زهرا شریعتی | شهرآرانیوز؛ خدمتگزاری در آستان مقدس رضوی که تنها بارگاه ائمه اطهار (ع) در ایران است، مایه افتخار شیعیان ایشان ازجمله زائر و مجاور است و شکل‌های مختلفی دارد؛ از خدمت رسمی در حرم مطهر با لباس فرم و چوب‌پر و...، تا جای‌جای کشور و حتی دنیا، هرکس به عشق امام‌رضا (ع) کاری را که از دستش برمی‌آید، انجام می‌دهد.
یکی از اقسام خدمتگزاری و عرض ارادت به محضر حضرت، خدمت به زائران ایشان است که به‌ویژه مجاورانش چندسالی است بیش از پیش به آن توجه کرده‌اند و قالب‌های مختلفی دارد؛ چراکه بیش از هرکس، خود را نمک‌پرورده و مرهون الطاف امام رئوف می‌بینند و به پاس توفیق هم‌جواری، از هر فرصتی برای خدمت به امام بهره می‌برند. گزارش پیش‌رو گوشه‌هایی از این خدمتگزاری مجاوران حریم رضوی را در آغازین روز‌های بهار طبیعت و عید نوروز به تصویرکشیده است.
علی پاکدل، از جوانان دغدغه‌مند محله طبرسی شمالی مشهد است که کارگاه هشتادمتری اش، هم محل کسب وکار است و هم قرارگاه جهادی. او دوسالی می‌شود به اتفاق دوستانش در قرارگاه، خدمت به زائران حضرت رضا (ع) را نیز به فهرست خدمات جهادی شان اضافه کرده اند: «نوروز ۱۴۰۱ که سرمای شدید ناگهانی شروع شد، با وجود هزینه زیاد هتل‌ها و مسافرخانه ها، بسیاری از زائران سرپناه نداشتند و در خودرو یا پارک می‌خوابیدند و با پیک نیک که خیلی هم خطرناک بود، خودشان را گرم می‌کردند.
دیدن این صحنه‌ها باعث شد به صورت جدی تصمیم ورود به این عرصه را بگیریم. ما با گشت در خیابان‌ها و شناسایی زائران، برایشان کد صادر می‌کردیم و آن‌ها را به مراکز اسکان آستان قدس، حسینیه‌ها و مساجد و مدارس ارجاع می‌دادیم. برای نوروز ۱۴۰۲ نیز از ۲۵ اسفند پارسال این کار را شروع کرده ایم و خداراشکر امسال نسبت به سال گذشته خیلی بهتر بود و تا الان با کمبود اسکان روبه رو نبوده ایم.»
خادمان قرارگاه جهادی فاطمی برای خدمتگزاری، به ایام نوروز محدود نشدند و دی ماه امسال نیز که قطار‌ها به مقصد مشهد، به دلیل سرمای بیش از حد به مشهد نرسیدند و تردد زائران با مشکل روبه رو شده بود، با استقرار موکب در راه آهن مشهد پذیرای زائران شدند: «وقتی شنیدیم قطار‌هایی که عازم مشهد بودند، به دلیل سرمای شدید بین راه از کار افتاده و نتوانسته اند به مشهد برسند و زائرانی که قصد بازگشت از مشهد داشتند، ساعت‌ها در راه آهن معطل مانده بودند، دوسه ساعته در راه آهن موکب برپا کردیم و مشغول پذیرایی از زائران و ارائه خدمات فرهنگی به آن‌ها شدیم تا کمتر به آن‌ها سخت بگذرد و با خاطره‌ای خوش شهر امام رضا (ع) را ترک کنند. دراین میان، بعضی مشهدی‌ها هم زائران را برای میزبانی به خانه می‌بردند.»
جوانان این قرارگاه که عمدتا دهه هشتادی و هفتادی هستند، دو سال است که در روز‌های پایانی صفر هم با اینکه مشغول موکبشان در کربلا برای زوار اربعین هستند، هنوز از گرد راه نرسیده، برای پذیرایی از زوار، ولی نعمتشان، امام رضا (ع)، در ورودی‌های مشهد موکب برپا می‌کنند: «تا پیش از این، برای زوار غذا می‌پختیم و به موکب‌ها می‌بردیم، اما از سال ۱۳۹۹ خودمان موکب راه می‌اندازیم تا بتوانیم خدمات بیشتری به زائران ارائه دهیم؛ از محل استراحت و ماساژ گرفته تا شستن لباس و پذیرایی. اگر خیران که بیشتر اعضای خود قرارگاه هستند، پای کار باشند، بنا داریم برای سال‌های آینده گستره خدمت رسانی مان را به میهمانان امام مهربانی‌ها بیشتر کنیم.»
مسئول قرارگاه جهادگران فاطمی با تأکید بر اینکه ما مشهدی‌ها به امام رضا (ع) مدیونیم و باید دینمان را ادا کنیم، اشک شوق زائران هنگام دریافت خدمات را از خاطرات زیبا و ماندگارش توصیف می‌کند و می‌گوید: «در همین ایام نوروز که مشغول شناسایی زائران بودیم، به دو خانواده برخوردیم که تصمیم گرفته بودند داخل خودرو شب را صبح کنند.
