به گزارش شهرآرانیوز چندین تن ناس در سومین مرحله از معدوم‌سازی این ماده مخدر در مشهد، معدوم شد. دخانیات بدون بو و دودی که هشت‌برابر بیشتر از سیگار روی سلامتی اثر منفی می‌گذارد و اعتیادآور است. دخانیاتی در دسترس که در بسته‌بندی‌های مختلف در کارگاه‌های زیرزمینی تهیه می‌شود و به‌راحتی در دکه‌های مطبوعات، عطاری‌ها و خواربارفروشی‌ها فروخته می‌شود و در ناآگاهی خانواده‌ها، مورد استفاده افراد مختلف به‌ویژه نوجوانان و جوانان قرار می‌گیرد.
یک کاسبی مرگ‌بار با جان شهروندان که درآمد‌های میلیاردی را به جیب عاملانش می‌ریزد. این ماده مخدر که ترکیبی از برگ تنباکو و آهک است، از طریق بزاق و مخاط دهان، جذب بدن می‌شود و به جریان خون راه می‌یابد. با ورود نیکوتین موجود در ناس، فرد احساس سرخوشی و خوش‌حالی کاذب می‌کند.
اما طولی نمی‌کشد که این خوشی کاذب نه‌تنها اعتیادآور می‌شود، بلکه به‌دلیل آهکی که در ساخت ناس به کار می‌رود، موجب سوزاندن، آسیب و عفونت بافت لثه و دهان می‌شود. حالا، اما صبح پنجشنبه ۱۹ مرداد، جانشین معاون پیشگیری از وقوع جرم دادسرا و رئیس گروه سلامت محیط و کار مرکز بهداشت شماره ۲ مشهد، در سایت شماره ۲ مدیریت پسماند شهرداری مشهد در جاده میامی حضور یافتند و ناظر دفن چهار تن ناس بودند.
در هفت ماه گذشته، نزدیک به دوازده تن ماده مخدر ناس در مشهد کشف و جمع‌آوری شده است. رضا غلامیان، رئیس گروه سلامت محیط و کار مرکز بهداشت شماره ۲ مشهد، با اعلام این موضوع به خبرنگار ما می‌گوید: در سه‌ماه پایانی سال گذشته ۱۰ کارگاه غیرمجاز تولید ناس در حاشیه شهر شناسایی شده است و در چهار ماه گذشته نیز هفت کارگاه دیگر را شناسایی کردیم که در مجموع ۱۱ هزارو ۹۰۰ کیلوگرم ناس از این هفده کارگاه، کشف و ضبط و در سه مرحله معدوم شده است.
به گفته غلامیان، موارد کشف کارگاه‌ها نیز بیشتر در حاشیه مناطق ۴ و ۵ شهرداری مشهد و شهرک رضویه بوده است. او می‌افزاید: مصرف ناس بیشتر بین اتباع که در این مناطق و روستا‌ها ساکن هستند، دیده می‌شود. بیشتر کارگاه‌های تولیدی که به‌صورت مخفیانه کار می‌کنند هم در این مناطق فعالیت می‌کنند.
غلامیان می‌افزاید: در این کارگاه‌های زیرزمینی از ادواتی که برای بسته‌بندی چای کیسه‌ای و نسکافه استفاده می‌شود، برای بسته‌بندی ناس استفاده می‌کنند. در بعضی کارگاه‌ها به‌صورت دستی بسته‌بندی می‌شود. بعضی هم مارک‌های مشهوری دارند که آن‌ها نیز در مشهد تولید می‌شوند و در دکه‌های مطبوعات، عطاری‌ها و خواربارفروشی‌ها در دسترس افراد مختلف قرار می‌گیرند که البته بازرسان مراکز بهداشت در گشت‌های مشترک با اداره دخانیات و تعزیرات، به شناسایی و برخورد با آن‌ها اقدام می‌کنند.
اما به‌گفته این کارشناس مرکز بهداشت، تنباکوی موردنیاز برای تهیه این ماده مخدر از استان‌های مجاور به خراسان قاچاق می‌شود و البته در بسیاری از تنباکو‌ها به‌صورت هدفمند به‌جز استفاده از تنباکو و آهک، ترکیبات دیگری اضافه می‌شود که حتی عقیم‌سازی به بار می‌آورد.
غلامیان به این اشاره می‌کند که دو باور غلط درباره مصرف ناس بین مردم رواج دارد؛ برخی معتقدند برای ترک دخانیات، از این ماده مخدر سبز استفاده کنند و بعضی هم، چون دود ایجاد نمی‌کند، سراغش می‌روند که در هر دو حالت موجب اعتیاد است. او می‌افزاید: نیکوتین این ماده مخدر به‌راحتی از راه مخاط دهان جذب می‌شود و هشت‌برابر بیشتر از سیگار روی بدن تأثیر منفی می‌گذارد. درواقع همین میزان نیکوتین است که اشتیاق افراد را برای مصرف ناس بالا می‌برد و خوشی موقت ایجاد می‌کند.
