این روز‌ها حجاب و حاشیه‌های آن نقل خیلی از محافل شده است؛ از تحلیل‌های آبکی و تخیلی (مثل ربط دادن پاشیدن ماست به اصل نظام!) و جدل‌های سطحی گرفته است تا بررسی مقالات و کتاب‌های علمی در زمینه حجاب.
کشف حجاب‌ها می‌تواند دلایلی گسترده داشته باشد؛ مثل تبیین نشدن دقیق فلسفه حجاب برای نسل جدید، اختلاط‌های بی ضابطه خانوادگی، فضای بی دروپیکر مجازی، نظام معیوب انتقال فرهنگی، ضعف ایمان و....
در این یادداشت سعی می‌کنم به یکی از دلایل کمترتوجه شده بپردازم و راه درمان آن را پیشنهاد کنم. در کنار همه ریشه‌های بی حجابی‌های اخیر، شاید بتوان نیاز به توجه و احترام را از مهم‌ترین دلایل برشمرد. به نظر می‌رسد بخش قابل توجهی از کشف حجاب‌ها به کمک توجه و محبت قابل اصلاح باشد. صحبتم را با یک مثال علمی توضیح می‌دهم. سال‌ها پیش یک کارخانه تولیدی لوازم برق و مخابرات واقع در شیکاگو تصمیم گرفت برای افزایش بهره وری کارگرانش چند آزمایش انجام دهد. این سلسله آزمایش‌ها حدود پنج سال طول کشید.
در یکی از آن‌ها قرار شد تأثیر نور بر میزان تولید محصول از سوی کارگران سنجیده شود. حدس می‌زنید رابطه کاهش یا افزایش نور در بهره وری و بازده کارگران چگونه باشد؟ نتایج، پیش بینی ناپذیر بود. در کمال تعجب در پایان آزمایش‌ها مشاهده شد که هم افزایش و هم کاهش نور باعث افزایش بهره وری می‌شود. به بیان دیگر، هر تغییری در نور، افزایش بهره وری را به همراه داشت.
این نتیجه، چالش بزرگی برای تیم تحقیقاتی بود، تا آنجا که تصمیم گرفتند از تجربیات روان شناسان حرفه‌ای استفاده کنند. درنهایت پژوهشگران به این مطلب دست یافتند که تغییر در میزان نور، تأثیر زیادی روی سطح تولید ندارد و آنچه باعث افزایش بهره وری شده بود، شدت نور نبود، بلکه توجه گروه تحقیقاتی به کارگران بود. همین که حس می‌کردند در مرکز توجه قرار گرفته اند و زیر ذره بین پژوهشگران هستند، بهره وری شان افزایش یافته بود.
سؤال بعدی این است که این نتیجه که اثر هاثورن نام دارد، کجا به کار می‌آید؟ همه جا. این اثر به دنبال یک سلسله تحقیقات کشف شد، اما برای ما مسلمانان چیز جدیدی نیست. جای جای فرهنگ دینی ما به تأثیر توجه و محبت اشاره دارد. اجازه بدهید به کلاس درس پیامبر (ص) برویم؛ آنجا که می‌فرمایند: «مؤمن‌ترین مردم، کسانی اند که با خانواده خود خوش خلق‌تر باشند و بیشتر از همه به آنان لطف و محبت کنند و من بیشتر از شما به خانواده ام لطف و مهربانی می‌کنم.»
محبت تا آنجا در تحقق برنامه‌های اسلام برای پیشرفت جامعه مؤثر است که امام باقر (ع) می‌فرمایند: «آیا دین، به جز محبت است؟» همین که بدانی امام زمان (عج) همیشه مراقب توست و برایت دعا می‌کند، برای سختی‌های تو ناراحت و برای شادی هایت شاد می‌شود، همین‌ها نمونه‌های دینی ما برای اثر هاثورن هستند.
نکته بعد اینکه برای امربه معروف در موضوع حجاب می‌توان روی اعضای خانواده، اقوام، دوستان و همکاران، به کمک اثر هاثورن، تأثیر گذاشت. مطمئن باشید خیلی از آن‌ها از ما توقع کمک مالی ندارند. در قالب یک توجه ساده با چاشنی محبت و صد البته با رعایت قواعد امربه معروف، می‌شود جلو بسیاری از این گونه ناهنجاری‌ها را گرفت. اهمیت توجه و محبت را دست کم نگیرید. امتحان کنید.