محمد کاملان | شهرآرانیوز؛ انتقال پادگان ارتش از قلبِ شهر مشهد کار ویژهای بود که همه مدیران شهری و استانی هفدهسال تلاش کردند تا به ثمر بنشیند، اما در طی همه آن سالها هیچ توافق نهایی میان سه ضلع این انتقال، یعنی آستان قدس رضوی، ارتش و شهرداری شکل نگرفت و این گره شهری باز نشده باقی ماند.
اما با رویکرد مدیریت شهری در دوره ششم مبنی بر افزایش همگرایی و مشارکت با دیگر متولیان شهری و استانی برای گرهگشایی از مشکلات شهری، ۱۹ اردیبهشتماه سال گذشته و با پیگیریها و رایزنیهای شهرداری این موضوع سرانجام نتیجه داد و با پادرمیانی سازمان قضایی نیروهای مسلح، انتقال پادگان لشکر ۷۷ پیروز ثامن الائمه (ع) و واگذاری آن اراضی به شهرداری به تصویب شورای عالی معماری و شهرسازی رسید و از ابتدای خردادماه هم ساماندهی اراضی پادگان و بازگشایی مسیر مردم آغاز شد.
چیزی حدود یک سال از آغاز رسمی این واگذاری میگذرد و همزمان با روز شهرداریها و دهیاریها آخرین وضعیت ساماندهی این اراضی را به عنوان یکی از دستاوردهای مهم مدیریت شهری و فرصتی برای ارتقای سرانههای شهری بررسی کردیم.
بر همین اساس با اعلام محمدرضا قلندرشریف، شهردار مشهد، مدیریت شهری قرار است در همین دوره این اراضی را به بزرگترین بوستان شهر مشهد تبدیل کند. بوستانی ۱۳۰ هکتاری که از دو بخش تشکیل شده است؛ دو بخشی که با پلی بزرگ به روی بزرگراه شهید سلیمانی به یکدیگر متصل میشود و منظر منحصر به فردی را به این محدوده شهری خواهد داد.
شهردار منطقه ۸ در گفتگو با خبرنگار شهرآرا با بیان اینکه در زمان واگذاری اراضی پادگان به شهرداری، نخستین اقدامی که بر انجام آن اصرار میشد، بازگشایی راه و مسیرها بود، گفت: ۲۷ خردادماه ۱۴۰۱ و در آغاز واگذاری این اراضی به شهر، شهرداری تازه توانست مجوز ورود کسب کند و در اولین گام هم چهار خیابان داخل اراضی و یک خیابان هم خارج از زمینهای پادگان احداث و بازگشایی شد.
البته در آن عرصه ۱۸۸ هکتاری کاربریهایی برای خدمت به شهروندان و شهر طبق مصوبه شورای عالی معماری و شهرسازی ایجاد شده است، از فضای سبز ۵۰ هکتاری گرفته تا اراضی خدماتی مثل کاربری فرهنگی و بهداشتی و درمانی و...، اما در اولین اقدام خیابان احداث کردیم و بعد از آن سراغ سروسامان دادن به وضعیت فضای سبز پادگان و ساخت بوستان رفتیم.
وی بوستان جهانشهر را یکی از مهمترین پروژههای درحال پیگیری در اراضی پادگان دانست و ادامه داد: روال ساخت پارک در دیگر نقاط شهر به این صورت است که زمین از قبل موجود است و در اختیار طراح و مشاور قرار میگیرد و بعد از تهیه اسناد و دیگر کارهای مربوط به آن، شهرداری وارد کار ساخت آن بوستان میشود، اما در اراضی پادگان ماجرا کاملا متفاوت بود و ما از قبل به زمین دسترسی نداشتیم تا آن را در اختیار طراح و مشاور بگذاریم و بعد از بازگشایی و ابلاغ مصوبه شورای عالی معماری و شهرسازی تازه درهای پادگان به روی ما باز شد و توانستیم زمین پارک جهانشهر را در اختیار بگیریم. ساخت بوستان جهانشهر بلافاصله بعد از تحویل زمینها به شهرداری شروع شد.
