محمد کاملان | شهرآرانیوز؛ با آغاز طرح نوسازی بافت اطراف حرممطهررضوی بسیاری از مسیر‌ها و گذر‌های تشرف یا از بین رفته‌اند یا اینکه میان ساخت‌و‌ساز‌های انبوه و عجیب غریب گم شدند و کاربری قدیمی‌شان به دست فراموشی سپرده شد.
اثرات از بین رفتن این مسیر‌های پیاده زیارت تقریبا دو دهه بعد از اجرای طرح، خودش را نشان داد و غلبه خودرو بر زائران پیاده در مسیر‌های منتهی به حرم و نبود مسیر مناسب پیاده تا بارگاه امام رضا (ع) و چندین و چند معضل و مشکل دیگر باعث شد تا طرح ایجاد ره‌باغ‌ها در دل طرح نوسازی بافت اطراف حرممطهررضوی به وجود بیاید. طرحی که قرار بود در کنار جبران همه کم‌وکسر‌ی‌های مربوط به پیاده‌مداری در اطراف حرم، هم سرانه فضای سبز در منطقه ثامن را بالا ببرد، هم مسیر‌های تشرف قدیمی و فرهنگ تشرف پای پیاده به حرممطهررضوی را زنده کند.
جدا از این‌ها ویژگی همه این ره‌باغ‌ها حفظ تداوم بصری حرم‌مطهر است، این یعنی در همه این هشت مسیر سبز، گنبد طلایی امام رضا (ع) پیداست. از سال ۱۳۹۷ تا امروز از هشت ره‌باغ پیش‌بینی شده در طرح حریم رضوی و طرح‌های قبلی، هفت ره‌باغ ساخته شد و به بهره‌برداری رسید و تنها ره‌باغ رضوان باقی‌مانده که آن هم طبق وعده شهردار منطقه‌ثامن تا قبل از دهه آخر صفر در اختیار مجاوران و زائران قرار می‌گیرد.
ساسان نورین‌مقدم در گفتگو با شهرآرا با اشاره به جزئیات و ویژگی‌های ره‌باغ رضوان گفت: ره‌باغ رضوان مسیری است که از جلوخان راه‌آهن آغاز و به حرممطهررضوی ختم می‌شود. این مسیر که حدود یک کیلومتر طول دارد از دو گره شهری خیابان کاشانی و شارستان رضوی عبور می‌کند و زائر را به حرم امام رضا (ع) می‌رساند. در قدیم باغ رضوان در انتهای باب رضوان فعلی حرم‌مطهر و میان ورودی شیرازی و طبرسی بوده است، این ره‌باغ تازه‌ساز بین این دو خیابان قرار گرفته است و با احداث آن یک گذر تشرف قدیمی با عمر چندصدساله احیا خواهد شد.
وی با بیان اینکه عملیات عمرانی فاز انتهایی این ره‌باغ درحال اجراست، توضیح داد: طول ره‌باغ رضوان حدود یک‌ونیم کیلومتر است. عملیات عمرانی فاز میانی ره‌باغ رضوان، یعنی از خیابان کاشانی تا خیابان آیت‌ا... حسن‌زاده آملی به طول ۵۵۰ متر انجام شده است و اکنون فاز انتهایی این ره‌باغ با طول حدود ۳۳۰ متر در حال ساخت است.
سعی می‌کنیم تا دهه آخر صفر این پروژه به بهره‌برداری برسد و در اختیار زائران و مجاوران قرار بگیرد. البته اجرای عملیات عمرانی فاز اول ره‌باغ رضوان که از جلوخان راه‌آهن تا خیابان کاشانی است در دستورکار شهرداری منطقه ثامن قرار دارد، اما جنس آن بیشتر پیاده‌روسازی است و به تملک نیازی ندارد و فقط باید کیفیت‌بخشی و بهسازی انجام شود.
