بعد از گمانه‌زنی‌های فراوان بر سر نحوه چینش فیلم‌های اکران نوروزی، سرانجام نام هفت فیلمی را که قرار است در این زمان روی پرده سینما‌های کشور بروند.
شکیبا افخمی‌راد _ بر این اساس درکنار فیلم «خوب، بد، جلف ۲» که اکرانش در سینما‌ها آغاز شده است، شش فیلم «شنای پروانه»، «پسرکشی»، «لاله»، «لامینور»، «بازیوو» و «زن‌ها فرشته‌اند ۲» در اکران نوروز روی پرده خواهند رفت.
در این بین برخلاف پیش‌بینی‌ها، تنها سه فیلم از جشنواره فیلم فجر امسال حضور دارند و چهار فیلم دیگر از تولیدات سینمایی سال ۹۸ هستند. در نوشتار پیش‌رو نگاهی انداخته‌ایم به چالش‌ها، ضعف‌ها و قوت‌های فهرست اعلام‌شده برای اکران در نوروز ۹۹.
۲ انتخاب منطقی
معمولا در ۱۰ سال اخیر به غیر از نوروز ۹۱ و ۹۷، هرساله بهترین فیلم از نگاه تماشاگران جشنواره فیلم فجر در اکران نوروز روی پرده رفته است؛ فیلم‌هایی که امتحانشان را در جذب مخاطب پس داده‌اند و در آغاز سال جدید، می‌توانند به سینما‌ها رونق ببخشند؛ به‌عنوان مثال فیلم «متری شیش‌ونیم»، منتخب مردم در جشنواره سی‌وهفتم، که در نوروز ۹۸ اکران شد. فیلمی اجتماعی که توانست به فروش بیش از ۲۷ میلیارد دست پیدا کند. امسال نیز در ترکیب فیلم‌های نوروز نام بهترین اثر از دیدگاه تماشاگران جشنواره سیوهشتم قرار گرفته است.
بر این اساس، «شنای پروانه» به‌کارگردانی محمد کارت در آغاز سال جدید روی پرده سینما‌های کشور خواهد رفت. این فیلم علاوه‌بر آنکه بیشترین سیانس فوق‌العاده در جشنواره فیلم فجر را گرفت و به فیلم محبوب تماشاگران تبدیل شد، توانست نظر هیئت داوران را نیز جلب کند و به‌همراه «روز صفر»، رکورددار سیمرغ‌های جشنواره امسال باشد، از این‌رو می‌توان گفت نام این فیلم به‌درستی درمیان هفت فیلم نوروزی قرار گرفته است. «شنای پروانه» اثری اجتماعی است که از حضور بازیگران مطرحی، چون جواد عزتی، طناز طباطبایی و امیر آقایی بهره گرفته است.
یکی از نکات جالب توجه این فیلم، گریم و بازی امیر آقایی است. او در فیلم «شنای پروانه» نقش یک گنده‌لات را ایفا می‌کند. از همان روز‌های پیش از جشنواره که فلیمی چنددقیقه‌ای از بازی آقایی در این اثر منتشر شد، بسیاری گریم این بازیگر را شبیه‌به وحید مرادی -یکی از لات‌های معروف تهران که سال گذشته در زندان طی یک درگیری کشته شد- دانستند.
هرچند که داستان فیلم به ماجرای وحید مرادی شباهتی ندارد، همین موضوع نیز مجموعه‌ای حواشی برای «شنای پروانه» ایجاد کرده است. بر این اساس، روز گذشته همسر وحید مرادی اعلام کرده است که می‌خواهد از سازندگان این فیلم شکایت کند.
او به انصاف‌نیوز گفته است: «خیلی‌ها می‌خواهند وحید را به‌عنوان اراذل معرفی کنند و فیلم «شنای پروانه» هم یکی از آن‌هاست. من اجازه ندادم از وحید فیلم بسازند، اما حالا از سازندگان فیلم شنای پروانه شکایت می‌کنم؛ چون می‌خواستند ادای شوهرم را دربیاورند و می‌خواهند بگویند عاقبت وحید مرادی اراذل‌واوباش همین است. من هیچ‌وقت اجازه نمی‌دهم شوهرم خراب شود.
وحید، کشتی‌گیر و ورزشکار بود.» سازندگان «شنای پروانه» هنوز واکنشی به صحبت‌های همسر وحید مرادی نشان نداده‌اند. باید دید این حواشی بر اکران فیلم محمد کارت تاثیر می‌گذارد یا نه.
دیگر نکته مثبتی که در سال‌های اخیر در ترکیب اکران نوروز مشاهده می‌شود، درنظر گرفتن یک جایگاه برای فیلم‌های کودک‌ونوجوان است. امسال نیز فیلم «بازیوو» به کارگردانی امیرحسین قهرایی و تهیه‌کنندگی غلامرضا موسوی، سینماگر مشهدی، برای پخش در نوروز ۹۹ انتخاب شده است. «بازیوو» نخستین‌بار در جشنواره کودک امسال روی پرده رفت و توانست چهار جایزه مهم این رویداد را از آن خود کند.
