به گزارش شهرآرانیوز، اولین مناظره دور دوم انتخابات ریاست جمهوری آغاز شد.
امشب ۱۱ تیر ماه تلویزیون بعد از ۱۵ سال مناظره‌های ۲ نفره برگزار می‌کند و این مناظره با مناظره‌هایی که در مرحله اول انتخابات برگزار شد تفاوت‌های جدی دارد.
مهدی خسروی همچنان اجرای مناظره‌ها را بر عهده دارد و قرار است از هر نامزد مطابق با سخنانی که این چند وقت مطرح کرده است سوالاتی اختصاصی بپرسد. مدل مناظره امشب می‌تواند تلویزیون را هم بیش از پیش زیر ذره بین قرار دهد تا مشخص شود همچنان عدالت رسانه‌ای خود را حفظ خواهد کرد یا خیر.
اولین مناظره دور دوم انتخابات ریاست جمهوری با پخش سرود ملی کشورمان آغاز شد.
سوال اول از جلیلی به این صورت مطرح شد:
در دور اول شاهد مشارکت ۴۰ درصد بودیم که می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد؛ هر آنچه که هست، چه از طرف جناح های سیاسی و چه از طرف مردم و جوامع نخبگانی، این اصلاً اتفاق مطلوبی نیست و باید به آن اهمیت داد و صحبت کرد.
اهمیت مشارکت مردم در انتخابات که در اصل نشان دهنده نوعی سرمایه اجتماعی است می تواند به توان رئیس جمهور آینده در داخل و توسعه روابط بین الملل تاثیرگذار باشد.
شما اگر رئیس جمهور بشوید برنامه شما چیست که در دوره بعدی انتخابات ریاست جمهوری شاهد افزایش مشارکت باشیم؟
سعید جلیلی در پاسخ به سوالات گفت: یکی از افتخارات جمهوری اسلامی و حرکت بزرگ امام(ره) این بود که همه دنیا اعتراف دارند که مردم در جمهوری اسلامی تعیین‌کننده هستند. اگر ایران قدرت و پیشرفت و موفقیتی دارد، این حاصل مشارکت مردم است.
وی افزود: در دفاع مقدس هم مردم ایران را از مشکلات عبور دادند.
جلیلی گفت: باید این نقش حضور مردم را پاس بداریم. در شعارم گفته‌ایم که هر ایرانی یک نقش پرشکوه؛ و این با مشارکت مردم می تواند محقق شود. وظیفه دولت است که این بستر را فراهم کند و برای هر ایرانی، متناسب با استعدادشان نقش تعریف کند.
نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: یکی از برنامه‌های مهم دولت من حتماً این خواهد بود که مشارکت مردم حتماً و حتماً روز به روز بتواند در عرصه های مختلف جدیتر و موثرتر باشد. چه در اقتصاد چه در فرهنگ و چه در سیاست.
وی افزود: گفتمان دولت سایه مشارکت مردم است؛ هرکسی به اندازه وسع خود باید تلاش کند روند کشور را به سمت بهتر شدن ببرد. برای رسیدن از وضع موجود به مطلوب باید از خود مردم استفاده کرد.
سعید جلیلی افزود نمی‌شود موقع انتخابات در فلان روستاها هم با هلیکوپتر صندوق رای ببرید که رای بدهند ولی در سایر ایام آنها را رها کنید؟
مسعود پزشکیان در پاسخ به اولین سوال گفت: از من در رسانه‌ها پخش کرده‌اند که ما بنزین را گران می‌کنیم، در حالی که اینطور نیست. بدون رضایت مردم هیچ اقدامی نخواهم کرد و این را قاطع اعلام می‌کنم.
وی افزود: مشارکتی که صورت گرفت نگران کننده است؛ قابل قبول نیست که ۶۰ درصد مردم پای صندوق نیایند. بخشی به خاطر این است که زنان جامعه را بازی نمی‌دهیم؛ قومیت‌ها را بازی نمی‌دهیم. وقتی من را بازی ندهند، طبیعتاً بازی نمی‌کنم. وقتی من را حساب نمی کنند چرا پای صندوق رای بیایم؟ وقتی حقوق مردم را نادیده بگیریم و صدایشان را نشنویم، انتظار از اینکه بیاید پای صندوق، انتظار درستی نیست.
پزشکیان افزود: اگر می‌خواهیم مملکت قوام و ثبات ببیند باید همه اقوام و مذاهب را ببینیم. هر کس را بر اساس شایستگی‌اش به کار بگیریم.
وی اضافه کرد: پول داده اند که از پسر ما خبری پخش کنند که آقای عبدالحمید... و حرفهای بدی گفته‌ایم. پول داده‌اند که از قول ما چنین حرفی بزنند.
پزشکیان تاکید کرد: این دروغهایی که می گویند و در رسانه ها پخش می کنند و عده‌ای گسترش می دهند خیلی زشت است. روز به روز پشتوانه اجتماعی‌مان را به خاطر رفتارهایمان با زنان و اینترنت و ... از دست می‌دهیم.
