به گزارش شهرآرانیوز یکی از سیاست‌ها و رویکرد‌های مدیریت‌شهری و شورای اسلامی شهر در دوره ششم، توجه ساختاری و ماندگار به حوزه فرهنگی و اجتماعی است. در کنار اقدامات و وظایف مدیریت‌شهری برای زائران و مجاوران بارگاه رضوی، موضوع‌های فرهنگی در این دوره رنگ‌وبوی جدیدی به خود گرفته و حوزه سازمان اجتماعی‌وفرهنگی شهرداری مشهد با ایجاد رویداد‌ها و برنامه‌های گوناگون درصدد است تا علاوه بر ایجاد بستر‌ها برای تعاملات فرهنگی شهر، با هدف شناخت هرچه بیشتر مشهد، الگو‌ها و شیوه‌های فرهنگ‌سازی و نمادسازی فرهنگی در این شهر را به دیگرشهر‌های کشور منتقل کند.
یکی از بستر‌های ایجاد تعامل فرهنگی و اجتماعی در بین جامعه مشهدی و انتقال نام و نشان شهرمان به دیگرنقاط، معرفی الگو‌های این شهر است. مشهد به‌دلیل وجود مضجع نورانی حضرت‌رضا (ع) میعادگاه بسیاری از چهره‌ها در حوزه‌های گوناگون از گذشته تا به امروز بوده است.
در این راستا مدیریت‌شهری مشهد به این ظرفیت بزرگ شهرمان توجه ویژه کرده و با تلاش‌های بسیار برای ثبت روز مشهد در دهم دی‌ماه، پیگیری ویژه‌ای در دست انجام است تا از امسال «نشان مشهد» هم به پاس قدردانی از تأثیرگذاری در فرهنگ مشهد، به افراد تأثیرگذار شهر اهدا شود. در این‌باره با حسین باغگلی، معاون شهردار و رئیس سازمان اجتماعی‌وفرهنگی شهرداری مشهد، به بررسی آخرین وضعیت اقدامات فرهنگی و اجتماعی شهر درباره اهدای «نشان مشهد» پرداختیم که از نظر می‌گذرد.
یکی از رویکرد‌های اصلی این دوره مدیریت‌شهری توجه ویژه به موضوع‌های فرهنگی و اجتماعی است. سازمان اجتماعی وفرهنگی شهرداری مشهد در راستای تحقق این سیاست و رویکرد شورای اسلامی شهرمان و مدیریت‌شهری تاکنون چه اقداماتی کرده است؟
یکی از موضوع‌های مطرح‌شده در دوره ششم شورای اسلامی شهر و مدیریت‌شهری مشهد، افزایش انسجام اجتماعی است. در راستای تحقق سیاست افزایش انسجام اجتماعی در کلان‌شهر مشهد، رویکرد‌های خانواده‌محوری، مسجدمحوری، توسعه مشارکت مردمی و دیگرموضوعات از این دست در دستورکار حوزه فرهنگی‌واجتماعی شهرداری مشهد قرار دارد و در راستای تحقق این سیاست، اقدامات گوناگونی را طراحی و اجرا کرده‌ایم.
توسعه رویداد‌های شهری، اجرای برنامه‌های فرهنگی‌واجتماعی به‌شکل کلان، جدی‌گرفتن مشارکت‌های مردمی در مناسبت‌ها و برنامه‌های شهری، استفاده از ظرفیت تربیت‌بدنی و سلامت در راستای افزایش شادابی و نشاط مردم و اهدای نشان مشهد، برخی از اقداماتی بوده است که مدیریت‌شهری مشهد برای آن‌ها برنامه‌ریزی کرده و برخی‌ها را هم اجرا و عملیاتی کرده است.
یکی از اقدامات مهم ما برای توسعه انسجام اجتماعی شهر با درنظرگرفتن دو کلیدواژه الگوسازی و توسعه اعتمادبه‌نفس محلی، اهدای نشانی با نام «نشان مشهد» به افراد تأثیرگذار در بخش‌های مختلف این شهر است. زیربنا و مقدمه توسعه و انسجام اجتماعی، ایجاد زمینه برای تعامل شهروندان با هم است. این تعامل شکل‌ها و شیوه‌های متنوعی دارد که یکی از آن‌ها افزایش اعتمادبه‌نفس محلی با بهره‌گیری از موضوع شناسایی و معرفی الگو‌های شهر است.
در این راستا افراد تأثیرگذار در شهر در حوزه‌های گوناگون شناسایی و به‌شکلی مطلوب به جامعه معرفی می‌شوند. این افراد باید در قید حیات باشند، کار ویژه‌ای را در راستای توسعه خدمات‌شهری انجام داده باشند و البته کارشان برای مردم ملموس باشد.
