انتخاب یک شهر به عنوان شهر جهانی به اشتغال پایدار، جذب گردشگر و معرفی فرهنگ و سنت‌های آن شهر به دیگران و تجاری سازی شهر‌ها کمک می‌کند، بیان کرد: ما پیش از هرکاری در مشهد و در حوزه گوهرسنگ‌ها نیاز داشتیم تا ساختار سنتی را به توسعه گرا تبدیل کنیم تا بستر آماده شود. در گام اول هنرستان هنرهای ایرانی و اسلامی و گوهرسنگ‌ها ساخته شد تا امروز چهار هنرستان با همین موضوع ایجاد شد و در گام بعدی هم دو موزه گوهرسنگ در موزه بزرگ خراسان و پارک موزه علوم زمین ایجاد شد.
ملیحه سلطانی با بیان اینکه برخی قوانین در موضوع سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی باید تغییر کنند، گفت: قوانینی داریم که باید دگرگون شوند و متأسفانه صادر کننده و وار د کننده اسیر گره‌هایی می‌شوند که بسیاری از آن‌ها حل شدنی نیست. وی تأکید کرد: ما آن طور که باید و شاید، فرصتی برای تعامل با شهرداری نداشتیم و امروز، اما این فرصت فراهم است. سفره گوهرسنگ‌ها بسیار پربرکت است و از ابتدای استخراج تا فراوری آن دویست شغل ایجاد می‌شود که حتی می‌تواند حاشیه شهر و مشکلات آن را پوشش‌بدهد.
علی عمویی، مدیر مرکز تخصصی گوهرسنگ‌های ایرانشید نیز در ادامه با اشاره به سهم یک صدم درصدی ایران از ۱۲۰۰ میلیارد دلار گردش مالی گوهرسنگ‌ها در دنیا گفت: با توجه به ظرفیت مشهد و حضور ۳۰ میلیون زائر در شهر اگر وظایف معین شود و شهرداری به صورت جدی وارد گود شود، بخشی از مشکلات این حوزه برطرف می‌شود و ما هم می‌توانیم حرفی برای گفتن داشته باشیم.