هرچه می‌گفتیم، راضی نمی‌شدند با ما بیایند. می‌گفتند به مسافرخانه می‌رویم؛ ولی می‌دانستیم که این کار را نمی‌کنند. بالاخره درحال رفتن بودیم که دختربچه شان از ما پرسید، آقا شما از ما پول می‌گیرید؟ گفتیم نه دخترم، میهمان امام رضا (ع) هستید. تا این را فهمیدند، با اشتیاق همراهمان شدند. این باورنکردن اسکان رایگان در مشهد، برایمان عجیب بود؛ چنان که در یک مورد دیگر هم وقتی گفتیم رایگان است، پرسیدند مگر مشهدی‌ها هم از این کار‌ها می‌کنند؟!»
کانون موضوعی زیارت مشهد از دیگر گروه‌های خدمت رسانی به زائران است که از سال ۱۳۹۷ زیر نظارت آستان قدس رضوی در زمینه خدمات به زائران فعالیت می‌کند و در طول سال، در راه آهن به زائران خدمات می‌دهد.
آقای هاشمی، مسئول این کانون، می‌گوید: «سال اول در فرودگاه، پایانه مسافربری و راه آهن و پس از آن فقط در راه آهن، در طول سال از ساعت ۱۲ تا ۲۰ برای زائران مسن یا بیمار، خدمات ویلچر ارائه می‌دادیم. بیش از صد خادمیار در سن و جایگاه‌های اجتماعی مختلف با لباس خادمی حضرت رضا (ع) برای ارائه خدماتی ازجمله اهدای بسته‌های فرهنگی و متبرک یا صندلی چرخ دار صف می‌بندند که برای زائران بسیار جذاب و دل نشین است؛ با دیدن این صحنه اشک می‌ریزند و می‌گویند مانده بودیم پدر و مادر یا مریضمان را چگونه از پای قطار تا تاکسی ببریم.»
دوستی، از خدمتگزاران این کانون، با اشاره به اینکه ورودی‌های شهر مانند فرودگاه، پایانه مسافربری و راه آهن، پیشانی حرم مطهر هستند، زیرا مسافران پس از ساعت‌ها سفر از راه‌های دور، ابتدا وارد این مکان‌ها می‌شوند، ادامه می‌دهد: «امسال باتوجه به تقارن نوروز با ماه مبارک رمضان، تعداد زائران بیشتر شده است. وقتی در همان ابتدای ورود به شهر، با خادمان حرم رضوی روبه رو می‌شوند، حس خیلی خوبی به آن‌ها دست می‌دهد و نمی‌دانید چه حال وهوایی پیدا می‌کنند.
خدمت به زائران حضرت رضا (ع) برای ما مایه افتخار است. به همین دلیل، با اینکه گاهی تعداد زائران متقاضی ویلچر بیش از ظرفیت ماست، کارمان را سرعت می‌دهیم و همه سعیمان را می‌کنیم تا کسی از دریافت خدمات محروم نماند. بیشتر قطار‌ها صبح‌ها وارد مشهد و شب‌ها خارج می‌شوند؛ در هر نوبت به مدت چهار ساعت در خدمت زائران هستیم و با وجود روزه داری، اصلا از شوق خدمت احساس خستگی نمی‌کنیم.»
این خادم امام رضا (ع) در ادامه به دو خاطره خاصش که در این روز‌ها رقم خورده است، اشاره می‌کند و می‌گوید: «طبق آیین نامه آستان قدس، خدمت رسانی ما محدود به حدفاصل قطار تا درِ خروجی ساختمان راه آهن است و اجازه ورود به محوطه جلو راه آهن را نداریم. با وجود این، سوم فروردین همین طور که ویلچربه دست جلو درِ خروجی منتظر خدمت رسانی بودم، چشمم به خانمی افتاد که یک پایش فلج بود و روی زمین کشیده می‌شد و دو خانم دیگر زیر شانه هایش را گرفته بودند و به سمت سالن راه آهن می‌آوردند. با دیدن این صحنه، همه چیز را فراموش کردم و فوری با ویلچر به سمتشان رفتم که دیدم آن خانم معلول اشک هایش جاری شد.
همان جا به سمت حرم مطهر برگشت و گفت: «یا علی بن موسی الرضا (ع) ممنونم که صدایم را شنیدی! با خود می‌گفتم کاش ویلچری بود تا مرا به پای قطار برساند. این صحنه اشکم را جاری کرد و از عنایت حضرت برای توفیق خدمت تشکر کردم. از دیگر خاطرات شیرینم، بانویی کرمانی است که با دو فرزند معلول حدود بیست ساله قصد برگشت از مشهد را داشت، اما به علت شدت ناتوانی فرزندانش که حتی توان کنترل گردن یا اجابت مزاجشان را نداشتند، درمانده شده بود. با دیدن این صحنه، به اتفاق سایر خادمان به او کمک کردیم و او را به قطار رساندیم. بعد از چند لحظه متوجه شدیم یک بلیت کم دارند.
با رئیس قطار صحبت کردیم و وضعیت این بانو و فرزندانش را برای رئیس قطار شرح دادیم. خیلی متأثر شد و ضمن اینکه آن‌ها را در کوپه اختصاصی خودش جا داد، به پرسنل قطار سفارش کرد هرچه می‌خواهند در اختیارشان بگذارند و نگران آلودگی کوپه یا هر مشکل دیگری از جانب آن‌ها نباشند. یک مورد دیگر هم به نرم افزار رضوان مربوط است که آن را به زائران معرفی می‌کنیم. یک بار درنهایت تعجب، زن و شوهری مسن فقط پانزده دقیقه پس از ثبت نام در نرم افزار، اسمشان برای دریافت غذای حضرت درآمد و کام همه خادمان از این عنایت امام شیرین شد.»