همین موضوع را نیز می‌توان برگ برنده «بازیوو» در پیشی گرفتن از اصلی‌ترین رقیبش «پیشی‌میشی» به‌کارگردانی حسین قناعت دانست.
این فیلم فضای شادی دارد و از حضور بازیگران مطرحی، چون برزو ارجمند، پژمان بازغی، محمدرضا هدایتی، لیندا کیانی، رضا شفیعی‌جم و سحر زکریا بهره گرفته است؛ دو موضوعی که می‌تواند به پررونق شدن گیشه نوروز کمک کند.
شانس فیلم‌های اجتماعی
درمیان فیلم‌هایی که در جشنواره امسال روی پرده نرفتند، ولی تمام رسانه‌ها برای آن‌ها جایگاهی در اکران نوروز درنظر گرفته بودند، می‌توان به فیلم «لامینور» به‌کارگردانی داریوش مهرجویی اشاره کرد؛ فیلمی که درنهایت توانست به اکران نوروز برسد. بیست‌وهفتمین ساخته داریوش مهرجویی از ابتدای مراحل ساختش به‌دلیل درگیری با بنیاد سینمایی فارابی، دچار حواشی شد.
بعد از آن نیز عوامل فیلم تصمیم گرفتند فیلمشان را به جشنواره فیلم فجر ارائه نکنند؛ تصمیمی که احتمالا به حواشی رخ‌داده برای «سنتوری» در جشنواره بیست‌وپنجم و جلوگیری از اکران عمومی آن برمی‌گردد. حال بدون هیچ حاشیه‌ای، این فیلم قرار است در نوروز ۹۹ روی پرده برود. انتخاب «لامینور» ازنظر نام کارگردان، حضور بازیگرانی، چون علی نصیریان، پردیس احمدیه، سیامک انصاری، بیتا فرهی، علی مصفا، مهرداد صدیقیان، بهناز جعفری و کاوه آفاق و همچنین داستان فیلم که گفته می‌شود درباره دختری نوازنده است، می‌تواند اتفاقی مثبت برای فهرست اکران نوروزی باشد.
«لاله» به کارگردانی اسدا... نیک‌نژاد، دیگر اثر انتخابی شورای اکران برای نوروز ۹۹ است.
این فیلم جزو فیلم‌های متقاضی شرکت در جشنواره سیوهشتم فجر بود که درنهایت به‌دلیل تمام نشدن مراحل فنی، نتوانست نظر هیئت انتخاب را جلب کند. «لاله» را که ساخت آن به‌دلیل مشکلات مالکیت، هشت سال طول کشیده است، می‌توان از فیلم‌های پرحاشیه سینمای ایران دانست. موضوع این اثر سینمایی که قرار است به «لاله صدیق» یکی از قهرمان‌های اتومبیل‌رانی ایران بپردازد، می‌تواند یکی از نکات مثبت «لاله» در جذب مخاطب باشد.
در این فیلم سارا امیری (در نقش لاله)، ایرج نوذری، سینان تازچو، نیکی کریمی، سام قریبیان و همایون ارشادی به ایفای نقش می‌پردازند. همچنین به‌گفته تورج منصوری، تهیه‌کننده فیلم، این اثر سینمایی برای اکران عمومی باید دوبله شود؛ چراکه به زبان انگلیسی ساخته شده است. درنهایت باید منتظر اکران ماند و دید که «لاله» چه ویژگی به غیر از داستانش دارد که توانسته است نظر هیئت انتخاب را برای اکران در نوروز جلب کند.
فرصتی برای دلجویی
شاید کمترکسی فکر می‌کرد ازمیان فیلم‌هایی که در جشنواره امسال به روی پرده رفته‌اند، شانس اکران در نوروز به «پسرکشی» ساخته محمدهادی کریمی برسد؛ اثری که به‌عنوان فیلم رزرو معرفی شد و درنهایت با نرسیدن «خورشید» به جشنواره، از روز سوم جشنواره در سینما‌های کشور اکران شد. راهیابی این فیلم به بخش مسابقه جشنواره آن‌چنان که باید، خوش‌یمن نبود.
«پسرکشی» در زمان اکران در جشنواره نتوانست به اندازه کافی و در زمان‌های مناسب در سینما‌های مردمی به نمایش درآید؛ اتفاقی که باعث شد این فیلم از بخش سیمرغ مردمی خارج شود. در سینمای رسانه‌ها نیز در آخرین سیانس پردیس ملت روی پرده رفت و به‌دلیل کمبود وقتِ نشست خبری‌اش، تنها در ۱۰ دقیقه به پایان رسید، اما حالا بهترین زمان اکران را به‌دست آورده است؛ البته اینکه این فرصت تنها به‌خاطر دلایل حرفه‌ای و فنی به «پسرکشی» داده شده است یا برای دلجویی از عوامل آن، هنوز جای سوال دارد. «پسرکشی» با بازی ژاله صامتی، آرمان درویش، بهاره کیان‌افشار و نسیم ادبی، داستانی معماگونه از پیچیدگی‌های روابط خانوادگی را روایت می‌کند.
