به گزارش شهرآرانیوز در هفت ماه گذشته، جمعیت هلال احمر استان به نجات جان ۱۰۸ حادثه‌دیده در کوهستان پرداختند که متأسفانه در این بین، چهار تن از حادثه‌دیدگان جانشان را از دست دادند. احتمالا کمتر شنیده باشیم که یکی از خدمات ویژه جمعیت هلال احمر، پوشش حوادثی است که در ارتفاعات رقم می‌خورد.
در خراسان رضوی به‌طور تخصصی دو پایگاه امداد کوهستان در محدوده چناران و نیشابور مستقر است که در ۲۱۰ روز گذشته نیرو‌های این ایستگاه‌ها تاکنون ده‌ها عملیات امدادی را برای نجات جان طبیعت‌گردان، کوهنوردان و... در ارتفاعات استان انجام داده‌اند. اما حوادث کوهستان شامل چه مواردی می‌شود و مناطق حادثه‌خیز استان ما در کدام نواحی گسترده شده است؟ این حوادث بیشتر برای چه افرادی اتفاق می‌افتد و برای کاهش آن چه باید کرد؟ مجتبی طاهری، رئیس اداره عملیات جمعیت هلال احمر خراسان رضوی، پاسخ به این سؤال‌ها را داده که شرح آن در ادامه آمده است.
در حوادث جاده‌ای، درست جایی که دسترسی به خدمات شهری وجود ندارد، نیرو‌های جمعیت هلال احمر پای کار هستند و کار نجات درمانی و فنی را به عهده دارند. رئیس اداره عملیات جمعیت هلال احمر خراسان رضوی با بیان این مطلب می‌گوید: در این میان، حوادث کوهستان هم دیگر حوزه فعالیت جمعیت ماست که شامل امدادرسانی به خودرو‌های سقوط کرده در دره، انتقال مجروحان به بیمارستان و نجات شهروندانی است که در پی کوهنوردی در کوهستان مفقود شده‌اند.
مجتبی طاهری با بیان اینکه استان ما به دلیل فراوانی کوه‌های اطراف، بسترساز حوادث کوهستان است، می‌گوید: از ابتدای سال تاکنون، ۶۱ حادثه کوهستان رخ داده است که ۱۰۸ حادثه‌دیده و ۵۵ مصدوم داشته و متأسفانه چهار فوتی داشته‌ایم. در این بین حادثه‌دیدگان مفقودشده در کوهستان، افراد آماتوری هستند که برای گلگشت راهی منطقه کوهستانی شده‌اند، اما یا در زمان برگشت، راه را گم کرده و گرفتار شده یا اینکه مصدوم شده‌اند.
او می‌افزاید: حوادث کوهستان معمولا در دو فصل بهار و تابستان به دلیل گرم‌بودن هوا بیشتر است. در فصل زمستان افراد عادی به کوهنوردی نمی‌روند و حرفه‌ای‌ها هم خیلی کمتر دچار حادثه می‌شوند، بنابراین آمار این حوادث در دو فصل پایانی سال کم می‌شود.
طاهری می‌گوید که در حوادث کوهستان برای پیداکردن مفقودان با ابهامات شدید نسبت به یک گستره وسیع محیطی روبه‌رو هستیم، درحالی که نمی‌دانیم مفقودشدگان زنده هستند یا جانشان را از دست داده‌اند. در نجات‌رسانی به حادثه‌دیدگان ابتدا باید مشخص شود که با فرد عادی روبه‌رو هستیم یا نیمه‌آماتور.
او در این زمینه می‌افزاید: به طور معمول افراد دوره‌دیده کوهنوردی، از نظر آمادگی جسمانی در شرایط خوبی هستند. ما می‌دانیم که می‌توانند برای خود سرپناه درست کنند و به ما علامت بدهند. همچنین آن‌ها بقا در شرایط سخت را می‌شناسند و همه این‌ها برای نجات آن‌ها به ما زمان می‌دهد، اما افراد عادی در شرایط هوای برفی و بارانی و مه و طوفان، بیشتر از سه ساعت دوام نمی‌آورند، در حالی که این عدد برای افراد حرفه‌ای بین ۲۴ تا ۴۸ ساعت است.
طاهری خاطرنشان می‌کند که چندین منطقه حادثه‌خیز در استان داریم که بیشتر حوادث کوهستان در این محدوده‌ها رخ می‌دهد. به گفته او اولین نقطه حادثه‌خیز، کوه‌های بینالود در شهرستان نیشابور است که امسال ۱۰ حادثه داشته است. رتبه‌های بعدی را کوه‌های هزارمسجد چناران با هشت‌حادثه، خلیل‌آباد کاشمر با هفت‌حادثه، کوه‌های اطراف مشهد با شش و دره‌شمخال قوچان با پنج‌حادثه از آن خود کرده‌اند.
او می‌افزاید: توصیه ما این است که علاقه‌مندان به کوهنوردی این رشته را به‌عنوان رشته ورزشی ببینند. رشته‌ای که هیئت دارد و باشگاه و برای هر سطحی از افراد برنامه‌ها و دوره‌های آموزشی برگزار می‌کند. به‌طوری که در صورت آموزش‌دیدن، ۹۰ درصد حوادث کوهستان کم خواهد شد.
رئیس اداره عملیات جمعیت هلال احمر خراسان رضوی با بیان اینکه خراسان رضوی به‌طور تخصصی به دو پایگاه امداد کوهستان مجهز است، می‌گوید: یک پایگاه در روستای دولت‌آباد چناران واقع شده است که نزدیک‌ترین محل برای رسیدگی به حوادث کوهستان منطقه اخلمد است. پایگاه کوهستان دیگر، اما در منطقه بوژان نیشابور واقع شده است. به گفته طاهری در هر کدام از این پایگاه‌ها، یک موتور کوهستان و یک خودرو امدادی کمک‌دار مستقر است و در صورت نیاز به آمبولانس نیز از نزدیک‌ترین پایگاه امدادی جاده‌ای درخواست می‌شود.
او می‌افزاید: در هر شیفت کاری این پایگاه‌ها، پنج نجاتگر دوره‌دیده برای اقدامات درمانی و فنی حضور دارند که این افراد دوره‌های تخصصی کوهنوردی، پزشکی کوهستان و کار در ارتفاع را نیز گذرانده‌اند. اما در کنار این دو پایگاه امداد کوهستان، گروه واکنش سریع استان هم به‌عنوان پشتیبان حضور دارد که حجم مهمی از حوادث کوهستان‌های اطراف مشهد که دشوارتر یا خاص‌تر است، توسط این گروه انجام می‌شود.
به گفته طاهری گروه واکنش سریع، امسال پانزده عملیات نجات را به انجام رسانده است که شش‌عملیات آن ویژه کوهستان بوده است. گروه هجده‌نفره واکنش سریع در پایگاه معاونت امداد واقع در بزرگراه پیامبر اعظم (ص) مستقر هستند. آن‌ها به تمام مهارت‌های امداد و نجات در کوهستان، نجات از زیر آوار و سیلاب نیز مجهز هستند.