معرفی این الگو‌ها زمینه افزایش اعتمادبه‌نفس شهروندان را ایجاد می‌کند. یکی از اشکالاتی که امروز با آن درگیر هستیم، این است که دشمنان داخلی و خارجی در تلاش‌اند تا اعتمادبه‌نفس ملی را به چالش بکشند و هر چیزی را که ما از آن به‌عنوان دستاورد یاد می‌کنیم، کم‌اهمیت جلوه دهند. در این راستا باید از این دستاورد‌ها صیانت شود. در جامعه کم‌وکاستی وجود دارد، اما توجه زیاد به کم‌وکاستی مانند توجه زیاد به موضوع آسیب‌های اجتماعی در جامعه سبب افزایش آن‌ها می‌شود، درحالی‌که باید این موضوع به‌صورت برعکس عمل شود؛ به این صورت که باید نقاط قوت و توانایی‌هایمان را در تعاملات اجتماعی بازگو کنیم تا این قوت‌ها سبب رفع کاستی‌ها در جامعه شود.
قطعا. شهرداری در موضوع «نشان مشهد» در تلاش است که یک فضای اجتماعی مطلوب از جنس سپاسگزاری از افراد مؤثر را فراهم کند. در این راستا به افراد تأثیرگذار در هشت حوزه فرهنگی و هنری، اجتماعی، تربیت‌بدنی و ورزش، بهداشت، درمان و محیط‌زیست، اقتصادی و سرمایه‌گذاری، علمی و فناوری، زیارت و ایثار و شهادت نشان مشهد و دیپلم افتخار اهدا خواهد شد.
برای شناسایی افراد برتر از مشارکت بخش‌های گوناگون و گروه‌های نخبگانی غافل نشده‌ایم. در این‌باره هشت کمیته متشکل از افراد متخصص، گروه‌های مردمی فعال در حوزه مدنظر و مسئولان سازمان‌های فعال در حوزه‌های هشت‌گانه ایجاد شده‌اند. این کمیته‌ها شاخصه‌های افراد منتخب را تدوین کرده‌اند و به فهرستی از افراد تأثیرگذار شهرمان رسیده‌اند. داوری اولیه انتخاب افراد انجام شده است و پس از داوری نهایی و تأیید افراد در کمیته راهبری در هر حوزه یک خانم و یک آقا صاحب «نشان مشهد» خواهد شد و شش نفر دیگر نیز دیپلم افتخار دریافت خواهند کرد. در این دوره از افراد تأثیرگذار شهر که درگذشته‌اند، به‌شکل عمومی قدردانی خواهد شد و این نشان‌ها و دیپلم‌های افتخار به افراد در قید حیات اهدا خواهد شد. در این‌باره تاکنون ۱۵۰ نامزد به مرحله داوری تخصصی معرفی شده‌اند.
طبیعی است که ما از برخی مشاهیر شهرمان هویت می‌گیریم، اما قرار است در سال‌های آینده و در برنامه‌های دیگر، از افرادی که در دوره معاصر جزو نفرات مؤثر مشهد بوده‌اند و اکنون در بین ما نیستند نیز قدردانی کنیم.
این نشان قرار است سالانه به افراد تأثیرگذار اهدا شود و در سال‌های دیگر مشخصه اصلی برای اهدای نشان این خواهد بود که افراد در یک‌سال گذشته اقدام مؤثری انجام داده باشند. با توجه به اینکه در توافق داخلی دهم دی به‌عنوان روز مشهد انتخاب شده است، مراسم اهدای «نشان مشهد» امسال هم به مناسبت این روز در شامگاه نهم دی برگزار خواهد شد.
ساخت تندیس «نشان مشهد» در مراحل نهایی است و ماکت اولیه آماده و تأیید و حتی نسخه اولیه آن هم ساخته شده است. در صورت تأیید این نشان در شورای راهبری، اقدامات لازم برای تولید کلی تندیس‌ها انجام خواهد شد.
برخی حوزه‌ها برای انتخاب افراد حوزه‌های تخصصی هستند که با بهره‌گیری از گروه‌های نخبگانی افراد پیشنهاد شده اند. در برخی موارد کارنامه افراد مد نظر قرار گرفته، اما در برخی بخش‌ها مانند ایثار و شهادت رأی عمومی هم مدنظر بوده است. در عین حال در تلاشیم بخش مردمی را در سال آینده پررنگ‌تر کنیم و حتی معرفی نامزد براساس رأی مردمی هم برای سال‌های دیگر پیشنهاد شده است تا در دیگرسال‌ها اهدای «نشان مشهد» در بخش مردمی را هم داشته باشیم.
