پیروزی انقلاب اسلامی ایران با حضور گسترده و یکپارچه مردم ایران، پدیده‌ای بسیار بزرگ و مبارک بود که علل و عوامل مختلفی داشت.
باید به این مسئله پرداخت که چرا مردم ایران در سال ۵۶ و ۵۷ و در یک حرکت همگانی علیه رژیم پهلوی دست به قیام زدند؟ چه مشکلاتی در این رژیم وجود داشت که این حرکت علیه آن به صورت یکپارچه به وقوع پیوست؟
وقتی به مسائل دوران رژیم پهلوی نگاه می‌کنیم، متوجه می‌شویم چند عامل مهم در این زمینه دخیل بودند.
یکی از آن عوامل، وابستگی رژیم پهلوی به بیگانگان و به طور مشخص به آمریکا بود. در واقع باید گفت رژیم پهلوی یک رژیم مستقل نبود و به عبارتی عامل دستگاه حاکمه آمریکا بود؛ چون اصلا این رژیم توسط بیگانگان در ایران پایه گذاری شد. این برای اولین بار بود که در ایران یک حاکمیت با نقشه ریزی و حمایت خارجی شکل می‌گرفت. در دوران رضاشاه این وابستگی ادامه داشت و با ادامه مسائل بعد از جنگ جهانی دوم هم در حالی که رضاشاه از کشور فرار کرده بود، پسرش محمدرضا با تأیید و حمایت بیگانگان، قدرت را به دست گرفت.
بعد از کودتای ۲۸ مرداد۱۳۳۲ حضور آمریکایی‌ها در ایران به شدت پر رنگ و این وابستگی روز به روز بیشتر می‌شد که یک نمونه آن تصویب قانون کاپیتولاسیون در ایران بود که بر مبنای آن، مصونیت مربوط به هیئت‌های دیپلماتیک را برای نظامیان آمریکایی که روز به روز بیشتر می‌شدند و خانواده‌های آن ها، به ارمغان می‌آورد.
عامل دیگر، استبدادی بود که در رژیم پهلوی وجود داشت و این کاملا معلوم بود؛ چرا که انتخابات خاصی در کشور برگزار نمی‌شد، نه آزادی خاصی در کشور وجود داشت و نه فعالیت آزاد سیاسی؛ بنابراین مردم سرکوب شدید داخلی را شاهد بودند و هدف این بود که نیرو‌هایی که مخالف سلطه آمریکا در کشور هستند، سرکوب شوند تا همه زمینه‌ها برای حضور چپاولگرانه آمریکا در ایران فراهم باشد.
یکی دیگر از عوامل مذکور، اسلام ستیزی رژیم پهلوی بود که بر مبنای سیاست‌های آمریکا صورت می‌گرفت. در واقع آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها تلاش می‌کردند از طریق عامل اجرای سیاست هایشان در ایران که همان رژیم پهلوی بود، اسلام را ضعیف کنند و از بین ببرند تا پایه‌های سلطه آن‌ها در ایران مستحکم‌تر شود؛ چرا که اسلام و دیدگاه‌های اسلامی را مهم‌ترین مانع حضور و اجرای سیاست‌های چپاولگرانه خود در ایران می‌دیدند.
البته در سال‌های پایانی عمر رژیم پهلوی به ویژه از اواخر سال۵۵ و اوایل سال ۵۶ بحران‌های اقتصادی بزرگی هم دامن گیر آن‌ها شد؛ بنابراین قیام اسلامی مردم ایران به رهبری امام خمینی (ره) شکل گرفت و ایران مسیری جدید را برای خودش انتخاب کرد.
مردم ایران به یک استقلال واقعی دست پیدا کردند و به خودباوری رسیدند و نتایج آن را امروز می‌بینیم که در بسیاری از رشته‌های علمی ایران به مراتب بسیار بالایی دست پیدا کرده و تمامی امکانات لازم را نیز خودمان فراهم کرده ایم. به عنوان مثال در زمینه علم نانو به رتبه چهارم دست پیدا کردیم و در زمینه ساخت برخی تجهیزات پزشکی به رتبه‌های اول رسیدیم. در زمینه‌های ساخت سازه‌های مختلف مثل اسکله‌ها و سکو‌های نفتی و پتروشیمی‌ها نیز به مراتب به خودکفایی رسیدیم.
درباره مسائل سیاسی هم از همان ابتدای انقلاب مشارکت بالای سیاسی را داشته و تاکنون انتخابات‌های بسیاری را از سر گذرانده ایم. در منطقه و جهان هم ایران به عاملی مؤثر و قدرتمند تبدیل شده است.
به هرحال انقلاب اسلامی راه ملت ایران را به سمت یک حرکت خودباوری و مستقل باز کرد؛ لذا دشمنان با شیوه‌های مختلف تلاش می‌کنند جلو این حرکت را بگیرند که البته نتوانسته و نخواهند توانست.