به گزارش شهرآرانیوز، تا چند سال پیش در معاملات مالی، افراد زیادی در اثر وصول نشدن چک ضرر‌های مالی جبران ناشدنی را تجربه می‌کردند. این موضوع دولتمردان را ترغیب کرده تا با تصویب قانونی سفت و سخت جلوی هرگونه دزدی و جعل چک را بگیرند. قوانین چک از ابتدای سال ۱۴۰۰ تغییراتی پیدا کرده و تمامی عملیات ثبت، تایید و انتقال چک‌های جدید در سامانه صیاد انجام می‌شود. این قانون شامل تمامی بانک‌ها می‌شود.
نقدکردن چک‌های صیادی نیاز به ثبت چک در سامانه صیاد دارد. در واقع چک صیادی بدون ثبت در این سامانه هیچ ارزشی ندارد. صادرکننده چک باید هویت‌گیرنده، مبلغ و تاریخ چک را در سامانه ثبت کند تا فرد قادر به برداشت وجه باشد.
ثبت چک در سامانه صیاد تنها با اپلیکیشن‌های معتبر موبایل و سایت بانک امکان‌پذیر است و نحوه ثبت چک در هر کدام از این موارد روند مشابهی دارد.
فرد صادرکننده پس از اینکه اطلاعات لازم را در چک نوشت، باید اطلاعات چک و شخص ذینفع (گیرنده چک) را هم در سامانه صیاد ثبت کند.
ابتدا صادرکننده چک باید به یکی از ابزار‌های دسترسی به سامانه صیاد مراجعه کرده و پس از احراز هویت، صادرکننده چک باید مندرجات چک را در سامانه صیاد وارد کند و قسمت فیلد (بابت) را پر کند.
بعد از طی این مراحل، تأیید و ثبت اولیه چک به انجام می‌رسد و تکمیل می‌شود. بعد از ثبت اولیه چک توسط صادرکننده در سامانه صیاد، حالا نوبت به گیرنده می‌رسد که ثبت چک را نهایی کند.
گیرنده چک باید با استفاده از اَپ‌های بانکی یا اینترنت‌بانک، احراز هویت انجام دهد. تاریخ سررسید، مبلغ چک و اطلاعات هویتی فرد گیرنده استعلام گرفته شده و پس از دریافت نتیجه استعلام، چک تأیید یا رد می‌شود.
اگر چک تأیید شود، به معنی این است که ثبت شده و می‌شود آن را نقد کرد، اما اگر چک مورد تأیید قرار نگیرد، فرد گیرنده باید یکی از دلیل‌های موجود در سامانه را انتخاب کند و چک را به صادرکننده پس دهد.
نکته مهم این است هر چکی که صادر می‌شود، در همان لحظه، باید عملیات ثبت انجام گیرد. احتمال دارد صادرکننده چک بگوید من فردا انجام می‌دهم یا عصر انجام می‌دهم، به‌خصوص اگر فرد غریبه باشد و او را نشناسید و بعد‌ها دسترسی به او نداشته باشید؛ در این صورت نمی‌توانید این چک را به بانک ببرید و وجه آن را وصول کنید، چون به نام شما ثبت نشده است و چون ثبت نشده، قابلیت برگشت هم نخواهد داشت.
در گذشته اگر قصد داشتید چک‌های سنتی را انتقال دهید، می‌توانستید با پشت‌نویسی این کار را انجام دهید، اما در قانون جدید برای این کار باید کد یکتای چک و شماره ملی کسی را که می‌خواهید چک را به او انتقال دهید، در سامانه صیاد ثبت کنید.
اسناد تجاری که ویژگی‌هایی مثل قابلیت نقل و انتقال دارد خودش مستقیماً مبناست و همین که چک صادر شد صادرکننده در برابر دارنده مسئولیت خواهد داشت.
این چک‌ها در وصف حامل است که با دادن و گرفتن انتقال پیدا می‌کند. اگر بحث ضمانت یا پشت نویسی انتقال چک باشد قطعاً این موضوع در پشت چک درج می‌شود.
در چک‌های جدید فقط علیه صادرکننده چک قابلیت اجرا وجود دارد و اگر ما بخواهیم از شخص دیگری بابت پشت امضا چه امانت یا ضمانت و پشت نویسی یا نقل و انتقال ادعایی کنیم، باید دادخواست حقوقی مطالبه وجه را ارائه دهیم و نمی‌شود مستقلاً درخواست اجراییه داد.
سامانه صیاد به دو بخش تقسیم می‌شود که عبارتند از: ثبت چک در سامانه صیاد و استعلام چک صیاد. برخلاف راه طولانی که برای ثبت چک بیان شده استعلام، روشی آسان را پیش پای شما قرار می‌دهد. در صورتی‌که ثبت چک صیادی در سامانه صیاد را تکمیل کرده و قصد پیگیری و استعلام را دارید راهی ساده را امتحان کنید.
صفر تا صد شکایت از چک ثبت نشده را نیز در این سایت پیگیری کنید. به سایت بانک مرکزی به آدرس https://www.cbi.ir بروید و در بخش “نظام‌های پرداخت و زیرساخت” گزینه “استعلام وضعیت اعتباری چک” را انتخاب کنید. در بخش استعلام، شماره کد ۱۶ رقمی را وارد کنید و استعلام بگیرید.
همچنین استعلام چک صیاد از طریق پیامک نیز امکان‌پذیر است که برای اجرای آن کافی است ۱*۱* را به‌همراه کد ۱۶ رقمی چک به شماره ۷۰۱۷۰۱ ارسال کنید تا اطلاعات چک صیادی برای شما فرستاده شود. براساس اعلامیه بانک مرکزی در حال حاضر استعلام چک تنها با استفاده از کد شناسایی ۱۶ رقمی و اقلام اطلاعات چک از طریق سامانه صیاد بانک مرکزی امکان‌پذیر خواهد بود.