سعید جلیلی در ادامه افزود: این نکته که آقای پزشکیان اشاره کرد نکته درستی است؛ اگر انتظار داریم مردم مشارکت کنند باید مردم را ما هم ببینیم و آنها به این عرصه ها بیایند و متقابلاً احساس کنند حرکت جمعی را با دولت می توانند شکل بدهند. ولی واقعا این مردم دیده نمی‌شوند.
وی افزود: بسیاری از کارگران ما، می‌گویند ما نمی‌بینیم شما آقای پزشکیان صحبت کنید. از زنان صحبت کردید، الان چند میلیون زن سرپرست خانوار یا بدسرپرست داریم اینها باید در برنامه شما دیده شود.
جلیلی تاکید کرد: یا همان که خود مردم در نظرسنجی‌ها بیان کردند که اگر صحبت از گرانی و تورم است، او باید ببیند شما برنامه دارید؛ وقتی شما می گویید برنامه ای نیست، پس مردم وارد چه عرصه‌ای شوند؟
وی اضافه کرد: در ۴۸ ساعت گذشته این میزان مطلب علیه من تولید شده است. (با اشاره به یک جزوه قطور) این فضا حتماً فضایی نیست که به مشارکت مردم کمک کند. مردم باید مسئله خود را ببیند در این مباحث. در همین هفته مردم آمده اند در فضای مردمسالاری دینی رای داده اند؛ هنوز نتیجه انتخابات اعلام نشده به ۱۰ میلیون یا ۹ میلیون از مردم بگوییم طالبانید؟ این کمک می کند؟
سعید جلیلی گفت: اگر ما صحبت می کنیم از اینکه مردم باید بیایند پای کار، مردم بایداحساس کنند که آیا مساله آنها مطرح شد یا نشد؟ نباید مساله سازی کنیم.
پزشکیان افزود: رفته بودم زیارت، برخی که بهشان می‌گویند حزب اللهی، به من می گفتند منافق. آیا من منافقم؟ برخی که پشتوانه انقلابند زندگی‌شان تامین نیست.
مسعود پزشکیان گفت: اگر بخواهیم مشارکت افزایش یابد مردم باید باور کنند که مسئولان سر همان سفره‌ای می‌نشینند که او می‌نشیند. الان این واقعیت وجود ندارد. ما یک عده خواص هستیم که سفره خودمان را داریم و مردم سفره دیگری دارند.
وی افزود: مشکل فقرا ما هستیم، مشکل فقرا که آمریکا نیست. قانون و برنامه هم وجود دارد و باید اجرا شود.
سوال دوم مجری مناظره درباره رعایت اخلاق در رقابت‌های انتخاباتی است. سوال این است که چه توصیه ای در ایام باقیمانده تا ۱۵ تیر برای رقبا و رفقا دارید؟
سعید جلیلی در ادامه تاکید کرد: توصیه کرده‌ام که هیچوقت برای دنیای امثال من آخرت خود را خراب نکنید. حدود کار سیاسی، تقوای الهی است و همه باید فردا جواب بدهند. همین نکته که آقای پزشکیان گفتند وقتی شنیدم به دوستانمان گفتم که حتما شما اعتراض کنید قبل از اینکه آقای پزشکیان اعتراض کنند.
وی افزود: اشکال کار این است که اگر ما خودمان یا ستادهایمان یا آنها که مسئولیت رسمی دارند در این عرصه ها بداخلاقی کنند حتماً مذموم است و باید جلویش گرفته شود.
جلیلی گفت: امشب میلیونها نفر نشسته اند و می خواهند ببینند مشکل چیست. خیلی خوشحالم که آقای پزشکیان اشاره کردند که خیلی وقتها مشکل آمریکا نیست و ما خودمان هستیم. برنامه ششم را اجرا نکردند؛ این را چه کسی اجرا نکرد؟ حداقل دست افرادی بود که نگاهشان با ما متفاوت بود. چرا این برنامه اجرا نشد؟ اینها را باید بحث کنیم با هم.
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: این بحثی که گفتید راجع به حقوق اهل سنت؛ اقوام ما هرکدام حقی دارند؛ چه رای دهند و چه ندهند وظیفه ماست که از حقوقشان حفاظت کنیم. این خیلی رفتار بدی است که ایام انتخابات تبدیل می شود به معامله. که می گویند شما رای بده من این کار را بکنم. حقوق مردم نباید وارد معاملات شود؛ باید تعامل باشد نه معامله.
وی تاکید کرد: اهل سنت و اقوام هرکدام حقی دارند؛ چه رای دهند و چه ندهند. همه ایران سرای من است؛ همه اقوام و مردم باید ایفای نقش کنند.
