به گزارش شهرآرانیوز، زنان در کنار نقش مادری و همسری و علاوه بر داشتن مسئولیت تربیت فرزندان، وظایف مهم دیگری از جمله مدیریت اقتصادی خانواده را برعهده دارند که در دو حیطه درآمد و کنترل مصرف خانواده نقش اساسی ایفا میکنند.
زنان در بُعد اول با اشتغال خود به عنوان سرپرستان خانوار یا دوشادوش مردان برای هدایت مدیریت اقتصادی خانواده تلاش میکنند. از طرفی اگر ارثی نیز به او رسیده باشد یا نفقه و مهریه خود را برای رشد و تعالی خانواده و فرزندان استفاده میکند.
در بُعد دیگر زنان نقش مهمی در مدیریت مصرف خانواده دارند. آنها با برنامه ریزی صحیح میتوانند محل مصرف و طریقه مصرف سرمایه خانواده را تعیین کرده تا علاوه بر برطرف کردن نیازهای خانواده، بخشی از این سرمایه را برای روز مبادا پس انداز میکنند.
مقام معظم رهبری پیرامون حضور زنان در عرصه اقتصاد، چنین تأکید دارند که اقتصاد خانواده به معنای چگونگی سامان دهی مالیِ منابع خانه است. زنان بدون مناقشه در این سازمان دهی و مدیریت اقتصادی نقش کلیدی دارند. با مدیریت صحیح آنان، توازن بین تولید و مصرف فراهم میآید و با برنامه ریزی و اجرای صحیح آن، رشد و توسعه اقتصاد خانواده محقق میشود.
در حوزه اقتصاد خانواده، بهرهوری به معنای چگونگی استفاده از امکانات و شرایط موجود برای کسب بیشترین سود و منفعت برای خانواده است. یکی از رویههای اساسی برای افزایش بهرهوری، مدیریت مصرف خانواده است. به این معنی که تغییر سبک مصرف خانواده، تحت شرایط ثابت میتواند شرایط رفاهی خانواده را تغییر دهد. بهعنوان مثال میتوان دو خانواده مشابه را متصور شد که هر دو درآمد ماهانه یکسان دارند، اما الگوی مصرف و پسانداز آنها مشابه نیست. در علم اقتصاد هدف غایی مصرف، مطلوبیتی است که به دنبال آن نصیب خانواده میشود.
محدودیت بودجه سبب میشود تا از میان تعداد بیشمار کالای موجود فقط شمار اندکی از آنها برای مصرف انتخاب شود. نکته مهم این است که اگر خانوادهای قادر باشد با صرف بودجه کمتر، همان مطلوبیتی را کسب کند که با درآمد بیشتر کسب میکرد، بهرهوری خود را افزایش داده است. به عبارت دیگر فرد از امکانات موجود، به شیوه بهتری استفاده و منفعت بیشتری کسب کرده است. این بحث در اقتصاد مصداق بهرهوری میباشد.
زنان در انتخاب نحوه مدیریت مصرف-پسانداز و مقدار کالای مصرفی نقش مهمی را ایفا میکنند، در نتیجه خانواده، به واسطه تصمیم بجا و هوشمندانه زنان، میتواند با حذف نیازهای غیرضروری با منابع یکسان، منفعت و بهره بیشتری را کسب کند. در یک خانواده معتدل افراط و تفریط جایی ندارد و سکان چنین خانوادهای در دست زنان مقتصد است.
زنان حتی اگر خانهدار بوده و درآمد ناشی از شغل نداشته باشند در مدیریت اقتصادی خانواده نقش بسیار مهم و به سزایی دارند؛ زیرا مدیریت الگو و نحوه مصرف در خانواده بر عهده آنان است و از مسائل و نیازهای خانواده آگاه هستند، بنابراین نقش زنان در مدیریت و برنامهریزی اقتصادی خانواده بسیار حائز اهمیت است.
زن در خانه میداند برای گذراندن یک ماه به چه وسایل و لوازمی احتیاج است، برای تهیه غذا با توجه به درآمد خانواده خرج خانه را مدیریت میکند و با توجه به وضعیت اقتصادی حاضر در جامعه صرفهجویی را در پیش میگیرد، بنابراین بانوان میتوانند هم در زمینه صرفهجویی وارد عمل شوند و هم پسانداز داشته باشند.
میتوان گفت زنان با شناسایی الگوی مصرف مطلوب و نیازسنجی و برآورد هزینهها بر اساس اولویتها، صرفهجویی و اقتصاد خانواده را به نحو احسن مدیریت میکنند. بانوان خانهدار میتوانند برخی از لوازم مورد نیاز را با فرا گرفتن آموزشهای مربوط یا از طریق فیلمهای آموزشی موجود در سایتهای اینترنتی و یا مراکز فرهنگی آماده و با قیمت پایینتر از خرید آماده آن وسایل هزینه کنند. برای نمونه با درست کردن رو بالشی، ملحفه، لیف، تهیه مواد غذایی همچون ترشی، مربا، پیاز سرخ کرده و... میتوانند از بسیاری از هزینهها کم کنند.
همچنین بخش عمدهای از زنان در روستاها ساکن هستند، این بانوان میتوانند در فعالیتهای کشاورزی نقش داشته باشند. برای نمونه، خانمیکه پا به پای همسرش در مزرعه مشغول به کار است و محصولاتی مانند گندم، برنج، ذرت و دانههای روغنی را کشت میکند یا محصولاتی، چون گوجهفرنگی، سیبزمینی و ... را تولید میکند نقش به سزایی در اقتصاد خانواده دارد.