به گزارش شهرآرانیوز، تا بوده همین بوده، هر مناسبتی که برسد و تقاضا برای کالایی زیاد شود، قیمتها هم سیر صعودی به خود میگیرند. حالا هم که ماه رمضان و نوروز با هم آمدهاند، تلاطم در بازار به ویژه اقلام اساسی افزایش پیدا کرده است. البته همیشه در این ایام حرف از نظارت است و کنترل بازار که نمیشود گفت بی تأثیر است، اما داستان قیمتها و تأثیرپذیری آن از هر علتی برای افزایش قدرت موتور تورم فقط با نظارت، کنترل نمیشود.
هرچند در این روزها تقاضا برای کالاهای اساسی نسبت به روزهای قبل افزایش یافته، اما به گفته کسبه سبد خرید مردم نسبت به ماه رمضان سالهای گذشته کوچکتر شده است. هم زمانی این ایام با نوروز هم نتوانست به این سبد رونق چندانی دهد. شاید هم علاوه بر کاهش قدرت خرید مردم همین هم زمانی باعث شده که گزینههای فهرست خرید افراد افزایش یابد و سهم هرکدام کمتر شود.
برای بررسی بازار کالاهای اساسی سری به بولوار مصلی میزنیم. یکی از کلونیهای کلی فروشان در مشهد. افزایش رفت وآمد در روزهای پایان سال بر ترافیک این خیابان دامن زده است. حدود ساعت ۱۱ به فاز شمارهیک میرسیم. تردد وسایل نقلیه در داخل بازار بیشتر از روزهای عادی است. از پراید پر از دستمال توالت بگیرید تا کامیونی که بارش انواع و اقسام برنج و روغن است. برخی خرید کردند و میخواهند به سرعت از بازار خارج شوند و بعضی دیگر قصد تخلیه بار را دارند. صدای فریادها و فرمان دادن گاه وبیگاه افراد به رانندگان بر شلوغی بازار افزوده است.
قیمتها اینجا نسبت به سطح شهر کمتر است، اما برای کسانی که میزان خریدشان بیشتر از حد معمول باشد یا به اصطلاح کسبه کلی خرید کنند. البته برخی مغازههای این بازار جزئی فروشی نیز دارند، البته با قیمتهایی بالاتر از نرخ کلی. یکی از کسبه میگوید: پیش ازاین خرید کلی معنی دیگری داشت و وزنهای کلی به تناژ بود حالا کلیها به چند کارتن و چند کیلو کاهش یافته است. به دلیل کسادی بازار به این خریداران هم جنس میدهیم.
بازار از انواع و اقسام کالاها پر است، یعنی هیچ کمبودی در هیچ کالایی وجود ندارد به جز شکر. کسبه میگویند شکر در بازار حافظ موجود است. به عنوان صاحب یک سوپرمارکت کوچک و خریدار اجناس (البته نه چندان کلی) وارد بازار میشویم. مثل همه ماهها تورم وجود دارد، اما درباره اقلام اساسی و کالاهای پرتقاضا مانند خرما افزایش قیمتها به ویژه در روزهای اخیر بیشتر بوده است. آن طور که کسبه میگویند بازار به اندازه شلوغی اش رونق ندارد و سبد خریدها کوچک شده است.
با برخی خریداران هم کلام میشویم. همه از گرانی میگویند و کاهش قدرت خرید. مرد جوان یک مشت لپه را زیر و رو میکند و میگوید: همین یک قلم در چند هفته کیلویی ۱۰ هزارتومان گران شد. مشتری دیگر دنباله حرفش را میگیرد و ادامه میدهد: موضوع جدیدی نیست، هر وقت مردم بخواهند چهار قلم کالا بخرند قیمتها دولا پهنا میشود. بعضیها میخواهند زرنگ بازی کنند و از یک ماه قبل شروع به خرید میکنند، اما مردم عادی که آخر سالی پول اضافه ندارند، منتظر واریز عیدی و پاداش هستند، آن هم کفاف نمیدهد. از طرفی بعضی کالاها مثل خرما را باید تازه خرید که آن هم در همین هفته در جزئی فروشها ۱۰ هزارتومان گران شده است.
کسبه میگویند: مردم معمولا خریدهایشان را کرده اند، اما همه آنهایی که با ما هم کلام شدهاند به کوچک شدن سبد خرید اشاره دارند. وارد یکی از فروشگاههای نسبتا بزرگ فاز یک میشویم. به خریدهای مردم نگاه میکنیم. دو کیسه ۱۰ کیلویی برنج پاکستانی، یک عدد روغن پنج کیلویی جامد، چند قلم حبوبات که وزن آن را تشخیص نمیدهیم و یک بسته چای نیم کیلویی قیمتش میشود ۲ میلیون و ۵۸۲ هزار تومان که ۲ هزارتومان آن هم برای سرراست شدنش کسر میشود.