مسعود پزشکیان گفت: وقتی آنی که قانون می نویسد، آنی که باید اجرا کند و آنی که باید نظارت کند همه خلاف میکنند همین می شود و برنامه اجرا نمی شود. من به این موضوع اعتراض کرده‌ام. وقتی قانون می نویسیم و اجرا نمیکنیم به چه درد می‌خورد؟
وی تاکید کرد: چرا وقتی مردم با ما هستند حق دارند بیایند به خیابان ولی وقتی با ما نیستند اگر به خیابان بیایند بازداشت می کنیم؟ ما مگر گذاشته‌ایم که در مردم مطالبه گری بوجود بیاید؟ از معلمی که مطالبه‌گری می‌کند، باطوم قدردانی می‌کنیم!
پزشکیان در ادامه افزود: اگر به مردم احترام بگذاریم و حرفشان را بشنویم، من که مدیر هستم دیگر حق ندارم کاری کنم که خلاف برنامه و قانون و چارچوب باشد. اگر کسی که اعتراض کرد را بازنشسته یا اخراج کنیم، این مشکلاتی که هست پیش می آید. باید اجازه بدهیم به مردم که صدایشان را بشنویم.
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: باید گوشی برای شنیدن صدای این ۶۰ درصدی که پای صندوق نیامدند داشته باشیم. باید هوای همه مردم از هنرپیشه و ورزشکار و قومیت ودانشگاهی و ... را داشته باشیم. بر اساس حق و عدالت با مردم برخورد کنیم. وگرنه امکان ندارد که ادامه بدهیم؛ با کفر می شود مملکت را نگهداشت ولی با ظلم نمی‌شود.
سعید جلیلی گفت: آقای پزشکیان بحثتان درباره تعارض منافع بحث درستی است؛ اما ببینید آقای دکتر! اگر موضوع را ناقص مطرح کنیم و خوب نبینیم، می بینیم که موضوع به این بزرگی را فقط بخش کوچکی اش را دیدید.
وی افزود: اینجا نمی توانید راه حل درست داشته باشید. اگر جوان و دانشجوی ما حرف دارد باید صدایش شنیده شود. در حوادث ۱۴۰۱ از وقتی که شروع شد، بنایم بر این بود که هفته ای یک دانشگاه یا دو هفته ای یک دانشگاه می رفتم. جلساتمان هم اینطور نبود که حرفی بزنیم و برویم. بعضی جلساتم ۶-۷ ساعت طول کشید؛, مثلا در دانشگاه یزد. شما باید بروید با مردم و دانشجویان صحبت کنید.
جلیلی در ادامه تاکید کرد: می گفتند نسلی آمده که نه او زبان ما را می‌فهمد و نه ما زبان او را؛ من همان موقع گفتم که این حرف اشتباهی است. هپکو، ماشین سازی تبریز، و هفت تپه و آذرآب دغدغه داشتند و ما رفتیم بینشان و حرفشان را شنیدیم.
وی افزود: وقتی در هشت سال شما رشد منفی یا صفر داشته باشیم این یعنی رکود و عدم اشتغال. ما میلیونها دانشجو داریم که می گوید آینده شغلی‌ام چه می‌شود؟
مسعود پزشکیان در ادامه افزود: الان در دانشگاه تبریز ما بارها پرسیدم چرا این بچه ها را اخراج کردید؟ وقتی بچه‌ها را مسموم می کردند بعضی گفتند چرا اینطور میکنید اینها گرفتند و برخی را اخراج کردند! ما وقتی می‌گوییم مردم، باید اجازه کنیم مردم قانون را مطالبه‌گری کنند. او اقلا داد بزند که چرا اجرا نمی‌کنید؟
وی افزود: قرار بود بر اساس سیاست‌های کلی مقام معظم رهبری در سال ۱۴۰۴ در منطقه اول شویم؛ اما آیا شده‌ایم؟ آیا دولتها طبق برنامه‌ای که خودشان نوشتند عمل میکنند؟ نه کار دیگر میکنند.
پزشکیان در ادامه سخنان خود تاکید کرد: بیشترین مشکل این است که حرف می‌زنیم ولی عمل نمیکنیم و پاسخگو هم نیستیم. ما راحت پیمان می‌بندیم و وعده می‌دهیم ولی عمل نمیکنیم. حالا باز وعده می‌دهیم؛ با این روند غیرممکن است به وعده‌ها برسیم.
وی تاکید کرد: باید با مردم صادق باشیم و مردم بپذیرند که ما صداقت داریم. ولی ما صداقت نداریم. اگر با مردم صادق باشیم به ما اعتماد پیدا میکنند.
به لحاظ سازوکار اجرایی، با چه سازوکاری امکان اعتراض مردم را بر اساس قانون اساسی فراهم میکنید؟
سعید جلیلی گفت: از افتخارات نظام و اندیشه دینی است که اگر وظیفه‌ای برای دولت تعیین می‌کند نمی‌گوید که این را فقط باید دولت انجام دهد؛ کنارش می‌کند که قسط وقتی محقق می‌شود که مردم این امکان را داشته باشند که برای قسط قیام کنند. پس امر به معروف و نهی از منکر خیلی امر متعالی است؛ و این را باید از دولت و کارگزاران شروع کنید.