این کارشناس مرکز بهداشت ادامه می‌دهد: با حمایت‌های معاونت پیشگیری از جرم دادسرا، مجوز‌های زیادی برای ورود به کارگاه‌های تولید ناس گرفته‌ایم، اما خیلی از این افراد تا مطلع می‌شوند که مراکز بهداشت و نیروی انتظامی از محل فعالیت آن‌ها مطلع شده است، شبانه کارگاه را تخلیه می‌کنند و به مکانی دیگر می‌روند. می‌توان گفت توان مالی آن‌ها آن‌قدر زیاد است و به درآمد‌های میلیاردی رسیده‌اند که می‌توانند شبانه دستگاه‌هایشان را جابه‌جا کنند.
رئیس گروه سلامت محیط و کار مرکز بهداشت شماره ۲، اما دو موضوع را برای مقابله با کارگاه‌های تولید ناس در مشهد و استان بیان می‌کند. غلامیان می‌گوید: به‌نظر می‌رسد بخش زیادی از تنباکو‌های موردنیاز برای تهیه ناس، از استان اصفهان به خراسان وارد می‌شود؛ بنابراین اگر مبادی ورودی تنباکو به استان به‌طور دقیق شناسایی و با واردکنندگان آن برخورد قانونی شود، راهی تأثیرگذار برای مقابله با این تجارت مرگ‌بار است. همچنین از طریق هماهنگی با اتحادیه املاک می‌توانیم به شناسایی مالکان کارگاه‌هایی بپردازیم که شبانه محل را تخلیه و به محلی دیگر نقل مکان می‌کنند.
امید ابراهیم‌زاده، جانشین معاون پیشگیری از وقوع جرم دادسرا، بیان می‌کند: بیشتر مقاصد توزیع ماده مخدر ناس از استان خراسان به استان‌های دیگر مانند استان‌های مازندران، سیستان‌وبلوچستان و گلستان شناسایی شده و برخورد‌های لازم دراین‌باره درحال انجام است، اما هنوز مکاتبه‌ای درباره مبادی ورود تنباکو به استان انجام نشده است و این موضوع به بررسی‌های دقیق‌تر نیاز دارد.
ابراهیم‌زاده ادامه می‌دهد: کارگاه‌های تولید ناس به‌راحتی قابل شناسایی نیستند و دستگیری و پلمب آن‌ها نیز به سرعت‌عمل بسیاری نیاز دارد که خوشبختانه مرکز بهداشت شماره ۲ مشهد دراین‌باره بسیار هوشمند عمل کرده است. او می‌افزاید: این ماده مخدر در کارگاه‌های زیرزمینی با وضعیت غیربهداشتی تهیه می‌شود. بدین‌ترتیب، آلودگی ثانویه هم ایجاد می‌کند؛ چون هم استفاده از خود ناس خطرناک است و هم شرایط نامناسب تهیه آن، می‌تواند خطر مضاعفی برای مصرف‌کنندگانش داشته باشد.
اما برخورد قانون با عاملان تولید این ماده مخدر سبز چگونه است؟ جانشین معاون پیشگیری از وقوع جرم دادسرا بیان می‌کند: این کارگاه‌ها به‌طور معمول از طریق گزارش‌های مردمی و بازرسان مراکز بهداشت شناسایی می‌شوند. پس از شناسایی، پلمب و اموال و دستگاه‌هایشان جمع‌آوری می‌شود. مواد تولیدشده نیز معدوم می‌شوند و افراد به جریمه‌هایی از ۴ تا ۲۰ میلیون تومان محکوم می‌شوند. همچنین، صاحبان کارگاه‌ها تعهد می‌دهند دیگر در این شغل فعالیت نکنند.
او تصریح می‌کند: فروش ناس به‌عنوان دخانیات بدون دود، غیرقانونی و ممنوع است و برای آن مانند سیگار و تنباکو، عاملیت فروش تعیین نشده است. درواقع فروشنده هرگونه دخانیات، باید عاملیت فروش مجاز داشته باشد. در صورت داشتن عاملیت فروش هم فقط باید سیگار‌های دارای مجوز و بسته‌بندی ایرانی که پیام و تصویر بهداشتی دارند، به فروش برسانند.
این مقام قضایی با بیان اینکه به‌هیچ‌عنوان از انواع دخانیات چه دارای بو یا بدون بو و دود حتی برای امتحان، مصرف نکنید، می‌گوید: ناس در بسته‌بندی‌های کوچک به فروش می‌رسد و متأسفانه به‌راحتی مورد مصرف دانش‌آموزان ما قرار می‌گیرد و داخل جیب‌هایشان نگهداری می‌شود. درحالی‌که خانواده آن‌ها با این ماده مخدر و حتی ظاهر آن آشنا نیستند که دراین‌باره نیاز به برخورد آگاهانه والدین وجود دارد.
ابراهیم‌زاده تصریح می‌کند: شهروندان در صورت استشمام هر گونه بوی مشکوکی از دخانیات گرفته تا مشروبات الکلی یا مواجهه با عرضه دخانیات و انبار‌ها و کارگاه‌های غیرمجاز، موضوع را به شماره ۱۹۰ سامانه رسیدگی به درخواست‌های مردمی وزارت بهداشت یا با مراجعه به دادسرای کوهسنگی، طبقه همکف، معاونت پیشگیری از وقوع جرم و تماس با شماره ۳۱۹۳۰۳۱۲ اعلام کنند.