نورین مقدم از پیش‌بینی اعتبار ۳۱ میلیارد تومانی برای اجرای فاز آخر ره‌باغ رضوان خبر داد و تصریح کرد: اجرای این مسیر بیش از ۱۰۰ میلیارد تومان برای شهرداری هزینه دارد، اما اجرای فاز انتهایی آن با اعتبار ۳۱ میلیاردتومانی در حال اجراست. رضوان در این مقیاس آخرین ره‌باغ از طرح حریم رضوی است و با افتتاح آن تقریبا کار ساخت‌وساز ره‌باغ‌ها تمام خواهد شد.
شهردار منطقه ثامن با تأکید بر اینکه رضوان، شاهراه انتقال پیاده به سمت حرممطهررضوی است، ادامه داد: ما درحال آماده‌سازی زیرساخت‌ها در این مسیر هستیم تا گذر رضوان برای پیاده‌ها تقویت شود و به عبارت دیگر در این گذر تشرف جدید اولویت رسیدن به حرم‌مطهر به‌تدریج به سمت پیاده‌محوری خواهد رفت. در واقع فاز نخست این مسیر رویکرد محلی دارد و هم‌اکنون از سمت ساکنان همان محلات برای تشرف استفاده می‌شود، فاز دوم ره‌باغ رضوان نیز در دل شارستان قرار گرفته و تقریبا نوساز است و در آن پیاده بر سواره غلبه دارد و در فاز سوم هم این مسیر کاملا پیاده‌راه است و هیچ خودرویی به آن وارد نمی‌شود.
وی افزود: در ره‌باغ رضوان تدارک زیرساخت‌های کلان شهری مثل پارکینگ با حدود دوهزار جای پارک، ایستگا‌ه خط ۴ و خط ۲ قطارشهری و یکی از مهم‌ترین مراکز خدماتی شهری یا همان TOD و زیرساخت اصلی حمل‌ونقل عمومی و پایدار مثل پایانه و اتوبوس و قطارشهری پیش‌بینی شده است.
شهردار منطقه ثامن در بخش دیگری از صحبت‌هایش به یکی دیگر از ویژگی‌های این ره‌باغ در مقایسه با دیگر ره‌باغ‌ها اشاره کرد و گفت: هرکدام از ره‌باغ‌ها یک ویژگی و خصلت متفاوتی دارند. از آنجایی که رضوان بیشتر به بافت مسکونی قدیمی و محل سکونت مجاوران نزدیک‌تر است، مورد استفاده آن‌ها قرار خواهد گرفت.
همچنین کاری که در ره‌باغ رضوان دنبال می‌کنیم این است که زائران بتوانند در بدو ورود به شهر، گنبد طلایی حرممطهررضوی را از این ره‌باغ که ابتدای آن راه‌آهن و محل ورود بسیاری از زائران است ببینند. با این حال برای آن درصدی که احتمالا بخواهند در همان لحظه ورود به مشهد به حرم امام رضا (ع) مشرف شوند، امکاناتی مثل امانات، مجموعه سرویس بهداشتی و حمام را در این مسیر تدارک خواهیم دید.
نورین‌مقدم با اشاره به احیای میراث معنوی و تاریخی که در این مسیر قرار گرفته‌اند گفت: در ره‌باغ رضوان آثار تاریخی و میراث معنوی زیادی وجود دارد، مثل خانه پریشانی که همین الان درحال احیا و بازسازی است. تکیه قدیمی علی‌اکبری‌ها، مسجد مروی‌ها و... که دنبال تقویت و نقش دادن به آن‌ها هستیم. به عنوان نمونه افزون‌بر بازسازی دوباره مسجد مروی‌ها، میدانگاهی که این مسجد در دل آن قرار گرفته است بازپیرایی خواهد شد تا یک عرصه اختصاصی و در واقع یک درگاه ورودی برای ورود به حرممطهررضوی، برای مسجد مروی‌ها طراحی شود.