وی افزود: اعتراض فقط به خیابان آمدن نیست؛ باید مردم بتوانند بگویند که فلان کار خطاست و یا ناقص است و جواب نمی‌دهد باید به میان مردم رفت و حرفها را شنید. ده‌ها ساعتی که در دانشگاه‌های تهران و شهرستان بودم، در زمان دولت رفیق ما (شهید رئیسی) هم بود؛ حرفها چالشی بود و سوالاتی می‌‌کردند که البته وقتی خوب توضیح می‌دادید قانع می‌شدند.
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: ما در زمان دولت رقیب (آقای روحانی) هم همین کار را کردیم. باید به میان کارگران رفت و صحبت‌هایشان را شنید. این صحبت‌ها که شما (آقای پزشکیان) از سر دلسوزی هم می فرمایید،خوب است اما کافی نیست. وقتی برنامه تبدیل به قانون شد، این یعنی الزام و همه باید آن را انجام بدهند.
جلیلی تاکید کرد: در آبان ۹۸ هم کسی نمی رفت دانشگاه؛ در همین شهر آقای پزشکیان در دانشگاه شهید مدنی تبریز حضور یافتم. آنجا گفتند که واگذاری تراکتورسازی تبریز اشکال داشته و من اتفاقاً تحسین کردم و گفتم همین نقد درست است وقتی کارخانه واگذار می شود نباید بگوییم که به کارگر چه ربطی دارد؟
مسعود پزشکیان گفت: شنیدن اعتراضات راه حل علمی دارد که اگر به آن عمل کنیم به اینجا نمی‌رسیم. در مدیریت ۳ اصل وجود دارد؛ چه کسی مسئول است؟ چگونه باید کار کند؟ و چطور باید جواب بدهد؟
وی افزود: اگر در سیستمی برنامه وجود دارد و مسئول اگر کارش را انجام نداد مجازات شود، نمی‌تواند حق کارگر را ندهد یا دانشجویی را همینطوری اخراج کند. ۹۹ درصد مدیران ما الان اصلاً نمی‌دانند که قانون برنامه چیست! اصلاً حتی بعضی وزیران هم اطلاعی ندارند. خب وقتی اینها نمی‌دانند چه چیزی را می‌خواهید سوال کنید؟
پزشکیان گفت: مدیر ما مسئولیتش را انجام نمی‌دهد کتکش را پرسنل یا مشتری‌‌ها می‌خورند. می‌دانید ممکلت کی درست می‌شود؟ وقتی با هم دعوا نکنیم و به قانون عمل کنیم. اگر به اعتراض پاسخ بدهیم و حرفش را گوش کنیم مگر دیوانه‌اند که اغتشاش کنند؟ اگر مقصری بپذیر و یا قانعش کن؛ نه اینکه اخراجش کنید.
سعید جلیلی گفت: سوال اصلی این است که رئیس جمهور چه نقشی باید ایفا کند؟ اگر مدیرکلش و وزیرش قانون را نمیخواند و اجرا هم نمیکنند، چه کاری باید رئیس جمهور کند؟ باید وزیری بگذارد که برنامه را بخواند و به آن ملتزم باشد و قدرت اجرای آن را داشته باشد.
وی افزود: رئیس جمهور باید ماهانه و شش ماه یکبار از وزرا سوال کند که چه کردند برای اجرای برنامه؟
مشخصاً مرز مسئولیت پذیری و محدودیت در فضای مجازی کجاست؟
سعید جلیلی گفت: یکی از باورهای من این است که یک بخش عمده‌ای از فرصت‌ها امروز در فضای مجازی است. امروز فضای مجازی با فضای واقعی عجین شده و به کمک آن آمده است. خیلی از مطالب برای رفاه و تسهیلات برای مردم در همین فضای مجازی می‌تواند شکل بگیرد. دولت باید برای فضای مجازی برنامه داشته باشد.
وی افزود: اگر می خواهید از فضای مجازی به خوبی استفاده کنید باید سرعت شایسته داشته باشد. بررسی‌های ما این است که می‌شود سرعت اینترنت موبایل را ۱۰ برابر و اینترنت ثابت را ۵۰ برابر افزایش داد. این مسئولیت پذیری است که آزادی را تضمین می‌کند؛ این امر پذیرفته شده‌ای است که در همه دنیا هست
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: اگر دولت به بخش تنطیم‌گری در بخش‌های مختلف وارد شود خود مردم می‌توانند کار را به خوبی انجام دهند.
مسعود پزشکیان در پاسخ به این سوال گفت: تمام دنیا در مواقع خاص محدودیت برای اینترنت دارند اما نه برای ایام عادی. الان مردم بیش از اینترنت پول فیلترشکن می‌دهند و در این فیلترشکن تازه آن محدودیت و کنترل هم دیگر نیست. نمی‌توانید بگویید ما می خواهیم در یک قفس زندگی کنیم و ارتباطی با دنیا نداشته باشیم.