موضوع مسجدمحوری دو بخش دارد. بخش نخست مسجدمحوری با محوریت توسعه فعالیت‌های فرهنگی در مساجد در دستورکار است و بخش دوم هم کمک به رونق‌بخشی مساجد مدنظر است. در بخش دوم از گذشته سازوکاری برای بهسازی مساجد وجود داشته است، اما با توجه به رویکرد شورای ششم شهر و به‌تبع آن مدیریت‌شهری، حجم خدمات ارائه‌شده به مساجد در این دوره افزایش چشمگیری داشته، به‌طوری‌که نسبت به هفت‌هشت‌سال گذشته سطح خدمات رشد ۱۰ برابری داشته است.
اما در بخش اول و توسعه فعالیت‌های فرهنگی مساجد، مدیریت‌شهری مشهد دو محور را در دستورکار قرار داده است؛ نخست اینکه در برنامه‌های شهری از مساجد کمک بگیریم و مساجد پای کار فعالیت‌های شهری در مناسبت‌های مختلف باشند.
با این اقدام امروز شاهدیم که به‌طور معناداری حضور مساجد در فعالیت‌های شهری در مناسبت‌هایی مانند دهه فاطمیه رو به افزایش است. محور دوم اقدام در موضوعات بودجه‌ای است. در این موضوع نیز بودجه ویژه برای مساجد حاشیه شهر برای انجام فعالیت‌های فرهنگی، ورزشی و دیگرمسائل در نظر گرفته‌ایم تا بتوانیم مساجد را به‌عنوان پایگاه‌های استعدادیابی شهر در نظر بگیریم.
براساس مصوبه شورای اسلامی شهر، شهرداری باید در مدت شش سال و در هر سال در همسایگی ۱۰ مسجد (البته با دارابودن شرایطی) مجتمع‌های فرهنگی و ورزشی آماده کند و آن‌ها را در اختیار مساجد قرار دهد. داشتن زمین برای ساخت مجتمع، چسبیده یا نزدیک‌بودن زمین مدنظر به مسجد و داشتن قدرت راهبری مجتمع از سوی مسجد ازجمله این شرایط است.
در این راستا فهرستی از مساجد دارای این شرایط آماده شده است و امیدواریم قرارداد ساخت مجتمع فرهنگی در همسایگی ۱۰ مسجد امسال منعقد شود و در اصلاح بودجه شهرداری قرار گیرد. اعزام مربیان در راستای اجرای برنامه‌های آموزش شهروندی به مساجدی که امکانات لازم را دارند، در کنار فرهنگ‌سرا‌ها و البته استقبال خوب مردم از برگزاری این کلاس‌ها در مساجد دیگراقدام سازمان فرهنگی‌واجتماعی شهرداری مشهد برای رونق‌بخشی به مساجد بوده است.
تاکنون ۱۰ باشگاه ویژه گروه‌های سنی و مخاطبان مختلف ایجاد شده است؛ باشگاه‌هایی مانند باشگاه «باهم» که پیشینه فعالیت داشته و بسیار فعال است. این باشگاه پارسال توانست ۶ هزار زوج را پوشش دهد و امسال اجرای برنامه‌های این باشگاه برای ۱۰ هزار زوج برنامه‌ریزی شده است. با توجه به اینکه در مشهد سالانه ۲۲ هزار واقعه ازدواج رخ می‌دهد، هدف‌گذاری ما ظرفیت‌سازی برای پوشش حداکثری این تعداد ازدواج در شهرمان است.
بله، برخی دیگر از باشگاه‌ها مانند «مانا» ویژه نوجوانان و باشگاه «کهکشان کودکی» که پیشینه نظری مطلوبی داشتند، فعالیتشان را آغاز کرده‌اند و در برخی باشگاه‌ها که تاکنون تجربه اجرای آن را نداشته‌ایم، کادرسازی و تربیت مربی در حال انجام است.
اکنون از مجموع ۱۰ باشگاه، شش باشگاه «باهم»، «صدای پای زندگی»، «کهکشان کودکی»، «مانا»، «نورچشم» و «رایانو» به‌صورت کامل فعال شده‌اند و چهار باشگاه «ریحانه» برای مسائل پیش از ازدواج، «مدرسه‌ای به وسعت شهر»، «غدیر» ویژه تشکل‌ها و «کتاب خوانی» تا یکی‌دو ماه آینده راه‌اندازی خواهند شد.