به گزارش شهرآرانیوز بیش از یک سال است که توزیع شیرخشک به صورت قطره چکانی به داروخانه‌ها توزیع می‌شود و منابع خبری مختلف دلایل متفاوتی را سبب کاهش موجودی شیرخشک‌های نوزادان در داروخانه عنوان کردند؛ در حالی که سرنخ کمبود شیرخشک فراتر از مسائل حاشیه‌ای است.
قاچاق، عدم توزیع نامناسب، خوراک حیوانات خانگی، کاهش تولید و عدم واردات مواد اولیه از جمله دلایل مهمی است که متولیان این موضوع به آن اشاره کردند اما بررسی‌های خبرنگارشهرآرانیوز نشان می‌دهد علت کمبود شیرخشک در کشور فراتر از مسائل حاشیه‌ای است و باید سرنخ ماجرا را در جای دیگری جست و جو کرد. به همین موجب به سراغ رییس انجمن تولیدکنندگان شیرخشک یکی از متولیان اصلی تولید شیرخشک رفتیم.
به گفته هانی تحویل زاده، رییس انجمن تولید کنندگان شیرخشک، تا سال گذشته نیاز واقعی نوزادان به شیرخشک سالانه ۳۵ میلیون قوطی بود در حالی که پارسال ۶۰ میلیون قوطی مصرف شده است. در واقع نیمی از این شیرخشک‌ها مازاد بر مصرف بوده است.
این ارقام در حالی مطرح می‌شود که تعداد موالید پارسال نسبت به سال‌های قبل تغییری چندانی نداشته و در عین حال تولید شیرخشک نسبت به گذشته ۲۰ درصد افزایش داشته است. مساله قاچاق کالا مساله دیروز و امروز نیست و سالیان سال است که اتفاق می‌افتد اما چرا با وجود افزایش تولید، امسال به یکباره دچار کمبود شیرخشک شدیم؟
در یک حساب سرانگشتی با مقایسه عرضه و تقاضا یعنی تعداد نوزادان در کشور و نیاز آن‌ها به شیرخشک و از طرف دیگر تولیدات بیش از ۲ برابری مصرف شیرخشک در کارخانجات، این سوال مطرح می‌شود که چرا باز هم با کمبود شیرخشک در کشور مواجه هستیم؟
تحویل‌زاده با بیان اینکه کمبود شیرخشک مربوط به مشهد نمی‌شود و یک مساله جدی برای استان‌های دیگر هم به حساب می‌آید، میگوید:مشکل اساسی شیرخشک را باید در تخصیص منابع ارزی جست و جو کرد. اعتبارات ارزی به اندازه مکفی از طرف سازمان غذا و دارو تامین نمی‌شود و از طرف دیگر بانک مرکزی هم منابع لازم برای تخصیص ارز را ندارد.
وی با بیان اینکه معضل کمبود شیرخشک به سه عامل مهم ملی تخصیص کم، نابهنگام و نبود منابع ارزی در بانک مرکزی بازمی‌گردد، بیان می‌کند: بیش از سه ماه طول می‌کشد که برای ترخیص برخی مواد اولیه محموله‌های شیرخشک از بانک عامل حواله بگیریم. همین مساله باعث می‌شود مواد اولیه دیرهنگام به کارخانجات برسد و با ظرفیت کمتری تولید شود.
رییس انجمن تولید کنندگان شیرخشک با بیان اینکه خطوط تولید شیرخشک کشورمان این قابلیت را دارد که نیاز کشور‌های همسایه را هم برطرف کند، تصریح می‌کند: ۸۵ درصد مواد اولیه شیرخشک از اروپا وارد می‌شود که این موضوع نیازمند تخصیص ارز است. سرعت و کیفیت خطوط تولید شیرخشک ما بالاست و مشکلی در تولید نداریم ولی اگر تخصیص ارز به همین منوال ادامه یابد، ظرفیت تولید شیرخشک رو به کاهش می‌رود و با بحرانی جدی مواجه می‌شویم.
تحویل زاده با بیان اینکه قاچاق شیرخشک به حدی شدید نیست که به کمبود شیرخشک منجر شود، میگوید: بار‌ها به سازمان غذا و دارو و حتی دفتر ریاست جمهوری در این باب نامه نوشته‌ایم. آن‌ها هم پیگیرهستند اما تا مشکلات ارزی حل نشود، بحران شیرخشک همچنان ادامه خواهد داشت. تاکنون پیگیری‌های ما برای تخصیص مناسب ارز به جایی نرسیده و وضعیت نابسامان بازار شیرخشک همچنان ادامه دارد.
وی با اشاره به خرید بی رویه مردم و انبار کردن بی مورد شیرخشک توسط برخی داروخانه‌ها نیز میگوید: مسئله دیگری که به کمبود شیرخشک دامن می‌زند، دولتی بودن قیمت آن است. شیرخشک در کشور‌های همسایه پنج تا هفت برابر قیمت کشور ماست؛ از همین رو خانواده‌ها به مقدار بالا و بیش از نیازشان آن را خریداری می‌کنند و فرزندان را دیرتر به غذای سفره عادت می‌دهند چون شیرخشک ارزانتر از غذای سفره است.
رییس انجمن تولیدکنندگان شیرخشک با بیان اینکه تولید شیرخشک در داخل برای تولیدکنندگان سوددهی ندارد و قیمت آن طی سالیان متمادی افزایشی نداشته، تصریح می‌کند: پیشنهاد می‌شود به جای یارانه‌ای که به تولیدکنندگان شیرخشک پرداخت می‌شود، به خود مصرف‌کنندگان اعطا شود. به طور دقیق‌تر تا زمانی که قیمت شیرخشک واقعی نشود، مصرف غیر واقعی آن نیز ادامه خواهد داشت.
باید توجه داشت تولید شیرخشک نوزاد با وجود مشکلات حل‌نشده‌ای مثل نبود قیمت‌گذاری صحیح، یارانه نامناسب، افزایش هزینه‌ها و به‌صرفه‌نبودن تولید، استهلاک تجهیزات، تورم و… هنوز کاهش پیدا نکرده و چرخ کارخانجات متوقف نشده است اما به دلیل سیاست گذاری‌های نامناسب در تخصیص ارز، همچنان با بحران شیرخشک مواجه هستیم و تا تصمیمات بالادستی در تخصیص ارز اصلاح نشود، روند کمبود کالا و بحران ادامه خواهد داشت.