شهر مشهد بالغ بر یکمیلیون و ۳۰۰ هزار نفر حاشیهنشین دارد و پس از پایتخت، دومین شهر کشور در بحث حاشیهنشینی است. این حاشیهنشینی تبعات، مسائل و مشکلات خاص خود را بهویژه در بحث آسیبهای فرهنگی و اجتماعی در پی داشته است. منطقه ۱۲ شهری نیز از این آسیب اجتماعی در امان نبوده و محلاتی همچون قلعه وکیلآباد و بخش بزرگی از ۱۶ هسته جمعیتی ساکن در بولوار شاهنامه درگیر زندگی حاشیهنشینی هستند. گشتوگذاری در محلات کلاتهبرفی، مهدیآباد، مردارکشان و چهاربرج بهخوبی بیانگر این واقعیت است که بیشتر مهاجران داخلی و خارجی بهدلیل مشکلات مالی، حاشیه شهر را بهعنوان جایی برای زندگی و گذراندن امور خویش اختیار کرده و اقدام به ایجاد محلات زیادی در نواحی حاشیه شهر کردهاند.
سیمای نازیبای شهری
مهمترین نمای حاشیهنشینی چهره ظاهری آن است. ساختمانهایی با نمای آجری کمدوام و فرسوده، معابر و گذرگاههایی پرپیچ و خم و کمعرض بودن آنها بدون رعایت اصول معماری، جویهای پرآب فاضلاب، وجود موش و حشرات موذی، دستانداز در خیابانها و... جملگی از بیکیفیت بودن سیمای شهری در این منطقه حکایت دارند.
معضلات بهداشتی محلات حاشیهای
این مناطق با مشکلات بهداشتی عدیدهای دست و پنجه نرم میکنند چراکه به دلیل نبودن بیمارستان و درمانگاهها از ابتداییترین تجهیزات پزشکی محروم هستند. نبودن حمام در برخی خانهها، رعایتنکردن بهداشت خصوصی، انباشت زبالهها و دفعنکردن بهموقع آنها، دفعنکردن فاضلاب، آلودگی محیط، دور بودن از خدمات اورژانس و آتشنشانی از دیگر معضلات این محلات است.
مشاغل کاذب و مجرمانه
حاشیهنشینان از داشتن شغل مناسب محروم هستند چرا که اغلب بدون مهارت و تخصص یا مدرک تحصیلی هستند به همین دلیل به مشاغل کاذب روی میآورند. از جمله گدایی، دستفروشی، نان خشک جمع کنی، قاچاق مواد مخدر، فروش مشروبات الکلی، سرقت، اخاذی و... از جمله مشاغل اینان به حساب میآید.
فرهنگ متفاوت
هر خانواری که به این مناطق میآید با خود فرهنگ خاصی به همراه دارد، حتی برخی از این افراد مذاهب متفاوتی نیز دارند که باعث بروز برخی مشکلات آیینی میشود. نوع لباس پوشیدن، نوع مراسم عروسی، پایبندی به اصول لوتیگری ولاتی و هزاران مسئله دیگر که انسان را به تأمل وامیدارد.
کمبود امکانات آموزشی
فقدان یا کمبودن امکانات آموزشی و رفاهی و پایین بودن سطح سواد و تحصیلات و نبود مدارس، کافی نبودن فضای آموزشی مناسب نسبت به تعداد دانشآموزان و دور بودن مدارس در این مناطق، باعث شده که بگویم امکانات این مناطق ضعیف است.
گستردگی فقر و درصد زیاد اعتیاد
گستردگی فقر بهدلیل نبود شغل، تورم جامعه و تعداد زیاد افراد خانواده از دیگر مشخصات محلات حاشیهای است. همچنین درصد زیاد اعتیاد در این محلات از دیگر معضلات ساکنان حاشیه شهر است که، از عوامل گرایش به اعتیاد، فقر، بیکاری، فقدان برنامه صحیح برای پرکردن اوقات فراغت، نابرابری اقتصادی و اجتماعی و در دسترس بودن مواد مخدر از عوامل گرایش ساکنان حاشیه به اعتیاد است.