وی افزود: صاحبان شرکت ها با پلتفرمهای بزرگ صحبت کنند و این مسئله مسئولیت پذیری را حل کنند. چه کسانی هستند که الان فیلترشکنها را می‌دهند؟
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری تاکید کرد: خیلی ها با کاری که در فضای مجازی شد کسب و کارشان را از دست دادند. در وضعیت عادی همه دارند از فیلترشکن استفاده میکنند؛ چرا اینطور است؟
مسعود پزشکیان گفت: یک وقتی تظاهرات و اعتصابات بود ولی الان که هیچ خبری نیست؛ چرا الان فیلتر می کنید و مردم را از زندگی ساقط میکنید و دانشگاه ها و بیمارستانها را هم با مشکل روبرو می کنید؟
وی اضافه کرد: باید کاری کنیم مردم در فضای مجازی راحت زندگی و درآمد کسب کنند کجای دنیا مثل ما عمل می کند؟ ما از خودمان قرار نیست چیزی را اختراع کنیم. مشابه دنیا عمل کنیم. ما داریم مردم را از زندگی ساقط می کنیم. چه کسانی الان پول فیلترشکنها را می خورند؟ مالیات هم نمی دهند! در مسائل امنیتی می توان اینترنت را قطع کرد.
سعید جلیلی گفت: اگر می گوییم فضای مجازی فرصت است باید برایش برنامه داشته باشیم و به مردم مشخص بگوییم که چه می خواهیم بکنیم؟ سکوی خارجی اگر مسئولیت پذیر باشد می تواند در ایران فعال باشد باید در فضای مجازی فعال باشیم و نه منفعل.
وی افزود: باید پول محتوایی که مردم در اینترنت تولید میکنند به مردم داده شود. این شغل و منبع درآمد ایجاد می‌کند. می‌توانیم ششمین کشوری باشیم که کاوشگر به فضا بفرستیم.
مسعود پزشکیان گفت: در خصوص مدیریت اینترنت باید مثل بقیه دنیا عمل کنیم؛ الان زندگی مردم را از کار انداخته‌ایم.
وی افزود: چه بلایی سر مردم آوردیم با این خودروهایی که تولید کردیم.
مجری برنامه مناظره گفت: در مستند تلویزیونی‌تان گفتید در حوزه سیاست خارجی و در میزگرد گفتید که در اقتصاد کارشناس نیستید؛ شما چگونه در حوزه کارشناسی تفکرات مختلف و متضاد را در کنار هم می چینید و تصمیم گیری می کنید؟
مسعود پزشکیان در پاسخ به سوال مجری گفت: اقتصاد ۱۲۵ تخصص مختلف دارد که میتوان از آنها نظر گرفت. همین که بفهمی چه کسی در کجا کارشناس است، خودش مساله مهمی است. ما در بهداشت و آموزش به بازار آزاد اعتقاد نداریم؛ حق مردم است. اینکه در کجا از چه متخصصی و برای چه موضوعی استفاده کنیم به نگاه ما برمی‌گردد.
وی تاکید کرد: سیاست خارجی اصولاً باید بستر را برای اقتصاددانان و تاجران ما آماده کند. امارات و دوبی کارشناس مربوطه را پیدا کردند و نسخه را گرفتند و اجرا کردند.
سعید جلیلی گفت در پاسخ به سوال مجری مناظره گفت: برای اداره کشور اینطور نیست که یکی علامه دهر باشد و بگوید من همه چیز بلدم پس سلّونی قبل ان تفقدونی. اما رئیس جمهور با رئیس دانشگاه فرق دارد؛ باید تصمیم بگیرد. باید مباحث کارشناسی را قبلاً انجام داده باشید و وقتی اعلام آمادگی می کنید برای ریاست جمهوری باید از قبل کارهای کارشناسیتان را انجام داده باشید و جمع بندی کرده باشید بین نگاه های مختلف.
وی افزود: بحث ما این است که با جلسات محفلی و لابیها و گعده‌ها آنچه به مصلحت کشور است در نمی‌آید. ما محدود و بسته به یک گعده و محفل نیستیم. همه ایران سرای من است. همه مردم باید مشارکت کنند.
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: یکی از دوستان در مناظره به من گفت که ۱۱ سال است زنبیل گذاشته‌اید؛ گفتم بله! به هرحال نمی‌شود حرف کلی زد باید بررسی کرده باشید.
جلیلی تاکید کرد: رئیس‌جمهور باید در لحظه تصمیمِ درست را بگیرد و اگر زمان را از دست بدهد، زمانِ ۸۰ میلیون نفر را از دست داده است. اگر رئیس‌جمهور اشراف داشته باشد، فشار خارجی و کارشکنی‌های داخلی نمی‌تواند مانع اجرای برنامه‌ها شود.
