شکیبا افخمی‌راد | شهرآرانیوز: فیلم کوتاه «آنارشی» به‌نویسندگی و کارگردانی مجید کاظمی و تهیه‌کنندگی رهام رسولی و مجید کاظمی که مراحل تولیدش به‌تازگی در مشهد به پایان رسیده، قرار است خردادماه امسال در بخش غیررقابتی «شورت کرنر» جشنواره کن برای منتقدان، فیلم‌سازان و تهیه‌کنندگان به نمایش گذاشته شود. این بخش یکی از رویداد‌های فرعی جشنواره کن محسوب می‌شود و از سال ۲۰۰۴ به‌عنوان بازار فیلم‌کوتاه و فضایی برای ارائه فیلم‌ها و برگزاری جلسات بحث و گفتگو معرفی شده است.
«آنارشی» داستان مادری تنها را روایت می‌کند که برای ثبت‌نام پسرش در مدرسه جدید، با مشکلی روبه‌رو می‌شود. از بازیگران فیلم هم می‌توان به محدثه حسامی و محمد جهان‌پا، از هنرمندان فعال در تئاتر مشهد، اشاره کرد. ما به‌مناسبت حضور فیلم «آنارشی» در بخش «شورت کرنر» جشنواره کن با کارگردان و تهیه‌کننده آن گفتگو کرده‌ایم که در ادامه پیش‌روی شماست.
رهام رسولی، تهیه کننده این اثر که در کارنامه کاری اش تهیه و تولید آثار متنوع و همچنین کارگردانی فیلم کوتاه «انگشتر» دیده می‌شود، درباره دلیل همکاری اش با مجید کاظمی در فیلم کوتاه «آنارشی» می‌گوید: من بیشتر مواقع حضور در آثار هنرجویان انجمن سینمای جوان را به عنوان مدیرتولید یا تهیه کننده می‌پذیرم. مجید کاظمی هم از هنرجویان انجمن بود که فیلم نامه اجتماعی خوبی در دست داشت.
رسولی ادامه می‌دهد: من زمانی که فیلم نامه «آنارشی» را خواندم، احساس کردم به دلیل بار دراماتیک و پرداختی که دارد، نباید به آن به شکل هنرجویی و مبتدیانه نگاه شود. ازاین رو برای اینکه سوژه و ایده اصلی فیلم نامه هدر نرود و کاری درخور شأن مشهد تولید شود، با مجید کاظمی تلاش کردیم تا جایی که امکانش هست و بودجه مان کفاف می‌دهد، کار را باکیفیت و حرفه‌ای جلو ببریم. درنهایت هم فکر می‌کنم توانستیم اثر باکیفیتی بسازیم.
او درباره اهمیت حضور در بخش «شورت کرنر» جشنواره کن نیز بیان می‌کند: حضور در بخش غیررقابتی و بازار کن می‌تواند به فیلم ساز کمک کند تا با تهیه کنندگان خارجی، سرمایه گذاران و شبکه‌های خارجی ارتباط برقرار کند و حتی با آن‌ها برای پخش فیلمش در کشور‌های مختلف به توافق برسد. ما هم الان در ابتدای مسیر پخش فیلم هستیم، بنابراین حضور در این رویداد برایمان اتفاق بسیار خوبی است.
از رسولی درباره تأثیر حضور در جشنواره‌ها بر پیشرفت یک فیلم ساز می‌پرسیم که می‌گوید: حضور در جشنواره‌ها برای دیده شدن و پیشرفت لازم است، ولی کافی نیست. درواقع راهیابی به جشنواره‌ها از فیلم ساز، کارگردان خوبی نمی‌سازد، فقط ویترین کاری او را پربارتر می‌کند.
این هنرمند که باور دارد هدف فیلم ساز از ساخت اثر نباید فقط حضور در جشنواره‌ها باشد، می‌گوید: وقتی فیلم ساز فقط برای جشنواره فیلم بسازد، از دنیای خودش فاصله می‌گیرد و سراغ فاکتور‌های مدنظر رویداد‌ها می‌رود. درحالی که هنر یک اتفاق درونی است و هنرمند همواره باید تلاش کند تا با آثارش، احساس درونی و جهان بینی خودش را به نمایش بگذارد. او ادامه می‌دهد: ساخت فیلم برای رویداد‌های مختلف ممکن است در کوتاه مدت جواب بدهد و چند جایزه هم برای کارگردان به همراه داشته باشد، اما درنهایت آسیب آن بسیار بیشتر از منفعتش است.
رسولی با اشاره به گرایش بیشتر فیلم سازان به ساخت فیلم برای جشنواره‌ها می‌گوید: باتوجه به اوضاع اقتصادی و گران بودن هنر فیلم سازی، برخی هنرمندان به ویژه آن‌هایی که با هزینه شخصی خودشان فیلم می‌سازند، به ساخت اثر برای جشنواره‌ها روی آورده اند تا با بردن جوایز چندهزار دلاری بتوانند هزینه تولید فیلم بعدی شان را تأمین کنند. رسیدن به شهرت را هم می‌توان دلیل دیگر گرایش فیلم سازان به حضور در جشنواره‌ها دانست که به نظرم اگر افراطی نباشد، مشکلی ندارد. او درباره امکان حضور «آنارشی» در رویداد‌های دیگر نیز می‌گوید: هدف اصلی مان هم حضور در جشنواره فیلم کوتاه تهران است و من امیدوارم در این رویداد که مورد تأیید اسکار نیز هست، امسال همچون سال گذشته چند نماینده از مشهد حضور داشته باشند.