شهردار منطقه ۸ افزود:، اما برای اینکه مردم بتوانند از این فضا به عنوان یک بوستان استفاده کنند، باید کار ایمنسازی را انجام میدادیم. چون این زمینها پیش از این پادگان بوده و برای تردد مردم ساخته نشده بود، برای همین هم تعداد زیادی چاه و سیم و کابل و از این دست وسایل در مسیرها وجود داشت که برای مردم خطرناک بود.
شریعتی با اشاره به آمادهسازی یک عرصه ۲۵ هکتاری به عنوان نخستین فاز بوستان جهانشهر توضیح داد: این عرصه در شمال خیابان فیاضبخش و از نظر گونههای درختی سبزترین فضای پادگان است. برای ساخت این بوستان اول از همه ایمنسازی و رفع خطر و بعد هم این فضا با نصب پایه چراغها و نورپردازی برای استفاده شبانه مردم آمادهسازی و امروز آماده بهرهبرداری شد و به زودی افتتاح میشود. البته این پارک ۲۵ هکتاری به صورت موقت برای مردم آماده شده و پارک نهایی هنوز در مرحله طراحی است.
وی در پاسخ به این سؤال که چقدر اعتبار برای این بوستان ۲۵ هکتاری هزینه شده است؟ گفت: این بوستان فاز اول پارک جهانشهر است و حدود ۲۰ میلیارد تومان هزینه شده است تا این ۲۵ هکتار برای حضورپذیری مردم آماده شود.
شهردار منطقه ۸ در ادامه و با تأکید بر اینکه براساس طرح نهایی، بوستان جهانشهر یک پارک بینالمللی ۱۳۰ هکتاری و متفاوتتر از دیگر بوستانهای سطح شهر مشهد خواهد بود ادامه داد: بوستان جهانشهر براساس آن چیزی که مدیریت شهری میخواهد، یک پارک در ابعاد و با استانداردهای بینالمللی است و مدل این بوستان و کارهایی که قرار است انجام شود با همه پارکهای شهر مشهد تفاوت دارد و طراحی آن بر مبنای هویت شهر که امام رضاست، انجام میشود و البته با توجه به اینکه این اراضی قبلا پادگان بوده است، این بوستان جهانشهر قطعا شِمهای از حال و هوای پادگان خواهد داشت.
نکته دیگری که وجهتمایز جهانشهر محسوب میشود این است که این پارک دو قسمت دارد که با یک پل در ابعاد و اندازههای پل طبیعت تهران به هم متصل خواهند شد. یک بخش از آن جهانشهر در اراضی پادگان است و بخش دیگر آن در طرف دیگر بزرگراه شهید سلیمانی قرار گرفته است.
بازگشایی اراضی پادگان باعث شد تا طرح زمینهای موسوم به آبشار ۲ که متوقف شده بود، دوباره به جریان بیفتد. خوشبختانه این اراضی در اختیار شهرداری بود و از نظر طراحی بسیار جلوتر از زمینهای پادگان لشکر ۷۷ ارتش است. در آبشار یک پارک ۳۸ هکتاری احداث خواهیم کرد که همان بخش دیگر بوستان جهانشهر است و فرایند اعتبار ساخت این بوستان به احتمال زیاد در اصلاح بودجه امسال شهرداری منطقه ۸ دیده خواهد شد و عملیات ساخت آن آغاز میشود.
شریعتی در ادامه صحبتهایش به اقدامات و پروژههای دیگر درحال اجرا در اراضی پادگان ارتش اشاره کرد و سروسامان دادن به اوضاع زمینهای پادگان را یکی از مهمترین اولویتهای مدیریت شهری برشمرد و بیان کرد: همه خیابانهایی که به تازگی در اراضی پادگان بازگشایی شده است، هیچ کانال جمعآوری آبهای سطحی نداشت و کار مهم بعدی ما احداث همین کانالها بود که در زمان بارندگی دچار آب افتادگی نشوند. این پروژه به سرعت اجرایی شد و اکنون در خیابان فیاضبخش به اتمام رسیده است و در خیایان نامجو هم بیش از ۷۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد که به محض اتمام این پروژه، پیادهروسازیها شروع میشود.