میپرسیم مردم خوب خرید میکنند؟ «تا خوب را چه معنی کنید» این جواب خانم فروشنده به ماست و ادامه میدهد: سبد خرید مردم سبک شده، نه خبری از میهمانیهای قدیم است و نه خریدهای آن موقع. قیمتها هم که روز میزند. ما هم راضی نیستیم. ما یک غرفه در نمایشگاه بهاره داریم و یک مغازه هم در مرکز شهر، نظارت میشود، اما وقتی من میخرم چه چاره دارم.
علاوه براینکه کالای مورد نظرتان از چه کیفیتی برخوردار است، محل خرید هم به ویژه بر قیمت آن دسته کالاهایی که قیمت مصرف کننده ندارند اثرگذار است. مثل همه کالاهای دیگر بالا و پایین شهر بر روی بیشتر اقلام اساسی اثرگذار است. به عنوان مثال همان طور که میدانید نمایشگاه بهاره چند روزی است که برپا شده و قرار بود در این مکان قیمت کالاهای اساسی ۲۰ درصد کمتر از بازار باشد. کسانی که تجربه خرید از این نمایشگاه را دارند میگویند که قیمت کالاهای اساسی در نمایشگاه کمتر از بازار است. همین موضوع استقبال از نمایشگاه را تا ۱۰۰ هزارنفر در شش روز رسانده است.
در هر حال نرخهایی که در این گزارش آمده میانگین قیمت کالاهای اساسی در بازار مصلی است.
انواع و اقسام خرما کارتن کارتن روی هم چیده شده است از پیارم، مضافتی و زاهدی بگیرید تا کبکاب و خاصویی. میتوان گفت بیشترین ترافیک خودروها مقابل غرفههای فروش خرماست. حتی خودروهایی با پلاکهای دولتی نیز در محل غرفههای فروش خرما به چشم میخورند که احتمالا در حال تدارک اقلام مورد نیاز سفره افطار نیروهای خود هستند.
کسبه میگویند: قیمت رطب در یک هفته تا ۱۰ روز اخیر حدود ۲۰ درصد افزایش داشته و از یک ماه قبل از آن نیز روی دور افزایش قیمت بوده است. خرمای مضافتی بیشترین طرف دار را دارد. بنابرکیفیت و نوع خرما قیمت هرکیلوگرم از این محصول از ۷۸ هزارتومان تا بیش از ۱۳۰ هزارتومان متغیر است.
بازار حبوبات چراغ خاموش در حال افزایش قیمت است. حبوبات فله بسته به کیفیتش قیمتهای متفاوتی دارد. حتی اگر خرید جزئی داشته باشید نرخهای محصولات نسبت بازارهای مرکز شهر حدود ۱۰ تا ۲۰ هزار تومان کمتر است. کسبه، خشک سالی را مهمترین دلیل افزایش قیمت این محصولات میدانند و بعد از آن به افزایش هزینه حمل ونقل اشاره میکنند.
نرخ چند محصول پرمصرف را سؤال میکنیم. میانگین قیمت لپه تبریز ۷۰ هزارتومان، عدس کانادایی ۷۵ هزارتومان، نخود اعلا ۵۹ هزارتومان، لوبیا چیتی و لوبیا قرمز هرکدام ۷۸ هزار تومان است. قیمت حبوبات بسته بندی بیشتر از فله است و در بستههای ۵۰۰ تا ۷۰۰ گرمی به فروش میرسد. برند محصولات بسته بندی بر قیمت آن تأثیر مستقیم دارد. میانگین کمترین قیمت بسته بندی ۷۰۰ گرمی لپه ۶۰ هزارتومان، عدس ایرانی ۶۰ هزارتومان و لوبیا قرمز ۸۰ هزارتومان است.
قیمت برنج نسبت به دیگر کالاهای اساسی از ثبات نسبی برخوردار بوده و افزایش قیمت در برخی اقلام این محصول با شیب کمی اتفاق افتاده است. میانگین قیمت هر کیلو برنج ایرانی با کیفیت مناسب از ۹۰ هزارتومان تا بیش از ۱۳۰ هزارتومان متغیر است. برنج پاکستانی نیز باتوجه به قیمت مناسبتر آن مورد تقاضای عده زیادی از مردم است. قیمت این محصول خارجی بسته به کیفیت آن به طور میانگین از ۵۸ هزارتومان تا ۷۰ هزار تومان است. افزایش قیمت برنج پاکستانی در چند هفته اخیر حدود ۵ درصد بوده است.
نوسانات دلار بر روی قیمت روغن تأثیر داشته است و قیمت این محصول نیز ریتم افزایشی دارد. در قیمت این کالا نیز برند تأثیرگذار است. با این حال میانگین قیمت روغن جامد پنج کیلویی در بازار مصلی ۲۷۰ هزار تومان، روغن مایع ۸۱۰ گرمی ۴۷ هزارتومان و روغن مایع سرخ کردنی ۸۱۰ گرمی ۵۰ هزارتومان است.