این فیلم ساز که دو سال پیش فیلم کوتاه «انگشتر» را کارگردانی کرده بود، درباره برنامه‌های آینده اش نیز می‌گوید: من الان چند فیلم نامه در دست دارم که اگر فرصتش پیش بیاید، آن‌ها را کارگردانی می‌کنم، ولی به صورت موقت تمرکزم را روی کار تهیه و پخش گذاشته ام و امیدوارم بتوانم به فیلم سازان جوانی مانند مجید کاظمی کمک کنم تا فیلمشان را بسازند و دیده شوند.
مجید کاظمی دانشجوی سال دوم گروه ادبیات نمایشی مؤسسه آموزش عالی اقبال لاهوری و دانش آموخته دوره فیلم سازی از انجمن سینمای جوانان ایران دفتر مشهد است و «آنارشی»، اولین تجربه او در مقام کارگردان محسوب می‌شود. کاظمی درباره چگونگی رسیدن به ایده ساخت فیلم «آنارشی» توضیح می‌دهد: ایده فیلم «آنارشی» از جایی در ذهنم شکل گرفت که یکی از دوستانم با من درباره به مشکل خوردن خواهرش در ثبت نام فرزندش در مدرسه صحبت کرد.
همچنین به فاصله یک ماه بعد از این اتفاق، مطلع شدم یکی دیگر از نزدیکانم با مشکلی مشابه روبه رو شده است. باتوجه به این اتفاقات، نوشتن فیلم نامه «آنارشی» را در خرداد ۱۴۰۱ شروع کردم و حدود سه ماه زمان گذاشتم تا آن را کامل کنم. این فیلم ساز با اشاره به به تعویق افتادن زمان تولید فیلمش، یادآور می‌شود: ما در ابتدا می‌خواستیم اواخر سال ۱۴۰۱ فیلم را تولید کنیم، اما با مشکلاتی ازجمله صادرنشدن مجوز روبه رو شدیم و کارمان لغو شد تا اینکه بالاخره موفق شدیم ساخت فیلم را در آذر ۱۴۰۲ شروع کنیم.
کاظمی با ابراز خرسندی از راهیابی «آنارشی» به بخش «شورت کرنر» جشنواره کن بیان می‌کند: به نظرم راهیابی به جشنواره‌ها می‌تواند فیلم سازانی را که در ابتدای راه هستند، به ادامه مسیرشان امیدوار کند. برای مثال از زمانی که من ایمیل پذیرفته شدن «آنارشی» در جشنواره کن را دریافت کرده ام، انگیزه ام برای ساخت اثر جدیدم بیشتر شده است.
او که امیدوار است روزی بتواند فیلم بلند داستانی خودش را بسازد، درباره ژانر موردعلاقه اش در فیلم سازی نیز می‌گوید: من بیشتر دوست دارم به سوژه‌های اجتماعی بپردازم و اگر بخواهم دقیق‌تر بگویم، دغدغه اصلی ام در فیلم سازی پرداختن به موضوع زنان و تکریم بانوان است.
در بخش دیگری از صحبت هایمان از کاظمی درباره چالش‌های فیلم سازی در مشهد می‌پرسیم که این گونه پاسخ می‌دهد: خوشبختانه انجمن سینمای جوان، حوزه هنری و شهرآرا همکاری خوبی باهم دارند و از فیلم سازان از لحاظ مادی حمایت می‌کنند. یعنی دست کم در یک سال گذشته ما مشکل چندانی در زمینه تأمین بودجه در مشهد نداشتیم. الان مشکل اصلی ما ضعف آموزش در مشهد است.
این فیلم ساز با بیان اینکه آموزش سینما در مشهد به صورت حرفه‌ای و آکادمیک دنبال نمی‌شود، می‌گوید: علاقه‌مندان به سینما در مشهد فقط می‌توانند در کلاس‌های آموزشی انجمن سینمای جوان یا آموزشگاه‌های آزاد حاضر شوند و این امکان را ندارند که در دانشگاه‌های شهر خودشان در رشته سینما تحصیل کنند، درحالی که به نظرم اگر قرار است فیلم سازی در مشهد به صورت حرفه‌ای تری دنبال شود، باید مسئولان و نهاد‌های مختلف شهرمان این موضوع را پیگیری کنند و دنبال تدریس سینما در دانشگاه‌ها نیز باشند.
او همچنین با اشاره به اردوی فیلم سازی که سال ۱۴۰۱ با همکاری شهرآرا و انجمن سینمای جوان در مشهد برگزار شد، می‌گوید: در این اردو سه کارگردان بزرگ سینمای ایران حضور داشتند و تجربه بسیار خوبی را برای هنرجویان رقم زدند که خروجی اش هم تولید سه فیلم باکیفیت بود. ازاین رو امیدوارم مسئولان و نهاد‌ها دوباره باهم همکاری کنند و اتفاقات این چنینی را بیشتر در مشهد رقم بزنند.