وی تاکید کرد: در چند سال گذشته با بیش از ۲۰ صنف جلسه داشته‌ایم و به ۱۷ موضوع اصلی رسیده‌ایم که باعث رکود در بازار می‌شود؛ رئیس‌جمهور باید در این نقطه مقاومت کند تا موضوع به نتیجه برسد.
پزشکیان در پاسخ به این سوال گفت: مشکل اصلی ما در مملکت این اختلاف است؛ FATF وقتی دولت قبل است مخالفت می‌شود ولی در دولت بعدش موافقت می‌شود. اگر می‌خواهیم در دنیا رشد کنیم هرچه ارتباطمان را بیشتر کنیم بهتر می‌توانیم زندگی کنیم. اول از همسایه‌ها شروع کنیم و بعد هرچه توانستیم جلوتر می‌رویم.
وی افزود: هنر وزارت خارجه یا سیاست خارجه باید این باشد که قابلیت انعطاف و آلترناتیوهای مختلف برای مذاکره و تجارت داشته باشد.
مسعود پزشکیان گفت: اگر هیچ گزینه دیگری نداشته باشیم، آن گزینه، به قیمت ارزان می خرد و گران به ما می فروشد و نمیتوانیم کاری کنیم.
وی تاکید کرد: من با ریز قضیه برجام کاری ندارم؛ ترامپ و نتانیاهو مخالف بودند؛ آنها که سفارت عربستان و انگلیسی را آتش زدند مخالف بودند؛ عربستان هم مخالف بودند؛ چقدر به کشور ضرر زدند؟
پزشکیان گفت: نتانیاهو خودش را می کشت که برجام اجرا نشود. ما هم در داخل دعوا کردیم تا این برجام نشود! وقتی معامله می کنی و گفتگو میکنی یک چیزی می دهی و یک چیزی می گیری. اگر طرف مقابل تعامل نکند، با توانمندی‌های خودمان زندگی می‌کنیم و مشکلات را حل می‌کنیم ولی از تمدن دور خواهیم ماند.
وی اضافه کرد: می‌دانید الان چقدر به خاطر FATF و برجام ضرر می‌کنیم؟ چند هزار میلیارد روزانه ضرر می‌کنیم. عده‌ای هم کاسب تحریمند. ما بر اساس سیاست‌های کلی که همان عزت و حکمت و مصلحت است در سیاست خارجی جلو خواهیم رفت. الان ترکیه و چین و عراق هم پول ما را نمی‌دهند.
سعید جلیلی در پاسخ به این سوال گفت: بحث سیاست خارجی امتداد بحث داخل است. حتماً باید سیاست خارجی پویا و فعال و موفق داشته باشید. اشتباه است که وقتی حرف از سیاست خارجی می زنیم دنیا را به چند کشور محدود کنیم. دنیا ۲۰۰ کشور دارد.
وی افزود: اگر بخواهیم با کسانی که بیشترین اختلاف را داریم منافع کسب کنیم این حتماً به دست نمی آید. گفتند هم چرخ سانتریفیوژ را می چرخانیم و هم چرخ اقتصاد را؛ ولی چه شد؟ ۱۴ بار آژانس گزارش داد که ایران تعهداتش را انجام داد ولی طرف مقابل کلاً از برجام خارج شد. هیچ کس در ایران مانع اجرای برجام نشد.
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: ملت خودمان را متهم و طرف مقابل را تبرئه نکنیم. آژانس گفت که ایران تعهداتش را انجام داده و من می گویم حتی فراتر از تعهدات را انجام دادیم. اما نتیجه چه شد؟ او خارج شد و تحریمها از ۸۰۰ تا شد ۱۵۰۰ تا. اینکه دنیا را در چند کشور منحصر کنیم غلط است.
وی تاکید کرد: از اختلاف کشورها با هم می توانیم استفاده کنیم. مثلاً در بحث صادرات صیفی جات از اروپا به روسیه؛ الان این متوقف شده و میتوان از آن برای صادرات صیفی جات به روسیه استفاده کرد.
سعید جلیلی گفت: سخنگوی دولت آقای روحانی می‌گوید که FATF اگر اجرا نشود نمیتوانیم واکسن بخریم یا حقوق به کارمندان بدهیم؛ آیا این واقعی بود؟ الان چند سال گذشته و داریم حقوق می‌دهیم. در FATF و برجام امروز ما طلبکاریم و نه بدهکار.
وی اضافه کرد: خیلی از کشورهای دنیا بسیاری از بندهای FATF را اجرا نمیکنند ولی به ما می‌گویند که شما همه بندها را اجرا کنید تا بعد بگوییم گام بعدی چیست! اینجا حالا چرا ما باید ملت را بدهکار کنیم و آنها را تبرئه؟
جلیلی: سخنگوی وزارت خارجه آمریکا می گوید رفتارشان در برابر ایران شکست فاحش خورده ولی ما می گوییم که نه آنها خودشان نخواسته اند( که جلوی فروش نفت ایران را بگیرند)
پزشکیان در پاسخ به جلیلی گفت: شما بگیویید fatf و برجام را اجرا می کنید یا نه؟
جلیلی پاسخ داد: باید با قدرت فرصت های دیگر را یافت، این اشتباه است که دنیا را فقط دو سه قدرت ببینیم.