وی ادامه داد: از مجموع خیابانهایی که باید احداث میشد، یک معبر دیگر باقی مانده که بازگشایی نشده است. عملیات اجرایی ساخت آن آغاز شده است و یک ماهه باید این کار به اتمام برسد. البته تعدادی از ابنیه ارتش در این مسیر است و باید تخریب شود که تحویلگیری همین ساختمانها شاید کار را کمی کُند کند. علاوه بر این نمازخانه پادگان هم احیا میشود و یک مرکز خدماتی فرهنگی نیز در ساختمان آموزش قدیم پادگان کارش را شروع خواهد کرد. اعتبار این کار تأمین شده است و امسال به بهرهبرداری میرسد.
ساخت فرهنگسرا، موزه عبرت و حتی موزه و شهرک سینمایی انقلاب؛ پروژههای فرهنگی بود که در ابتدای واگذاری اراضی ارتش به شهرداری از برنامهریزی برای ساخت آنها صحبت شده بود و شهردار منطقه ۸ از آغاز طراحی موزه عبرت و اتمام طرح ابتدایی موزه انقلاب اسلامی خبر داد و گفت: عرصه کاربری فرهنگی در زمینهای پادگان مشخص شده و برای استفاده ابنیه قدیمی، تاریخی و واجد ارزشی که در این عرصه قرارگرفته، برنامهریزی شده است.
مثلا در یکی از ساختمانهای پادگان که پیش از این به عنوان بازداشتگاه ساواک از آن استفاده میشد، قرار است تا موزه عبرت مشهد ساخته شود و درحال حاضر مشاور درحال طراحی آن است. متولی ساخت موزه انقلاب در اراضی پادگان هم میراث فرهنگی است که طرح ابتدایی آن تهیه شده و به اتمام رسیده است. طبق توافقاتی که انجام شده، اعتبار ساخت این موزه را دولت میدهد و شهرداری آن را اجرا خواهد کرد. محل این موزه در حاشیه بولوار نامجو قرار گرفته و محل زندان سابق ساواک بوده است.
به گزارش پایگاه اینترنتی جهانشهر، محمدرضا قلندرشریف در حاشیه جلسه با مشاوران اجرای بوستان بزرگ جهانشهر، گفت: طی چند ماه آینده عملیات اجرایی احداث بزرگترین بوستان شهری در مشهد آغاز میشود. شهردار مشهد افزود: یکی از پروژههای اصلی، مهم و کلان دوره ششم مدیریت شهری و شورای اسلامی، خروج پادگان از شهر بود که با همت مسئولان استانی، شهری، ملی و همکاری ویژه آستان قدس و ارتش جمهوری اسلامی محقق شد. به گفته وی اقدامات اولیه در پادگان کام مردم را شیرین کرد و آنها نیز از این اتفاق راضی و قدردان همه افرادی هستند که در این راه گام برداشتند.
این موضوع تأثیر مثبتی در روحیه مردم داشته است. در حال حاضر هم درخواست مردم این است تا پروژه به کاربریهای اصلی که در این طرح دیده شده، تبدیل شود. قلندرشریف بیان کرد: بر همین اساس بزرگترین پارک شهری مشهد در دو طرف بزرگراه شهید سلیمانی به مساحت ١٣٠هکتار احداث خواهد شد که شامل مجموعههای مختلفی خواهد بود و براساس طرحهای ارائه شده این دوبخش از طریق یک پل زیبا مانند پل طبیعت تهران به یکدیگر متصل خواهد شد.
شهردار مشهد با اشاره به اینکه برای به نتیجه رسیدن این پروژه نیازمند پیگیری همکاران در حوزههای مختلف و مدیران شهری هستیم، گفت: جلسات مستمر به صورت هفتگی برای به نتیجه رساندن پروژه در شهرداری برگزار خواهد شد. وی تصریح کرد: مشاوران طراحی این پارکها در چهار فاز انتخاب شدند تا کار را به سرعت پیش ببرند و امیدوارم عملیات اجرایی این پروژه حداکثر در دو تا سه ماه آینده با انتخاب پیمانکار آغاز شود و به صورت همزمان پیش برود تا بتوانیم در پایان سال آینده این مجموعه پارکها را به بهرهبرداری برسانیم.