کمدی‌های نوروز
«خوب، بد، جلف ۲: ارتش سری»، ساخته پیمان قاسم‌خانی که از چهارشنبه هفته گذشته اکرانش را در سینما‌های سراسر کشور آغاز کرده است، دیگر اثری است که در فهرست اکران نوروزی سینما‌ها قرار دارد؛ یک اثر کمدی، مناسب حال‌وهوای نوروز با حضور بازیگرانی، چون پژمان جمشیدی، سام درخشانی و حامد کمیلی. باتوجه‌به استقبالی که از قسمت اول فیلم در نوروز ۹۶ شد، انتظار می‌رود قسمت دوم آن نیز بتواند رونق‌بخش گیشه ۹۹ باشد، اما آخرین جایگاه فیلم‌های نوروزی به فیلم «زن‌ها فرشته‌اند ۲» ساخته حسین فرح‌بخش اختصاص دارد؛ فیلمی که تا امروز هیچ خبری درباره ساخت، بازیگران و داستان آن منتشر نشده است.
شاید همین موضوع، قرارگرفتن نام این فیلم را در میان اکران‌های نوروزی سوال‌برانگیز کند. قسمت اول «زن‌ها فرشته‌اند» را شهرام شاه‌حسینی، کارگردانی و فرح‌بخش تهیه کرده بود. حال، اما خود فرح‌بخش کارگردانی قسمت دوم آن را برعهده گرفته است.
اگر قسمت دوم این فیلم در ادامه قسمت اولش باشد، باید فضایی اجتماعی و کمدی داشته باشد که خود می‌تواند بر رونق گیشه نوروز بیفزاید. همچنین در «زن‌ها فرشته‌اند» بازیگرانی، چون امین حیایی، نیکی کریمی، مهتاب کرامتی و محمدرضا شریفی‌نیا حضور داشتند؛ البته باتوجه‌به نبود خبری رسمی درباره فیلم، معلوم نیست این بازیگران در قسمت دوم «زن‌ها فرشته‌اند» نیز حضور داشته‌باشند یا نه.
چالشی به نام کرونا
اگر نگاهی به ترکیب فیلم‌های نوروز ۹۹ بیندازیم، می‌بینیم برخلاف هرسال که تعداد فیلم‌های کمدی در نوروز بیشتر بود، امسال فیلم «خوب، بد، جلف ۲» و احتمالا «زن‌ها فرشته‌اند ۲» به‌عنوان آثار کمدی روی پرده خواهند رفت؛ موضوعی که شاید بر کم شدن فروش سینما‌های کشور تاثیر بگذارد. انتخاب تنها دو فیلم کمدی درحالی بوده است که فیلم‌های دیگری از این سبک نیز متقاضی اکران بودند.
ازجمله آن‌ها می‌توان به «انفرادی» به‌کارگردانی سیدمسعود اطیابی اشاره کرد. این فیلم که از حضور بازیگری، چون رضا عطاران بهره گرفته است، می‌توانست در فروش بیشتر گیشه نوروز تاثیرگذار باشد. ازسوی دیگر چند فیلم پرمخاطب جشنواره فیلم فجر مانند «خروج» اثر ابراهیم حاتمی‌کیا و «روز صفر» به‌کارگردانی سعید ملکان که می‌توانستند در فهرست اکران نوروزی جای بگیرند و مخاطبان بسیاری را به سینما‌ها بکشانند، به این فهرست راه نیافتند.
دیگر جامانده از اکران نوروزی نیز فیلم پرحاشیه «دیدن این فیلم جرم است» نام دارد؛ اثری که باتوجه‌به موضوع سیاسی‌اش، می‌توانست توجه مخاطبان را جلب کند. احتمالا این فیلم به‌دلیل آنکه تولید امسال نیست، از رقابت بازمانده است. اما مهم‌ترین چالش اکران نوروز نه نبودِ فیلم‌های کمدی و نه اکران نشدن فیلم‌های پرمخاطب جشنواره است.
مهم‌ترین چالشی که اکران نوروزی امسال با آن روبه‌روست، شیوع ویروس کرونا در سطح کشور است؛ اتفاقی که درصورت ادامه، می‌تواند سینما‌ها را در ایام عید نیز به تعطیلی بکشاند و یکی از زمان‌های پرفروش سینما را به بی‌رونق‌ترین آن‌ها تبدیل کند.