پزیشکیان نیر گفت: پس چرا قرارداد ۲۵ سال چین را اجرا می کنید؟ نفت را چقدر می فروشید به چین؟
جلیلی در پاسخ گفت: قیمت نفت را در بودجه چقدر قرار دارید، قیمت نفت هر روز تغییر می کند در دنیا.
پزشکیان در ادامه سوالاتش گفت: یعنی به قیمت روز می فروشید؟
جلیلی نیز پاسخ داد: بله. وقتی نفت را می فروشید در کشور شما ۲ تا ۴ درصد پرتی دارد، این را اگر جلوگیری شود میتوان بسیار ارزآوری ایجاد کرد.
پزشکیان در ادامه نوبت خود گفت: مسئله خیلی روشن است؛ همین الان به دلیل نداشتن تکنولوژی نفتی که بیرون می کشیم از زمین ۱۸ درصد است،در دنیا ۴۸ درصد. ما الان داریم نفت را ارزان می فروشیم تازه قیمتش را هم نمی گوییم!
وی افزود: کسی می تواند چند کشتی نفت ببرد و ۳ میلیارد دلار را برنگرداند؟ خیلی از پولها در این مسیر گم می شود. ما بازارها را در دنیا از دست داده ایم؛ قطر گاز ما را دارد می برد. کشوری که دومین گاز را در دنیا دارد در زمستان ها گاز را قطع می کنیم برای کارخانه ها.
مسعود پزشکیان تاکید کرد: همان موقع در مجلس به آقای جلیلی گفتم که اگر برجام را نمیخواهیم بگویید به جایش چه کاری می خواهیم بکنیم؟ در زمان شهید رئیسی تعداد تحریمها به ۲۵۰۰ تحریم رسید. همان موقع در مجلس به آقای جلیلی گفتم که اگر برجام را نمیخواهیم بگویید به جایش چه کاری می خواهیم بکنیم؟
وی افزود: سرمایه‌های آینده را داریم گم و گور می‌کنیم، اینکه چگونه باید صحبت کنیم و مذاکره کنیم هنر است.
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: می‌گویم FATF مثل FIFA است؛ اگر قبول نکنیم ما را بازی نمی‌دهند. چرا چین پول ما را پس نمی‌دهد و هر جنسی که می‌خواهد به ما قالب می‌کند؟ چرا قرارداد ۲۵ ساله را اجرا نمیکند؟
وی افزود: همان موقع در مجلس به آقای جلیلی گفتم که اگر برجام را نمیخواهیم بگویید به جایش چه کاری می خواهیم بکنیم؟ سرمایه‌های آینده را داریم گم و گور می‌کنیم، اینکه چگونه باید صحبت کنیم و مذاکره کنیم هنر است.
سعید جلیلی در پاسخ به اظهارات پزشکیان گفت: آقای پزشکیان! اینکه می‌گویید چه بلایی سر ما خواهد آمد؛ من می‌گویم این بلا آمد! رفتیم ده‌ها چیز دادیم ولی طرف مقابل از برجام خارج شد. ما امروز در برجام طلبکاریم. ما نباید معطل طرف مقابل شویم. باید طلبکار باشیم. هنر نیست که ده ها چیز بدهی و هیچ چیز نگیری و طرف مقابل هم هیچ چیز را اجرا نکند.
وی افزود: وقتی روحانی گفت که اگر طرف مقابل از برجام خارج شود ما خارج نمی شویم، اینجاست که دیپلماسی را درست عمل نکردیم. من با قدرت مسیر را ادامه خواهم داد و نه با ذلت.
جلیلی تاکید کرد: آقای دکتر پزشکیان! الان بیش از تجویز شما، روی تشخیص شما اشکال دارم. من در کمیسیون برجام به شما گفتم که در این متن ننوشته است که تحریمها لغو خواهد شد! گفته بودند هشت سال دیگر و بعد از هشت سال هم همان را انجام ندادند. ملت را بدهکار نکنید
سعید جلیلی در ادامه گفت: ابزار تحریم را حتماً باید از دست طرف مقابل خارج کنیم؛ یک راه گفتگو و اجبار طرف مقابل به اجرای تعهداتش است. اما از طرف دیگر باید مثل شهید رئیسی عمل کنیم و نباید معطل بمانیم؛ هر دو مسیر باید با هم پیش برود؛ یعنی هم رفع تحریم و هم خنثی سازی تحریم.
وی تاکید کرد: اما مهمتر از اینها این است که طرف مقابل را از تحریم کردن پشیمان کنیم. این جمله شهید سلیمانی که گفت از تهدیدها می توانیم فرصت بیابیم را به سخره نگیریم.
پزشکیان گفت: نقدینگی کشور در دولت شهید رئیسی بالا رفته است؛ پول چاپ کرده‌ایم؛ چرا؟ باید اختلافات داخلی را حل و به علم و کارشناسی احترام بگذاریم.
وی افزود: باید ضمن رعایت عزت و حکمت و مصلحت، مشکلات مردم را حل کنیم. چرا عراق که اینقدر خدمت کردیم پول ما را پس نمی دهیم؟ چرا چین که رابطه خوبی با ما دارد دلارهای ما را نمی دهد؟
مجری در ادامه سوال پرسید: اگر در مذاکرات طرف مقابل به تعهداتش عمل نکرد چه می کنید؟
پزشکیان نیز پاسخ داد: اگر گزینه های مختلف و آلترناتیوهای مختلف را روی میز داشته باشیم پیروزیمان قطعی است باید مصلحت، عزت و حکمت خود را بدانیم.
سعید جلیلی در زمان جمع بندی خود گفت: آقای پزشکیان نکات خوبی مطرح کردند؛ اینکه می گویند باید حرف کارشناسان را بشنویم حرف درستی است؛ اما نکته این است که ما می‌خواهیم رئیس‌جمهور شویم؛ دیگر نمی‌شود گفت که الان میخواهم بنشینم بفهمم چیست؟ این را قبلا باید انجام داده باشیم.
وی افزود: ما صدها جلسه و هزاران ساعت با کارشناسان نشسته‌ایم. آقای پزشکیان، شما الان بعضی موضوعات را درست تشخیص نمی دهید. ما باید در FATF و برجام طلبکار باشیم و از طرف مقابل بخواهیم تعهداتش را اجرا کند.
جلیلی تاکید کرد: اما نباید خودمان را معطل کنیم. باید راه های دیگر را هم به صورت موازی حرکت کنیم. اگر طرف مقابل گفت تعهدات را انجام نمیدهم دیگر نباید شما رو به قبله بایستید! این کاری بود که در آن هشت سال کردند.
وی افزود: حرفهای من جمع‌بندی نظر صدها و هزاران کارشناس است؛ جمع بندی ۱۴۰ سفر به نقاط مختلف کشور است. من با ۲۴ صنف نشسته ام و صحبت کرده‌ام. هر سفارت ایران باید بشود یک سکوی صادراتی. باید در روابط اقتصادی با همسایگان اولویتهایت را بشناسی و به اهداف برسی.
جلیلی اضافه کرد: پاکستان هفتادمیلیارد واردات دارد و شما می‌توانید در حداقل ۱۶ میلیاردش حضور داشته باشید.
وی تاکید کرد: صادقانه گفتید در جراحی قلب وقتی مطالعه و جراحی کم دارید عقب می مانید؛ من میخواهم بگویم در اقتصاد و سیاست خارجی و ... هم همین است. مهمتر از انجام یک خطا، تکرار یک خطایی است که قبلاً انجام شده است.
سعید جلیلی گفت: از ۶ قطعنامه، ۳ قطعنامه در زمان لاریجانی و ظریف صادر شد. بررسی کنید قطعنامه های آژانس در زمان کدام دولت ها صادر شد؟
پزشکیان گفت: آقای جلیلی! حرف‌هایی که زدید جهت‌گیری است، من می‌گویم برنامه شما چیست؟ برنامه از نظر علمی روش، مسیر و فرایند دارد.
وی افزود: قانون برنامه هفتم را دولت شهید رئیسی نوشته، اگر آن را قبول دارید آن را انجام می‌دهیم.
مسعود پزشکیان گفت: با روند فعلی امکان رشد هشت درصد وجود ندارد؛ داریم سر مردم کلاه می‌گذاریم.
سعید جلیلی در وقت جمع بندی مجدد گفت: این بحث های خوبی بود، اینکه می گویند برنامه نداریم و باید پای صحبت کارنشاسان بشینم ببینم چه می گویند این درست نیست و فرصت مردم را از دست می دهیم.
وی افزود: نه تنها اینکه می توان کشور را اداره کرد بلکه کشور را جهش داد.
مسعود پزشکیان گفت: من تحریم را آسیب جدی می دانم، سیاست خارجی من عادی سازی روابط با جهان است، من قائل به اجرای fatf و برجام هستم. من به سیاست خارجی نگاه ملی دارم، برای من سیاست خارجی یعنی آرامش روحی و روانی مردم
وی افزود: برای من سیاست خارجی یعنی تعامل، رشد اقتصادی و تعامل، برای صلح، برای مردم نه به هزینه مردم و برای ایران
مناظره در ساعت ۰۰:۰۰ بامداد به پایان رسید و مناظره بعدی با موضوع اقتصادی از ساعت ۲۱:۳۰ دقیقه روز سه شنبه برگزار می‌شود.